Kerst in Thailand
Het is weer zover! Morgen is het weer Kerst. Hier in Thailand staan de kerstbomen volop bij de grote winkelcentra. Verplicht kijken naar kerstbomen, kerstversieringen, Kerstmannen in de sneeuw, luisteren naar kerstmuziek, enzovoorts in een land waar minder dan 5% christelijk is. En steeds maar weer horen: “What you give me for Krissemus?” Wat een ellende!
Kerstmis is voor mij nog altijd een feest, dat in de kerk en in de familie wordt gevierd. Daar hoort een kerkdienst op Kerstdag bij, een kerstboom met echte kaarsjes en ook wel, maar in mindere mate, een maaltijd met lekkernijen, die je doorgaans niet voorgeschoteld krijgt. Wat er voor mij NIET bij hoort is dat “heidense” gebruik van de Kerstman en de cadeautjes. Daar hebben we immers Sinterklaas voor.
Kerstkransje
Mijn eerste herinneringen aan Kerstmis zijn dan ook de sobere vieringen van Kerst in de zondagschool. Een jeugddienst, waar je een mooi boekje kreeg met een stichtelijk verhaal en plaatjes en een netje met fruit. Op 1e Kerstdag om 6 uur ’s morgens dan de officiële “grote mensen” kerkdienst – met veel kerstsamenzang. Verder werd de dag thuis in bezinning doorgebracht met de distributieradio zachtjes op de achtergrond. Een kopje thee met een kerstkransje ernaast en tegen de avond werden de echte kaarsjes in de kerstboom aangestoken en dat was het. We hadden nog geen televisie, maar die zou ook zeker niet zijn aangegaan.
Als puber heb ik in een buurthuis nog meegedaan in een kerstspel. In het eerste jaar mocht ik meedoen als herder, in het tweede jaar werd ik bevorderd tot Koning. In beide gevallen had ik, geloof ik, twee zinnen tekst.
Toen ik op mijn zestiende naar de Marine ging, was ik allang van de kerk af. Na de Zondagschool nooit meer naar de kerk geweest, het stond me toen tegen en eigenlijk is dat nog steeds zo. In de anderhalf jaar, dat ik op Curaçao was, heb ik met de Kerst gewerkt op een afgelegen radiostation, waar het Leger des Heils op eerste kerstdag langskwam met een Strijdkreet uit Nederland en wat versnaperingen.
SIHASAKPRACHUM / Shutterstock.com
Chique restaurants
Vanzelfsprekend ontkwam ik later niet aan de grote veranderingen in de belevenis van de Kerst, waar vooral bijzonder eten steeds belangrijker werd. Kerstdiners met vrienden in chique restaurants, totdat daar ook de klad in kwam toen dat zo massaal ging, dat je “in ploegen” moest eten. Door die massa werd het eten er ook niet beter op, waarbij je moet bedenken, dat mijn vrouw lerares koken was en vakmatig bijzonder kritisch.
Wij gingen met Kerst veel op vakantie om het gedoe in Nederland te ontlopen. Een groot voordeel daarvan was, dat je Kerst dan in een bijzondere omgeving meemaakt met ook bijzondere maaltijden.
Ooit met vakantie op Madeira een soort galadiner in ons hotel aangezeten, uiteraard beiden in pakkie deftig, geen bier, maar wijn drinkend en een uitstekende bediening. We hadden in het hotel kennisgemaakt met Leo Horn (moet ik uitleggen wie dat was?) en zijn vrouw en met het dansen na het diner (vraag mij niet hoe!) werd het een bijzonder gezellige en geslaagde avond.
Kreeft
We hebben iets dergelijks later in Lissabon herhaald en – waarom niet? – wij namen beiden de kreeft als hoofdgerecht. Of het nu door de eiwitten van de kreeft kwam of teveel drank weet ik niet, maar op een gegeven moment zijn wij beiden naar onze kamer gevlucht, waar alle voedsel er weer uitkwam. Net op tijd, ik kotste de wasbak vol en mijn vrouw bleef langdurig boven de toiletpot hangen.
Ik moet ineens denken aan een toch wel speciale traditie in Nederland, het kerstpakket van de zaak. Een doos met veelal etenswaren, die – zo de traditie wil – jezelf niet al te vaak koopt. Leuk om thuis uit te pakken, maar langzaam maar zeker werd dat toch een achterhaald gebruik, vond ik. Als leidinggevende in een middelgrote machinefabriek heb ik in de negentiger jaren getracht het kerstpakket om te zetten in een geldelijke bonus. Alleen het voorstel al leverde bijna een staking op!
