Het per 1 januari 2024 in werking tredende nieuwe verdrag met Thailand ter vermijding van dubbele belasting, met daarin opgenomen een bronstaatheffing t.z.v. pensioenen en lijfrenten, brengt voor vrijwel iedereen al een negatief inkomenseffect met zich mee, maar voor veel in Thailand wonende Nederlanders kunnen daar nog een paar schepjes bovenop komen.
In dit artikel geef ik uitleg over wat je verder nog te wachten staat na inwerkingtreding van het nieuwe Verdrag, als je te maken hebt met het zelf met je ex-partner te verrekenen pensioen of een alimentatieverplichting.
En verder behandel ik nog de gevolgen van het Kerstarrest van de Hoge Raad van 24 december 2021 voor wat betreft een tweede woning in Nederland, want ook dat zorgt voor een financiële aderlating en dan al ingaande 2023.
De pensioenverevening en de partneralimentatie
Voor de verevening van pensioen na een scheiding kunnen we een tweetal regimes onderscheiden, nl.:
a. gescheiden na 26 november 1981 maar voor 1 mei 1995 en vallend onder het pensioenarrest (Boon Van Loon arrest) en
b. gescheiden na 30 april 1995 en vallend onder de werking van de Wet verevening pensioenrechten (Wet VPS).
Ad a. De gescheiden echtelieden komen zelf de verdeling van het pensioen overeen, zulks met inachtneming uiteraard van het pensioenarrest. De pensioenuitvoerder blijft hierbij buiten beeld en betaalt aan de (hoofd)gerechtigde het volledige pensioen uit waarna hij of zij zelf tot doorbetaling moet overgaan aan de gewezen echtgenoot/echtgenote.
Belastingtechnisch levert dit bij het genieten van een privaat pensioen tot en met 2023 geen probleem op bij wonen in Thailand, want wat je als gevolg van de doorbetaling per saldo niet hebt kun je ook niet als inkomen inbrengen in Thailand in het jaar van genieten daarvan en betaal je dus ook geen Personal Income Tax over. Voor de ontvangende en veelal in Nederland wonende belastingplichtige is dit vervolgens een belastbaar inkomen.
De doorbetalende en in Thailand wonende belastingplichtige betaalt echter, als gevolg van het met Thailand gesloten nieuwe Verdrag, ingaande 2024 ‘gewoon’ loonbelasting c.q. inkomstenbelasting over zijn of haar bruto pensioen, dus met inbegrip van deze doorbetaling (is negatief inkomen), zonder dat je als niet kwalificerende buitenlandse belastingplichtige en wat het geval is bij wonen in Thailand, recht hebt op aftrek t.z.v. persoonlijke verplichtingen, terwijl de ontvangende belastingplichtige hierover, als positief inkomen, ook nog eens belasting en premie verschuldigd is. Dat betekent dus 2 maal hetzelfde bedrag aan inkomen belasten, zowel het negatieve als het positieve inkomen: dat kan alleen in Nederland!
Deze situatie gold al voor diegenen met een in Nederland te belasten overheidspensioen maar gaat nu ook gelden voor in Thailand wonende Nederlanders met een bedrijfspensioen.
Ad b. In vrijwel alle gevallen verzoeken beide partijen om verevening aan de pensioenuitvoerder van de met inachtneming van de Wet VPS overeengekomen verdeling: ieder krijgt zijn of haar deel, behoeft er geen doorbetaling plaats te vinden en treedt er geen dubbele heffing op.
Wat zich voordoet t.a.v. zelf te verevenen pensioen geldt al evenzeer t.a.v. partneralimentatie. Ook hierbij wordt jouw bruto pensioen belast, zonder dat je recht hebt op aftrek t.z.v. persoonlijke verplichtingen, zoals de partneralimentatie. En ook hierbij wordt de partneralimentatie van je in Nederland wonende ex-partner gewoon belast alsof er geen vuiltje aan de lucht is!
(JPstock / Shutterstock.com)
Het Kerstarrest van de Hoge Raad van 2021 en de tweede woning in Nederland
Op 24 december 2021 heeft de Hoge Raad een vernietigend oordeel uitgesproken t.a.v. de vermogensrendementsheffing van box 3 als zijnde in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).
