Het feest van Loy Krathong
Aanstaande zondag 21 november vieren de Thai massaal Loy Krathong, een belangrijke feestelijke gebeurtenis in Thailand. Loy Krathong is een feest van water en lichtjes. Duizenden wensballonnen en kleine bootjes met kaarsjes die als kleine sterren de duisternis verlichten. Een prachtig gezicht. Loy Krathong wordt ook door de Thaise gemeenschap in Nederland gevierd.
Loy Krathong is een eeuwenoude traditie. Loy betekent drijven en een Krathong is een klein vaartuigje meestal gemaakt van bananenblad. Het Loy Krathong festival wordt gehouden in heel Thailand op de dag van de volle maan dag (de 12e maand volgens de Thaise maankalender, rond half november). Echter, de naam en de vieringen variëren van regio tot regio.
Loy Krathong in Centraal Thailand
In Centraal Thailand maken de Thai meestal Krathongs in de vorm van een lotusbloem. Hiervoor gebruiken ze bananenbladeren, de schors van een bananenboom, en andere natuurlijke materialen. In de loop van de avond laten ze de Krathongs de rivier opdrijven, met een brandende kaars, wierook en andere versieringen.
Sommige Thai voegen vingernagels en haren toe aan de Krathong om ook een eventuele slechte karma te laten wegdrijven. Anderen leggen munten op de Krathong om een aalmoes aan de Goden aan te bieden. De Thai in Centraal Thailand vieren dit ritueel ter ere van de voetafdruk van Boeddha aan de oever van de Nuntha Nathi rivier in Sri Lanka. En daarnaast om respect te tonen aan de godin van de rivier: “Mae Khongkha”.
Loy Krathong in de Noordelijke regio
In de noordelijke regio wordt Loy Krathong anders gevierd. In Chiang Mai noemen ze het “Yi Peng” wat een benaming is uit het lokale Lanna dialect. Het betekent, de volle maan van de 2de maand. Het valt samen met de 12e maand in de Thaise maankalender. De noordelijke Thai versieren de huizen en tempels met lantaarns en laten ook de Krathongs drijven op de rivier. Er zijn vele namen voor Krathong, zoals Loy Fai of Long Sapao. In het Noorden volgen ze het Birmese geloof van verering van de monnik Phra Ouppakutt (Phra Bua Keam) die mediteerde diep onder de zee. Tevens betuigen ze dankbaarheid aan de koning van Hongsawadee.
Loy Krathong Sai Festival
In de provincie Changwat Tak aan de grens met Birma heet het feest “Loy Krathong Sai” of “Pra Thep Phan Duang” (duizend drijfkaarsen). Hier worden zowel bananenblad bootjes als de schil van een kokosnoot met kaarsjes versierd. Daarna worden ze aan elkaar verbonden tot een lange keten van glinsterende lichtjes. Vandaar de oorsprong van de naam, “Loi Krathong Sai”.
Lai Rue Fai Festival in het Noordoosten
In de Noordoostelijke regio (Isaan), heet Loy Krathong “Lai Rue Fai” (het feest van drijvende verlichte boten). De boten worden van de stam van een bananenboom, bamboe of andere drijvende materialen gemaakt en versierd met kaarsen en lantaarns. De drijvende kunstwerkjes hebben de vorm van een Jedi, zwaan, Naga (slang koning) en Garuda. Er worden ook grote boten gemaakt soms wel van zes meter lang. De Thai laten ze drijven in de Mae Kong rivier.
Oorsprong van Loy Krathong
Over het ontstaan en de herkomst van Loy Khratong in Thailand gaan vele verhalen. Sommigen zeggen het een ritueel is om de voetafdruk van Boeddha te eren op de oever van de Nuntha Nathi rivier in Sri Lanka. Anderen zijn van mening dat het gaat om respect te betuigen aan de Chulamanee Godin, die Boeddha verwelkomde bij zijn terugkeer naar de hemel. Er is ook een versie die zegt dat het feest respect betuigt aan de Godin van de Ganges.
Historici zijn van mening dat het feest is gebaseerd op de Indiase verering van Brahma, de Tam Phratep of Teepa Waree. In India is Loy Khratong een ritueel voor het aanbidden van Trimurti. Trimurti is de benaming voor de drie belangrijkste aspecten van Ishvara in het hindoeïsme. Ze wordt ook wel aangeduid als de hindoeïstische Drie-eenheid. Deze worden gevormd door Brahma de schepper, Vishnoe de handhaver en Devo Maheshvara (Shiva) de vernietiger.
De Thaise bevolking heeft de verering van Brahma overgenomen samen met andere vereringen die te hebben met de Thaise landbouw. Water speelt daarbij een belangrijke rol. Water is nu eenmaal van groot belang in het dagelijkse leven van een Thai. Daarom eren de Thai de Godin van de rivier “Mae Khongkha”.
