Thaise oppositiepoliticus krijgt 6 jaar gevangenisstraf voor kritiek op monarchie: Vonnis in strijd met de vrijheid van meningsuiting
Rukchanok “Ice” Srinor (Foto van Facebook)
In Thailand heeft een rechtbank een oppositielid van het parlement veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar. Deze veroordeling is gebaseerd op de Thaise wetgeving die ‘belediging van de monarchie’ strafbaar stelt. Human Rights Watch rapporteerde dat Rukchanok “Ice” Srinork, 29 jaar oud en lid van de Move Forward Party, op 13 december 2023 schuldig werd bevonden aan majesteitsschennis en het overtreden van de Computer-Related Crimes Act.
De aanklachten tegen Rukchanok worden gezien als een inbreuk op haar recht op vrijheid van meningsuiting, een recht dat internationaal beschermd wordt. Een van de beschuldigingen betrof een bericht op het sociale mediaplatform X, waarin een farmaceutisch bedrijf met banden tot de monarchie en betrokken bij de productie van Covid-19-vaccins werd besproken. Het andere betrof het retweeten van een historisch anti-monarchistisch commentaar. Human Rights Watch roept de Thaise autoriteiten op om het vonnis direct te vernietigen.
Elaine Pearson, Azië-directeur van Human Rights Watch, benadrukt dat de vervolging van een oppositielid voor twee tweets niet alleen een ernstige schending van de vrijheid van meningsuiting is, maar ook een intimiderend signaal naar andere leden van de oppositie zendt om zich stil te houden. Ze roept op tot de vernietiging van het vonnis en het staken van verdere vervolgingen onder de majesteitswet.
Na haar veroordeling vroeg Rukchanok om borgtocht, die werd toegestaan onder de voorwaarde van een borgsom van 500.000 Thaise baht (ongeveer 14.000 Amerikaanse dollar) en de belofte om geen verdere overtredingen te begaan tijdens haar beroepsprocedure.
De protesten voor democratie in Thailand tussen 2020 en 2021 hebben geleid tot een toenemende druk op de vrijheid van meningsuiting. Tienduizenden demonstranten eisten politieke hervormingen, een nieuwe grondwet en de hervorming van de monarchie. De regering van toenmalig premier generaal Prayut Chan-ocha trad hardhandig op tegen deze protesten, waarbij honderden mensen werden gearresteerd.
Volgens Thai Lawyers for Human Rights zijn sinds begin 2020 minstens 1.925 mensen vervolgd voor het uitoefenen van hun recht op vrije meningsuiting. Meer dan 200 personen, waaronder veel jonge studentenactivisten, zijn aangeklaagd op grond van artikel 112 van het Wetboek van Strafrecht dat kritiek op de monarchie criminaliseert met straffen tot vijftien jaar per overtreding.
De Thaise regering heeft de Computer-Crimes Act ook ingezet als middel om online kritiek te onderdrukken en critici van de regering of de monarchie te vervolgen. De wet wordt breed geïnterpreteerd, waardoor bijna elke online-uiting die de autoriteiten niet zint vervolgd kan worden. Ondanks de risico’s blijven veel democratieactivisten publiekelijk pleiten voor hervormingen. Sinds september heeft de regering minstens 23 activisten vastgezet vanwege deelname aan democratische bijeenkomsten of acties die als beledigend voor de koninklijke familie werden beschouwd. Onder de gearresteerden bevinden zich prominente studentenactivisten, politici, jonge kinderen, en een oudere persoon die 43 jaar celstraf kreeg voor majesteitsschennis.
De Thaise regering heeft onlangs haar wens uitgesproken om een zetel in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties te verkrijgen voor de periode 2025-2027 en belooft stappen te ondernemen om haar mensenrechtenrecord te verbeteren.
Pearson stelt dat de zaak tegen Rukchanok politiek gemotiveerd was en nooit had mogen worden aangespannen. Ze benadrukt dat het roekeloos gebruik van het strafrechtelijk systeem tegen oppositieleden in overweging moet worden genomen bij de beoordeling van Thailand’s kandidatuur voor de VN-Mensenrechtenraad.
Bron: https://www.hrw.org/news/2023/12/14/thailand-lawmaker-sentenced-insulting-monarchy
Pravit Rojanaphruk van Khaosod had er op 13 december over te zeggen dat ze voor haar politieke cariere een geelhemd (royalist) was, maar teleurgesteld van het ene naar het andere uiterste zwaaide en zeer kritisch op het hoogste instituut werd. (“she became disillusioned, swung to the other extreme and very critical of monarch” ). Haar tweets stammen van voordat ze lid werd van Move Forward.