Kerst in Pattaya
Nu woon ik in Thailand en met al die Boeddhistische Festivals zou je eigenlijk niet meer aan Kerst hoeven te denken. De kerstdagen zijn ook geen officiële feestdagen, alles werkt als op een normale dag. Kinderen gaan ook gewoon naar de openbare school. Toen ik voor het eerst met Kerst naar Pattaya wilde, kon ik alleen maar een kamer in een hotel reserveren met de verplichting een ticket te kopen voor het kerstbuffet. Die verplichting stond mij dan wel wat tegen, maar ach, het buffet, de muziek en de sfeer in zo’n tuinfeest was best onchristelijk gezellig. In de westerse restaurants wordt ook vaak een kerstdiner aangeboden en als je hier wat langer woont, is het misschien toch een aardig moment om je aan je verleden te herinneren.
De christenen van Thailand wonen hoofdzakelijk in het noorden rondom Chiang Mai en in de Isaan rondom Sakon Nakhon. Daar, neem ik aan, zal Kerst nog wel min of meer traditioneel gevierd worden. Ook de Farangs in de toeristensteden kunnen voor een kerstdienst of kerstmis wel terecht in een protestantse of katholieke kerk.
Of je het wilt of niet, in de toeristensteden, dus ook hier in Pattaya zul je weten dat Kerst er aan komt. Ik noemde al de grote kerstbomen op de pleinen in de buurt van grote winkelcentra en de schier oneindige “Jingle Bells”, die door alle supermarkten en warenhuizen zoeven. Langzaam maar zeker zullen restaurants en bierbars versierd worden (brandveiligheid?). Ook de kerstmutsen zullen in grote getallen verkocht worden.
De Thais in mijn omgeving weten nauwelijks wat kerst betekent, zij associëren dat vanzelfsprekend alleen met cadeautjes. Ik vind dat niet passen, ik heb dat nooit gedaan, maar ja, je bent niet in Nederland en de commercie trekt zo geweldig aan je, dat je er niet aan ontkomt.
Barbecue
Hier bij ons thuis zal het toch ook een beetje Kerst zijn. Onze zoon zit voor het eerst op een van oorsprong christelijke school en ongetwijfeld zal daar over het kerstfeest gesproken worden en dan kan ik uiteraard niet afgeven op al dat heidense gedoe. Een (plastic) kerstboom met sterren en kunstsneeuw komt er ook en er zullen cadeautjes onder liggen op de eerste kerstdag. Geen echt kerstdiner, maar wel een barbecue in de straat met onze buren uit Thailand, Nieuw-Zeeland, België en Amerika.
Kerst staat mij dus in het algemeen wat tegen vanwege de commercie, maar tegelijkertijd vind ik het ook wel weer een mooie gelegenheid om tot bezinning te komen. Denken aan zieke mensen in je omgeving, denken aan anderen, die het moeilijk hebben en denk ook vooral aan goede, vrolijke dingen, die je al meegemaakt hebt of nog mee zult maken.
Tenslotte: wat ik echt niet laten kan is om op tweede kerstdag te kijken en mee te galmen met de kerstvolkszang van de EO, dat hier dan door BVN wordt uitgezonden. De dag erna is het dan gelukkig weer gewoon dag en nuttig ik mijn kerstdiner: boerenkool met worst!
– Herplaatst bericht –
In de grote stad, Bangkok, Pattaya, Phuket, Chiang Mai is ongetwijfeld iets te merken van Kerstmis. En ook in het centrum van UdonThani waar ik nu woon een beetje naast de giga kerstboom in de Central.
Maar kom hier in mijn dorp en menigeen heeft van het kerstverhaal nooit gehoord. Ik heb een aantal weken geleden de boom opgetuigd met alles erop en eraan (een piek, een kerststal) en het is voor de bezoekers een bezienswaardigheid.
Hier in het koude NL niet anders denk ik, als men hier vraagt wat kerst betekend dat de meeste uhmm weet ik niet zeggen.
