Netiwit Chotipatphaisal (foto: Wikipedia)
Prostreren en Prostratie
Prostreren (het zelfstandig naamwoord ‘prostratie’ verzon ik zelf) is het zich op de grond werpen voor een hogergeplaatst iemand. Dat kan echter ook zijn voor een beeld of afbeelding van die persoon. Daarbij worden vaak de handen in een wai boven het hoofd gehouden en de ogen blijven naar beneden gericht. Dat was in het verleden een algemeen voorkomende gang van zaken. Iedereen, behalve monniken, prostreerde voor de koning, slaven prostreerden voor hun meesters, onderdanen voor hogere regeringsfunctionarissen etc. De koning aankijken kon dodelijk zijn.
Nu zien we de prostratie nog bij de koning, en bij sommige andere hooggeplaatste personen als Pa Prem, president van de Privy Council. We zien het in het in een tempel. Kinderen doen het soms voor hun ouders en leerlingen voor hun leraren tijdens wan khru, de Dag van de Leraren.
De vraag of het hier gaat over het tonen van respect of dat het meer een teken van onderwerping is, blijft mij bezighouden. Persoonlijk denk ik dat het meer om onderwerping gaat.
Prostratie op de Chulalongkorn Universiteit
Elk jaar op 23 oktober houdt de Chulalongkorn Universiteit, meestal kortweg Chula genoemd, een ceremonie op de Royal Plaza om eer te bewijzen aan koning Chulalongkorn naar wie de universiteit is vernoemd. (De universiteit werd gesticht in 1916 door zijn zoon, koning Vajirawuth, Rama VI). Deze ceremonie wordt bijgewoond door alle studenten die zich op een bepaald moment prostreren voor het ruiterstandbeeld van Chulalongkorn. Terwijl zij op de grond zitten heffen zij hun handen in een wai hoog boven het hoofd waarna zij hun bovenlichaam buigen tot op de grond. Dit heet กราบ oftewel kràap in het Thais.
Netiwit Chotipatphaisal wil het verplichte karakter van deze ceremonie achter zich laten. Hij vindt dat iedereen zou mogen kiezen zich te prostreren of niet. Afgelopen oktober maakte hij samen met een andere student alleen een buiging en trok zich terug. Lof maar vooral beledigingen waren hun deel.
Afschaffing van de prostratie door koning Chulalongkorn in 1873
In 1873 publiceerde de Royal Siamese Government Gazette een aankondiging van het paleis over de afschaffing van de prostratie praktijk. Koning Chulalongkorn riep een vergadering bijeen in de Amarin Winitchai Hal bestaande uit leden van de koninklijke familie, hogere ambtenaren, phôe: yài (hooggeplaatste personen), phôe: nói (laaggeplaatste personen) en vertegenwoordigers van de strijdkrachten. Koning Chulalongkorn vertelde de vergadering dat hij sinds zijn troonsbestijging in 1868 de voorspoed en het geluk van de gehele Siamese bevolking wilde bevorderen. De koning wilde daarom datgene afschaffen wat kon worden gezien als een teken van onderwerping wat ontbering voor de bevolking kon meebrengen.
De Gazette rapporteerde de woorden van de koning als volgt:
‘In andere staten en hoofdsteden, zoals China, Vietnam, Japan en India, waar ooit de praktijk van prostatie gebruikelijk was zoals nu in Siam, is de prostratie al afgeschaft. De reden is dat zij de noodzaak erkenden een meer gelijke verhouding tussen verschillende groepen in de samenleving—geen onderdrukking van klassen meer. Sinds de afschaffing zijn deze landen welvarender geworden. In Siam bevestigt de praktijk van prostratie het bestaan van onderdrukking hetgeen niet rechtvaardig is. Er zijn meer soortgelijke praktijken die minder strikt moeten worden toegepast maar die niet allemaal in één keer uit de weg te ruimen zijn, het proces moet geleidelijk zijn. Aan het eind zal Siam opstaan als een meer welvarend koninkrijk.
