Nederlandse gewoonte (lezersinzending)
Vroeger, als we thuis Chinees gingen eten, bestelde ik altijd bami. Ik weigerde rijst te eten, want die vond ik niet te eten: smaakloos, droog, en na twee happen zat mijn keel verstopt.
Toen ik mijn Thaise wederhelft leerde kennen, moest er rijst in huis komen. We gingen naar een toko en ik pakte het eerste beste pak rijst. Foute boel! Ik had schijnbaar Surinaamse rijst gepakt, en dat pruimt mevrouw niet! Alleen Thaise Pandan Jasmine rijst komt haar keuken in. De geur van deze rijst tijdens het koken is al om van te watertanden. En dan op je bord: geen droge troep, geen grote droge korrel waar je op moet kauwen alsof je een misdaad begaat, maar heerlijke, licht vochtige, zachte rijst waar je na twee happen niet verstopt van raakt.
Ik gaf een collega een zakje Pandan rijst om te proberen. Na een paar dagen vroeg hij me wat dat voor verschrikkelijke rijst was; niet droog te krijgen, en ze hadden de rijst weggegooid! Ja ja, de Hollander en zijn rijst: grote, droge korrels!
Nu mijn vraag: waar komt het toch vandaan dat rijst bij Nederlanders altijd een grote, droge, smaakloze korrel moet zijn? Waar is dat op gebaseerd? Ik liet mijn wederhelft eens een zeer bekend merk toverrijst zien. Ze antwoordde daarop: “Dat vreten de kippen en varkens in Thailand niet eens; ze lopen ervoor weg.” Ik kan die dieren geen ongelijk geven.
Maar ja, over smaak valt niet te twisten.
Ingezonden door Arno
Nederland kent geen eigen culinaire gewoontes zoals Frankrijk en Italië dat wel hebben. Zelfs onze buurlanden als Duitsland en België neigen daar toe. Wat moet je met gerechten met als voorvoegsel stamppot? Een gehutsel van slechts doorgekookte aardknollen met groente. Wat dacht je van erwtensoep (van oorsprong een Turks recept), of van boerenkoolstamp (groente afkomstig uit Griekenland): in de een moeten zoveel toevoegingen bij om er iets Nederlands van te maken, namelijk dat de pollepel er recht in kan blijven staan, bij de tweede deed mijn opa een scheut azijn anders smaakte het hem niet.
Nu de rijst: Surinaamse rijst is geen Thaise rijst, net zo min als Risotto dat is. De rijst die de Spanjaard gebruikt voor zijn Paella is idem anders dan de Franse rode Camargue-rijst. En de Japanse rijst is weer heel anders van structuur en smaak als de Koreaanse. Nee, de non-culinaire smaak van de Nederlander waar inderdaad je maar niet beter over kunt twiste, kent slechts één ingrediënt: lompigheid. Gelukkig maar dat een Thai met een neusje als van een zalm een heel andere kijk heeft op wat kookkunst in zich draagt. En weet wat lekker is. Vele varen er wel bij.
Het komt waarschijnlijk door de jarenlange reklame op TV door L*ssie met zijn toverrijst. De meeste hebben het van moeders meegekregen want het was gemakkelijk en kon niet mislukken. Zelf vond ik deze NIET te pruimen. Mijn tante die getrouwd was met iemand uit Indonesië nam altijd pandan rijst, die was veel lekkerder en zachter. Die ben ik ook gaan gebruiken. Moeders daar in tegen bleef zweren op de toverrijst want dat was gemakkelijker en ‘sneller’. Van een elektrische rijstkoker had toen niemand nog van gehoord. Dan heb ik mijn vrouw nog iets geleerd. Een snufje zout bij de Jasmin rijst bij het koken in de rijstkoker. Wordt de rijst iets smaak- en geurvoller.
Toveren bestaat niet, dus daardoor is die rijst van mindere kwaliteit.
Behalve de Pandan rijst moet je ook de kleefrijst niet vergeten. In Nederlandse restaurants vind je die niet en ook niet in de supermarkt. Wel in de toko verkrijgbaar.
Beste Arno
Dat komt waarschijnlijk omdat de pandan jasmijn rijst niet zo geschikt is voorr het maken van nasi.
Smaken verschillen, ikzelf ben een liefhebber van rode en zwarte rijst,ik vind de pandan rijst weinig smaak hebben.
Mogelijk inderdaad dat reclame een oorzaak is, nasi maakt mijn vrouw ook van pandan rijst, alleen doet ze de rijst met wat minder water koken als voor normaal rijst gebruik, want bij het nasi bereiden gaart de rijst verder.
Gr. Arno
Als Belg had ik hetzelfde voor, rijst was niet aan mij besteed, ‘kippenvoer’ noemde ik het.
