In de ochtend van 14 mei is de 28-jarige politiek activiste “Bung” overleden aan een hartstilstand. Ze was al sinds eind januari in een gedeeltelijke hongerstaking. Het onderstaande is een ingekorte en enigszins aangepaste vertaling van Khaosod English artikel over haar overlijden.
LESE MAJESTE GEDETINEERDE “BUNG THALUWANG”, 28, IS OVERLEDEN NA EEN LANGE HONGERSTAKING
“Bung” Netiporn Sanesangkhom, een 28-jarige politieke activiste die ervoor pleitte dat de jeugd hervormingen van de monarchie zou eisen door middel van de “Talu Wang” (“doorbraak in het paleis”) groep, is net voor de middag van 14 mei overleden in het Thammasat Universitair Ziekenhuis te Pathum Thani. Dit nadat zij met een plotselinge hartstilstand vanuit de gevangenis naar het ziekenhuis was overgebracht.
Artsen deden hun best om de patiënt te reanimeren van 06.20 uur tot 11.22 uur. De patiënt reageerde niet op de behandeling en overleed vredig om 11.22 uur. De Dienst Justitiële Inrichtingen verklaarde haar medeleven aan de familieleden van de overledene en legden een verklaring af over Bung’s toestand.
“Nadat het gevangenisziekenhuis mevrouw Netiporn op 4 april 2024 had ontvangen van het Thammasat Universitair Ziekenhuis, hervatte mevrouw Netiporn het eten en drinken. Artsen en verpleegsters zorgden voor intensieve en voortdurende zorg, maar ze had nog steeds lichte zwakte en zwelling in haar benen. Bloedonderzoek toonde milde bloedarmoede en lage elektrolyten aan, maar mevrouw Netiporn weigerde elektrolyten en vitamines in te nemen, wat leidde tot de bovengenoemde symptomen en haar dood vandaag”, aldus de verklaring.
Bungs meest recente hongerstaking vond plaats terwijl ze werd vastgehouden wegens het overtreden van de wet op koninklijke laster (Lèse-majesté), ook bekend als artikel 112, wegens het houden van een opiniepeiling over het ongemak van het publiek veroorzaakt door koninklijke voertuigcolonnes op 8 februari 2022, en wegens minachting van de rechtbank.
In 2022 was Bung eerder samen met mevrouw Nattanich “Baipor” Duangmusit, een andere activistische vriendin, in hongerstaking gegaan gedurende maar liefst 64 dagen voordat hij op 4 augustus 2022 op borgtocht werd vrijgelaten.
Ze werd op 26 januari 2024 opnieuw vastgehouden, nadat de rechtbank haar borgtocht in de artikel 112-zaak had ingetrokken en haar tot een maand gevangenisstraf had veroordeeld wegens minachting van de rechtbank. Na het horen van de uitspraken in beide zaken vroeg Bung geen borgtocht aan en werd hij op de avond van 26 januari naar de Centrale Vrouwengevangenis gestuurd.
Ze begon op de avond van 27 januari een hongerstaking om hervorming van het rechtssysteem te eisen en dat niemand meer gevangen gezet mag worden vanwege politieke afwijkende meningen.
De strafrechtelijke bepaling, artikel 112, wordt gezien als een politiek instrument dat het mogelijk maakt individuen tot doelwit te maken en met zware straffen te belasten. Deze wet stelt dat: “Wie de koning, koningin, troonopvolger of regent belastert, beledigt of bedreigt, zal worden gestraft met een gevangenisstraf van drie tot vijftien jaar.”
Bung had in 2022 een interview gegeven aan BBC Thai, waarin ze verklaarde dat ze opgroeide in een familie van leden van de rechterlijke macht. Haar vader was rechter en haar oudere zus was advocaat. Ze was een slimme student met uitstekende academische prestaties en was ook actief in buitenschoolse activiteiten.
Toen Bung aan de Triam Udom Suksa Nomklao School studeerde, was ze lid van de studentencommissie. Vervolgens studeerde zij Financiën aan de Faculteit Bedrijfskunde van de Kasetsart Universiteit, terwijl ze daarnaast ook werkte als docent Engels.