Over de heffing op inkomen uit sparen en beleggen bestaat al vele jaren geharrewar. Voor 2017 rekende de fiscus met een fictief rendement van je vermogen van 4%. Ingaande 2017 werd uitgegaan van een fictieve verdeling in sparen en beleggen en met fictieve rendementen voor deze twee groepen. Daarbij werd ervan uitgegaan dat het vermogen boven € 50.000 wel zou worden belegd en dan tegen een hoger rendement dan geldend voor spaargeld.
Deze in 2017 ingegane grondslag is door de Hoge Raad tot de grond toe afgebrand. Belastingplichtigen die niet (risicovol) beleggen worden namelijk relatief zwaar belast. Door het arrest van de Hoge Raad dreigde er voor de regering een miljarden strop. Dat noopte de regering ertoe om spoorslags te komen met een geheel nieuwe rekenmethodiek t.z.v. deze rendementsheffing en waarmee recht wordt gedaan aan het arrest van de Hoge Raad.
De oplossing is gevonden in het belasten van het werkelijke bedrag aan spaargeld naar een reëel forfaitair rentepercentage en het belasten van het overige vermogen, zoals een tweede woning, naar een forfaitair rentepercentage, wat aanmerkelijk hoger ligt. Bij wonen in Thailand wordt spaargeld niet belast maar wel je tweede woning in Nederland en ingaande 2023 aanmerkelijk meer dan het geval is voor 2022.
Stel: in 2022 heb je een tweede woning in Nederland met een WOZ-waarde van € 350.000. Hierop rust nog een hypotheek van € 125.000. Het heffingsvrij vermogen bedraagt € 50.000. Dan bedraagt de grondslag sparen en beleggen € 175.000.
Op basis van de voor 2022 geldende bedragen en percentages zou je hierover € 2.038 aan belasting box 3 verschuldigd zijn (per maand € 170). Als gevolg van het arrest van de Hoge Raad en de daaruit voortvloeiende nieuwe systematiek gaat dit naar € 4.060 (per maand € 338). Dat is dus nagenoeg een verdubbeling en is met ingang van 2023 al ingegaan.
Hou ook hier rekening mee, mocht je een tweede woning in Nederland hebben.
Financiële gevolgen van beide maatregelen
Het hebben van een tweede woning in Nederland, tezamen met de gevolgen van de verdragswijziging en die van het zelf doorbetalen van de verevening van je pensioen dan wel de partneralimentatie, kan je honderden euro’s per maand gaan kosten!
Dit weegt des te zwaarder, mocht je in Thailand leven van je spaargeld en je dus geen Personal Income Tax verschuldigd bent. Alsdan staat er immers tegenover de nadelen geen te behalen belastingvoordeel in Thailand en ben je ronduit het haasje.
Een bekende Nederlandse filosoof, die ooit ook eens iets met ‘voetbal’ te maken heeft gehad, sprak al eens de wijze woorden: “Elk nadeel heb z’n voordeel” (nee, hij was geen Neerlandicus). Dat gaat hier ook op, want ondanks de fiscale nadelen woon je wel mooi in het ‘Land van de Eeuwige Glimlach’ met z’n parelwitte stranden. En dat mag wat kosten! Toch?
Lammert de Haan, fiscalist (gespecialiseerd in internationaal belastingrecht en sociale verzekeringen).
Beste Lammert,
Bedankt en compliment voor je heldere uitleg. Ook jij kan het niet leuker maken, maar je bent tenminste eerlijk en dat kan je van de NL fiscus niet altijd zeggen…
Box 3 ???
