Onder de Bodhi boom in Gaya bereikte de Boeddha de verlichting en kort daarna verkondigde hij, zoals hij ze zelf noemde, de vier nobele waarheden.

  • Er is in de eerste plaats de Nobele waarheid van Dukkha (lijden).
  • Vervolgens is er de Nobele waarheid van De Oorzaak van Dukkha.
  • Ten derde is er de Nobele waarheid van het stoppen van Dukkha.
  • En ten vierde is er de Nobele waarheid van het Pad, leidende tot het stoppen van Dukkha.

Over de eerste zei de Buddha: “Dit, O monniken is De Nobele Waarheid van Dukkha (i.e. het Lijden). Geboorte is Dukkha, verval is Dukkha, dood is Dukkha, verdriet, gejammer, pijn, rouw, droefheid en wanhoop zijn Dukkha. Het samen zijn met mensen waar je niet van houdt, het gescheiden zijn van mensen waar je wel van houdt, dat is ook Dukkha, Niet krijgen wat je graag wilt hebben is ook Dukkha”. En hij vervolgde met het feit dat vergankelijkheid, veranderingen die nu eenmaal onvermijdelijk zijn ook Dukkha is. Elk aardse geluksgevoel, de vreugden van het gezinsleven, de blijheid van vriendschap, verandert bij veranderende omstandigheden in de bitterheid van Dukkha.

De bijl van de vergankelijkheid ligt altijd aan de voet van de boom van vreugde.

Over de tweede Nobele waarheid zei hij: “Wat is de edele waarheid van de oorzaak van lijden? Het is dit ‘hevig verlangen’, dat leidt van de ene geboorte naar de volgende, dat gepaard gaat met plezier en hebzucht, dat steeds weer, waar dan ook, genot vindt. Dit verlangen, deze zucht, is de grote drijvende kracht achter al het handelen van de misleide mensen, nu hierheen, dan weer daarheen.

Alle Dukkha is geworteld in dit zelfzuchtig verlangen naar wereldse dingen, in deze overdreven gehechtheid, deze gepassioneerde afhankelijkheid, die in Pali (taal) ook wel “Tanha” wordt genoemd. En in het woord Tanha zit het begrip ‘zelfzuchtigheid’ en het is deze zelfzuchtigheid die alle ellende veroorzaakt. Als aan de zucht wordt toegegeven komt daar nog meer ‘zucht’ uit voort. Het is een gevaarlijke ‘drang’ het is verantwoordelijk voor alle kwade dingen in het leven.

Dit spreekt voor zichzelf als we het hebben over de achterliggende drijfveren van de moordenaar, de dief. Waarom wordt iemand jaloers op andermans succes. Het is duidelijk dat daar sprake is van zelfzuchtig verlangen. Eigenliefde maakt dat men kijkt naar dingen vanuit een eigen standpunt en niet in staat is het standpunt van de ander te zien.

En dan de liefde van de verliefde voor zijn geliefde, ook dat is een vorm van zelfzucht. De liefde van de verliefde is zelden een onzelfzuchtige liefde. Het is een liefde die hunkert naar erkenning en hij wil wat terug ontvangen. Kortom het komt voort uit eigenliefde. De verliefde is er op uit zichzelf te plezieren en de liefde voor de ander is vermomde eigenliefde. Hoe kan het anders zo zijn dat liefde zo snel en gemakkelijk omslaat in haat, zoals soms gebeurt als de liefde wordt afgewezen.

De derde Nobele waarheid houdt in, als logische consequentie van de tweede, dat als het ‘heftige verlangen’, de ‘zucht’ kan worden los gelaten er een einde komt aan de Dukkha.

En met de vierde Nobele waarheid wijst de Buddha de weg, een levenswijze, die een volledig stoppen van de drang van Tanha bewerkstelligt.

Alleen als we er diep van overtuigd zijn dat al het leven een vorm van ziek zijn is, dat al het leven Dukkha is, dan zullen we elke suggestie om aan Dukkha te ontsnappen verwelkomen. Daarom heeft het “Nobele Achtvoudige Pad” niet voor iedereen aantrekkingskracht. Voor de één helemaal niet, voor de ander maar een beetje. En voor een enkeling is het bewandelen van dit pad inspirerend en vol vreugde die later leidt tot een diepe, spirituele ervaring.

