Thaise wetenschappers ontdekken verband tussen depressie en tekort aan het mineraal zink
Onderzoek bij 300 werknemers in Thailand, die ouder dan 60 zijn, toont aan dat een gebrek aan zink kan leiden tot een hogere kans op depressie. Deze werknemers deden mee aan vragenlijsten over hun eetgewoonten en ondergingen interviews om hun geestelijke gezondheid en dagelijks functioneren te beoordelen. Hierbij werd ook het zinkniveau in hun bloed gemeten.
Het onderzoek vond dat een gemiddeld zinkniveau van 80,5 mcg/dl, wat lager is dan het normale minimum van 84 mcg/dl, sterk gekoppeld is aan depressie. Mensen met een zeer laag zinkniveau hadden meer dan twee keer zoveel kans op een hoge score op een depressietest specifiek voor oudere Thaise mensen. Dit suggereert een sterk verband tussen niet genoeg zink hebben en het gevoel van depressie, vooral bij vrouwen die een hoger risico leken te hebben op zinkgebrek. Zink is belangrijk voor het reguleren van serotonine, een stofje in de hersenen dat ons gelukkig maakt, wat zou kunnen helpen verklaren waarom een gebrek aan zink depressie kan veroorzaken.
Zinktekort is wereldwijd een veelvoorkomend probleem, met 20 tot 40% van de mensen die niet genoeg van dit mineraal binnenkrijgen. Zink is cruciaal voor een sterk immuunsysteem en helpt bij het genezen van wonden. Het zit in voedingsmiddelen zoals vlees, vis, volkoren granen, noten en peulvruchten. Hoewel je zou denken dat een gevarieerd dieet genoeg zink levert, is het toch moeilijk om voldoende binnen te krijgen, omdat ons lichaam zink niet kan opslaan en we het elke dag nodig hebben.
Bron: 1 Nutrients 2023; 15(2):322.
Pools onderzoek: Meer kans op depressie en dementie bij ouderen met lage zinkspiegel
De uitkomsten van het Thaise onderzoek komen overeen met een eerder Pools onderzoek uit 2015. Daaruit bleek dat oudere mensen met een lage hoeveelheid zink in hun bloed meer kans hebben op dementie en depressie. De Polen deden onderzoek bij 100 mensen van 80 jaar en ouder in een verzorgingstehuis. De wetenschappers maten het zinkniveau in het bloed en testten de deelnemers op tekenen van dementie en depressie. Ze gebruikten hiervoor een snelle mentale test met vragen over algemene kennis en persoonlijke informatie. De resultaten toonden aan dat mensen met lagere zinkscores vaker dementie en depressie hadden. Ook bleek dat hoe ouder de deelnemers waren, hoe lager hun zinkniveau was. Zelfs na het aanpassen voor andere factoren, bleef het verband tussen een laag zinkgehalte en een hoger risico op mentale problemen bestaan. Dit onderzoek suggereert dat zink belangrijk is voor de hersengezondheid, vooral in de hippocampus, een hersengebied essentieel voor geheugen en leren.
Samenvatting: Zorg voor voldoende zink om het risico op dementie en depressie bij ouderen te verkleinen, volgens Pools onderzoek bij 80-plussers. Een lagere zinkconcentratie in het bloed is gekoppeld aan een groter risico op deze aandoeningen, waarbij de hippocampus, cruciaal voor geheugen en leren, bijzonder gevoelig is voor zinktekort.
Bron: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0117257
Ik las het laatste artikel genoemd als bron.
Er is sprake van een gering statistisch verband (correlatie) tussen een laag zink gehalte en een grotere kans op mentale problemen als depressie en dementie. Ik wil er het volgende over opmerken.
Een statistische relatie wil nog niet zeggen dat er sprake is van een causale, veroorzakende, relatie. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat oudere mensen met een achteruitgaande mentale situatie minder gezond gaan eten met een lager zinkgehalte in het bloed als gevolg. Wil je een causale relatie aantonen dan moet je een grotere aselecte groep van ouderen (zeg 2.000) verdelen in een helft die een zink supplement krijgt en de andere helft die een placebo krijgt. De deelnemers en de onderzoekers weten pas na 5-10 jaar wie tot welke groep behoorde. Alleen op deze manier kan een causale relatie worden vastgesteld.
Ik geef twee voorbeelden. Een grappig Duits onderzoek stelde vast dat er in bepaalde districten een correlatie was tussen het aantal ooievaars en het aantal geboortes. Een wat meer wetenschappelijk onderzoek ging over het feit dat bij kinderen die leefden onder hoogspanningslijnen 50 procent meer bloedkanker voorkwam. Magnetische invloeden? Welnee, later onderzoek liet zien dat bloedkanker 50 procent meer voorkwam bij arme bevolkingsgroepen in het algemeen, en dat bijna alleen arme mensen woonden onder hoogspanningslijnen. Het was de armoede die het verschil in frequentie van bloedkanker veroorzaakte en niet de hoogspanningslijnen.
