De Thaise taal, goede wensen, felicitaties en condoleanties
Goldquest / Shutterstock.com
Taal is noodzakelijk voor communicatie, een belangrijk deel daarvan gaat over het uitwisselen van emoties. Helaas wordt dit aspect van de taal in taalcursussen vaak verwaarloosd. Daarom hier een korte bijdrage over goede wensen, felicitaties en condoleanties.
Met enige bescheidenheid zeg ik dat dit essentiële kennis is voor iemand die de Thaise taal in het dagelijkse leven wil gebruiken. Bij gebrek aan emotie in uw taalgebruik komt u onbeschoft, onbeschaafd en onverschillig over, een kille robot. Dat is een belangrijke reden voor onbegrip en relatieproblemen. Mensen stellen het tonen van enige emotie zeer op prijs, en de Thai zijn net mensen, ook zij zullen op prijs stellen.
Samen met Rob V. Schreef ik daarom deze les, al eerder schreef ik over soortgelijke woorden en uitdrukkingen. Verzoeken en verontschuldigingen staan hier: www.thailandblog.nl/taal/neemt-mij-niet-kwalijk-mag-ik-iets-vragen/
Eindwoordjes die het gesprokene een zekere emotionele lading geven worden hier besproken: www.thailandblog.nl/taal/hoe-zeg-je-ik-houd-echt-van-je-hoor-het-thais/
En lieve woordjes en scheldwoordjes kunt u hier vinden: www.thailandblog.nl/taal/lieve-stoute-scheldwoordjes-thais/
Zoals bekend hoort aan het eind van de zin het beleefdheidswoordje ครับ (khráp) voor mannen en ค่ะ (khâ) voor vrouwen, vaak voorafgegaan door het warme woordje นะ (ná): ná-khráp/ná-khâ. Ik laat dat hieronder weg want dan hoef ik minder te tikken. Tevens laat ik de persoonlijk voornaamwoorden ผม (phǒm), voor echte mannen, en ฉัน (chán), voor vrouwen weg. Dat doen de Thai meestal ook.
Verklaring van de toontekens
Bij de fonetische spelling staan tekens die de toon aangeven:
– à = lage toon
– á = hoge toon
– â = dalende toon (als in een uitdrukking: ja!)
– ǎ = stijgende toon (als in een vraag: ja?)
– a: = lange toon
Goede wensen, felicitaties
| ขอแสดงความยินดี(ด้วย) | khǒh sàdaeng khwaam-jin-die: (dôeay) | Gefeliciteerd |
| ยินดีด้วย | Jin die: dôeay | Gefeliciteerd |
| สุขสันต์วันเกิด | sòeksǎn wan kèut | Gefeliciteerd met je verjaardag |
| ข่าวดีจริง ๆ | Khàaw die: tjing tjing | Echt goed/geweldig nieuws! |
| ดีใจด้วย | Die: tjai dôeay | Ik ben ook blij |
| ดีใจกับคุณด้วย | Die: tjai kàp khoen dôeay | Ik ben blij voor je |
Sàdaeng is ‘laten zien, tonen’ en khwaam-jin-die: ‘blijdschap’. ‘Ik ben blij voor u/je’ . Een felicitatie dus bij het halen van een diploma, een huwelijk, een geboorte of het aan de haak slaan van een farang. Dôeay betekent o.a. ‘evenzo’ maar is ook een versterkent woordje voor het einde van een compliment, verzoek, felicitatie of condoleantie.
Sòeksǎn is ‘blijdschap/geluk wensen’, wan-keut is ‘verjaardag’
Khàaw is ‘nieuws’, die: is ‘goed’ en ‘jing jing’ betekent ‘echt (waar)’.
Die-tjai is ‘blij/gelukkig zijn’.
Condoleantie, uiting van medeleven
Bij een overlijden maar ook bij een ander verlies: ziekte of ongeluk.
| ขอแสดงความเสียใจด้วย | khǒh sàdaeng khwaam-sǐea-tjai dôeay | (Gecondoleerd), ik deel uw verdriet |
| เสียใจด้วย | sǐea-tjai dôeay | Ik ben ook verdrietig |
| ขอให้มีกำลังใจ (สู้ๆ) | khǒh hâi mie: kamlangtjai (sôe: sôe: ) | Sterkte! |
| แย่แล้ว | Jâe: láe:w | Verschrikkelijk! |
Sǐea-tjai (letterlijk: beschadigen/breken hart) bekent ‘sorry, verdrietig’
Sôe: sôe: ‘Vecht er voor’ of ‘Zet ‘m op!’
