Het is een van de weinige dingen die níet leuk zijn aan een vakantie naar Thailand is een mogelijke jetlag. De symptomen: vermoeidheid, dorst, verstoorde eetlust, gebrek aan concentratie en slaapstoornissen. Het is niet voor niets dat je een jetlag zoveel mogelijk wilt vermijden. Maar hoe doe je dat?
Een jetlag is een verstoring van je natuurlijk 24-uursritme. Je bent immers gewend ongeveer op dezelfde tijd naar bed te gaan en tussen bepaalde uren wakker te zijn, en dat klopt meestal niet meer als je in een andere tijdszone bent. Het duurt vaak enkele dagen voor je interne klok gelijk loopt met de tijdzone in Thailand. Hoe meer tijdszones je met je vlucht overbrugt, hoe langer en meer last je van je jetlag zult hebben. Ook kan de schade per persoon verschillen.
Een jetlag is moeilijk helemaal te voorkomen, maar je kunt de schade wel grotendeels inperken. EUclaim heeft enkele tips voor je op een rijtje gezet.
In het vliegtuig voor je vertrek
- Bereid je lichaam voor op de nieuwe tijdzone
Wie het echt goed aan wil pakken, begint al ruim op tijd zich voor te bereiden op de nieuwe tijdzone. Afhankelijk van waar je heen gaat, verschuif je je dag iedere week een uur vooruit of achteruit. Eventueel kun je hier ook enkele dagen van te voren mee starten en dan iedere dag je ritme met een uur aanpassen. Zeker als je voor langere tijd op vakantie gaat, is deze methode de moeite waard.
- Blijf gehydrateerd tijdens de vlucht
Een van de symptomen van een jetlag is dehydratatie: een uitgedroogd gevoel. Gelukkig is hier gemakkelijk iets aan te doen. Zorg ervoor dat je voldoende water drinkt voor, tijdens en na je vlucht. De lucht in het vliegtuig is vaak erg droog en dat kan tot een dorstig gevoel en hoofdpijn leiden als je niet oppast.
Let op: dranken met alcohol en cafeïne onttrekken juist vocht aan je lichaam.
- Eet licht
Probeer zware maaltijden tijdens de vlucht te vermijden. Doordat je lichaam zich probeert aan te passen aan het nieuwe ritme, werkt je spijsvertering namelijk vaak langzamer. Er bestaat zelfs een anti-jetlag dieet (www.wikihow.com/Prevent-Jet-Lag-with-a-Modified-Diet) dat vier dagen van tevoren begint en eindigt op de dag van aankomst. Er staan regels in voor wanneer je wat moet eten en hoeveel cafeïne je mag hebben. De meningen verschillen nogal over de effectiviteit van een dergelijk dieet, maar het lijkt een kwestie van ‘baat het niet dan schaadt het niet’.
- Verzet al aan het begin van je vlucht je horloge
Verzet al bij het instappen je horloge naar de tijd van het land waar je heen gaat. Op deze manier kun je al mentaal voorbereiden op het tijdsverschil.
- En gedraag je daar ook naar…
Gedraag je alsof je al op je bestemming bent. Dat betekent dat je wakker moet blijven overdag en ’s nachts probeert te slapen. Dit kan erg lastig zijn als het tijdsverschil groot is, maar je zult er profijt van hebben. Vraag eventueel je huisarts om slaappillen als je zeker wilt weten dat je kunt slapen in het vliegtuig.
Hetzelfde geldt voor je eetritme. Eet dus ’s ochtends je ontbijt, ook al is het voor je gevoel eigenlijk tijd voor je diner. Lunch als het lunchtijd is, etcetera…
Eenmaal aangekomen op je bestemming
- Pas je direct aan de tijdzone aan
In lijn met het advies onder 5: begin meteen bij aankomst te leven volgens je nieuwe tijdzone. Ga onder geen beding overdag slapen, dat zal je jetlag alleen maar erger maken. Probeer in plaats daarvan te genieten van het daglicht en in beweging te blijven. Gooi de ramen en gordijnen open, ga wandelen. Andersom geldt hetzelfde: ga slapen als je ’s nachts aankomt, ook al ben je nog klaarwakker. Aanpassen zal het moeilijkst gaan als je oostwaarts vliegt, omdat de dag dan korter is.
- Blijf de eerste dagen licht eten.
Zware maaltijden zorgen ervoor dat je lichaam zich moeilijk aanpast. Kies daarom de eerste dagen voor licht en gezond. Eiwitrijke maaltijden schijnen te helpen bij het bestrijden van een jetlag. Daarbij kun je denken aan bijvoorbeeld kip, vis, granen, zuivel en noten.