Beste Tino, feitelijk juist, maar ook een beetje flauw. Je weet dat een dubbelblind placebo-onderzoek over zo’n lange periode onbetaalbaar is. Behalve voor de BigPharma, en dan staat ook de uitkomst al bij voorbaat vast. Want dergelijke dure onderzoeken moeten worden terugverdiend. En als artsen medicijnen voorschrijven weet je nooit of het goed is voor jou als patiënt, of voor de arts zijn portemonnee: https://www.volkskrant.nl/kijkverder/2016/duitenvoordokters/
Er zijn gelukkig meerdere serieuze onderzoeken die een relatie tussen zinktekort en een depressie bevestigen, zoals deze: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5751109/
Helaas ontbreekt bij de gemiddelde huisarts goede kennis over voeding, dat geven ze zelf ook toe: https://www.skipr.nl/nieuws/dokter-in-spe-leert-vrijwel-niets-over-voeding/ Quote: “Geneeskundestudenten krijgen tijdens hun zesjarige studie gemiddeld nog geen 30 uur onderwijs over voeding. Veel te weinig, stellen huisartsen en co-assistenten, want voedingsadvies vormt een steeds belangrijker onderdeel van hun werk.”
Dus van een huisarts hoef je wat dat betreft weinig te verwachten. Jammer want Hippocrates beschouwde voeding als een belangrijk instrument van de arts. Sterker nog, in de eed van Hippocrates spelen dieetmaatregelen een centrale rol.
Ja Peter, dokters weten te weinig van voeding. Ik ook. Daarom verwijzen we vaak naar een diëtist(e). En vele nieuw op de mark gebrachte medicijnen, bijvoorbeeld antidepressiva, zijn niet beter dan de oudere maar wel 10-20 keer zo duur. Ik ontving nooit artsenbezoekers die nieuwe medicatie propageerden. Wel goed voor de economie!
In de door jou genoemde bron https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5751109/ staat de volgende conclusie:
7. Conclusions
As noted in this review, irregularities in zinc homeostasis may represent a point of intersection for both the pathogenesis and the symptoms that characterize multiple neurodegenerative disorders, in addition to potentially also being involved in the ageing process and associated cognitive decline. If zinc is indeed critical to such a breadth of conditions, then understanding how and why zinc levels change across age and/or prior to or during disease is key to providing the insight necessary to harness the therapeutic potential of zinc (and conversely, to avoid any complications arising from potential zinc toxicity). For example, do zinc levels change because of dietary insufficiency (or perhaps some other aspect of diet or a disease state that alters the absorption of zinc)? Is it due to an age- or disease-related change in zinc importer/transporter levels or function that alters the distribution of zinc? Or perhaps some other change in a different metal or aspect of the metalloproteome that adversely impacts zinc? Is there just one or multiple zinc signaling pathways that are impaired? All these questions and many more require thorough interrogation in order to optimize a zinc-based targeted therapy (e.g., at what stage might zinc supplementation versus chelation be optimal in a given disease state; if it is supplementation, then is bulk dietary modulation sufficient, or is a more targeted pharmacological approach required?). Answers to these questions will ultimately need to be validated in a human clinical trial in order to gain the burden of proof necessary for the wide spread acceptance of zinc as a critical player, and therapeutic target, in disorders of the CNS. (CNS : Cental Nervous System).
Er is dus nog heel veel onzeker, en de laatste zin zegt dat een ‘clinical trial’ noodzakelijk is, zoals ik ook al opmerkte. Een teveel aan zink in het bloed is mogelijk eveneens schadelijk.
Beste Tino, Ja meer onderzoek is nodig. Maar wie betaalt dat? Dus dat is opmerking waar ik niets mee kan.
“Teveel zink is ook niet goed.” Gaan we open deuren intrappen? Nee, je kunt ook niet leven zonder water, maar als je heel veel water ineens drinkt, ga je ook dood. Dus zelfs water is giftig in abnormale hoge dosis.
Zink zal in ieder geval minder giftig zijn dan de medicijnen van de Big Pharma. Medicijnen zijn inmiddels doodsoorzaak nummer 3: https://www.medischcontact.nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/internist-gotzsche-medicijnen-zijn-de-derde-doodsoorzaak
Nu jij weer….
Nog even een anekdote over het onbenul bij huisartsen als het over supplementen gaat. Ik hoorde laatst nog een huisarts op TV bij Radar beweren dat je van een hoge vitamine C dosis, nierstenen zou krijgen. Een hardnekkig broodjeaapverhaal waar ik smakelijk om kon lachen. Ik slik al wel 20 jaar een hoge dosis vitamine C en heb nog nooit nierstenen gehad. De tweevoudig Nobelprijs winnaar Linus Pauling (er zijn maar twee mensen op aarde die ooit 2 Nobelprijzen hebben gewonnen) slikte een extreem hoge dosis vitamine C en is 93 jaar oud geworden (zonder nierstenen).
Redactie, dat leeft nog steeds, zelfs op sites van ziekenhuizen.