Om deze waarheid te leren kennen moet het Pad worden bewandeld. Dit bevat een zorgvuldige en wijs samengestelde groep van ingrediënten die noodzakelijk zijn voor de spirituele ontwikkeling van mensen.  Iedere Boeddhist kent ze:

  • juist begrip
  • juiste gedachte
  • juiste woorden spreken
  • juist handelen
  • juiste inspanning
  • juist bewustzijn
  • juiste concentratie

Deze acht factoren vormen het wezen van het ideale Boeddhistische leven. Het is een zorgvuldig overwogen programma van zuivering van gedachte, woord en daad, uiteindelijk resulterend in een volledig verdwijnen van de “Zucht” (Craving). Het ontstaan van de “Hoogste Wijsheid.

Uit: The Significance of the Four Noble Truths, door V.F. Guaratne, The Wheel Publication No 123

Ingezonden door Thijs

13 reacties op “Leven is lijden… en dan de verlossing…. De betekenis van de vier nobele waarheden”

  1. simon de Goede zegt op

    Wat een duidelijke en zuivere uitleg, juist nu tijdens de Kerstdagen.
    Ik wens u allen zulk een zuivere en nobele levenswijze toe.
    Een spiritueel zuiver 2019.

  2. harry zegt op

    prima uitleg van de kern en eigenlijk les 1 als je begint met de dharma [leer] te bestuderen.
    dat 8 -voudige pad naar verlichting wat vaak wordt uitgebeeld als een wiel met 8 spaken en je ziet het ook vaak in mandala’s moet je dan transformeren naar een dagelijkse beoefening van voornamelijk de meditatie.
    het doel van de boeddhist is verlichting te bereiken maar men spreekt liever van ontwaken wat beter past bij het proces daar naar toe.
    immers het gaat om ”loslaten” en het pad is het doel, dit alles om prestatiegedrag te voorkomen wat juist contraproductief is omdat we gehecht zijn aan die wereldse zaken.
    ik zelf ben een nuchtere moderne geemancipeerde man die zich tot nu toe met de westerse perceptie bezighield en mij meer met wat ikzelf de ”wetenschappelijk kant” van het boeddhisme bezighoud.
    een paar jaar geleden bereikte ik een bepaalde graad van verlichting alleen is het in een westerse levensstijl met al het prestatiegerichte en materialistische om je heen lastig [maar niet onmogelijk] om dit vast te houden.
    al met al kan ik het iedereen aanraden om eens te gaan mediteren, het vergt alleen concentratie en je kunt gewoon op een stoel gaan zitten [doe ik ook] en je zult al snel de voordelen en effecten ervaren die verder gaan dan je zou verwachtten!
    wat je in thailand waarneemt heeft meer met het animisme te maken en het is verder gemixed met het hindoeisme en het jainisme.
    toch als je het boeddhisme beter begrijpt begrijp je ook beter hoe een thai denkt en redeneert is mijn ervaring, alhoewel er natuurlijk gradaties en niveau’s zijn maar dat is bij ons ook!

    • Hans Struijlaart zegt op

      Dag Harry.

      Niet alleen is het doel van de boeddhist om verlichting te bereiken dat geldt voor ieder mens. Of je nu wel of niet boeddhist bent of helemaal niet gelooft, het maakt niet uit wat je geloof is op dat punt. Ik mediteer al 20 jaar en als jij zegt ik ik heb een bepaalde graad van verlichting bereikt, maar kan het niet vasthouden dan heb je nog een lange weg te gaan. En als je verlichting vanuit een wetenschappelijke kant gaat benaderen dan sla je helemaal de plank mis en sta je nog in de kinderschoenen, want spiritualiteit heeft helemaal niets te maken met wetenschap. Spiritualiteit heeft te maken dat je je los kan maken van aardse zaken en niet meer gebonden bent aan de illusie dat alles wat je ziet ook werkelijk is. En ja Thailand heeft te maken met animisme, maar dat is een zeer beperkt deel van Thailand dat daar in gelooft. Ik ben het wel volledig met je eens dat spiritualiteit begint met elke dag een routine om in ieder geval minimaal een half uur te mediteren. Dat is goed voor iedereen omdat te doen.

    • jan zegt op

      info : over The Blue-Eyed Buddha is te vinden Link – ROBERT SEPEHR https://atlanteangardens.blogspot.com/2014/05/the-blue-eyed-buddha.html
      Verborgen achter elke grote religie en traditie verbergt een geheim, krachtig bewaakt door de geschiedenis heen, steeds volledig verboden om dit mysterie te onthullen aan het publiek. Sinds de oudheid, de symbolische aanbidding van de slang is gezien in culturen wereldwijd, en het werd vaak gegeven een soortgelijke betekenis, algemeen aanvaard als een symbool van goddelijke wijsheid en geestelijke zuiverheid. Het geheim van SEX ENERGIE voor / verlichting transformeren van levenskracht . ZIE VIDEO : The Mystery of Adam and Eve – ROBERT SEPEHR https://www.youtube.com/watch?v=gY1GBOnQe7o
      Prana, Chi, Orgone, Vril, zijn allemaal soortgelijke woorden die worden gebruikt om levenskracht, of bio-magnetische energie te beschrijven. Mantak Chia, een expert in taoïstische filosofie, is een van de eerste om geheime taoïstische tradities en technieken openbaar te maken met het Westen, die gedurende vele millennia zorgvuldig werden bewaakt door keizers, hogepriesters, farao’s en andere elite.