Mijn woonsituatie is vergelijkbaar want ik woon al 17 jaar in Brazilië. Vergelijkbaar omdat Brazilië net als Thailand buiten de EU ligt. Vanaf 2016 werd de belastingwet gewijzigd, zonder overgangsmaatregel. Vanaf dat jaar wordt van mijn AOW en twee andere pensioenen uitsluitend belasting geheven. Mijn echtgenote mag niet meer samen met mij aangifte doen en aangifte doen als ‘gekwalificeerd Nederlands Belastingplichtige’ (dat is met box 2 en 3 en aftrekposten inbegrepen) juist omdat ik buiten de EU woon. De NL wetgever voelt zich niet geroepen nog enig voordeel te laten bestaan voor deze groep belastingplichtigen. Tevergeefs ging ik tot aan de Hoge Raad in beroep wegens het ontbreken van een overgangsmaatregel. Ik sta er dan ook verbaasd van te kijken dat de Nederlandse Belastingplichtige woonachtig in Thailand voor box drie wordt aangeslagen, ook als dat een woning in Nederland zou betreffen. Hooguit kunnen inkomsten uit die woning belast worden, maar dan niet als ‘Box 3’. Het is in dat geval ook zo dat een bestaande hypotheek niet afgetrokken kan worden, immers het is een woning buiten het woonland. Brazilië heeft ook een verdrag ter voorkoming van het betalen van dubbele belasting, maar kent niet de Personal Income Tax.
Dag Ben,
Het door Nederland met Brazilië gesloten Verdrag ter voorkoming van dubbele belasting is op 20 november 1991 tot stand gekomen en op 1 januari 1992 ingegaan.
Niet ingaande 2016 maar reeds ingaande 2015 is de onderverdeling in kwalificerende en niet kwalificerende belastingplichtigen in de Wet inkomstenbelasting 2001 opgenomen. Dit was een inbreng van Geert Wilders van de PVV in het gedoogkabinet Rutte I en werd naderhand overgenomen door de VVD.
Tot en met 2014 kon je kiezen voor behandeling als binnenlandse belastingplichtige (met recht op heffingskortingen en aftrekposten) of als buitenlandse belastingplichtige (zonder deze rechten). I.v.m. het progressievoorbehoud lag het omslagpunt zo rond een te belasten inkomen van zo’n € 33.000.
Het nieuwe met Thailand gesloten Verdrag vertoont veel overeenkomsten met het door Nederland met Brazilië afgesloten Verdrag.
Voor beide landen geldt een bronstaatheffing t.z.v. sociale zekerheidsuitkeringen en private en publieke pensioenen.
T.z.v. lijfrente-uitkering bevat het met Brazilië gesloten Verdrag echter een woonstaatheffing, terwijl dat in het met Thailand gesloten nieuwe Verdrag gaat om een bronstaatheffing.
Geheel anders dan wat jij stelt is de situatie m.b.t. een in Nederland gelegen tweede woning:
1. een tweede woning is geen woning voor eigenbewoning en zal dus nooit onder box 1 vallen en
2. zowel in het met Brazilië als in het met Thailand gesloten Verdrag wordt m.b.t. een in Nederland gelegen tweede woning uitgegaan van het situs beginsel, inhoudende een bronstaatheffing en daarbij vallend in box 3, maar dan wel onder aftrek van een eventuele hypotheek.
Mocht jij problemen ondervinden met jouw aangifte voor de Nederlandse inkomstenbelasting dan kun je altijd contact met me opnemen. Ik heb meerdere klanten in Brazilië.
Mocht inderdaad de belastingvoordelen per 1-1-24 komen te vervallen en mede in aanmerking genomen dat de woning in Nederland als een vakantiewoning wordt aangemerkt, kan het dan verstandiger zijn om je maar weer in Nederland in te schrijven en daardoor bv ook niet meer een (kostbare en met eventuele uitsluitingen) internationale ziektekostenverzekering af te moeten sluiten?
Rekening houdend met de verplichte zorgverzekering, hoelang kan men dan buiten Nederland (of Europa) blijven en toch een beroep doen op deze Nederlandse verzekering.
Is het dan misschien verstandig een aanvullende ziektekostenverekering voor in dit geval Thailand af te sluiten?
Graag reactie.
Dank
WM
Voor Belgie is dit maximum 6 maanden, en ik dacht voor Nederland maximum 8 maanden. Men mag mij corrigeren als ik fout ben .