Toen Bung op de middelbare school zat, nam ze in 2014 deel aan de protesten van de PDRC (People’s Democratic Reform Committee) om de democratisch gekozen regering van Yingluck Shinawatra af te zetten. Haar politieke opvattingen veranderden echter geleidelijk toen ze via sociale media nieuwe informatie ontving. In het bijzonder toen ze hoorde dat één van de 99 mensen die omkwamen tijdens het harde optreden tegen de Roodhemd-demonstranten in 2010 een dakloze was die door een sluipschutter was neergeschoten.
Omdat ze zich politiek schuldig voelde, veranderde Bung haar benadering van activisme en begon ze zich medio 2020 te concentreren op onderwijskwesties. Als docent vond ze dat het onderwijssysteem in Thailand in veel opzichten achterhaald was. Een van haar eerste activiteiten was het pleiten voor het recht van studenten op hun favoriete kapsel en voor het recht van LHBT+-studenten om hun genderidentiteit te uiten.
Vanaf dat moment bleef ze de jongeren steunen die kwamen protesteren en nam ze later deel aan activiteiten met de Talu Wang-groep. Ze had nooit gedacht dat ze ook op grond van artikel 112 zou worden aangeklaagd, simpelweg omdat ze zorgde voor de jongeren die aan de activiteiten deelnamen.
Later werd ze bekender vanwege haar rol als bewaker van activiste ‘Yok’, de meest jonge vrouwelijke tiener die op 15-jarige leeftijd werd vervolgd op grond van artikel 112. Dit was om Yok in staat te stellen terug te keren naar haar oorspronkelijke school.
Het activisme van Bung en Yok werd vaak bekritiseerd omdat het agressief was, buitensporig protestgedrag vertoonde en woorden gebruikte die tot ruzies leidden. Ook plaatste een tiener naar het buitenland gevluchte tiener een bericht waarin stond dat ze op 16-jarige leeftijd door Bung was gemanipuleerd op een manier die vergelijkbaar was met Yok. Dit omschreef als ‘child grooming’ (kinderlokkerij), en als aandachttrekkerij om zo meer financiering te verkrijgen voor verdere protestactiviteiten.
Yok hield echter vol dat ze nooit door Bung was gemanipuleerd en in haar eentje verschillende activiteiten had ondernomen. Uiteindelijk werd Bung opnieuw in de gevangenis vastgehouden, terwijl Yok op 23 maart 2024 aankondigde dat ze haar politieke activisme beëindigde.
Bung had eerder een testament opgemaakt, gedateerd 2 februari 2024, waarin ze haar voornemens vermeldde met betrekking tot de beschikking over haar bezittingen in het geval van haar overlijden. Ze sprak haar wens uit om al haar contante activa, bankdeposito’s bij alle commerciële banken, evenals haar polshorloge, oorbellen en huisdieren uitsluitend aan Yok na te laten.
Noot: In het Thais is haar naam เนติพร “บุ้ง ทะลุวัง” เสน่ห์สังคม, ofwel Ne-tìe-phon “Bôeng Thá-lá-wang” Sà-nèh-sǎng-khom. Dat vertaald zich letterlijk als “Gezegend voorbeeld/patroon “rups de paleisdoorprikker” charismatisch-sociaal”.
Een heel verdrietig verhaal. Bung was een dappere, welbespraakte en slimme vrouw die opkwam voor meer vrijheid en rechtvaardigheid. Ik kan me bijna niet voorstellen hoeveel zij moet hebben geleden.
Op heel veel Thaise Facebookpagina’s regeren mensen ook heel bedroefd en soms boos over het rechtssysteem in Thailand en dan met name de toepassing van het majesteitsschennisartikel 112 in de Strafwet.
Een enkele keer zegt iemand dat zij niet had moeten kiezen voor een hongerstaking om zo later een bijdrage te kunnen leveren voor een betereThaise maatschappij.
Ik kies voor empathie. ik vind dat we geen oordeel mogen geven over wat zich afspeelde in haar hart. Ik bewonder haar en ben bedroefd over haar dood. En laten we niet vergeten waar ze voor vocht.
