Inside Bangkok (2): Chao Phraya, een rivier van historisch en economisch belang

Bangkok en de machtige 375 km lange Chao Phraya rivier, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De rivier splitst Bangkok in twee delen en wordt ook wel de levensader van de stad genoemd. De Chao Phraya, staat daarom bekend als de “Rivier der Koningen”. Deze rivier, rijk aan geschiedenis en cultuur, heeft een indrukwekkend stroomverloop en een vitale economische functie, hoewel deze ook bekend staat om haar overstromingen.

Wat velen niet weten is dat de oorspronkelijke naam van de de Chao Phraya op oude kaarten, de Menam of Mae Nam is (Thais: แม่น้ำเจ้าพระยา), Mae nam Chao Phraya. Het is in ieder geval de grootste en belangrijkste rivier in Thailand. Het is ook vermeldenswaard dat in de moderne Thaise context, de term “mae nam” in het algemeen wordt gebruikt om naar elke rivier te verwijzen, terwijl “Chao Phraya” specifiek verwijst naar deze specifieke rivier.

Wat je misschien niet wist, is dat de naam “Chao Phraya” ook een koninklijke titel is in de Thaise hiërarchie, vergelijkbaar met een hertog in de westerse adel. De rivier wordt waarschijnlijk zo genoemd vanwege haar belang en status.

Oude kaarten kunnen verschillende namen voor de rivier aangeven, afhankelijk van de periode waarin ze werden gemaakt en de taal en het perspectief van de maker.

Geschiedenis

De Chao Phraya heeft een lange geschiedenis die terug te voeren is tot de vroegste beschavingen van Thailand. Deze indrukwekkende rivier heeft sindsdien een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van het land. Het was een belangrijke transportroute voor goederen en mensen in de tijd van het oude Siam, en het heeft de basis gelegd voor de vestiging van verschillende machtige koninkrijken langs zijn oevers, zoals Ayutthaya en Bangkok.

Ligging en stroomverloop

De Chao Phraya stroomt door het hart van Thailand, beginnend in het noorden, in de provincie Nakhon Sawan, waar de rivieren Ping en Nan samenkomen om de Chao Phraya te vormen. De rivier stroomt vervolgens zuidwaarts, doorsnijdt de centrale vlakte van Thailand, passeert Bangkok, en mondt uiteindelijk uit in de Golf van Thailand. Met een lengte van ongeveer 375 km speelt de rivier een vitale rol in het transport, de landbouw en de industrie.

De Chao Phraya in Bangkok

De Chao Phraya-rivier loopt door het hart van Bangkok. Vanuit het noorden komt de rivier de provincie Bangkok binnen in het district Bang Sue. Van daaruit stroomt het zuidwaarts door de centrale en westelijke delen van de stad. De rivier loopt langs verschillende beroemde bezienswaardigheden in Bangkok, waaronder het Koninklijk Paleis, Wat Arun (Tempel van de Dageraad), en Wat Pho.

De rivier slingert zich een weg door de stad, en creëert een natuurlijke scheiding tussen het oostelijke en het westelijke deel van Bangkok. Het oostelijke deel, bekend als de rechteroever of Phra Nakhon, is waar de meeste historische en toeristische bezienswaardigheden van de stad zich bevinden, terwijl het westelijke deel, bekend als Thonburi, overwegend residentieel is. Ten zuiden van de stad splitst de rivier zich in twee hoofdtakken, de oostelijke Khlong Bangkok Yai en de westelijke Khlong Bangkok Noi, die weer samenkomen voordat ze uitmonden in de Golf van Thailand.

Economische functie

De economische functie van de Chao Phraya is aanzienlijk. Het dient als een belangrijke waterweg voor het transport van goederen en mensen, waardoor de kosten van landvervoer aanzienlijk worden verminderd. De vruchtbare oevers van de rivier ondersteunen een bloeiende landbouwbranche, vooral de rijstproductie, wat Thailand een van de grootste exporteurs van rijst ter wereld maakt.

