Waarom blijven Thaise boeren arm?

Waarom is het nog altijd slecht gesteld met de Thaise boer, ondanks het feit dat Thailand al heel lang de grootste exporteur ter wereld is van rijst?

Iedere politicus heeft zijn eigen “beleid” om het lot van onze boeren te verbeteren, maar niets lijkt te hebben gewerkt. Alle politieke partijen praten over hun “ultieme oplossing” om de levensstandaard van de ruggengraat van het land te verhogen, maar onze boeren blijven de armste van de samenleving. Onderzoek na onderzoek is er uitgevoerd door de top van Thaise academici. Het schijnt, dat geen enkel aspect van de problemen van onze boeren is overgeslagen, maar voor de gemiddelde boer lijkt het er op, dat hoe meer dingen in de samenleving veranderen, hoe meer het voor hen hetzelfde blijft.

Weten we de oorzaken van onze boerenarmoede? Apichart Chongsakul, secretaris-generaal van het Bureau van Agricultural Economics, heeft de redenen van het lot van de Thaise boer uitgebreid samengevat. De kern van het probleem is het monopolie in het gehele agrarische proces – van de markt voor de productiemiddelen zoals chemische meststoffen, insecticiden en zaden tot aan definitieve verkoop van rijst. Wanneer de rijstprijs stijgt, worden de meststoffen ook weer duurder, om welke reden dan ook. De prijzen van insecticide gaan ook omhoog als her er naar uitziet, dat de boeren in een bepaald seizoen meer gaan verdienen door een hogere rijstprijs. Dat betekent dat ondanks een betere prijs voor de rijst, de boeren meestal niet meer gaan verdienen.

Wat nog erger is, is dat als de boer zijn rijst aan de rijstfabrikant verkoopt, de boer veel minder krijgt dan de geldende marktprijs. De reden is simpel: hij is gewoon niet in een positie om te onderhandelen met de rijstfabrikant. Als gevolg daarvan kan de boer niet profiteren van het verschil tussen de onverwerkte rijst en witte rijst. De conclusie van Apichart is dan ook: “Zelfs wanneer de prijs van rijst omhoogschiet tot 20, 000 Baht per ton, zal de landbouwer er niet significant op vooruitgaan.”

Zou de overheid niet beseffen, dat de toestand van het monopolie in elk stadium van het rijstteeltproces de belangrijkste reden is, dat elke poging om de levenstandaard van de boeren te verhogen tot mislukken is gedoemd? Natuurlijk is de overheid zich terdege bewust van het bestaan van deze stand van zaken, maar het gebrek aan politieke wil en de corrupte praktijken die inherent zijn aan de padi-subsidie en de prijsgarantieregelingen hebben bijgedragen aan het onvermijdelijke en voortdurende falen.

Boeren krijgen veel aandacht van politici – niet omdat politici serieus bezig zijn om eens en voor altijd een eind te maken aan die langdurige, diepgewortelde armoede – maar omdat ze een blok van stemmen vormen voor een goede verkiezingsuitslag. Erger nog, het padie-subsidiebeleid vastgesteld door de meest “zorgzame” en “populistische” regeringen – heden of verleden – biedt een mogelijkheid voor politici en hun medewerkers belastinggeld in hun eigen zak te laten verdwijnen.

Een poging om redelijk geprijsde kunstmest te verstrekken aan de boeren, gericht op het breken van de monopoliepositie van de privé-sector op dit gebied, is jammerlijk mislukt. Voor dit doel is verleden jaar een overheidsinstantie in het leven geroepen, de National Fertilizers Corporation, maar al snel was het duidelijk, dat de doelstelling zeer prijzenswaardig was, maar de uitvoering, niet onverwacht, verzandde in bureaucratie. Haar ondergang kwam niet als een verrassing voor iedereen in het bedrijfsleven.

Thailand’s paddy opbrengst per rai is veel lager dan andere rijstproducerende landen, ondanks het feit dat we ’s werelds grootste exporteur van rijst zijn, waarvan de belangrijkste reden het ontbreken van voldoende geïrrigeerde gebieden is. (Vergelijk Thailand cijfer van 25 procent in deze, naar Vietnam 85 procent.) Realiseren de autoriteiten zich dit feit? Het is een voor de hand liggende kwestie, dat in alle onderzoeken wordt aangehaald. Maar als het gaat om het probleem serieus te nemen, heeft geen enkele regering tot dusver van enige visie blijk gegeven om aan de slag gaan naar oplossingen, die tastbare resultaten zullen opleveren.

Cynici zouden kunnen zeggen dat politici ervoor willen zorgen dat de boeren arm blijven, zodat ze gemakkelijk kunnen worden misbruikt telkens als er een verkiezing op komst is. Zo’n deprimerende theorie wil je niet geloven, want als je dat doet, betekent het, dat je niet meer gelooft in zowel de democratie als de toekomst van dit land.

Redactioneel commentaar van Suthichai Yoon in The Nation 22 december 2011.