Groeten uit Isaan (deel 4)
Et is een jonge veertiger, gehuwd en vader van drie kinderen. En was een jaar lang een belangrijk man in het dorp. Er waren destijds plaatselijke verkiezingen, heel lokaal, enkel voor het gehucht waar wij wonen.
Poa Saam, het vorige dorpsopperhoofd, had de gezegende leeftijd van drieënzestig jaar bereikt en ging met pensioen. Maandelijks een armtierig bedrag, hij en zijn vrouw moeten nog steeds de kost verdienen via hun rijstvelden en een kudde kwaai’s, maar omdat het hier een officiële overheidsfunctie betreft was hij niet langer gerechtigd om aan te blijven.
Kwam er een soort verkiezingsperiode op gang, er waren meerdere kandidaten want het is een lucratieve job, redelijk inkomen naar Isaanse normen en bovendien vast benoemd – tot men drieënzestig wordt. In werkelijkheid waren er van de vijf gegadigden slechts twee serieuze kanshebbers. Iemand uit een rijkere familie die de job eerder als prestige zag en Et, meer een volksfiguur. Regelmatig bezochten beiden en hun aanhang alle dorpelingen en zo kwamen ze ook regelmatig naar de shop van het lief. Want daar zitten vaak meerdere mensen samen, ofwel mannen die bij een glas sterke verhalen ophangen, ofwel vrouwen die graag wat roddelen.
En zoals overal ter wereld zouden zij het leven beter gaan maken, alhoewel ze er eigenlijk helemaal niet de nodige machtigingen en financiële middelen ter beschikking voor krijgen.
Ze zijn enkel verantwoordelijk voor de publieke eigendommen:
Onderhoud van de wegen en bermen, waar ze ofwel de verantwoordelijke diensten moeten voor aanspreken op de gemeente of provincie en het opvolgen ervan, ofwel het zelf organiseren.
De twee grote waterreservoirs onderhouden, dit wil zeggen, regelmatig gaan snoeien en reinigen van de gronden er rond. Onderhoud en eventuele aanleg van de bevloeiingskanalen, onderhoud en bediening van de lokale watertoren en de leidingen. Het praktisch regelen van alle tambuns die de monniken organiseren: opstellen, inrichten, kookplaatsen organiseren. En meestal helpen ze ook bij de praktische zaken van overlijdens of huwelijken omdat ze verantwoordelijk zijn voor de <kodan>, het magazijn waar alle gemeenschappelijk materiaal staat of ligt zoals tentzeilen en palen, tafels en stoelen, potten en pannen, kookvuren, … .
Dit doen ze uiteraard niet alleen. Een groot deel van hun job is vrijwilligers oproepen, ze organiseren alles in gemeenschapswerk. Wat betekent dat ze een goed uitgebouwd netwerk van vrienden en kennissen nodig hebben. Doch het prestige zit vooral in het financiële: zij beschikken over een budget, weliswaar klein en enkel voor noodgevallen. Maar ze zijn ook de grote organisator van de financiën – de dorpsleningen en al de daaraan verbonden zaken zoals alles met de banken regelen. En niet te vergeten: hier in het dorp ben je meteen de man achter de microfoon van de vele speakers.
Het was een harde verkiezingsstrijd, en daar heb je geld voor nodig. Je moet jezelf populair maken en dat kan niet anders dan voor eten en drank te zorgen. Dus lenen ze er geld voor, kleine bedragen in onze ogen, eerst bij familie en directe aanhang, daarna moeten ze op zoek naar andere bronnen. De ‘rijke’ kandidaat was in al die jaren nog nooit in onze winkel geweest, ook niemand van zijn gezin of familie. En zie, plots was hij daar. De Inquisiteur houdt zich verre van de Thaise politiek, ook de plaatselijke, maar ziet wel dat liefje-lief de man niet moet. Bovendien doet hij veel te familiaal – alsof hij dagelijks op de winkel en onder de mensen komt. Dat doorziet iedereen snel natuurlijk, ondanks het feit hij gul met bier en lao kao is, hij hoeft er niet voor te lenen. Hij herhaalt dat bezoek nog een keer of twee maar merkt zelf ook wel dat hij hier, aan de buitenrand van het dorp, weinig aanhang heeft.
Anders is het met Et. Als eerder gezegd, een volksman, iemand van tussen de mensen. Alleen, hij heeft niet het nodige geld om regelmatig boven te komen met een verfrissing zoals hij dat noemt. Hij moet op zoek naar geld, en tegen het einde van de campagne is zijn potentieel van donoren uitgeput. Of het lief mogelijk wat kan voorschieten? Gelukkig is die slim genoeg en vertelt hem dat ze wel wil, maar het beter niet doet. Iedereen is hier klant, ook mensen die de andere kandidaten steunen nietwaar?