Een andere reactie staat hier: https://www.gezondheidenwetenschap.be/gezondheid-in-de-media/doen-vitamine-c-supplementen-je-risico-op-nierstenen-stijgen en dat zegt dat, als je verhoogd risico hebt op nierstenen, je dan geen hoge doses vit C slikt. Want de mensen zijn niet op exact dezelfde manier in elkaar gezet.
Een hoge dosis vitamine C kan mogelijk het kopergehalte verlagen, hoewel het effect bescheiden lijkt.
Een bekendere oorzaak van kopertekort is het innemen van hoge doses zink, omdat zink met koper concurreert om absorptie.
Beste Kees, klopt volledig wat je zegt. Maar dat geldt bij zeer hoge zink suppletie over een langere periode. Een goede multi met verschillende mineralen slikken is dan ook het beste advies
Overigens doet zink ook nog veel meer, wat zeker voor oudere mannen interessant is. Het mineraal stimuleert de productie van testosteron terwijl het aromatase, het enzym dat testosteron omzet in oestrogeen, remt. Bij het ouder worden daalt de testosteronspiegel bij mannen terwijl aromatase toeneemt. Zink gaat ook chronische stille ontstekingen tegen en suppletie verlaagt dan ook ontstekingsmarker CRP. Zie studie: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30012497/
Wie moet het betalen? Ben zelf wel van de publieke instituten en onderzoeken. Universiteiten liggen nu vaak al aan de basis van allerhande onderzoeken, ontwikkelingen en uitvindingen. Als er geen winstoogmerk is dan is er niet tot nauwelijks een belang het publiek een oor aan te naaien. Winst in de zorg en dergelijke is een ongezonde prikkel.
Nu ik weer, Peter. We zijn het bijna met elkaar eens. Artsen moeten meer kritisch zijn op Big Pharma. Ze moeten minder medicijnen voorschrijven en dat geldt nog meer voor Thailand. Toen ik nog huisarts was gingen wat meer dan de helft van de spreekuur bezoekers zonder medicatie maar met uitleg en advies naar huis. Een goed wetenschappelijk onderzoek naar de invloed van zink op de vele neurologische aandoeningen is nodig. Streef naar goede voeding, dan zijn supplementen niet nodig.
En dan ga ik een verhaal schrijven over wat het meeste de levensverwachting en gezonde levensjaren bepaalt. Weet jij wat dat is?
https://greekreporter.com/2023/08/03/mystery-longevity-ikaria-greece/
en
https://www.ted.com/talks/susan_pinker_the_secret_to_living_longer_may_be_your_social_life?referrer=playlist-what_s_the_secret_to_living_longer&autoplay=true
en
https://www.ted.com/talks/robert_waldinger_what_makes_a_good_life_lessons_from_the_longest_study_on_happiness?referrer=playlist-what_s_the_secret_to_living_longer&autoplay=true
Helemaal eens, Peter, vooral met het gedeelte over voeding. Ik ben er van overtuigd dat goede voeding (en een gezonde leefstijl) heel veel kwalen kan voorkomen. Bij de dokter valt een pijnlijke stilte als het gesprek op voeding komt.
Ik heb grote zorg dat er in alle stadscentra heel veel ongezonde voeding te koop is op prominente plekken en heel weinig gezond voedsel. Ik vraag mij af of de overheid wel genoeg inspanning doet om het tij te keren. Dat kan de exploderende zorgkosten misschien in toom houden. En mogelijk “gezonde voeding en leefstijl” als vak op school?
Zo zie je maar weer dat het gewoon verstandig is om iedere dag gewoon een goed stuk vlees of vis te eten!
Ik eet het liefst vegetarisch maar niet fanatiek. Het artikel zegt dat zink ook zit in volkoren granen, noten en peulvruchten.
Ruudje, is dat wel zo? We zijn er onderhand echt wel achter dat vlees en vis niet noodzakelijk zijn, maar wel gevarieerde en gezonde voeding. Nu wil ik hier geen dieetdiscussie beginnen want zoveel verstand heb ik er niet van (en ik lust ook graag vlees of vis…) maar dat vlees of vis eten noodzakelijk zouden zijn voor een gevarieerde voeding is echt wel achterhaald.
Zoals vermeld door Peter, was Linus Pauling “de” expert op het gebied van vita C.
Daar kun je als arts, leek, viroloog etc. echt niet om heen.
Zelf slik ik al jaren lang een behoorlijke dosis vita C en multivitamines.
Er wordt hier beweerd dat door depressie een zink tekort kan ontstaan.
Dat klopt, maar kloppen de methodes die men gebruikt om vast te stellen of er een tekort aan zink is wel?
Zelf heb ik in het verleden last gehad van een onverklaarbare vermoeidheid.
Door zelfonderzoek kwam ik er achter dat in dit geval vitamine B12 de dader was.
Mijn huisarts stond er niet voor open om mij door te sturen, dus ben ik een andere weg ingeslagen.
Deze holistische arts gaf mij een B12 injectie omdat in dit geval het pilletje vitamine B12 niet hielp.
Probleem opgelost, een kwestie van fine tuning, want als het er echt op aan komt is niemand hetzelfde, al wil men ons dat maar al te graag voor houden.