Pas toen ik eind jaren 90, Thaise keuken ontdekte is mijn mening veranderd, zoals Henk reeds een opsomming gaf van de vele rijst soorten, maar deze waren vroeger niet bekend in onze lage landen. Door de globalisering is er ook op vlak van eten veel veranderd. Doordat mijn Thaise wederheft uit de meest oostelijke provincie van Thailand komt staat er thuis veel kleefrijst (ข้าวเหนียว) op tafel. Ik moet eerlijk toegeven dat ik er ondertussen ook aan verknocht ben. Onze moeders wisten niet beter, het was snel klaar, het was eens ‘iets’ anders. Nu zoals Arno zei, over smaak valt niet te twisten. Eten is meer dan smaak alleen, als ik nu denk aan de gewone ‘stoemp met een rookworst of spek’, ik krijg spontaan nostalgische gedachten van samen rond de tafel bij mijn grootmoeder. Of denk eens aan het volgende, je zit lekker aan een strandbar in een zuiders land te genieten van een lekker wijntje… thuis op een regenachtige dag is de smaak van dezelfde wijn hetzelfde, maar toch is er een groot verschil in beleving.
Laat ons gewoon genieten.
Leuke opmerking, inderdaad Kippenvoer, zo noemde ik die droge smakeloze rommel ook.
Isaan leeft zowat op kleefrijst.
Mijn vrouw komt uit centraal Thailand, daar word zeer weinig kleefrijst gegeten en vind kleefrijst niet zo lekker, maar ja , een kwestie van smaak.
Aardappelen kraak ik zeker niet af, toen mijn vrouw in Nederland bij mij kwam wonen en ik Nederlands gekookt had, keek ze verbluft naar die grote pan bloemige Eigenheimers, dat was luxe vertelde ze me.
Aardappelen kennen ze in Thailand, maar peperduur en word als “luxe” groente bij de rijst gegeten.
Ze schepte haar bord helemaal vol en de aardappels kregen zwemles en zwommen gelijk Ranomi Kromowijojo in een zwembad, in een grote hoeveelheid jus.
Resultaat, in Nederland eten we om en om, Thais/Nederlands.
Zeker als het seizoen is halen we bij een boer verse stronken boerenkool en kroppen andijvie
Voorgesneden supermarkt spul vind ze niets, ze doet dat liever zelf.
Stamppot boerenkool met Hema rookworst of rauwe andijvie stamppot met spekjes, smullen maar, mijn Thaise is er stapel op.
Leuke afwisseling zo, smullen van twee keukens.
Gr.Arno
Ik ben “de Nederlander”, maar ik liet de aardappelen al staan vanaf mijn 25ste, nu 40 jaar geleden. Basmati, heerlijk. En sinds mijn Thaise, 6 jaar terug, Jasmijn. Nog smaakvoller.
Uit mijn jeugdjaren had ik een rijsttrauma meegenomen: De witte rijst werd bij ons thuis altijd gegeten met een klont boter of een scheut stroop er door en ik vond het zo smerig smaken dat ik vanaf mijn tienerjaren tot na mijn 40 ste geen korrel rijst meer naar binnen heb gewerkt. Dat veranderde toen ik in Indonesie een soort rijst voorgeschoteld kreeg die geurig rook en vooral lekker smaakte, weet niet meer welke soort dat was. Sindsdien diverse soorten rijst gegeten en nu kan ik het zeer waarderen, met uitzondering van wat ze in Nederland in de supermarkt als rijst verkopen >> dat mogen ze van mij aan de kippen geven. Basmati, Pandan, zwarte en rode rijst hebben nu mijn voorkeur.
Als gewone Nederlander begon ik op m’n 24ste met Basmati rijst. Einde aardappelen. Nu, 40 jaar verder en een aantal jaren met m’n Thaise is het Jasmijn wat de klok slaat. Heerlijk.
Toen ik als 23 jarige na een half jaar in Zuidoost Azië gereisd te hebben terug thuis bij moeder was, luidde dit ook het einde van “toverrijst” in. Ik liet mijn moeder zien hoe je rijst kunt stomen en een heerlijke rijst had. Geen zakjes met gaatjes, waarin je de rijst kookte en het overvloedige water weggooide.
Mijn vrouw weet waar ze goede rijst kan kopen en gaat daarvoor wel eens een omweg maken.
Ik ben al blij dat ik het verschil tussen Japanse en Thaise rijst zie. Ik verwacht nooit droge korrels, maar juist rijst die een beetje kleeft.
Ik heb echter ook geen echte voorkeur buiten dat. Ik eet wat mijn vrouw kookt. Zij is de expert. Niet ik.