Over haar naam: die is รักชนก “ไอซ์” ศรีนอก, rák-kòt-hók “ij(s)” sǐe-nôk. Rakchanok betekend “geliefde vader”, haar roepnaam “ijs” spreekt voor zich en de achternaam Sienok/sri-nok laat zich vertalen als “Schitterende buitenkant” / “prachtig exterieur”.
In vergelijkbaar nieuws: rond dezelfde tijd is Shinawat “Bright” Chankrajang veroordeeld tot 3 jaar (6 jaar maar de helft gaat er af vanwege zijn bekentenis) wegens een combinatie van Les Majeste en opruiing tijdens de protesten van 2020. Gezien niemand voor deze voormalige democratie activist, die later tot royalist transformeerde, een borgbetaling deed zit hij wel achter de tralies. Bron: ThaiEnquirer van 13 december.
En wat is het standpunt van haar partij MFP in deze kwestie? Wat gaan zij doen als oppositiepartij? Zij waren in hun campagne toch zo fel van leer getrokken? In online-media valt te lezen dat menigeen snapt dat ’the lese majeste law is often used to quash political dissent.” Dan gaat het niet alleen om een individu, maar betreft het tevens de partij waartoe die individu behoort en namens die partij als verkozen volksvertegenwoordiger zitting heeft in het parlement.
Het standpunt van haar partij is dat hervorming van de wet op Les Majeste om misbruik er van tegen te gaan. De gevestigde orde is daar fel op tegen en stelt aanpassen van de wet gelijk aan afschaffen van de wet en daarmee als of de partij beledigen, ondermijnen of afschaffen van het instituut zou wensen (wat dus niet zo is, aanpassen is geen afschaffen).
Zie ook dit stukje over de standpunten van MFP:
https://www.thailandblog.nl/politiek/verkiezingen-2023/de-standpunten-van-move-forward/
Ik heb ook nog geprobeerd uit te vinden wat ze dan precies misdaan zou hebben, dat is lastig want de media schrijven daar niet over omdat dit hen zelf in de problemen zou kunnen brengen. Maar het lijkt er op dat ze een kritiek zou hebben gehad op de Covid aanpak, waarbij een bedrijf dat eigendom was van de koninklijke familie, betrokken was. Thanathron, oprichter van de voorganger van Mobe Forward is om vergelijkbare redenen in juridische problemen gekomen. Tevens zou ze berichten hebben gedeeld van anderen over demonstraties, waarbij op die demonstraties mensen zaken zouden hebben gedaan in strijd met de wet. En ja, ook het doorsturen van dergelijke berichten op sociale media en chats heeft diverse mensen wel vaker voor de rechter doen belanden, waarbij mensen veroordeeld zijn.
Het argument van de voorstanders van aanpassing van de wet is dan ook dat zo misbruik verkleind word en dit juist de steun voor het instituut kan beschermen en versterken.
Ik denk dat de vraag van AlbertBE meer ging over hoeveel juridische steun en begeleiding zij mag verwachten vanuit b.v. de partij/-leiding, of dat ze dadelijk haar jaartjes eenzaam mag gaan slijten? gaat de MFP har eigen parlementsleden uit de gevangenis houden?
Ik las zojuist een interview uit 2021 met haar in The Matter. Daarin vertelt ze dat ze in 2014 Lung Toe (Prayuth) in zijn coup steunde en geloofde dat dit was om de rust te herstellen (dat dachten sommige leden op dit blog ook, maar die hoor ik er eigenlijk nooit meer over?).
In de loop van haar studententijd kwam ze in contact met allerlei mensen met diverse vragen en begon ze in te zien dat de zaken ingewikkelder lagen. Waar ze eerst nog een grote afkeer had van roodhemden en in online in scheldpartijen met hen belanden, heeft ze daar nu spijt van heeft (“ik zou graag terug de tijd in gaan en enige dagen samen optrekken om hun kant te leren kennen”) . Ze zag in dat bepaalde bedrijven bevoordeeld worden, dat arme mensen dat niet “aanzichzelf te danken hebben omdat ze lui zijn”, en slechts een enkele uitzondering het lukt om van iemand uit armoede tot miljonair te worden. Ze begon de sociale ongelijkheid, de structurele problemen te zien. Een belangrijk moment was ook haar verblijf in Amerika en Japan, waar ze fietspaden (VS) zag en een goed OV netwerk in diverse steden (Japan), in tegenstelling tot Thailand.
Ze zegt dat er vanaf de eerste schooldag in Thailamd propaganda geserveerd wordt. Ze begon de staatsgreep te haten, die bracht geen werkelijke rust maar schijn, alsof je een pistool op iemands hoofd zette om de orde te bewaren. Het was niet ver voor de nieuwe grondwet van 2017 dat ze zich niet langer als royalist maar liberaal-progressief zag.