De dag van de verkiezing heerst er opwinding. Niet al te zeer voor de uitslag, wel over de te verwachten braspartij die de overwinnaar zonder enige twijfel zal geven. En dat is Et. Vanaf het moment dat de uitslag bekend is zie je niemand meer van de andere aanhang, gezichtsverlies weet-je-wel. De rest zet zich ten huize Et, die woont centraal in het dorp. Lap! Een nieuwe leen-ronde is nodig. Ook liefje-lief ging er naartoe en ze nam een karton bier als geschenk mee. De Inquisiteur bleef liever weg, hij wil geen enkele voorkeur laten blijken voor wie dan ook. Lekker gezellig thuis op zijn terras, muziekje op, biertje erbij, heerlijk rustig. Dat duurde exact een uur, dan komen twee vrolijke feestvierders hem domweg ontvoeren, en of hij meteen, in opdracht van eega, nog enkele kartons bier en wat flessen lao kao kan mee brengen? Et heeft geld gevonden … .
Et is een harde werker, steeds diegene die het meeste arbeid verzet wanneer er gemeenschapswerk is. Neemt ook initiatief, zo gaat hij bij veel huizen het versleten houten en bamboe hekwerk vernieuwen. Vreemd vind De Inquisiteur, maar dan hoort hij dat dit een soort terugbetaling is van diverse kleine leningen die hij aanging voor de verkiezingen, hij heeft de nodige cash niet en doet het dan maar op die manier. Dat hij daarvoor vrijwilligers mee laat opdraaien is enkel in de ogen van De Inquisiteur nogal raar, de rest zit er niet mee, die gaan dapper hout en bamboe kappen in de bossen.
Vervolgens krijgt Et voor het eerst in zijn leven met grote financiën te maken. Op gezette vaste tijden gaat men na wie in het dorp geld nodig heeft en waarom. Dat kan gaan van kleinere bedragen, bijvoorbeeld vijftienduizend baht voor aankoop mest komend rijstseizoen, tot vijftigduizend baht of meer wanneer er zware herstelwerken aan have en goed moet uitgevoerd worden, als het maar een verantwoorde en noodzakelijke investering is. Iedereen uit het dorp kan daar beroep op doen, op die manier verzeild niemand echt in de problemen of zware armoede is de theorie erachter, bovendien kent iedereen elkaar zodat er geen vreemde zaken gebeuren.
Vervolgens gaat men dat geld lenen bij een echte plattelandsbank die zulke leningen verplicht moet verstrekken op voorschrift van de overheden in Bangkok. De bank eist wel het nodige papierwerk: paspoorten, handtekeningen van de betrokkenen en de reden waarvoor wat het geld gevraagd wordt, maar laat de praktische afwikkeling over aan het dorpshoofd. Nu ja, hij is meteen de secretaris of wat dan ook van een soort stichting waar enkele gefortuneerden garant bij staan, de bank is niet gek natuurlijk.
Mensen moeten het geleende bedrag terugbetalen aan een rente van 3 procent per drie maanden aan de dorpsgemeenschap, de bank moet terugbetaald worden door de dorpsgemeenschap aan drie procent per jaar. Die hoge rente aan de gemeenschap is ingesteld om de mensen aan te zetten tot snelle terugbetaling, dat mag in schijven van duizend baht zelfs, maar een dag voor de vervaldag bij de bank moet alles terugbetaald zijn. Een hele administratie natuurlijk.
Dat dit om problemen vraagt hoeft niet gezegd. Van de honderd personen die lenen blijven er gemiddeld dertig in gebreke. Niet of te weinig terugbetaald. En toch moet aan de bank voldaan worden. Dus gaat Et in naam van de gemeenschap onderhandelen, want zoals altijd wordt er onmiddellijk na afbetaling direct een nieuwe lening afgesloten doch die krijgt hij niet zolang de vorige nog loopt.
Of hij niet meer kan lenen en een deel gebruiken om de vorige dan af te betalen? Na lang onderhandelen krijgt Et de toestemming, maar wel als voorwaarde dat het extra geleend bedrag binnen de maand moet worden afbetaald.