Bijgedragen aan de ontwikkeling van de toeristische sector

Met vele historische en culturele bezienswaardigheden langs haar oevers, waaronder het Grand Palace, Wat Arun, en vele andere tempels in Bangkok. Hier zijn enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden:

• Het Grand Palace: Dit is een complex van gebouwen dat diende als de officiële residentie van de koningen van Siam (nu Thailand) sinds 1782. Het is nu grotendeels open voor het publiek en herbergt ook de Tempel van de Smaragdgroene Boeddha (Wat Phra Kaew).
• Wat Arun: Ook bekend als de Tempel van de Dageraad, is deze opvallende tempel met zijn prachtige torenspitsen een van de herkenbaarste bezienswaardigheden van Bangkok. Het biedt een prachtig uitzicht op de rivier en de stad, vooral bij zonsopgang en zonsondergang.
• Wat Pho: Deze tempel, beroemd om de liggende Boeddha die 46 meter lang en 15 meter hoog is, bevindt zich dicht bij de rivier en het Grand Palace.
• Asiatique The Riverfront: Dit is een groot openlucht winkelcentrum aan de rivier met honderden boetieks, restaurants, en een gigantisch reuzenrad, allemaal aan de oevers van de Chao Phraya.
• River City Shopping Complex: Dit winkelcentrum ligt aan de rivier en is de hub voor kunst en antiek in Bangkok. Het heeft ook een veilingzaal, tentoonstellingsruimte, restaurants en meer.
• Bangkok River Cruise: Er zijn vele bedrijven die dinercruises aanbieden langs de Chao Phraya-rivier. Deze cruises bieden toeristen een unieke kans om de verlichte tempels en andere bezienswaardigheden langs de rivier ’s nachts te zien, terwijl ze genieten van een maaltijd.

Verlaten Sunlakasathan Building of Old Customs House aan de oostelijke oever van de Chao Phraya-rivier

Feiten over de Rivier der Koningen

Hierbij nog wat feitjes en weetjes over de rivier:

• Bruggen over de Chao Phraya: Hoewel de rivier een prominente en zichtbare rol speelt in het landschap van Bangkok, is het aantal bruggen dat de rivier in de stad overspant relatief klein. Zo zijn er slechts 27 bruggen over de Chao Phraya binnen Bangkok.
• Koninklijke Barges Processie: Een van de spectaculairste evenementen op de Chao Phraya is de Koninklijke Barges Processie, een traditionele ceremoniële processie die dateert uit de Ayutthaya-periode (14e-18e eeuw). Deze zeldzame ceremonie, waarbij tientallen majestueuze en prachtig versierde koninklijke boten de rivier afvaren, wordt echter alleen gehouden bij zeer speciale gelegenheden.
• Invloed op de Thaise keuken: De overvloed aan water in de Chao Phraya heeft een grote invloed gehad op de Thaise keuken, vooral in de vorm van rivier- en zoetwatervissen en garnalen. De rivier is ook de bron van water voor rijstvelden in de centrale vlakte van Thailand, de “rijstkom” van het land.
• De “Venetië van het Oosten”: In het verleden was Bangkok vol met kanalen (in het Thais bekend als “khlongs”) en werd het vaak de “Venetië van het Oosten” genoemd. Veel van deze kanalen zijn sindsdien drooggelegd en omgebouwd tot wegen, maar er zijn nog steeds enkele oude “khlong”-wijken in de stad waar het leven nog steeds om de waterweg draait.
• De Chao Phraya-rivier en literatuur: De rivier is een belangrijk element in veel Thaise literatuur en poëzie. Het symboliseert vaak het leven, continuïteit en verandering. Eén voorbeeld is het gedicht “Aan de oevers van de Chao Phraya” door de beroemde Thaise dichter Sunthorn Phu.

Overstromingen

Ondanks de vele voordelen die de Chao Phraya biedt, is de rivier ook berucht om haar overstromingen, vooral tijdens het regenseizoen. Deze overstromingen hebben vaak verwoestende gevolgen voor de gemeenschappen langs de rivier en de economie van het land. Hoewel er inspanningen zijn geleverd om deze overstromingen te beheersen, blijft het een voortdurende uitdaging voor Thailand.

Bevolking

De bevolking langs de Chao Phraya is gevarieerd en omvat zowel stedelijke als landelijke gemeenschappen. Deze mensen zijn sterk afhankelijk van de rivier voor hun levensonderhoud, vooral voor visserij, landbouw en transport. De culturele identiteit van deze gemeenschappen is ook sterk verbonden met de rivier, wat tot uiting komt in hun traditionele levenswijze en festiviteiten, zoals het jaarlijkse Loi Krathong festival, waarbij kleine vlotjes met kaarsen en wierook op de rivier worden gelaten.

