Zeg niet zomaar stupa tegen een chedi
Je kan er in Thailand gewoonweg niet naast kijken; de chedi’s, de lokale variant van wat in de rest van de wereld – met uitzondering van Tibet (chorten), Sri Lanka (dagaba) of Indonesië (candi), bekend staat als de stupa’s, de ronde bouwsels die Boeddhistische relieken bevatten of, zoals in sommige gevallen ook de gecremeerde stoffelijke resten van Groten van het Land en hun familieleden.
De Thaise nationale & andere bibliotheken
Het begon allemaal in de zevende eeuw voor onze jaartelling met de duizenden kleitabletten van koning Assurbanipal in Nineve. Een verzameling teksten die systematisch geordend én gecatalogiseerd was en het is intussen al achtentwintig eeuwen, zij het met vallen en opstaan, zo doorgegaan. De oudste bibliotheek was dus die van goeie ouwe Assurbanipal, de jongste nieuwkomer is het internet.
Thonburi, de 250 jaar oude hoofdstad van Siam
Ruim 250 jaar geleden werd Thonburi de hoofdstad van Siam. Dit gebeurde na de val van Ayutthaya in 1767 door de verovering van de Birmezen. Echter de nieuwe hoofdstad heeft maar 15 jaar als zodanig gefunctioneerd, omdat het huidige Bangkok het stokje als hoofdstad overnam.
Het geheim van de naam Siam
Een paar jaar geleden maakte ik een vertaling van een artikel in over Sukhothai. In de inleiding noemde ik Sukhothai de eerste hoofdstad van het koninkrijk Siam, maar dat was geen goede vertaling van de “Siamese Kingdom of Sukhothai”, zoals in het oorspronkelijke artikel stond. In een reactie op de recente publicatie maakte een lezer mij er op attent, dat Sukhothai niet de hoofdstad van Siam was, maar van het Sukhothai Kingdom.
Dara Rasami, een invloedrijke vrouw tussen twee koninkrijken
Dara Rasami (1873-1933) was een prinses uit de Chet Ton dynastie van het koninkrijk Lan Na (Chiang Mai). In 1886 vroeg koning Chulalongkorn van het koninkrijk Siam (Bangkok en omgeving) om haar hand. Zij werd een vrij hoogstaande gemalin tussen de andere 152 vrouwen van koning Chulalongkorn en speelde een belangrijke rol bij de latere samenvoeging van Siam en Lan Na tot het huidige Thailand. Zij zette zich actief in bij de culturele, economische en landbouwkundige hervormingen na haar terugkeer in Chiang Mai in 1914.
Geletterdheid en bibliotheken in het oude Siam
Hoe was het gesteld met de geletterdheid van de Siamezen in vroegere tijden? Wat weten we daarvan? Niet zo heel erg veel vrees ik maar laat ik toch een poging wagen er iets over te zeggen. En iets over bibliotheken en een bibliofiele monnik.
De onstuimge geschiedenis van Pad Thai
Pad Thai is wellicht het populairste gerecht onder toeristen maar ook Thai smullen er van. Dat het gerecht ook een politieke achtergrond heeft weten velen waarschijnlijk niet.
De geschiedenis van de Thaise keuken
Tot 1939 stond het land, dat we nu Thailand noemen, bekend als Siam. Het was het enige Zuidoost-Aziatische land, dat nooit door een westers land is gekoloniseerd, waardoor het in staat was de eetgewoonten met eigen speciale gerechten te cultiveren. Maar dat wil niet zeggen dat Thailand daarbij niet beïnvloed werd door de Aziatische buren.
Thai in de Koreaanse oorlog
Het is algemeen geweten dat de Thaise strijdkrachten tijdens de Vietnamoorlog een belangrijke rol hebben gespeeld als bondgenoot van de Verenigde Staten. Heel wat minder bekend is dat ze een decennium eerder ook actief betrokken waren bij het conflict dat de geschiedenisboeken in zou gaan als de Koreaanse oorlog.
Een trip naar Mallika City in Kanchanaburi
Als u een vakantie in Thailand aan het plannen bent is de provincie Kanchanaburi een uitstekende keuze. Er is zo veel te zien en te beleven, natuurlijk de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in en om de stad Kanchanaburi, de vele prachtige watervallen, de rivier Mae Kwae en nog veel meer.
Hollandse muurbloempjes in Zuidoost-Azië
De meeste cultureel geïnteresseerde bezoekers van Thailand zullen vroeg of laat in Bangkok bij een bezoek aan Wat Pho oog in oog komen te staan met de indrukwekkende beelden van wat in de meeste reisgidsen wordt omschreven als ‘Farang’-wachters.
Hoe leefde de gewone man en vrouw toen Thailand nog Siam heette? In 1930 deed Carle Zimmerman met medewerking van de Siamese autoriteiten een uitgebreid onderzoek naar de leefomstandigheden van de plattelandsbevolking in Siam. De steden liet hij links liggen.
Lung Jan heeft al een aantal mooie beschrijvingen gegeven van Europese reizigers naar Zuidoost-Azië. Maar hoe zat dat met de reizen van Siamezen naar Europa? De eerste maal dat Siamese ambassadeurs naar Europa kwamen was voor een bezoek aan Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1608.
Ieder literair werk kan op vele manieren worden gelezen. Dat geldt evenzeer voor het meest bekende en bewonderde epos in de Thaise literaire traditie: Khun Chang Khun Phaen (hierna KCKP).
Siamees in druk
We weten allemaal dat Thai af en toe behoorlijk chauvinistisch kunnen zijn en de invloed van Farang op hun cultuur vaak vanuit een particularistische reflex proberen te minimaliseren. Toch hebben ze het een en ander aan Farang te danken. Neem nu bijvoorbeeld de drukkunst.
De Siamese smeltkroes in de 19e eeuw
Het koninkrijk Siam, en in nog grotere mate de hoofdstad Bangkok, vertoonden in de 19e eeuw een verbluffende verscheidenheid van etnische groepen. In Bangkok waren de oorspronkelijke Thais bijna steeds een grote minderheid. Pas in de loop van de 20e eeuw kwam er een integratie op gang die uiteindelijk vrijwel iedereen een Thaise identiteit verleende.
Nadat Siam zich in 1855 door het afsluiten van het Bowring Verdrag met de Britten had opengesteld voor economische ontsluiting en verregaande contacten met het Westen duurde het niet lang voor ook de Nederlanders opnieuw belangstelling kregen voor Siam.