Er zijn verschillende websites die een anti-jetlagrooster voor je kunnen samenstellen. Je vult enkele gegevens in, over je vlucht en normale slaapritme, en er komt een plan voor je uitgerold. Gratis. Een bekende website is Jetlagrooster (www.jetlagrooster.com/).
Goede vlucht!
Er zit volgens mij verschil tussen vliegmoe en een echte jetlag. Veel mensen zeggen een jetlag te hebben terwijl ze gewoon moe zijn. Net als de term griep wordt jetlag vaak onterecht gebruikt. Als je een echte jetlag hebt of hebt gehad dan zal je dat verschil echt goed herkennen. Ik denk dat veel Thailandgangers relatief weinig problemen hebben met de 5/6 uur tijdsverschil. Vaak zijn er tegenstrijdige adviezen omdat de deskundigen het ook niet allemaal zeker weten. De één zegt je moet slapen in het vliegtuig en de ander roept dat je wakker moet blijven. Je hebt ook nog de west/oost visa versa discussie. Ochtend/avond mensdiscussie. Iedereen is verschillend. Wat ik altijd vreemd vindt is dat je vaak midden in de nacht nog een maaltijd krijgt. Dat doe ik normaal ook niet. Maar daar zal wel over nagedacht zijn. Daar zal Sjaak wel alles vanaf weten. Ik probeer een uitgerust op het vliegtuig te stappen.
Klopt. De ene mens heeft weinig slaap nodig en de ander veel. Daarom zal de een meer last hebben van het tijdverschil dan de ander. Ook is het zo dat als je reeds vermoeid in het vliegtuig stapt de kans groter is dat je een jetlag krijgt.
De (rechtstreekse) vlucht van Nederland naar Bangkok vertrekt veelal in de middag (vanaf Amsterdam) en kom je de volgende morgen plaatselijke tijd aan. De tijd tussen de nacht vóór vertrek en de nacht na aankomst is 18 of 19 uur langer (afhankelijk of het zomer- of wintertijd is) dan je gewend bent tussen twee nachtrusten. Ofwel de nacht tijdens de vlucht is dan 5 of 6 uur korter. In het algemeen ben je bij vertrek dan nog niet toe aan een nachtrust en ben je er wel aan toe als je in Bangkok arriveert. Maar dan begint echter de dagperiode. Dat betekent dat als je niet toch een (korte) periode in het vliegtuig slaapt, de tijd tot de volgende nacht gewoon te lang is. Je hebt dan een nacht overgeslagen. Ga je dan in de middag een dutje doen, dan slaap je de volgende nacht niet goed en rust je niet voldoende uit. Het aanpassen aan het tijdverschil duurt dan langer. Slaap je wel in het vliegtuig een paar uur, dan haal je de volgende nachtrust makkelijker en is een jetlag sneller overwonnen. Maar dit is natuurlijk een theorie, want de biologische klok van elk mens reageert hier verschillend op.
Op de terugweg ligt het iets anders. Meestal vertrekt het vliegtuig in de avond of na middernacht. Je biologische klok geeft dan al aan dat je toe bent aan een nachtrust en slaap je wat makkelijker in het vliegtuig. Daar staat tegenover dat de periode tussen de laatste nachtrust voor vertrek en de eerste nachtrust na aankomst 5 tot 6 uur langer duurt. Mijn indruk is dat een gebruikelijke nachtrust in het vliegtuig bij aankomst in Nederland minder problemen geeft als je van die nachtrust in het vliegtuig gebruik maakt. Als je dat niet doet, dan heb je niet alleen een nachtrust overgeslagen maar is die periode ook nog 5 of 6 uur langer dan gebruikelijk en is een letlag vrijwel onvermijdelijk.
Met een overstap ligt het natuurlijk volstrekt anders. Als die overstap lang genoeg is om een paar uur te slapen, dan is dat een welkome onderbreking, voorop gesteld natuurlijk dat je dan wel de mogelijkheid hebt om even te slapen. Op sommige luchthavens staan ligstoelen waar dat in kan (als ze niet al bezet zijn). Als ik een tussenstop in Dubai heb, dat ga ik meestal naar een restaurant op de bovenverdieping. Daar zijn een aantal plekken (afgescheiden van het eetdomein) waar ik op een bank met zachte kussens zonder problemen en zonder dat ik gestoord wordt (ook niet door het personeel) even kan slapen.
Het is dus altijd even zoeken naar een oplossing waar bij het boeken van je ticket al rekening mee gehouden kan worden. Mij lukt dat redelijk goed, maar als je voor de goedkoopste ticket gaat, dan heb je niet altijd de beste mogelijkheid.
Tja, ik had best ook een uitgebreid antwoord kunnen schrijven, maar ik ben nu helaas even in Nederland en zit met een tablet te werken, i.p.v. een pc met toetsenbord.