Koning Chulalongkorn – DMstudio House / Shutterstock.com
De koning voegde er nog aan toe:
De praktijk van prostratie in Siam is ernstig onderdrukkend. De onderdanen werden gedwongen zich ter aarde te werpen om de waardigheid van de phôe: yài (hooggeplaatsten) te verhogen. Ik zie niet in hoe deze praktijk van enig voordeel is voor Siam. De onderdanen ondergaan de prostratie als een werkelijk hardvochtige fysieke opgave. Ze moeten op hun knieën kruipen tot de zaken zijn afgewikkeld. Pas dan kunnen ze opstaan en zich terug trekken. Deze praktijk is de bron van onderdrukking en daarom wil ik het afschaffen.
Tot zover koning Chulalongkorn.
De Gazette zei verder:
Vanaf vandaag mag iedere Siamees een hoogwaardigheidsbekleder staande ontmoeten. Om respect te tonen is een lichte buiging voldoende.
Dat was honderdvierenveertig (144) jaar geleden.
De rol van Netiwit Chotipatphaisal
Al op zijn vijftiende was Netiwit al een activist. Hij pleitte voor de afschaffing van de verplichte haardracht voor leerlingen en meer soepele regels voor uniformen. Samen met andere leerlingen vormt hij een aantal organisaties om de democratie te bevorderen, en hij is lid van de organisatie ‘Education for the Liberation of Siam’. Deze organisatie verzet zich met verve tegen de 12 kernregels, die gehoorzaamheid en dankbaarheid prediken, door premier Prayut opgelegd aan alle scholen. Op zijn achttiende verklaarde hij een dienstweigeraar te zijn. Hij ziet in het leger slechts een instrument van onderdrukking.
Enkele jaren geleden nodigde hij de Joshua Wong uit voor een toespraak maar de activist voor democratie uit Hong Kong werd niet in Thailand toegelaten. Na een halve dag in het cel werd hij teruggestuurd.
Tot verbazing van velen schreef Netiwit zich vorig jaar in op Thailand’s oudste en meest conservatieve universiteit, Chulalongkorn, voor een studie in politieke wetenschappen. Vrienden en vijanden waarschuwden hem dat hij zou worden buitengesloten en vervolgd. Het liep wat anders. Vorige week werd hij met 32 stemmen tegen 18 gekozen tot voorzitter van de Studentenraad van deze universiteit. Hij beloofde zich in te zetten om de wurgende regels wat betreft prostreren en uniformen te veranderen. Meer vrijheid en minder dwang. Sommigen juichten dit toe maar anderen verweten hem te worden gemanipuleerd door politici (Thaksin!), extreme ideologieën en het zoeken naar roem voor zichzelf.
Ook premier generaal Prayut Chan-ocha bemoeide zich met deze verkiezing en de denkbeelden van Netiwit. Tijdens een toespraak op de Mahidol Universiteit noemde hij de verkiezing van Netiwit ‘een schande’. Hij zei: Studenten moeten weten hoe te denken en samen te leven. Geen respect betuigen voor leraren en de vlag is flauwekul . Extreme gedachten zijn niet goed….Het is jammer en ik maak me zorgen dat de reputatie van de universiteit zal worden beschadigd. Het is een schande voor de universiteit. Mensen die niet gelukkig zijn met Thailand moeten maar naar elders verhuizen. Wij zijn trots op onze mooie geschiedenis en willen die behouden.’
In 2017 werden twee mensen op een scooter gesignaleerd die op een agressieve wijze en met dreigende taal op zoek waren naar Netiwit. Netiwit diende een aanklacht in bij de politie. Hij zei: ‘Natuurlijk ben ik bang maar ik ga door met mijn werk’.
De strijd tussen hen die de oude feodale en hiërarchische waarden op een autoritaire wijze willen handhaven en zij die streven naar een meer gelijkwaardige samenleving zal nog wel een tijdje duren.