      Energy Transmutation and the Way of the Tao : https://www.youtube.com/watch?v=wtNYOj5yptI

  3. Hans Struijlaart zegt op

    Diep van binnen weet iedereen dat denk ik, tenminste als ze zover zijn om deze volledige waarheid onder ogen te zien. Maar dan is er nog een lange weg te gaan, ook als je het beseft dat dit de weg is naar het stoppen van lijden. Ga je er ook echt voor of niet? Of blijf je in de cirkel van Karma hangen, omdat je toch weer voor je eigen “zelfzucht” kiest? Zoals Christus ook al zij: is het makkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te kruipen dan voor een mens om het hemelrijk te bereiken. Als het allemaal zo makkelijk was dan was iedereen al verlicht vandaag toch? Ik ben op dat punt nog steeds een zoekende in de “zelfzuchtige” woestijn met een zweem van hoe het anders kan zijn. Het is voor ieder mens weggelegd om het hemelrijk te bereiken, maar slechts weinigen bereiken het ook werkelijk. Tot nu toe. Wat ik wel mis in deze prachtige boodschap. Hij heeft het over 8 ingrediënten en ik lees er maar 7. Wat is boodschap nr 8 dan?
    Ik wens net als Simon de Goede (die heeft de boodschap echt wel begrepen) iedereen een ontwikkeling op zijn eigen spiritueel niveau die bij hem past. P.s Kerst is gedegradeerd tot een decadent feest waarbij de commercie dit jaar tot een ongekend hoogtepunt is gekomen omdat de economie weer een beetje beter is dan de laatste jaren. Er is nog nooit zoveel uitgegeven qua geld als dit jaar aan overbodige luxe zaken en extravagant eten. Wat was ook alweer de originele kerstboodschap? Velen weten dat niet eens meer helaas. De kerstboodschap van heden is geef zoveel mogelijk geld uit aan zaken die je anders nooit zou kopen omdat ze te duur zijn. En bijna iedereen doet daar aan mee. Triest maar wel waar.

  4. harry zegt op

    dat niet kunnen vasthouden hans heeft te maken met het gebrek aan juiste focus dus niet ”juist handelen” wat niet zo erg is want bij een nieuwe juiste focus gaat het proces gewoon verder.
    dat wetenschappelijke wat ik bedoel heeft te maken met oeroude inzichten die veel later hier in het westen werden herkend en vastgesteld als wetenschappelijk.
    zo is het boeddhisme ook getoetst aan de kwantumfysica en wordt het ook wel eens ”oosterse psychologie” genoemd.
    ik kan mij voorstellen dat mensen het boeddhisme als spiritueel zien maar ik denk dat als je het juist daar van ontdoet je het veel concreter en begrijpelijker maakt voor een ieder die dat achtvoudige pad naar verlichting wil gaan bewandelen en het in de praktijk van alledag moet vormgeven.
    daarom is het ook geen geloof maar filosofie of levensbeschouwing en in ieder geval voor mij te begrijpen tot dusver.
    toch hou ik de mogelijkheid open dat contemplatie [aanbidding] en meditatie uiteindelijk tot het zelfde leidden.
    het nirvana of de hemel het is een zeer persoonlijk gevoel en beleving denk ik.
    het moge duidelijk zijn dat het materialisme tot niets leid maar slechts tot de 6e exctinctie en vooralsnog blijft een groot deel van de mensheid ”ronddraaien” in het samsara en zijn hele leven achter zijn verlangens aanlopen.
    als ik het gevoel van verlichting zou moeten omschrijven lijkt het op een zijnstoestand waarin men zich volledig vrij voelt en een ongekend geluk ervaard waarin de meest eenvoudige en kleine dingen zeer waardevol lijken, een soort permanent mentaal orgasme.
    ik heb dit het meest in de vrije natuur waar zuivere energie is en ik in contact kom met kosmische en aardstraling.
    ik ben er van overtuigd dat dit ons etherisch lichaam [energielichaam] kan zuiveren en bijdraagt aan genezing van ziekten en aandoeningen.

