‘Twee Chinese vrienden’ uit Folktales of Thailand

De tering naar de nering zetten is een deugd. Je koopt geen eend als dat boven budget is. Dan maar een kopje rijst met wat groente…

Een Chinees volksverhaal populair in Thailand gaat over twee arme Chinezen. Nguan Heng en Ha Yong. Hoe hard ze ook zwoegden in hun dorp in China, ze bleven straatarm. Dus ze besloten naar Siam te gaan voor een nieuw leven want Siam zou het land van overvloed zijn.

Ze stapten op een jonk en zagen met plezier de smaragdgroene rijstvelden aan hun ogen voorbij gaan. Ja, ze wisten zeker dat ze de juiste beslissing hadden genomen. Na een lange reis over de rivier bereikten ze Bangkok.

De afspraak: geen eend, varken, gevogelte

Ze gingen uit elkaar en maakten de afspraak dat ze, tot ze een kapitaal hadden van minstens 500 baht, geen varkensvlees, eend of gevogelte zouden eten.

En wat deed Nguan Heng? Die vond een baantje in de stad. Hij bleef hun plan trouw: at alleen rijst en zout en gezouten rapen. At geen eend, zelfs geen kleine visjes die goedkoop waren. Werkte hard en spaarde iedere cent. Was tevreden met zijn maaltijden van rijst, groente en noedels.

Begon een eigen bedrijfje en investeerde iedere gespaarde cent in dat bedrijf. Leefde sober en had geen behoefte aan vlees. Zelfs toen het bedrijf goed ging bleef hij van eend, varkensvlees en gevogelte af.

Pas nadat hij veel meer dan 500 baht had gespaard, een huis had gebouwd en een vrouw had gevonden begon hij ook vlees, vis en eieren te eten. Hij werd een welvarend handelaar.

En Ha Yong?

Die hield zich maar kort aan de afspraak. De smakelijke, gebraden eend in de winkel lachte hem toe en werd een kwelling. Op de zestiende dag besloot hij een eend te kopen en voor die ene keer op te eten. Hij beloofde plechtig dat nooit meer te kopen omdat zijn salaris niet zo hoog was.

Het was een culinair feest, die eend. Hij kon er eens goed van slapen. Maar de volgende dag hing de smaak van eend nog in zijn mond… Die avond kocht hij er weer een en vond vrede bij het idee dat dit echt de laatste zou zijn tot hij 500 baht had gespaard. Maar hij hield zichzelf voor de gek…. Want als je een afspraak breekt glij je meer en meer weg. Het verlangen bij Ho Yong om eend te eten nam de overhand en hij kocht iedere dag een eend.

Tja, en na enige tijd….. Als je dan toch eend eet waarom dan niet varkensvlees, of gevogelte. Hij herinnerde zich wel degelijk de afspraak maar vond steeds een excuus. Het veroorzaakte een groot gat in zijn spaarpot. Ha Yong bleef zo arm als hij vroeger was toen hij naar Bangkok kwam. Hij werd een teleurgesteld man en wilde eens zien hoe het zijn vriend was vergaan.

Hij ging naar de buurt waar Nguan Heng zou wonen en men wees hem op een groot huis in een boomgaard. Kon eerst niet geloven dat dit Nguan Hengs huis was maar groot was de verrassing toen hij zijn vriend zag tussen een groep mensen die aan het werk waren. Nguan Heng zag hoe zijn vriend er uit zag! Hij schaamde zich toen hij zijn gescheurde kleren zag en dat hij ondervoed was. Hij vroeg hem niets maar bood eten en onderdak aan.

Ha Yong kreeg een hut om in te wonen en zijn vriend zond hem iedere dag rijst en gezouten vis. Er stonden tamarindebomen en Ha Yong mocht van de kleinste boom bladeren plukken om mee te koken want dat geeft smaak aan het eten. Maar Ha Yong plukte de boom helemaal kaal en vroeg of hij een andere boom mocht nemen…….

Nguan Heng lachte eens. ‘Kijk, wat jij met de boom hebt gedaan dat heb je jezelf ook aangedaan. In plaats van een paar bladeren te nemen van een tak en de tak eerst te laten aangroeien door minder te plukken heb je de boom kaalgeplukt. Nu duurt het lang voor er weer voldoende bladeren aan zitten.’

‘Je had moeten sparen en aan de toekomst denken maar jij hebt al je geld uitgegeven en daarom kon je niet vooruit komen. Ik, ik heb hard gewerkt, ik heb geld gespaard en geen eend, varken of gevogelte gegeten tot ik mijn kapitaal bijeen had. Vriend, laat dit een lesje voor je zijn.’

Die kwam aan! Ha Yong veranderde zijn leven. Ging zuinigjes leven, werkte hard en spaarde geld. Na een paar jaar was Ha Yong ook een rijk man.

Bron: Folk Tales of Thailand (1976). Vertaling en bewerking Erik Kuijpers.