Klopt. Voor NL geldt dat je verplicht verzekerd bent tegen ziektekosten, en dus premies betaalt en via de uitkeringen de Bijdrage ZVW wordt ingehouden. Gebeurt automatisch dit laatste. Ben je korter dan 4 maanden in NL dan dien je je uit te schrijven uit de gemeentelijke BRP en vervalt de verplichte ziektekostenverzekering, ook automatisch. Menig ziektekostenverzekering kent een werelddekking als je je buiten de EU begeeft, en biedt aldus geen specifieke op een bepaald land gerichte aanvullende verzekering aan. (Zou onderhand iedereen toch moeten weten!) Voor BE weet LungAddie wel te melden hoe eea in de vork steekt.
Dank, dus max ruim 7 maanden Thailand en ruim 4 maanden minimaal Nederland. Duidelijk.
Beste Herman,
voor Belgie is dat helemaal anders. Ik heb dit uitvoerig beschreven, hier op TB, terug te vinden bij dossiers, hier links:’ UITSCHRIJVEN VOOR BELGEN.’
Daar bestaan namelijk nogal wat misverstanden over. Ik ga het hier niet opnieuw beschrijven: lees het dossier over uitschrijven voor Belgen onder ‘Ziekenfondsen’ en het zal je klaarheid brengen.
Die 6 maanden, waarover jij het heb,t is enkel de ‘Wettelijk vereiste MELDINGSPLICHT’, welke je moet maken bij uw gemeente, ‘ indien je langer dan deze 6 maanden afwezig bent op uw woonadres. Indien langer dan 1 jaar dan geldt de ‘Wettelijke UITSCHRIJFPLICHT’ Heeft alles niets te maken met het ziekenfonds. Daar zijn totaal andere regels geldend.
Hi Lammert,
Met dank voor de update, fijn dat je het zo duidelijk in kaart brengt. Ik lees dat het nieuwe verdrag per 01-01-2024 in werking treedt. In het laatste verdragenoverzicht van de belastingdienst van 1 juli jl.
(https://www.rijksoverheid.nl/documenten/circulaires/2022/07/11/verdragenoverzicht)
lees ik dat nog niet. Heb jij een andere bron voor wat betreft deze inwerkingtreding?
Met vriendelijke groet, Mark
Dag Mark,
Je komt het nieuwe Verdrag inderdaad nog niet tegen in het Verdragenoverzicht van 1 juli 2022. Het is ook nog niet gepubliceerd in het Tractatenblad maar toch meen ik de tekst van het nieuwe Verdrag wel te kennen. Dit is nl. gebaseerd op de Notitie fiscaal verdragsbeleid 2020 en zal niet noemenswaardig afwijken van recent gesloten verdragen.
In 2020 zijn op verzoek van Thailand onderhandelingen begonnen om te komen tot een nieuw Verdrag. Thailand deed dat verzoek met het oog op de nieuwe in het OESO-modelverdrag opgenomen bepalingen t.a.v. oneigenlijk gebruik c.q. misbruik van een verdrag en het ontwijken dan wel ontduiken van belastingheffing. Nederland bracht daarbij z’n lang gekoesterde wens van een bronstaatheffing in stelling. Zulks conform de Notitie fiscaal verdragsbeleid 2020.
Een bronstaatheffing ook t.a.v. private pensioenen en lijfrenten wijkt af van het OESO-modelverdrag en dus was Nederland in de onderhandelingen de vragende partij.
Het aldus tot stand gekomen nieuwe Verdrag is op 2 september 2022 door de ministerraad vastgesteld en zal zeker, mede gelet op de procedures rondom andere recent tot stand gekomen verdragen, zeker op 1 januari 2024 inwerking treden.
Ik durf wel te stellen dat er zonder een verzoek van de Thaise regering nog lang geen nieuw Verdrag met Thailand tot stand was gekomen. Als gevolg van de reisbeperkingen i.v.m. corona heeft de regering een achterstand opgelopen m.b.t. het tot stand komen van gewijzigde of nieuwe verdragen.
Thailand is tevreden met de nieuwe anti-misbruik, anti-ontwijk en -ontduik bepalingen en Nederland is tevreden met het als enige land mogen heffen over alle uit Nederland afkomstige bronnen van inkomen. Tel uit je winst (of verlies)!