Et gaat nu op pad. Als eerste naar de achterstalligen, die worden onder druk gezet. Enkelen gaan lenen bij familie en vrienden, maar op het einde heeft Et nog steeds tweehonderdduizend baht te kort. Dat gaat hij dan maar eigenhandig lenen bij meer gefortuneerden in de omgeving. Hij probeert ook De Inquisiteur mee te krijgen maar die hapt niet, ondanks de beloofde hoge rente van drie procent – per maand. Maar Et slaagt erin, krijgt het bedrag bij elkaar via een twintigtal mensen en hij kan de bank tevreden stellen en nu denkt hij tijd te hebben om uit te zoeken wie nog hoeveel moet betalen.
Maar Et heeft fouten gemaakt door al dat eigenhandig handelen, hij liet de dorpsgemeenschap in het ongewisse waar hij allemaal mee bezig was. Van diegenen die dan uiteindelijk ook geheel of gedeeltelijk terugbetaalden noteerde hij de namen niet, noch hoeveel ze betaalden … . Hij weet niet wie er nog geld schuldig is en hoeveel, hij moet rekenen op de goodwill van de mensen. Bovendien heeft hij geen administratie bijgehouden van diegenen die het geld voorschoten, ook hier weer moet hij gissen en raden. Et wordt natuurlijk zwaar onder druk gezet. Door de mensen die hem het tekort voorschoten maar ook door de personen die garant staan in die dorpsvereniging. Wanneer hij plots dan toch de tweehonderdduizend baht tevoorschijn tovert duurt het niet lang of men komt te weten hoe: hij heeft een persoonlijke lening aangegaan bij de bank, die krijgt hij nu want hij heeft een vast inkomen.
Dat zorgt nog eens voor extra problemen, bij hem thuis, zijn echtgenote is helemaal niet akkoord, have en goed zijn in garantie gezet. Ook in het dorp is men ongerust. Iemand die zulke belangrijke zaken moet beheren en vervolgens zo in de fout gaat is niet te betrouwen. Et is vast benoemd, daar is geen weg terug meer, maar er wordt over gesproken om een volgende lening te gaan superviseren, een comité waar Et verantwoording zal moeten aan afleggen, waar hij met zal moeten samenwerken zodat hij niet meer alleen kan handelen. Buiten het feit dat Et nu persoonlijk voor een gigantische afbetaling staat heeft hij erg veel gezichtsverlies.
Vanaf dan is Et een andere persoonlijkheid geworden.
Het gemeenschapswerk zit in het slop, enkel het echt noodzakelijke wordt gedaan. In de <kodan>, het dorpsmagazijn, ontbreken gaspitten en een tent, dat ontdekte men bij de laatste grote dorpstambun. Et weet niet waar die zijn. Er zijn ook problemen met het watervoorziening in het dorp via de lokale watertoren, stilaan zijn daar meer en meer gezinnen op aangesloten. Enkel ’s avonds vanaf zes uur tot ’s ochtends zeven uur is er water. Overdag niets. Problemen met de grote elektrische pomp, maar zijn klein budget dat hij onder andere daarvoor tot beschikking heeft is al op … .
Hij heeft plotseling ook een <kik>, een minnares, iedereen in het dorp, inclusief zijn echtgenote, weet het. Daar, in het naburige gehucht, strooit hij met geld, koopt zelfs een auto – hij heeft een vast en officieel inkomen en krijgt dat nu voor elkaar bij de bank heeft hij geleerd. Je ziet hem ook niet veel meer, voorheen was hij een vrolijk man, steeds bereid tot een praatje en een grap, nu zie je de zorgen op zijn gezicht ondanks de vreugden die hij bij zijn minnares ontvangt. Zijn echtgenote is al eens even naar familie in Bangkok getrokken en pas na een maand terug gekomen na lang aandringen van Et, er is de zorg voor de twee jongere kinderen die Et niet aankan.
Hoe De Inquisiteur dat allemaal weet? De echtgenote van poa Saam, het oude opperhoofd, werd samen met mei Soong ter hulp geroepen om die financiële problemen op te lossen. Zij worden onvoorwaardelijk betrouwd door alle dorpelingen. En beide moesten natuurlijk weten hoe dat allemaal zo gekomen was alvorens ze de knoop mee konden ontwarren. Bovendien zijn liefje-lief en de <mei’s> twee handen op een buik. Dus het lief weet er alles van, en zo komt De Inquisiteur het te weten. Op voorwaarde dat hij hier in het dorp er discreet over blijft.
Isaan en geld, het blijft een vreemd verhaal.
Wordt vervolgd….
Over deze blogger
Lees hier de laatste artikelen
- Leven in Thailand24 december 2019Winter in Isaan: Kerstmis
- Leven in Thailand22 november 2019Winter in Isaan (8)
- Leven in Thailand16 november 2019Winter in Isaan (7)
- Leven in Thailand12 november 2019Winter in Isaan (6)
Dat van dat geld lenen van het dorpshoofd ken ik maar al te goed.