Iets met een geboorte van…
Als je mij vraagt wat kerst is: iets dat zijn roots heeft in de zonnewende (lengen der dagen), die boom in huis is een Germaans gebruik. Daar zijn nog allerlei andere invloeden bij gekomen door de tijd heen, ook van de Romeinen dacht ik. Net zoals eigenlijk alles een mengelmoes is van allerlei tradities en persoonlijke draaien daar aan (neemt sinterklaas en piet, wat ook allerlei beïnvloeding heeft gehad en blijft hebben). Zo kwam er door de christenen met kerst dat verhaal van Jesus bij, ook al geen hond wat eigenlijk de geboortedatum is van deze al dan niet of wel bestaande hebbende persoon. Mix en match er allerlei ideeën op los.
Mensen laten zich inspireren en gaan voor wat ze zelf het meest aangenaam vinden of meeste profijt van denken te hebben. Geen wonder dat andere landen zoals Thailand ook kerst elementen adopteren. Zo’n boom is grappig en kadootjes zijn natuurlijk ook leuk. Even zo commercie: als je denkt zo meer waren of diensten te verslijten dan spring je op die wagen. Mensen kiezen voor wat ze veronderstellen dat hen het meeste baat geeft. Prima hoor. Als men maar plezier heeft, doe je ding.
@ Chris: en met een heuse piek nogwel, uit Nederland, die dingen zie je amper in Thailand. Volgens mij zijn er maar een paar landen die een piek in top zetten. Het Amerikaanse (of Engelse?) gebeuren met een ster in top is veruit dominant (kun je dat verchristelijking van kerst noemen? 555). Doe mij maar een piek, die kan de rest van het jaar ook gebruikt worden om een huis altaartje aan te kleden.
Net zoals bij velen in de westerse landen,is het in Thailand in de grote steden ook hoogstens een commercieel feest.
Als ze een farang in de familie hebben,hoor je ze omdat ze dit ergens opgevangen hebben,herhaald Melly Crissamat zeggen,misschien ook wel in de hoop dat er een klein cadeautje bij om de hoek komt kijken.
De farang is vooral bij dat feest iets meer geefs en kooplustig,zodat het best gebeuren kan dat je in Maart/April in een winkel nog kerstliedjes te horen krijgt.555
Zie ook alle Kerst Dinners in HUA HIN met Thai & Farangs in de vele restaurants close to the beach and inside the Town of HUA HIN .
Heidens? Misschien tijd om eens echt te lezen hoe het zgn. kerstfeest ontstaan/ingepikt is door de Christenen.
Hier bij ons, in Chumphon, is er niets te merken van Kerstmis behalve in de grootwarenhuizen als Makro-Tesco Lotus-Big C …. Kerstmis is tenslotte voor de Thais een dag als een andere.
Heb vandaag mijn auto naar de garage gebracht voor het vervangen van de powerstering die lekte
olie. Alle 10 werkplekken waren bezet. Een werkdag zoals alle andere. Niks Kerstmis.
We hebben vanmorgen de auto weg gebracht, voor een poetsbeurt, en hebben bij een ziekenhuis in de buurt via een “walk in” een booster gehad (Pfizer).
Daarna de auto opgehaald.
Van Kerst dus weinig te merken en dat vind ik OK.
Ik ben het wel met je eens. Ik ben zelf christelijk en ga sowieso elke zondag naar de kerk. Dan verbaas je je inderdaad wel wat er hier in Thailand allemaal gebeurt. Mensen weten de betekenis niet meer.
Los daarvan vind ik de versiering an sich wel mooi, zeker hoe de luxe hotels uitpakken.
Maar inderdaad, het feit dat mensen de kerstliederen meezingen zonder te weten wat de oorsprong en christelijke betekenis daarvan is is dwaas.
Ja Henk-Jan, erg dwaas. En dan al die buitenlanders die met hun Thaise families tempels bezoeken tijdens boeddhistische feestdagen zonder te weten wat die feestdagen betekenen!
Ach Tino, van mijn part doen de mensen gezellig samen mee aan iets, of men nu weet wat het precies betekent of niet. Die betekenis is sowieso ook een vergaarbak van alles en nog wat. De feestdagen in zowel Nederland als Thailand hebben diverse roots. Menig Thais of Boeddhistisch gebruik is ook een samenraapsel en voortzetting van oudere of andere gebruiken. Dat is wat mensen doen, mixen. Zowel omdat een geheel nieuw verhaal met 0,0 koppeling met iets bekends lastiger aan de man/vrouw te brengen, als ook omdat mensen elkaars ideeën af kijken en daar daar wens in shoppen (cultural approperarion noemt men dat in sommige kringen, ik noem het gewoon zich inspireren). Dus wat die betekenis is, zou ik gewoon vragen “Wat betekent dit voor jou? Kun je me mij hier meer over vertellen?”. En dan zul je verschillende antwoorden krijgen over wat bijvoorbeeld kerst of een ander feest of gebruik is. Een geen een is dan 100% correct of fout, want een ander ziet het weer anders. Zolang men maar geniet en vrolijk is. Het niet (ver)oordelen over andere, is dat iets kersts-achtig? Fijne dagen!