Lammert,
Dank weer voor je glasheldere uitleg, gelardeerd met een helder voorbeeld betreffende 2e huis in NL!
Dankzij jou weet ik nu dat ik ingehouden bijdrage zorgverzekering (Aegon!) niet bij belastingdienst buitenland (Heerlen) maar bij kantoor Utrecht moest terugvragen. Onlangs gedaan en ik verwacht > 1000 euro terug te ontvangen!
Hartelijk dank!
Het lijkt mij dat het rendementspercentage dat nu is vastgesteld op 6% voor box 3 veel te hoog is. Mijn AXA belegging is verpand aan de hypotheek. De waarde daarvan is in 1 jaar gedaald van 20429 euro naar 18020 euro. Gelukkig is deze niet belast in box 3 omdat deze belegging is verpand aan de hypotheek. Maar het lijkt mij dat er weinig mensen zijn die werkelijk 6% rendement halen uit hun belegging. Ik hoop dat er actie wordt ondernomen om de pertinent onrechtvaardige belasting maatregelen te wijzigen. Lammert heeft daarvoor alle kennis in huis, maar is wel toe aan enige rust op zijn leeftijd 🙂 Ik hoop dat er deskundigen opstaan om de nieuwe maatregelen ter discussie te stellen bij politici. Ik lees ook in de media dat er veel nadelige effecten zullen ontstaan voor de onroerend goed markt.
Interessant artikel Lammert. Ik ben Belg en is dus niet op mij van toespassing. Ik zit met een andere vraag betreffende belastingen in Thailand. Hoe kan ik met jou in contact komen? Groet, Luc
Je kunt contact met me opnemen via email, Luc.
Dat is: [email protected]. Vijf lezers van Thailandblog zijn je al voorgegaan. Hen zal ik in de loop van de dag antwoorden.
ik val onder ad a het zelf regelen en uit betalen van pensioen aan mijn ex in Nederland.
heeft zeker geen invloed als je je pensioen op een Nederlandse rekening stort , daar de alimentatie betaald en de rest daarna overmaakt naar Thailand. (zomaar een ideetje)
is dit op geen enkele manier te verhalen want alle belastingen betalen in Nederland als nadeel maar niet de voordelen hebben
ben absoluut geen belasting deskundige eerder een leek maar dit is toch weer typisch Nederlandse wetgeving om zoveel mogelijk belastinggeld binnen te halen
Dag Eric,
Jij bent precies een van de gedupeerden waar mijn artikel over gaat. Jij bent een “doe-het-zelver”: kennelijk gescheiden onder het Boon Van Loon arrest, waardoor jezelf tot verevening moet overgaan.
Volgend jaar is jouw bruto privaat pensioen als positief inkomen belast in Nederland maar kun je de doorbetaling aan je ex-partner als negatief inkomen niet als een persoonlijke verplichting in mindering brengen op je te belasten bruto pensioen.
Mocht jou ex-partner in Nederland wonen dan is hij/zij daar vervolgens inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen over verschuldigd.
Dat noem ik twee maal hetzelfde inkomen belasten: zowel jouw negatieve als het positieve inkomen van je ex!
Zo juist gelezen donkere wolken voor mensen die in Thailand wonen.
4 juni 2023een brief ontvangen .
WIJ ZETTEN DE VRIJSTELLING VAN LOONHEFFING VOORT
TOT 2026
is het mogelijk gedane beloften ongedaan te maken.
Lijkt mij niet handig om anno nu alvast post uit de toekomst te ontvangen. Mogen wij weten van wie die brief dd 4 juni 2023 afkomstig is?
Dag Jan.
De vrijstellingsbeschikking van vermoedelijk 4 juni 2022 zal zeker een disclaimer bevatten in die zin dat hij kan komen te vervallen als gevolg van nieuwe wet- en regelgeving. En daar is dus sprake van als gevolg van het nadien, nl. op 2 september 2022, vastgestelde nieuwe Verdrag met Thailand.
Ik heb een vraag..
Geld dit ook voor nederlanders die met een WAO uitkering in thailand wonen_
BVD,
John..
Dag John,
Een WAO-uitkering is nu al belast in Nederland.