    • Hans Struijlaart zegt op

      Dag Harry,

      Ik kan me hier helemaal in vinden. Het boeddhisme is inderdaad geen geloof maar een levensfilosofie. Ik ken de momenten van ongekend geluk. Het voelt alsof alles goed is wat er om je heen gebeurt en je verbonden bent met alles om je heen. Helaas zijn dat voor mij sporadische momenten. Het is ook zo weer weg. De meeste ziekten komen voort uit de onbalans van het etherisch lichaam en van daaruit wordt ook het lichaam zelf ziek.

  5. Thijs W. Bos zegt op

    Beste Hans,

    Heerlijk al die oplettende lezertjes!!
    Mijn excuses, ik heb inderdaad een onderdeel van “Het Pad” overgeslagen. Waarschijnlijk onbewust, verdrongen misschien omdat het een “richtlijn” is die zich moeilijk laat vatten in enkele woorden.
    Het gaat om richtlijn 5 in de reeks en wat grof vertaald is het: de juiste wijze van levensonderhoud. In Pali staat er Samma Ajiva en dat heeft de schrijver Gunaratne vertaald met “right livelihood”. Het begrip wordt in het Thai omschreven als: een juiste uitvoering en inhoud geven aan je eerzame en eerlijke beroep, waarbij je de ander niet de pas afsnijdt of voor de voeten loopt.
    Dit sluit (natuurlijk) aan op de vijf geboden voor het leven ‘van alle dag’:
    – niet doden
    – niet stelen
    – geen overspel
    – niet liegen
    – geen verdovende of bedwelmende middelen gebruiken (houd je hoofd schoon)

    Even terzijde, Kerstmis is uitgevonden door de Christelijke Religieuzen, die het feest van de terugkeer van het licht (de Zon) hebben geïntegreerd met de geboorte van Christus. Die, overigens, in Oktober is geboren, als de analen zuiver worden geïnterpreteerd ….
    Schertsenderwijze mag men het misschien zo zien, dat we weer terug gaan naar de oorsprong van het feest met veel lichtjes, en blij zijn (dat de zon besloten heeft weer terug te komen) en cadeautjes en lekker eten.

    Met nog veel dank voor je reactie!!

    Thijs

  6. huub zegt op

    geweldig! ik wist niet dat er nog zulke mensen op het blog zaten. die reacties heb ik 2x gelezen.
    ik dank jullie allemaal heel erg voor jullie reakties en uiteraard de schrijver van dit artikel.

  7. Harry Romijn zegt op

    Deze vormen van wanhoopsbestrijding hebbend e mensheid voor duizenden jaren op het verkeerde been bezet: niet oplossen van de problemen, maar leren aanvaarden (= in berusting verzinken) . Nee, gewoon handen uit de mouwen steken.

  8. Tino Kuis zegt op

    Goed, verhaal, Thijs! Wat het Nobele Achtvoudige Pad betreft is het toch nog de vraag wat ‘juist’ en ‘niet juist’ is. Zo stelde de Boeddha dat vrouwen ondergeschikt moeten zijn aan de man. Ik denk dat de oproep van de Boeddha in de Kalama Sutta voor zelfstandig denken erg belangrijk is. Geloof niet alles wat monniken en leraren zeggen. De Boeddha was soms emotioneel. Hij genoot van een lekkere maaltijd en mooie natuur. Hij was erg kwaad toen hij in een tempel onverzorgde monniken aantrof.

  9. harry zegt op

    nee, harry romijn ik zie het verband niet echt met wat jij suggereerd.
    natuurlijk zullen er mensen zijn die zo’n houding en gedrag hebben en die vind je vaak in de ”basale onderlaag” dat zijn mensen die het boeddhisme zien als een soort trendy levensstijl compleet met meditatiemat en boeddhabeeldjes. daarom groeit het boeddhisme in nederland ook in de breedte maar niet in de diepte.
    de boeddhistische leer en de meditatie bied de mogelijkheid om jezelf op een positieve manier te ontwikkelen en een meer heldere en objectieve kijk op de dingen te krijgen waardoor je juist beter met problemen kunt omgaan en slagvaardiger kunt zijn.
    helaas heeft het boeddhisme door gebrek aan juiste perceptie en practisering bij een bepaalde groep mensen een wollig imago gekregen mede door lieden die zichzelf verrijkt hebben en zich pretenderen goeroe te zijn.
    dit vind je natuurlijk bij alle religies en levensbeschouwingen.

  10. Khun moo zegt op

    Voor degenen die interesse hebben in het boedhisme gebracht in de Engelse taal door Ajahn Brahm
    Een van de hoogst geplaatste monnik opgeleid in Thailand .
    Zijn talloze video’s zijn erg inspirerend met bij vlagen humor.
    Buddhist Society of Western Australia
    YouTube·24 jun. 2565 BE


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website