Over de afschaffing van prostratie door koning Chulalongkorn: www.newmandala.org/chulalongkorn-abolished-prostration/
Hier staan voorgaande berichten over Netiwit: www.thailandblog.nl/onderwijs/netiwit-lastpak-bevlogen-leerling/
‘Ik wil geen soldaat zijn in welk gewelddadig leger dan ook’
www.thailandblog.nl/achtergrond/suis-nattanan-thaise-scholiere-strijd-establishment/
www.thailandblog.nl/nieuws-uit-thailand/dienstplicht-anti-coup-studenten-vrees-martelingen-moord/
Hier een aanvullend verhaal over Netiwit en Chula:
http://www.prachatai.org/english/node/7153
Citaat:
Now conservative critics are threatening to withdraw their children from Chulalongkorn. Some have urged the university to nullify the election. Paisal Puechmongkol, an adviser to Deputy Prime Minister Prawit Wongsuwan, posted on his Facebook that Netiwit, a ‘germ of evil’, must be uprooted from Thailand’s education system.
“The nation’s education institutes are the incubator of youths, the force of the land. Don’t let the germ of evil or the germ of treason exist no matter the cost. If it does, it must be dealt with right away,” read Paisal’s post.
‘germ of evil’ ‘uprooted’
Ik zou haast reageren met “…” maar ondanks mijn sprakeloosheid zal de moderator dat vast niet goed vinden. Gewoon te zot voor worden om de oproep tot gezonde, onderbouwde kritiek en vragen stellen stempels als ‘ germ of evil’ en ‘ dan rot je toch op?’ te horen krijgt. Met zulke stuurlui zou je haast spontaan in de reddingsboten stappen maar mensen als Netiwit en Srisuwan laten zien dat ze juist heel veel geven om de staat van het land en al het volk. Die verdienen een pluim een geen half verkapte bedreigingen. Schandalig.
Voor dienstweigeraars, in welk land dan ook en voor welke reden dan ook, heb ik maar een antwoord: voor jou moet een ander in dienst, waarom denk je dat jij dat recht heb?
Citaat:
‘Voor dienstweigeraars, in welk land dan ook en voor welke reden dan ook, heb ik maar een antwoord: voor jou moet een ander in dienst, waarom denk je dat jij dat recht heb?’
Laten we eens een land noemen. Wat dacht je van het Derde Rijk? Of Noord-Korea? Laat ik eens een reden noemen. In Thailand kopen alle rijke dienstplichtigen zich uit. 30-40.000 baht is voldoende. O ja, heel veel dienstplichtigen werken voor niks als bedienden voor de officieren, men zegt wel 30.000. O, en nog een reden. Ieder jaar valt er wel een dooie, doodgemarteld door andere soldaten bij een overtreding van de discipline. Sla, schop-en scheldwerk is aan de orde van de dag.
Genoeg?
Respect is in mijn optiek een beladen woord. Er zijn vele wegen om respect te tonen en sommigen verdienen dit wel. Maar dan wel op basis van prestaties en dat kan op allerlei gebieden zijn. Maar het blijft toch een persoonlijke uiting door de persoon in kwestie en moet nooit opgelegd zijn, want dat leidt nergens naar. De mens is gelijkwaardig kwa DNA en aangetoond door de wetenschap. In de grote theater show (het leven) zijn er die zich verheven voelen en er bijgedeien en die willen zeker geen verandering. Het gevaar voor de macht is altijd al geweest dat het volk zich tegen ze keert, dus is het van belang dat respect blijvend moet worden getoond. Zo hielden de rijken en de geestelijken het volk er in gezamenlijkheid van oudsher onder, want ze waren als de dood dat dit niet meer zo zou zijn. Ook op sportief gebied zijn er vormen van het respect tonen te vinden. Bijvoorbeeld in een sport die ik al jaren beoefen, het karate, is dit te zien, maar zeker in het westen is dit in een verzwakte vorm. Doe maar gewoon want dat is gek genoeg. Ik ben wel voorstander van afschaffing van het verplichte karakter. Zeker in de bioscopen als we weer moeten gaan staan en waar ik natuurlijk gehoor aangeef maar dan meer gericht uit respect naar de Thaise aanwezigen die wel zo zijn opgevoed. De psyche van de mens, ook bij mijzelf blijft verbazen.