Mijn korte antwoord: je kunt jetleg niet voorkomen. Ieder mens reageert er weer anders op.
Waarom er midden in de nacht maaltijden opgediend worden is gewoon een van de middelen om mensen rustig te houden. Heb je gegeten, dan heb je voorlopig geen honger. Dus blijft het rustig in het vliegtuig en heeft iedereen iets te doen, de bemanning inclusief. Zo zie ik dat. De werkelijke reden is dat bij onderzoekingen is gebleken dat dit gewenst wordt door de meeste passagiers
Ik moet zeggen als ik 1 a 2 keer per jaar naar Nederland ga heb ik minimaal een week nodig om op gang te komen, slaap slecht, wordt midden in de nacht wakker, loop de klok vooruit te kijken ( wat niet helpt ).,
maar terugkomend in Thailand slaap ik meteen weer als een os, totaal geen last dan.
Bij mij heeft punt 5 altijd geholpen, zowel bij aankomst in Thailand als bij de terugkeer in Nederland
Heb geen last van jetlag wanneer ik naar Thailand vlieg maar zo goed als altijd wanneer ik terugvlieg naar Amsterdam. Meende dat de oorzaak lag aan het feit dat ik op een China Airl. vlucht midden in de nacht vanuit Bangkok vertrok, maar ik ondervind de jetlag ook met de dagvluchten van de KLM en EVA Airl. Na 2 dagen is het weer voorbij. Vraag me af hoe het met het cabinepersoneel gesteld is, wennen zij eraan of hebben zij ook met jetlag te maken?
Ik heb hetzelfde als William ga ik naar Azie / Australie geen last opblijven en gelijk in ritme.
Maar terug naar Holland en dit 7/8 keer per jaar s’nachts wakker worden en niet meer kunnen slapen.
Dit duurt dan een aantal dagen voor weer in ritme.
Ad 1: Leuke theorie. Dus als het tijdsverschil met Thailand 7 uur is moet ik in week 6 (op mijn klok is het dan zes uur later dan in werkelijkheid) van de voorbereiding elke dag rond 02.00 (op mijn klok 08.00) opstaan en om 18.00 (op mijn klok 24.00) naar bed gaan? Ik ben toch niet gek?
Ad 2: Heeft niets met een jetlag te maken. Hetzelfde geldt voor een vlucht van Amsterdam naar Johannesburg.
Ad 3: Een zware maaltijd heb ik nog nooit gehad in een vliegtuig.
Ad 4: Als je de andere punten serieus neemt ben je geestelijk al een wrak als je het vliegtuig in stapt. De stand van de wijzertjes zal echt geen wonderen verrichten.
Ad 5: Tsja, als je dan om 18.00 richting Schiphol moet, heb je mooi pech, want dan moet je naar bed.
Ad 6: Gewoon doen waar je zin in hebt. Het is vakantie! Ik ga regelmatig ’s middags een paar uurtjes slapen. Ga echt niet de ramen open gooien of wandelen. Beetje te warm.
Ad 7: Je kunt het beste altijd licht en gezond eten. Dan voel je je sowieso beter.
En als ik dan bijvoorbeeld vier weken ga, dan moet ik in week 1 van mijn vakantie mijn horloge al weer anderhalf uur terug zetten? En elke week weer anderhalf uur verder terug?
Je moet er gewoon helemaal niet aan denken. Ik denk dat op een gemiddelde maandagmorgen meer mensen last hebben van een weekend-lag dan na een vlucht van een jet-lag. Maar ik hoor op vrijdag- of zaterdagavond laat nooit iemand zeggen: ‘Nee, geen wijntje en ik mag ook geen broodje shoarma, want anders heb ik maandag zo’n last van een weekend-lag.’
Nog wel een tip voor mensen die in het vliegtuig slaapmiddelen of andere zaken zoals nicotine-kauwgom willen nemen: Probeer die middelen eerst thuis uit. Van nicotine-kauwgom krijg ik zo ongeveer alle bijwerkingen die in de bijsluiter staan (zoek maar eens op, dat is niet leuk). Ik was erg blij dat ik dat niet allemaal in het vliegtuig kreeg….
Wat een poespas.
Mensen die in ploegensysteem werken hebben minstens om de drie weken jetlag.
Bezin eer je begint, en dat is bij het boeken van je vlucht.
Ik neem telkens (ben Belg) de Tg935 vlucht van Thai Airways, rechtstreeks naar Bangkok.
Deze vlucht vertrekt rond 13.30 gmt tijd en land in Bangkok omstreeks 06.30 asian time.
Dat wil zeggen je slaapt op de vlucht en komt netjes smorend aan.