Jij zult nu nog niet te maken hebben met zelf te verevenen pensioen maar mocht jij partneralimentatie verschuldigd zijn dan is dit niet aftrekbaar op je te belasten inkomen.
En mocht je in het bezit zijn van een tweede woning in Nederland dan geldt ook voor jou ingaande 2023 de verhoogde rendementsheffing van box 3.
dank je wel Lammert.
Dag Lammert,
Je merkt op dat we ‘het haasje’ zijn als we van ons spaargeld leven en dus geen PIT hoeven/kunnen betalen.Er zullen mensen zijn die niet hun hele inkomen nodig hebben wat zij laten staan op hun bank in Nederland maar alleen overmaken wat zij nodig hebben en dat los van de vraag wat de inkomstenbron is ( pensioen, uitkering,)
Welke implicaties heeft dat voor je aanslag in Thailand?
Dag Niek.
Na inwerking treden van het nieuwe Verdrag en waarin opgenomen een bronstaatheffing t.z.v. alle uit Nederland afkomstige bronnen van inkomen, heeft Thailand geen heffingsrechten meer.
Maar als je nu al geen of nauwelijks Personal Income Tax (PIT) verschuldigd bent omdat je in Thailand voor een belangrijk deel leeft van jouw spaargeld is het te behalen belastingvoordeel t.z.v. de vervallen PIT ook maar gering, terwijl je in Nederland wel het volle pond “mag” betalen!
Dag Lammert,
Wordt met deze nieuwe regeling ook in Nederland op de bank staande spaartegoeden belast in Nederland? Zou handig zijn om dat te weten voordat ik uit een ander land naar Thailand ga, of moeten spaartegoeden die je in Thailand hebt ook worden opgegeven?
Nu moet ik belasting over de rente betalen, dat is dus met de rente van de laatste jaren de moeite niet. Maar de hoeveelheid spaargeld (vermogen?) is niet belast, niet in Nederland en niet waar ik nu woon. (Ned Antillen). Ik ben al lang uit Nederland weg, dus weet van de gang van zaken daar zo goed als niets.
Verder betaal ik over mijn ABP (staats) pensioen en mijn AOW al belasting in Nederland, dus wat dat betreft veranderd er weinig begrijp ik.
BVD
Rens
Dag Rens,
Bij wonen in Thailand wordt je Nederlandse spaartegoed niet belast in Nederland. In box 3 – sparen en beleggen wordt alleen een in Nederland gelegen onroerend goed belast.
In principe mag Thailand de rente t.z.v. je Nederlandse spaartegoed belasten maar doet dat niet daar Thailand een bronbelasting kent t.z.v. renteopbrengsten. Breng je vervolgens de genoten rente in Thailand in om daarvan te leven (je bent dus een echte “rentenier”), dan is het in Thailand wel belast en maakt dan onderdeel uit van de Personal Income Tax (PIT).
Maar voordat je aan het betalen van PIT toekomt moet het, gelet op de vele vrijstellingen, verminderingen
en de belastingvrije som voor de PIT, wel gaan om een vorstelijk (zeg maar gerust “koninklijk”) bedrag aan rente en een vorstelijk (zeg maar gerust “Keizerlijk”) bedrag aan spaartegoed, gezien de lage rentestand.
Hartelijk dank Lammert de Haan voor de duidelijke info.
Rens
HI Lammert, ndien je 7 maanden in thailand woont en vijf maanden in Nederland dan kan je de ziektekostenverzekering in Nederland laten lopen maar voor de belastingen ben je dan buitenlands belastingplichtig zodat je box 3 vrijgesteld is van belasting op vermogen. Klopt dit?
Dat klopt niet, Evert.
Als je 7 maanden in Thailand en 5 maanden in Nederland woont dan hoef jij je niet uit te laten schrijven, behoud je je Nederlandse ziektekostenverzekering, maar ben je nog steeds binnenlands belastingplichtige.
Bij meer dan 8 maanden gedurende een periode van 12 maanden buiten Nederland wonen of verblijven ben je verplicht om je te laten uitschrijven, verlies je je Nederlandse ziektekostenverzekering en ben je buitenlands belastingplichtige.