Ze deed dingen waar ze achter stond dus daar is niets mis mee, maar wat is er uiteindelijk mee bereikt?
Ik vind het veel schokkender dat haar familie niet in staat was om de mores van de samenleving wat beter uit te leggen en dan krijg je dit. Over een maand is men alweer vergeten wie zij was terwijl ze in leven lang een luis in de pels kon blijven. Meanderen gaat geleidelijk en daarom duurt het even. En ja, even kan ook enkele decennia zijn.
Zo zonde maar duidelijk een eigen keuze…al vraag ik mij af of het normaal is op zo’n leeftijd en zou er meer op de achtergrond hebben gespeeld?
Vertel, Johnny, wat zijn dan die mores van de samenleving?
Als je vader rechter is en je zus advocaat dan kom je uit een gezin wat weet hoe je zaken in TH zou moeten benaderen. Nogmaals, niets gaat snel in het Thaise politieke landschap en dat wetende dan is een andere tactiek volgens mij nuttiger.
Waar ik mij als ik jouw reacties lees zorgen om maak, beste Johnny, is dat jij als westers georiënteerd mens eenzelfde denkwijze hanteert als een aantal mensen die via social media reageerden op de dood van Boeng en de handelwijze van de penitentiaire instelling waar zij verbleef normaliseren. Ook jij normaliseert de gebeurtenissen als je zegt dat zij beter had moeten weten, met tegelijkertijd een sneer naar de familie. Die hadden Boeng beter moeten voorlichten. Eigen schuld, dikke bult, al is het met de dood als gevolg. In reacties viel te lezen dat zij de dood verdiende omdat zij de hogere instituties van het land kritiseerde. Maar waarom? Waarom vind jij het prima dat het uiten van een mening moet kunnen worden onderdrukt? Waarom meegaan in een cultuur die jonge mensen een gevangenissysteem insleurt omdat zij perspectief willen? Waarom je zo opvallend conformeren? Wat is er geburt afgelopen 40 jaar?
Er is een wetgeving die eenmaal bepaald dat sommige dingen straffen opleveren. De grote vraag is echter door wie die wet in stand wordt gehouden en het zou zo maar kunnen dat de persoon waar het over gaat net als zijn vader is en het allemaal best vindt als er kritiek is, maar dat de lieve vrede moet worden bewaard om de situatie min of meer hetzelfde te houden vanwege belangen van een andere machtsfactor en uiteraard eigen belang.
Ik snap heus wel de wens voor veranderingen maar zonder bescherming een wespennest willen verwijderen is best gevaarlijk.
Het land is een slangenkuil en wespennest tegelijk en dat vraagt m.i. een andere aanpak.
En nogmaals, daarom gaan veranderingen langzaam want er is een ander manier van denken.
Is conformeren naar de norm niet een vorm van integreren? Iets wat ook verwacht wordt van nieuwkomers in NL en kan er van daaruit iets ontstaan?
30+ jaar plus Thaise ervaring heeft mij geleerd dat er meer is dan de voorgespiegelde zekerheid van geboorte tot dood in NL. Ik heb vele mensen in mijn omgeving in TH zien overlijden van zeer jong tot oud terwijl in NL de familie van 80+ lekker door gaat.
Onderkennen dat het leven ook niet eerlijk is kan ook helpen. Het gaat uiteindelijk niet om het individu maar om voortzetten van het soort genaamd Homo sapiens.
Dan kan je gaan protesteren maar de apenrots zet je op de plaats. En met de huidige China lover regering zijn er m.i. wat betere dingen te doen.
En dan nog even dit citaat, Johnny: ‘Ze deed dingen waar ze achter stond dus daar is niets mis mee, maar wat is er uiteindelijk mee bereikt?’
Zoals ik schreef onder een artikel over Narin Phasit (1874-1950):
‘Dit is een heel korte schets van Narin’s leven. En we blijven zitten met een paar vragen: Was zijn leven zinloos omdat hij uiteindelijk weinig tot stand bracht en vrijwel vergeten is? Of moeten we hem bewonderen en eren om zijn goede ideeën en zijn volledige inzet? Ik, voor mij, draag deze man een warm hart toe omdat ik geloof dat een inzet voor het goede even belangrijk is als succes, zeker als dat succes behaald wordt met de verkeerde middelen. Maar we leven nu eenmaal in een maatschappij die alleen succes verafgoodt.’
https://www.thailandblog.nl/boeddhisme/narin-phasit-de-man-die-tegen-de-hele-wereld-vocht/
Ik vergeet haar niet. En er speelde niets anders op de achtergrond.