Het Loy Khratong festival is uitgegroeid tot een Thaise traditie die bekend en geliefd is in de hele wereld.
Hier in Pattaya is het een mooi feest. Samen met vrouw en zoon naar het strand en genieten van al die mooi verlichte kunstwerkjes, hetzij drijvend de zee op of de door een kaars verlichte ballonnen in de lucht. Inderdaad gaat er van ons alledrie wat vingernagels en een plukje haar mee de zee op met een paar muntstukjes, Die bloemstukje wordt vaak door jongens wat verder de zee ingebracht en de munststukjes verdwijnen in hun zakken. In veel bars en restaurants zijn de Thaise dames in prachtige Thaise gewaden gehuld. Nogmaals, een mooi feest, beter dan Songkran!
“Loy Kratong, same Lottery, for Happy”
Vandaag toevallig halve middag met diverse Thais gepraat (o.a het bestuur dat het feest hier in het dorp organiseert en de winnende Kratongs aanwijst) over de oorspong van Loy Kratong. Deel van hen was uit Bangkok en de rest hier uit de Isaan. Gewoon omdat het me al jaren interesseert en omdat het het eerste prachtige feest was wat ik bij mijn eerste bezoek aan Thailand, nu meer dan 15 jaar geleden, meemaakte.
Ook in andere jaren deze discussie gehad met Thaise vrienden en familie.
Het verbaasd me elke keer dat het vrijwel geen Thai interesseert waar de gewoonte vandaan komt. Het is voor de meesten gewoon een leuk feest, gezellige verkleedpartij en voor de romantici een speciale gelegenheid voor 2 (of meer).
Niemand, die ik ken, koppelt het aan Buddha of aan welke godin dan ook. Meest gehoorde verhaal “dankje zeggen aan de rivier / het water dat je het het hele jaar hebt mogen gebruiken van landbouw tot je douchen, en het meezenden met de Kratong van stukjes van je eigen haar of een paar nageltjes, een verzekering voor de toekomst dat als je ooit eens ziek bent de rivier je gezondheid, herstel en geluk mag geven” .
Dat het iets met India te maken zou hebben wekte direct irritatie op “het is een Thais feest” uit.!
In de jaren dat ik nog het nachtleven in Bangkok of Pattaya frequenteerde heb ik van de dames begrepen dat het voor hun vooral een gezellig en romantisch feest was. De verkleedpartijen en de missverkiezingen en vooral het, met behulp van de nodige alcohol, zingen van het onverwoestbare “Loy Loy Loy Kratong” vormde de hoofdmoot. Voor Buddha was niet echt veel tijd gereserveerd.
Waar de oorsprong ook mag liggen, voor mij is het altijd een hele leuke feestelijke dag, waarop we de Kratongs (soms) zelf maken, samen met familie en vrienden de verlichte Kratongs (moeilijk om kaarsje aan te houden) te water laten, vroeger in de Chao Praya of bij de vijver van het Paleis in BKK en nu in de Mekong, plaatselijk meertje of in het zwembad.
Loy Kratong spreekt mij meer aan dan het Thaise Nieuwjaar /Het waterfeest Songkran waar nog meer alcohol dan water vloeit
De enige die echt geinteresseerd was in de oorspong, was ik als farang. Lachende Thais “don’t worry, not think to much, same lottery, for happy”
Ik hoor wel vaker dat Thai soms maar weinig afweten van het Boeddhisme of bepaalde tradities. Toch wel opmerkelijk.
Klopt! Probeer een Thai eens uit te leggen dat de oorsprong van Loy Krathong mogelijk niet in Thailand ligt…succes!
hier in BKK is het tefvens het grote rivier-vervuil-projekt. Met naar schatting zo’n 2 m,iljoen van die dingen die een paar 100 mtr verderop weer door de BMA moeten worden opgevangen. Nog maanden later zie je soms die plastic ronde schijven nog ronddrijven. De strijd tussen of bananenschijven (biologies) of plastic/piep beter is (want veel beter snel op te vangen) -tja. Zoveel hoofden, zoveel zinnen.
Met echt bouddsime heeft het (behalve dat het dan op volle maan valt) nou niet zo heel veel van doen-in diverse andere toch heel vroom Buddist landen speelt het geen rol. het is meer een van de seizoenswendingen (net als de Hindu’s net divali=lichtjesfeest) achter de rug hebben. of wij met de Kerst kaarshes branden.
En vergeet de symbolen niet als je er aan beginbt: er moet ook een muntje in (die die snotapen 10 mtr verder er weer zwemmend uithalen) en wat nagels/haar oid-als symbol je ouwe zonden weg te sturen. En pas heel erg op met z’n 2en-dan zijn de symbolen over een toekomst samen niet meer weg te meppen.
’t is wel romanties.