Je hebt dan wel een “moe” gevoel, maar breng je dag normaal door en ga niet slapen.
S’avonds val je dan vanzelf in slaap en je tweede dag in Thailand sta je op zo fris als een hoentje.
Als je een vlucht boekt die 100 euro minder kost, met tussenlandingen waar je uren moet wachten dan moet je de gevolgen maar dragen. Tijdens de periode die je dan slapeloos doorbrengt, kun je lekker denken aan de gemaakte winst.
Treed je bij, Dirk.
Enkele kennissen pochen onder elkaar, hoe goedkoop ze wel geboekt hebben.
Dat men er ruim 10 uur langer over doet, en nog een dag extra kwijt is aan de – dan onvermijdelijke – jetlag, laat men buiten beschouwing. Nu ja, kunnen ze met de ruim 100 € die uitgespaard werd, dag 3 grote sier doen. Om daarna languit te slapen, spaart weer ontbijt en doet geen pijn aan de ogen.
Nu ja ieder bekje zingt zoals het gevogeld is? Toch?
Volgens mij is het: “Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is.”
Als je met de tijd mee vliegt heb je WEL last van een yetlag.
Als je tegen de tijd invliegt heb je GEEN last van een yetlag.
Ook een leuke theorie, Ruddy. Of je nu van west naar oost vliegt of van oost naar west, altijd vlieg je één keer “met de tijd mee” en één keer “tegen de tijd in”. Dat is toch lood om oud ijzer? Of vlieg jij eerst de hele wereld rond om altijd in dezelfde richting te vliegen?
Terug in de tijd heb ik wel last,vroeger veel meegemaakt, Colombia, Brazilie,Venezuela(6 uur terug ga je echt voelen)
Terugvliegend naar AMS nooit geen last echter altijd wel richting BKK, los het altijd op door zo snel mogelijk naar een sportschool te gaan om daar met ijzers te gaan ‘smijten’.
Bij mij helpt het de jetlag kwijt te raken, vraag me niet hoe en waarom.
een volledige strip hoest zuigtabletten (anti histamines) helpt je eveneens te slapen.neem ze twee uurtjes voor vertrek.
Of ik jetlag heb weet ik niet.
Ik ben van die reis van bijna 24 uur altijd dermate moe, dat ik bij aankomst dood op mijn bed neerval.
De eerste 12 tot 14 uur wordt ik ook niet meer wakker.
Daarna ben ik gelijk aan de klok aangepast.
Waarschijnlijk door jarenlange training met dagdiensten en avonddiensten.
De jetlag naar Thailand valt bij mij heel erg mee. Heb er naar bijv. Korea of Japan veel meer last van.
Met een gevulde maag het vliegtuig in. Geen vol gevreten maag! Geen koffie of alcohol nuttigen in het vliegtuig, liefst ook de maaltijd overslaan. Beetje vruchtensap is genoeg.
In Thailand lekker genieten van de zon. Je lichaam reageert op het licht. Dus regelmatig naar buiten.
Dwing jezelf in het ritme, overdag wakker (’s middags een tukje is prima) en ’s nachts naar bed.
Interessante reacties, en zeer interessante theorieën en raadgeving!
Hier mijn bevindingen.
Vroeger nooit last gehad van jetlag. Zowel AMS-BKK als omgekeerd.
Kon toen nog daags voordien stevig nachtje doorzakken, had slechts een kleine kater ’s ochtends.
Dag nadien fit en monter.
Tegenwoordig bij nachtje doorzakken, heb er drie dagen last van.
Zo ook met vluchten AMSBKK. De zogenaamde jetlag.
Persoonlijke remedie? Kom je ’s morgens na een vermoeiende vlucht geradbraakt aan in BKK, doe een dagje door. Volhouden, hydrateren, licht verteerbaar eten, en misschien klein uiltje vangen ’s middags. De volgende dag gaat het pakken beter.
Denk verder dat jetlag inderdaad met bioritme te maken heeft, geen twijfel. Maar een rechtstreekse vlucht van 12 uur duurt al gauw 24 uur. Als je rekening houdt met verplaatsing naar de luchthaven, wachttijden, inchecken, niet te vergeten de stress daags tevoren van pakweg het pakken van je koffer. Men is gestresseerd en al langer wakker dan normaal. Neem daarbij de lange tijd dat je doorbrengt in door AC gevoede ruimtes, verandering van voeding en omgeving, dehydratie, … Je lichaam zou voor minder beginnen te stressen. Jetlag, als je er last van hebt, is moeilijk te vermijden.
Toen ik nog werkte en veel van het vliegtuig gebruik (moest) maken deed ik het zo. Voor ik naar het vliegveld ging zette ik mijn horloge op de tijd van het bestemmings land en gedroeg mij daarna. Hielp veel.