Zorgen uitspreken
| เป็นห่วง | pen hòeang | Ik maak me zorgen (om je) |
| ดูแลตัวเอง | Dòe: lae toewa-eeng | Zorg goed voor jezelf |
| หายไวๆ | Hǎai wai-wai | Spoedig herstel! |
| เกิดอะไร | Kèut arai | Wat is er gebeurd? |
Pen hòeang is ‘bezorgd zijn’. Samen met คิดถึง (khít thǔng) ‘Ik mis je!’, vaak meer een verklaring van liefde dan de letterlijke betekenis.
Wees geen pratend schoolboek, fleur je taalgebruik op met de emotiewoordjes en zinnetjes uit bovenstaande les(sen). Het zal je interactie met de Thai alleen maar ten goede komen! Sôe: sôe:!
Dag Tino,
Een opmerking. Het is เกิดอะไรขึ้น (keut arai khuun). Zonder ขึ้น erbij klinkt het wat vreemd in de oren. Daarnaast is เเย่เเล้ว niet wat ik als uiting van medeleven zou gebruiken. Eerder een uitroep als iets volkedig mis is gegaan.
Je hebt gelijk, Peter, dank hier voor. Ik herinner me zelfs nog dat lang geleden ik vroeg keut khuun arai ? Wat is er gebeurd? en dat een jongetje van een jaar of tien me corrigeerde: keut arai khuun? Het zal me niet meer lukken echt foutloos Thais te spreken…….
Dat is mijn fout Peter, เกิดอะไร was mijn inbreng.
Allemaal heel mooi maar ik heb heel veel moeite om die toonhoogtes te horen, laat staan uit te spreken. Trouwens de Thai moeten maar Nederlands leren, heb ik vroeger ook moeten doen.
Als ze in Nederland willen wonen moeten de Thais dat inderdaad.
Prima om te stellen dat je in principe de taal van je woonland moet leren. Nederlanders die min of meer in Thailand wonen ‘moeten’ Thais leren en Thai die in Nederland wonen ‘moeten’ Nederlands leren (zijn de meeste wettelijk verplicht: wet inburgering). Is niet makkelijk, maar waar een wil is… Vooral het begin is lastig, dan komen er zoveel dingen op je af, maar haak niet na 1 maandje af. Pas als je dagelijks/regelmatig les hebt en je na een jaar er nog niets van kan dan is er mogelijk iets aan de hand. Maar de meeste moet het wel lukken de basis van een taal te leren (A2 niveau). Dan niet uit gemak of automatisme thuis op het Engels overschakelen, dan kom je er zeker niet.
Ik ben nu een aantal maanden bezig, gaat met sprongetjes vooruit en achteruit, beetje bij beetje boek ik wel voortgang. Grootste obstakel: ik heb hier in Nederland geen Thais persoon in mijn huis waardoor ik gedwongen zou zijn om de taal te spreken. Maar ik heb er zin in, lijkt me niets mooier om tijdens mijn vakanties eens een gesprekje aan te gaan in een museum, op de markt e.d.
De meeste lezers van dit stuk zullen niet meteen in de boeken duiken, maar hopelijk is het wel een prikkel om met de taal aan de slag te gaan.
Beste Tino,
Dank weer voor de zinvolle aanvullingen bij een “pratend schoolboek!”
น่ากลัว = verschrikkelijk, wordt dit als een bijwoord gebruikt en niet als een bijv. naamwoord?
groet,
Lodewijk
กลัว kloewa met een mooie midden toon is ‘bang zijn, vrezen’, werkwoord dus, en น่ากลัว naa kloewa (dalend, midden toon) ‘angstwekkend, angstaanjagend’ , een bijwoord toch?
การกลัว kaankloewa ‘het bang zijn, het vrezen’
ความกลัว khwaamkloewa ‘angst, vrees’ , alles met khwaam ervoor zijn zelfstandige naamwoorden.
Voorbeeld: ฝรั่งคนน่ากลัว 🙂
Hoi Tino
Bedankt voor deze “les” in de Thaise taal, weer wat bijgeleerd en hoop dat het blijft hangen.
Van één zinnetje ging mijn emoties spreken: “de Thai zijn net mensen”
Als je zo met taal bezig bent dan is dit niet erg respectvol.
Verder hoop ik dat je vaker zoiets plaats, altijd zinvol want als we de Thaise taal niet kunnen spreken zul je altijd een moment of meerdere tegenkomen dat je gewenst had het wel te kunnen spreken en verstaan.
En uitspraken van zoals ik hier in de commentaren las van dan leren Thai maar Nederlands???
Leer maar Thai of spreek Engels daar kom je ook een heel eind mee!!
Zeer interessante les.
Bedankt hiervoor!
Vriendelijke groeten,
Daniël M.