Ontdek Thailand (16): De Thaise cultuur

Voordat we ingaan op de Thaise cultuur is het goed om het begrip cultuur te definiëren. Cultuur verwijst naar de gehele samenleving waarin mensen leven. Dit omvat de manier waarop mensen denken, voelen en handelen, maar ook de tradities, waarden, normen, symbolen en rituelen die zij delen. Cultuur kan ook verwijzen naar specifieke aspecten van de samenleving, zoals kunst, literatuur, muziek, religie en taal.
‘Thotsakan en Sida’, een kort verhaal van Sri Daoruang

De toonaangevende schrijfster Sri Daoruang schreef zes korte vertellingen onder de titel ‘Verhalen van het Demonenvolk”. In haar verhalenbundel over liefde en huwelijk plaatst ze de karakters en namen uit de klassieke Ramakien epos in het Bangkok van vandaag. Hier een vertaling van het eerste verhaal uit deze korte serie.
De Ramakien: het Thaise nationale epos met indiase wortels

De Ramakien, de Thaise versie van het Indiase Ramayana-epos dat meer dan 2.000 jaar geleden, volgens de overlevering uit het Sanskriet werd neergeschreven door de dichter Valmiki, vertelt het tijdloze en universele verhaal over de confrontatie tussen goed en kwaad.
Over een wakende hond en een slapende prinses

Op heel wat met mythes omringde plaatsen in Thailand kan men vreemde, vaak fabelachtige rotsformaties vinden die de verbeelding prikkelen. Een groot aantal van die bizarre, zonderlinge verschijnselen valt te ontdekken in Sam Phan Bok, dat ook wel – en in mijn ogen zelfs niet geheel ten onrechte – de Grote Canyon van Thailand wordt genoemd.
Thais volksverhaal: Woede, doodslag en boete

Dit is één van de volksverhalen waarvan er zo veel rond gaan in Thailand maar die helaas bij de jongere generatie betrekkelijk onbekend en onbemind zijn (misschien toch niet helemaal. In een café bleek dat drie jonge werknemers het wel kenden). De oudere generatie kent ze bijna allemaal. Dit verhaal is ook verwerkt in cartoons, liedjes, toneelstukken en films. In het Thais heet het ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่ kòng khâaw nói khâa mâe ‘mandje rijst weinig dood moeder’.
Sculptuur van een kat en een rat in Songkhla

Als je langs het strand van Samila Beach in Songkhla wandelt, kun je zo maar een standbeeld zien van een immens grote kat en een rat, die je in die afmeting ook niet graag rondom je huis zou willen zien. Een kat en een rat, wat heeft dat te betekenen en waarom is daar een sculptuur van gemaakt?
Sri Thanonchai, de Aziatische Tijl Uilenspiegel

Sri Thanonchai is een personage in een serie verhalen die, meestal in oud-poëtische vorm gegoten, al enige honderden jaren mondeling rondgaan in Thailand en tevens in de omringende landen als Cambodja, Laos, Vietnam en Birma.
De Profetie – Een kort verhaal van Phaithun Thanya

Hij stond daar al een hele lange tijd…. zo lang dat eigenlijk niemand wist hoe lang. Ook de stokoude dorpelingen en zij die al lang waren gestorven zeiden ooit dat het er al stond zolang zij zich konden herinneren. De boom spreidde nu zijn takken en zijn wortels uit over een grote oppervlakte. Over wel een kwart van de dorpsgrond waren er wortels bij het graven. Zijn knoestige wortels en verwarde takken wezen er op dat deze banyan boom het oudste levende ding was in het dorp.

Een gifbeker drink je niet zomaar. Maar in die tijd had de koning macht over leven en dood en zijn wil was wet. Dit is het laatste verhaaltje in het boek Lao Folktales.
‘De kat van de koning’; een volksverhaal van Lao Folktales

De Pathet Lao heeft volksverhalen gebruikt in de propaganda tegen de zittende heersers. Dit verhaal is een aanklacht. Een koning die niet meer kan eten omdat hij teveel heeft, en het volk dat armoe en honger lijdt, is prima propaganda.

Als het Koninkrijk Ayuthia voorspoed kent tijdens het bewind van Phra-Naret-Suen (1558-1593) kunnen leveranciers niet voldoen aan de behoeften van de bevolking. Dus zendt men handelsreizigers uit. Kwekers die horen hoe ze hun handel kunnen verkopen komen van heinde en verre naar de markt met hun waren.
‘Prins Wichit en Prinses Sno’ uit Folktales of Thailand

De strijd tussen goed en kwaad, astrologen en een geheim medicijn. Prins en prinses die elkaar tenslotte vinden. Eind goed al goed.
‘Sung Thong, de prins in een schelp’ uit Folktales of Thailand

De mythe van de koningin die een schelp baarde en werd verjaagd. Maar die schelp was niet leeg…
‘De prinses met de gouden lans’ uit Folktales of Thailand

Koningen willen graag land veroveren; gelukkig is dat nu anders. Hier werd tenslotte een Muang teveel bestreden en dat liep noodlottig af.