Mijn vrouw wilden de eerste keer niet moeilijk doen en leende 5000 bath uit.
Ze was bang dat als ze niet hielp en ze een probleem zou krijgen met iemand het dorpshoofd haar niet zou helpen.
Hij was 2 jaar dorpshoofd en toen ging het echt mis. bank wilden geld terug zien.
Auto was onderhand weer opgehaald door de dealer en er was nog een schuld van 300.000 bath.
Dus kwam hij weer bij ons langs om dit bedrag te lenen zodat hij bij de bank kon terug betalen en op nieuw lenen.
Nieuwe constructie was ik zou mijn grondpapieren voor 1 dag bij een loanshark afgeven.
Dan kon hij de bank terug betalen en opnieuw lenen en dus mijn grondpapieren weer vij kopen.
Ik denk dat een ieder wel begrijpt dat ik hier niet aan beginnen kan.
Want dan komt er iedere week wel iemand voor deze constructie.
En is het wachten op de klap dat je geld gevlogen is.
Het blijft me een raadsel waar al die mensen dat geld vandaan halen om die peperdure nieuwe pick-ups mee te kopen. Als ik in de Isaan ga tanken met mijn 5 jaar oude toyota yaris lijk ik wel een armoezaaier.
Zulke bakken zijn dan nog eens helemaal niet zuinig….en al zeker niet hoe ze er mee rijden. En afbetalen ga ik mee akkoord maar ik ben er zelf al gaan naar kijken…afbetalen is niet gratis integendeel want op het einde van de rit betaal je een pak meer.
12.000 Bht per maand gedurende 7 jaar zonder je 1 meter hebt gereden ? Ik zie ook iedereen met een smartphone en alle kinderen hebben gegarandeerd een motor onder hun kont. Iemand die fietst of te voet gaat lijkt wel een halve gare. Alle Thais hebben trouwens heel snel kinderen en die kosten ook wat.
Als mensen echt maar het geld zouden verdienen wat ik hier ook wel wat hoor dan klopt er iets niet met dat straatbeeld……Niemand heeft honger en alle meisjes zijn keurig net en mooi gekapt en gekleed.
Ik verbleef langere tijd in oorden waar mensen ook een paar honderd dollars per maand verdienden maar daar zag ik toch een heel ander straatbeeld.
Ik denk dat ze ons nogal graag bij de neus nemen als het over geld gaat.
Dit zijn de getallen, fred.
Altogether 37,268,655 vehicles have been registered until now. These are divided into 20,289,721 motorcycles, 8,146.250 passenger cars, 6,259,806 pick-up trucks, 1,049,749 trucks and 156,089 public transport.
http://englishnews.thaipbs.or.th/thailand-now-has-more-than-37-million-registered-cars/
Een op de drie Thais heeft een scooter, een op de vier-vijf heeft een vierwieler. Die getallen zullen per regio verschillen. Bangkok heeft een twee maal zo grote dichtheid en in de Isaan zal dat minder dan de helft zijn, dus een op de 10 een vierwieler en waarschijnlijk meer een scooter.
Je overdrijft heel erg.
O ja, Thaise vrouwen hebben nu nog gemiddeld maar 1.5 kind. Als dat zo blijft heeft Thailand over honderd jaar nog maar 30 miljoen inwoners tenzij de farangs wat meehelpen 🙂
Volgens mij vergeet jij te vertellen dat meer dan een derde van de Thaise bevolking kinderen zijn.Zijn er nog de heel oude mensen de minder validen en de gevangenen.
15 miljoen auto’s voor 40 miljoen volwassenen. Is ongeveer 1 auto per 3 volwassenen.
Het zou me verwonderen mochten die grote merken zulke paleizen van showrooms neerpoten daar waar slecht 1 auto voor 10 mensen is.
Voor 600.000 Baht kocht je al zo’n ‘peperdure’ pick up.
Met 20% aanbetaling was de rente 2.2% per jaar. Als iemand zegt ‘ik spaar voor een auto’ bedoelen ze dus dat ze voor de aanbetaling sparen.
Als je dan 480.000 in 60 maanden aflost ben je aan aflossing 8000 Baht per maand kwijt en aan rente gemiddeld zo’n 500 per maand.
Totaal 8500 per maand. Dat komt wel overeen met de bedragen die ik van dames in Pattaya heb vernomen.