Je hebt m.i. helemaal gelijk. In onze moo ban hoor ik vanaf gisteren alleen maar Engelse kerstnummer en de Spaanse woorden en Feliz navidad ken ik inmiddels ook weer. Geluidsoverlast waar je maar mee moet leven en de kerstmuziek wordt uitgezet en monniken gaan hun versies over hun stroming weer verkondigen. Ik zie het positief in…geloof is een sprookje maar als je er een gevoel bij hebt dan kan dat en ga dan je gang in het bewonderen.
Ja klopt, dat is net zo dwaas! Daarom doe ik daar ook niet aan mee.
Voordat je het in de gaten heb doe je tegenwoordig mee aan het Suikerfeest. Maar hoe je het draait of keert, kerst is is een duivels feest. Ik weet niet of het van oorsprong zo is geweest maar het zou vreemd zijn wanneer je als niet gelovige de geschiedenis van de kerkelijke invloed op de maatschappij serieus kent.
Waarom zo veel negativiteit over Kerstmis?
Weet dat tijdens de wereldoorlog Duitse en Belgische soldaten verbroederden tijdens de dag van Kerstmis. Was dat niet mooi dat een simpele gewoonte om wat dan ook te vieren een menselijk gebaar kan teweegbrengen.
Geniet toch van die dag, doe je het uit christelijke overtuiging of gewoon uit commerciele gewoonte, maakt niets uit, maar geniet. Het blijft een prachtige periode met een stemmig gebeuren en gewoontes. Ik vind het een van de mooiste dagen van een jaar.
Beste Michel,
Nu ik al wat ouder ben heb ik leren genieten van ELKE dag die me gegund wordt. Elke morgen bij het ontwaken ben ik steeds blij om in mijn geliefde Thailand te mogen zijn.
Ik wil niet negatief doen maar voor mij persoonlijk wordt de ganse eindejaarsperiode veel te commercieel uitgebuit. De prijzen van veel producten worden steevast verhoogd. De familiale verplichtingen met bijhorende vreetpartijen en geschenken zijn (voor wat mij betreft) een onaangename bezigheid.
Het is eenieders mening maar ik ben altijd weer blij als gans die periode weer voorbij is. Ik hoef Kerstmis niet om te genieten, integendeel.
Beste Michel,
Met plezier je artikel gelezen, over Kerstmis.
Nu het feit dat er in 1914 op sommige plaatsen verbroedering was met Kerstmis tussen Duitse, en Belgische soldaten, dat is inderdaad bewezen. Ook met Engelse soldaten.
Mijn vader die oorlogsvrijwilliger was in 1915, en via Nederland, Engeland en Frankrijk het Belgisch leger vervoegde in 1915, heeft nooit zoiets meegemaakt . Dus blijkbaar heeft het alleen in 1914 plaats gevonden.
Toch bedankt voor je bijdrage.
Pierre Van Mensel
Ik herinner mij met voldoening de Kerstdagen die ik op mijn bureau met mijn karachakaan collegas doorbracht. Waarom?
Natuurlijk omdat er geen sneeuw lag op de verkeerswegen.
Ook dit jaar weer geen witte Kerstmis. Spijtig!
Misschien kan de commercie daar iets aan doen tegen volgend jaar.
Voor mij betekent kerst delen met anderen die het minder hebben, een kleinigheidje Voor de kinderen uit het dorp.
Wat mensen uitnodigen voor de kerst BBQ met een kerstborrel erbij.
Alhoewel ik in naam nog steeds rooms katholiek ben heb ik helemaal niks meer met het geloof. En omdat ik ook niet meer werk heeft Kerstmis dus geen enkele meerwaarde meer voor mij. Voor de Thai is het volgens mij weer een prima aanleiding om te feesten. Zo ook vannacht toen New Plaza helemaal afgesloten was en er keiharde muziek werd gespeeld. Eindelijk goede business voor de bars daar.