Ik bedenk me net: de citaten van Chulalongkorn in 1873, die botsen nogal met wat de minister nu zegt… Artikel 112 iemand? Daar slaan ze al zoveel mensen mee om te oren dus kan er vast nog wel iemand bij.
Af en toe prostreert mijn Cambodiaanse in t bijzijn van haar familie, vrienden en kennissen om me te bedanken voor alles wat ik voor haar beteken. De eerste keer wist ik me geen raad met deze eerbetuiging. Maar de volgende keren vroeg ik haar minzaam op te staan en bedankte ik haar wederzijds.
Laten we eerlijk zijn: t heeft toch iets!
Binnenkort weer voor 4 maanden naar Nederland.
Ik krijg medelijden met mezelf, beste lezers.
Ik heb gezegd.
Dat is mij gelukkig slechts eenmaal gebeurd. Eerst was er de trouwceremonie met een touwtje gespannen vanaf de centrale Kan Maak (de toren van bananenbladeren), via de monnik(en) en het bruidspaar en de gasten, geprevel, gelukwensen enzovoort. Vervolgens gingen we naar de slaapkamer met het bed vol rozenblaadjes, ik moest aan het voeteneinde zitten en mijn vrouw knielden voor mij, boog zich voorover met haar handen samengevouwen (wai) voor haar gezicht. Volgens mij raakte ze niet de grond maar misschien ook wel. Ik weet niet of dat als een echte กราบ (khrap, prostreren) telt of een halve? Ik weet wel dat ik me er uiterst ongemakkelijk bij voelde en wat nerveus lachend in het Nederlands aan mijn vrouw vroeg of ik dat ook moest doen, daarop volgende natuurlijk een ‘nee’.
Ik moeten er niet aan denken dat iemand zich letterlijk aan mij onderwerpt. Dat druist tegen alles in wat mij geleerd is om elkaar met respect maar gelijkwaardig te behandelen en benaderen. Krijg er de kriebels van. Gelukkig was het maar eenmalig en puur ceremonieel. Ik grapte soms weleens dat ze wel goed naar mij als echtgenoot zijnde moest luisteren, daarop volgde dan een schaterlach en een luid en duidelijk ‘Ik ben niet gek!!’ . 555 Ik mis dat geplaag en dollen over en weer. :'(
Als teken van liefde en waardering is dit nog te begrijpen, maar zoals u al aangeeft is het beter te streven naar een vorm van gelijkwaardigheid.
het prostreren net zoals ander antieke gebruiken, eerbetuigingen en ceremonies is heringevoerd door de dictator Sarit Thannarat, hij vond er zelfs een paar nieuwe uit. Hij had daar een welbepaalde reden voor, waarover in Thailand niet kan en mag gepraat worden
Ik neem aan dat je het hebt over wat gelukkig gewoon op de Engelse wikipedia staat. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Sarit_Thanarat
Daar lees je dat Sarit o.a. het prostreren en de ploegceremonie heeft heringevoerd en diverse ceremonies rondom het koningshuis plus nieuwe dingen zoals een meer actievere rol/verschijning van de familie zodat deze een meer prominente rop gingen spelen (royal velvet campaign). Dit alles legitimeerde Sarit zijn regime en beleid. En hierdoor konden private fondsten via het instituut van het koninklijkhuis herverdeeld worden naar publieke campagnes (doelen), dat natuurlijk ook het regime en her koningshuis positief in aanzien deed stijgen.
Volgens mij geldt ook hier: niets is in Thailand wat het lijkt.
De Thais die prosteren vallen de baas een uurtje later gewoon af. De studenten die voor de docent prostreren komen vervolgens niet of te laat in de klas en het interesseert ze echt niet.
Volgens sommige hardliners hoort prostreren er bij. Voor de prostreerders betekent het niks. Gewoon een gebaar. En als je baas, je leraar dat graag heeft dan ben je niet te beroerd om comedie te spelen. Een sociale show. Niets meer en niets minder.
Moderator: Deze discussie gaan we niet beginnen.
Aaah…sociale show! Stelt niets voor! Ik ben blij dat te horen. Ik zal de betrokkenen een berichtje sturen.