Nu weet u vast wel dat een 5 jaar oude Toyota Hilux, om maar eens wat te noemen, in Thailand bepaald nog niet waardeloos is. Dus zo functioneert het verderfelijke kopen van een nieuwe auto uiteindelijk zelfs als een soort spaarpot, waardoor je na inruil voor de volgende nieuwe auto alleen maar minder hoeft te betalen, per maand.
En laten we wel zijn, als je in Thailand woont, met name in de landelijke gebieden, kun je toch eigenlijk niet zonder auto.
Beste Frans. Ik neem aan dat u uitgaat van een standaard pick up truck met twee deuren en versnelling, dan zijn de bedragen inderdaad zoals u omschrijft. Ik zie toch erg veel vierdeurs pick ups rondrijden, automaat en die zijn een stukje duurder.
Mijn vierdeurs Mitsubishi Triton, automaat met een extra gps erin aangebracht kostte bij contante betaling 852.000 bath. Ik heb ook op afbetaling gedaan en men wilde aanvankelijk 25 % als aanbetaling. Met veel onderhandelen toch terug weten te brengen naar 20%. Ik betaal nu uiteindelijk over 5 jaar ongeveer 970.000 bath. Dat komt uit op een maandbetaling van totaal met rente: 12,712.00 bath + 889.85 bath = 13,602.00 bath. Ik betaal per jaar aan porobo (wegenbelasting) 5000 bath + 400 bath kosten via de bank. (2400 cc motor) . Verzekering is op jaar basis eerste jaar 18.000 bath en thans na een jaar 16.000 bath. Autoverzorgingskosten per jaar, twee keer onderzoek garage, standaard per keer zo’n 2400 bath = 4800 bath. Eventueel aangetroffen euvel apart daarbovenop betalen natuurlijk.
Dit als voorbeeld voor de Mitsubishi, die tweede hands nog redelijk wat geld opbrengt net als de Toyota en Isuzu. De Toyota truck vier deurs automaat kostte vorig jaar ruim 100.000 bath meer als mijn Mitsubishi, net als de Chevrolet en de Isuzu, allen duurder maar zeker niet beter in kwaliteit. Doorgerekend zit je dan onder de zelfde afbetalingsvoorwaarden ruim boven het miljoen bath en bedragen de maandbetalingen rond de 16,000.00 bath (afhankelijk van het model). Om maar niet te praten over de Ford Ranger die nog duurder is. Vandaar mijn keuze voor de Mitsubishi, maar er zijn nogal wat Thaise mensen en buitenlanders die dus aanzienlijk meer betalen dan wat u als voorbeeld geeft.
Prachtig verhaal weer Inquisiteur. Precies zo maakte ik het ook vele malen mee, inclusief een vechtpartij tussen de verliezende en de winnende persoon.
Ik heb te doen met Et. Hij lijkt een aardig persoon die iedereen tevreden wil stellen en moeilijk ‘nee’ kan verkopen. Dat hij verdrinkt in alle paperassen en administratie kan ik me goed voorstellen. Hij heeft inderdaad een klein comiteetje nodig.
Mooi verhaal geeft een beeld van ,hoe het geld in omloop komt
en democratie wel werkt , al je maar genoeg geld hebt
verblijf zelf ook veel tussen de rijstvelden
en ben toch ook met Fred eens ,als rondloop door het dorp met ongeveer 1000 inwoners
denk ook weleens waar doen ze het van.
ook tweede hands auto zijn hier ook behoorlijk aan de prijs.
Nagevraagd bij mijn vriendin
Er zijn zes ladyboy,s en zeker twintig meisjes in het dorp
die in Bangkok of Pattaya werken.
Zal dat de verklaring zijn ?
Geld kent vele wegen zal ik maar zeggen.
Inquisiteur, je verhalen lees ik heel graag. Ook vandaag weer een prachtige bijdrage! Ga zo door.
Beste Inquisiteur,
Jou verhaal klopt in detail. dit verhaal hebben wij ook afgelopen vier en een halfe maand gelden
gehad.
Onze man(familie) hebben wij ook geholpen, wat ik in de eerste instantie wel wilde.
Naar wat onderhandelingen hebben wij hem ook geholpen zonder ons met de verkiezingen
te bemoeien.
Deze man noem ik de ”gespierde man” die echt al jaren ‘belangeloos’ helpt.
Voor ons dorp is deze man echt belangrijk.
Het leukste vond ik toch de verkiezing, spanning en sensatie.
Erg goed weergegeven van jou beleving, zou het niet beter kunnen.
Bedankt voor je bijdrage en nog meer van deze oprechte verhalen.
Met vriendelijke groet,
Erwin