De nam deel aan de straatprotesten, en hield ook borden vast met betrekking tot de monarchie. Sommige deelnemers haakte sommigen af toen ook roodhemden mee gingen doen, “maar ik dacht, waarom zouden de roodhemden zich niet aan mogen sluiten bij de jongerenprotesten?”. Dat er zoveel doden onder de roodhemden waren gevallen wist ze eerst niet, maar nadat ze hun geschiedenis leerde kennen (“ik las er over, ik was in tranen en ook boos”) vind ze dat hen gerechtheid gedaan dient te worden.
Of demonstraties zinloos zijn? “In de kast blijven zitten us veilig maar dan verandert er nooit wat. Misschien door de protesten ook niet maar het is nog altijd beter dan op je handen blijven zitten”
Ze scheldpartijen die ze krijgt (“sl*t” , “met zo’n gezicht moet je wel een h**r zijn”) deren haar niet echt, maar wel het verwijt dat ze aan de halsband van Thaksin zou lopen, en gaar mening dus niet door eigen denken gevormd zou zijn.
Bezorgd over haar veiligheid?
“Ja, ik ben bang. Ik ben bang om aangeklaagd te worden. Ik ben bang om artikel 112 verweten (les majeste) te worden. Ik ben bang dat ik te maken krijg met geweld van de staat. Ik ben bang om ontvoerd te worden. Maar we zullen er niet mee stoppen. Als iedereen bang is, zal niemand iets doen. Kom naar buiten, neem plaatsaan de tafel en ga het debataan over de sociale problemen. Last iedereen vertellen wat hen dwars zit”
En ze besluit met “We weten niet wanneer de situatie zich ontwikkeld, 2 jaar, 6 jaar, 10 jaar vanaf nu, of wanneer dan ook. Maar Wij geloven dat de Thaise samenleving nooit meer zal worden zoals voorheen.”
Bron: The Matter, 15 maart 2021.
https://thematter.co/social/talk-with-rukchanok-srinok/137938
NB: tikfoutje in mijn bericht over haar naam, รักชนก is uiteraard rák-chá-nók ( “ij(s)” sǐe-nôk).
Dappere dame die het kromme recht in Thailand op dit terrein trotseert.
Het zal ook nooit anders worden want wijziging van de grondwet vereist medewerking van de benoemde senaat en juist daar zitten de maatjes van de elite en van de hoogste uniformen die hun belangen afschermen tegen al te gretige blikken. Oppositie en vernieuwing worden als kwaad gezien. ‘Geef ze rijst en spelen en ze blijven dom en houden zich koest.’
Dan ben ik blij in een land te wonen waar je openlijk kritiek kunt hebben op het staatshoofd als ie naast het potje plast.
Tijdens zijn jaarlijkse toespraak op 4 december zei wijlen koning Bhumibol in 2005 het volgende:
“Eigenlijk moet ik ook bekritiseerd kunnen worden. Ik ben niet bang als de kritiek gaat over wat ik verkeerd doe, want dan weet ik het. Want als je zegt dat de koning niet bekritiseerd kan worden, betekent dat dat de koning geen mens is. Als de koning geen kwaad kan doen, is het alsof je op hem neerkijkt omdat de koning niet als een mens wordt behandeld. Maar ook de koning kan iets verkeerds doen.”
Van 2016 tot 2017 was er een tijdelijke stop waar het aanklachten van majesteitsschennis betrof, volgens de toenmalige premier Prayut was dat op verzoek van de koning.
Er zijn altijd vanaf 1947 tot 2005 tussen de 20 en 30 aanklachten per jaar wegens majesteitsschennis geweest. Maar het is juist tijdens politieke troebelen dat dit aantal sterk toeneemt, zoals in 1976, 2006 (staatsgreep) en de betogingen sinds 2020. Dat aantal is opgelopen tot wel 200 per jaar waaronder ook vele minderjarigen.
Ik mis koning Bhumibol. Ik was het niet altijd met hem eens maar hij was aardig, begrijpend, humoristisch en verstandig. Ik luisterde altijd naar zijn verjaardag toespraak ’s avonds op 4 december en hij was door zijn gewoon dagelijks taalgebruik en duidelijke uitspraak de eerste Thai die ik goed kon volgen.
Ik denk dat het in het belang van de monarchie zou zijn om de wetgeving i.v.m majesteisschennis minder draconisch te maken en misbruik ervan voor politieke afrekeningen te verhinderen. Straffen voor minderjarigen zouden bv voorwaardelijk kunnen zijn.