Als er geen mensen als zij, zouden zijn, leefde we nog steeds onder het feodale juk…dat was zo bij de Franse revolutie, met de Praagse lente, enz… Hopelijk is dit niet voor niets en gaan er meer mensen hun ogen open.
En dan hier nog twee artikelen uit de Bangkok Post over Bung:
https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2793490/pm-wants-answers-about-activists-death
https://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/2792840/hunger-strike-tragedy
De dood van Bung zou voor de minister van justitie aanleiding moeten zijn stappen te ondernemen om de Thaise wetgeving en haar toepassing in lijn te brengen met die in andere beschaafde landen.
Wat hier gebeurt is Thailand toont het benepen kleine angstige denken van Thailand’s bovenbouw. Zij is gratie geweigerd, zij is borg geweigerd, zij is aandacht geweigerd. In haar laatste uren bleek dat het fout ging en werd medisch ingegrepen. Helaas. Te laat. Maar bang dat internationaal Thailand zou worden veroordeeld maakte snel na het bekend worden van het overlijden van Bung een verantwoordelijk minister bekend dat hij een andere activiste Tantawan die een hongerstaking was begonnen zou opzoeken in de gevangenis om zich van haar gezondheidstoestand te vergewissen. Niet nodig want gisteren werd zij snel overgeplaatst naar een universiteitsziekenhuis. https://www.thaipbsworld.com/remanded-activist-tantawan-at-thammasat-u-hospital-for-treatment-of-stress/ Afgelopen februari was haar vader nog door de rechtbank geweigerd zijn dochter op borg thuis in een soort van huisarrest geplaatst te krijgen. Het meest cynische is wel dat een partij als de MFP zich van alle commentaar onthoudt behalve dan verplichte condoleance.
Thailand vervolgt nog steeds honderden mensen wegens artikel 112.
Thailand wil eind van het jaar lid worden van de Commissie Mensenrechten van de VN.
Thailand roept van de daken een democratisch land te zijn geworden na de vrije verkiezingen van mei verleden jaar. Maar al snel bleek dat autocratie de boventoon voert. De PM is gisteren naar Frankrijk gevlogen om zaken te doen met Macron. Daarna naar Meloni van Italië, vervolgens naar Japan. Hij heeft een diepgaand onderzoek aangekondigd door het ministerie van justitie on na te gaan hoe de gevangenis-“mores” is inzake het omgaan met politiek gemotiveerden.
https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2793490/pm-wants-answers-about-activists-death
Algemeen dringt de werkelijk door op dat Bung niet gestorven is ten gevolge van haar hongerstaking maar vanwege detentie. Er worden vragen gesteld waarom zij niet eenzelfde bejegening onderging als Thaksin. Dat Bung moge rusten in vrede in de hoop dat zij echt nu het laatste slachtoffer is van de politieke onverschilligheid.
Opnieuw zijn de activisten Tantawan en Natthanon borg geweigerd door de rechtbank. Het post-mortem onderzoek naar de dood van Boeng richt zich nu ook op gevolgen vanwege het achterwege blijven van voldoende zorg tijden haar detentie.
Terechte vraag waarom een veroordeelde moordenaar en fraudeur met fluwelen handschoentjes en zielige beelden nul dagen in een normale gevangenis heeft gezeten.
Zij is overleden ten tijde van het gezag van wie?
Ongelofelijke toestanden. Ik weet niet of het mag (zoniet verwijder maar) maar dit sprak me zo aan dat ik er een YouTube video van maakte … https://youtu.be/R04NtHiF0ME
Vermelding van bron vergeten bij te voegen in mijn vorig bericht, bij deze: https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2794185/lawyer-says-activists-autopsy-raises-questions?tbref=hp