De Chao Phraya is meer dan alleen een waterweg; het is een symbool van de Thaise cultuur en geschiedenis, een levensader voor de economie en de thuisbasis van talloze gemeenschappen. Hoewel het geconfronteerd wordt met uitdagingen zoals overstromingen, blijft de Chao Phraya een onmisbaar onderdeel van het Thaise landschap en leven.

De Chao Phraya rivier verkennen of bevaren

Wil je de Chao Phraya rivier van dichtbij bewonderen dan kan dat natuurlijk. Veerboten en watertaxi’s zijn een belangrijk onderdeel van het openbaar vervoerssysteem van Bangkok en bieden een unieke en schilderachtige manier om de stad te verkennen. De Chao Phraya-rivier en haar netwerk van kanalen, bekend als ‘khlongs‘, vormen de levensaders van dit systeem. Er zijn verschillende soorten veerdiensten op de Chao Phraya-rivier:

1. Chao Phraya Express Boat: Dit is een populaire veerdienst die mensen vervoert tussen verschillende punten langs de rivier, van de noordelijke buitenwijken van Bangkok tot aan de centrale pier bij Sathorn, nabij het BTS Skytrain station Saphan Taksin. De boten stoppen bij meer dan 30 pieren, die dicht bij belangrijke toeristische attracties, zakelijke districten en markten liggen.
2. Toeristische boten: Naast de reguliere veerdienst zijn er ook toeristische boten die specifiek gericht zijn op bezoekers. Deze boten stoppen bij een selectie van pieren in de buurt van belangrijke bezienswaardigheden zoals het Koninklijk Paleis, Wat Arun en Wat Pho.
3. Oversteekveerboten: Dit zijn kleine veerboten die korte oversteken van de ene oever van de rivier naar de andere maken. Ze zijn bijzonder nuttig in gebieden waar bruggen schaars zijn.

Watertaxi’s, ook bekend als “longtail boten”, bieden meer persoonlijke en directe reizen langs de Chao Phraya en de khlongs van Bangkok. Ze kunnen gehuurd worden voor individuele reizen en kunnen vaak sneller zijn dan de grotere veerboten, vooral tijdens piekuren.

Of je nu kiest voor een gebruikelijke veerdienst, een toeristische boot of een watertaxi, reizen op de Chao Phraya-rivier biedt een uniek perspectief op het leven in Bangkok. Het is een kans om de historische en moderne bezienswaardigheden van de stad te zien, en om het dagelijkse leven langs de rivier te observeren, van de drijvende markten en tempels tot de oude en moderne huizen die de oevers van de rivier sieren.

Bronnen

De Chao Phraya-rivier heeft een rijke geschiedenis en speelt een vitale rol in de economie en cultuur van Thailand. Hier zijn enkele nuttige bronnen voor verdere informatie over de rivier:

Boeken:

• “Bangkok: A Cultural and Literary History” door Maryvelma Smith O’Neil. Dit boek biedt een diep inzicht in de geschiedenis en cultuur van Bangkok en de rol van de Chao Phraya-rivier daarin.
• “The Chao Phya: River in Transition” door Steve Van Beek is een prachtig geïllustreerd boek dat het verhaal vertelt van de rivier en de mensen die ervan afhankelijk zijn.
• William Warren en R. Ian Lloyd Bangkok Waterways R. Ian Lloyd Productions (1989) ISBN 981-00-1011-7

Wetenschappelijke artikelen:

• “Historical Development and Present Situation of the Chao Phraya Delta” van Dr. Sucharit Koontanakulvong et al., gepubliceerd in het tijdschrift ‘Hydrological Processes’. Dit artikel biedt een diepgravende analyse van de geografische en hydrologische evolutie van de delta van de Chao Phraya-rivier.
• “Flood risk perception in the Chao Phraya River Basin, Thailand” gepubliceerd in het ‘International Journal of Disaster Risk Reduction’. Dit artikel gaat in op het risico op overstromingen in het stroomgebied van de Chao Phraya en de perceptie daarvan onder de lokale bevolking.

Online bronnen:

• De officiële toeristische website van Thailand biedt nuttige informatie over de Chao Phraya en de toeristische attracties langs de rivier.
• World Bank: De Wereldbank heeft verschillende projecten gefinancierd in verband met de Chao Phraya, inclusief inspanningen om de overstromingsrisico’s te beheersen. Zoeken naar “Chao Phraya” op hun website levert veel interessante informatie op.