Het is alweer een tijdje geleden dat de bijgewerkte en geactualiseerde versie van The Mekong- Turbulent Past, Uncertain Future’ van de Australische historicus Milton Osborne ‘van de drukpersen rolde, maar dat neemt niet weg dat dit boek ook maar iets aan waarde heeft ingeboet.

Dit boek is, ondanks het eerder bescheiden formaat, een standaardwerk, een must read voor iedereen die geïnteresseerd is in de turbulente maar o zo rijke en fascinerende geschiedenis van Zuidoost-Azië. The Mekong is het meeslepende en erg levendig vertelde verhaal van de volkeren en culturen langs één van de bekendste – beruchtste rivieren op dit continent.  De Mekong is niet zomaar een rivier maar een met mythes en historie beladen stroom. De rivier ontspringt hoog op het Dak van de Wereld, in de eeuwige sneeuw op het Tibetaanse plateau bij Chamdo en stroomt door de Volksrepubliek China, Birma, Laos, Thailand, Cambodja en Vietnam om dan deltagewijs, na 4909 km uit te monden in de Zuid-Chinese Zee. Deze machtige stroom is, zoals de auteur terecht stelt, de levensader van de regio die beschavingen en culturen heeft gebaard én begraven.

The Mekong’ is een intrigerend geschreven boek dat de lezer niet alleen meeneemt op een geografische reis maar ook door de tijd. Het verhaalt de opkomst en ondergang van mythische beschavingen als Funan, Chenia, en andere Khmer, Thaise of Vietnamese rijken die in de mist der tijden werden verzwolgen. Maar de auteur maakt ook handig gebruik van een aantal protagonisten om op een meeslepende wijze het boeiende verhaal van de stroom te schetsen. Van Chou Ta-kuan, een gezant van het Chinese keizerlijke hof die in de dertiende eeuw de glorie van het Khmer-rijk van Angkor bezong over de op avonturen beluste zestiende-eeuwse Iberische vrijbuiters Blais Ruiz en Diego Veloso tot Ho Chi Minh, die de geschiedenis van Vietnam ingrijpend veranderde. De lezer treedt in de voetstappen van de ondernemende Dominicaanse pater en missionaris Gaspar de Cruz, de eerste Europeaan die ooit – in 1555 – de Mekong bevoer of volgt de Franse ontdekkingsreiziger Henri Mouhot die Angkor Wat wereldberoemd maakte.

Een absoluut pluspunt aan dit boek is dat Osborne, zoals ook blijkt uit Turbulent Past, Uncertain Future, de ondertitel van het boek, niet alleen stilstaat bij het verleden van de Mekong maar ook oog heeft voor het heden en de toekomst. Zonder prekerig te willen overkomen schildert hij een weinig rooskleurig toekomstbeeld. Het complexe en delicate ecosysteem van de stroom komt immers steeds meer onder druk te staan. De belangrijkste bedreiging wordt zonder meer gevormd door de aanleg van een aantal dammen op de rivier en een aantal zijrivieren. Ambitieuze, meestal door China aangestuurde projecten, die aantoonbaar een negatieve impact hebben op fauna en flora. Vooral de visstand in Laos, Thailand, Cambodja en Vietnam lijdt onder deze projecten. Zo becijferde de auteur dat in de omgeving van de Theun Hinboum Dam in Midden-Laos, na de oplevering van deze dam in 1998, de visvangst tot 70 % is gereduceerd van het volume voor de bouw van dit kunstwerk….

Dit werk is, naar mijn bescheiden mening, véél meer dan een doorsnee-reisgids. The Mekong is een buitengewoon goed gedocumenteerd, maar vooral ook een meeslepend verteld verhaal. U raadt het al: een absolute aanrader waarvoor ik superlatieven te kort kom…

Voor diegenen die na het lezen van The Mekong nog zouden hongeren naar leer kan ik nog River Road to China, een ander boek van Osborne warm aanbevelen. In dit werk werd nauwgezet de heroïsche poging van de twee Franse ontdekkingsreizigers Doudart de Lagrée en Francis Garnier; die op 5 juni 1866 Saigon verlieten met de bedoeling de Mekong te volgen tot in China en zo een ontsluiting over de rivier van het Rijk van het Midden te exploreren en in kaart te brengen.

The Mekong: Turbulent Past, Uncertain Future   van Milton Osborne, Grove Press, ISBN: 978 – 0802138026  Hardcover 19,98 Dollar

10 reacties op “Boekbespreking ‘The Mekong – turbulent past, uncertain future’”

  1. l.lagemaat zegt op

    De Mekong, levensader voor vele landen, een bron van internationale spanningen zoals China er mee omgaat door de eenzijdige aanleg van 8 dammen in deze rivier!

    • Rob V. zegt op

      Op zijn Thais is het แม่น้ำโขง (mâe:-náam-kǒong, dalende toon, hoge toon, stijgende toon). mâe:-náam is een titel voor grote rivieren. Kǒong is volgens Wikipedia een verbastering uit het Chinees, wat ook ‘rivier’ betekend. In het Thais is Kǒong ook alligator.

      Uitspraak:
      https://www.thaipod101.com/learningcenter/reference/dictionary/แม่น้ำโขง

      • Tino Kuis zegt op

        ์Mag ik nog een aanvulling geven, beste Rob V.?

        Mae betekent ‘moeder’. (naam is natuurlijk ‘water’). Het woord komt voor in heel veel plaatsnamen en in andere combinaties. Mae Sai in Noord Chiang Rai. Mae Thap betekent ‘legercommandant’. Mae is in dit geval een titel ‘voornaamste, geëerde, geliefde’, vergelijkbaar met Vadertje Drees en Moeder Teresa. Mae nam betekent dus niet ‘Moeder van het Water’ maar gewoon ‘Het Voorname Water’ , de ‘Rivier’.

  2. John zegt op

    Ik zeg altijd gewoon mekong river,en iedereen begrijpt altijd wat ik daarmee bedoeld.Gewoon op normale toon hoogte.

  3. Sander zegt op

    N.a.v. een eerdere post dit boek aangeschaft en ik vond het erg interessant. Als vervolg daarop heb ik het boek ‘Last days of the mighty Mekong’ van Brian Eyler gelezen, wat weer een aantal jaren actueler is. De titel doet wat apocalyptisch aan, maar het boek schetst ook zeker lichtpunten. Bovenal geeft het een, naar mijn subjectieve mening, een tamelijk genuanceerd beeld van alle activiteiten in het Mekong-stroomgebied en wat voor gevolgen dat dat heeft voor primair de bewoners van dat gebied.

  4. ruud zegt op

    Ik vermoed dat China zich voorbereidt op een tekort aan water van de Hymalaya en een enorme voorraad water aanlegt.
    De Ijskap van de Himalaya is in een hoog tempo aan het smelten, en als die is gesmolten, wordt heel Azie een dorstig werelddeel.

    • Erik zegt op

      Ja, Ruud, en dat heb je hier al kunnen lezen.

      https://www.thailandblog.nl/achtergrond/de-smeltende-derde-pool-ook-thailand-voelt-de-pijn/

      De derde pool smelt en de voorraad drinkwater kan daardoor sterk afnemen. Maar ook het water voor irrigatie. De gevolgen kunnen leiden tot vluchtelingenstromen van ongekende omvang.

    • Ger-Korat zegt op

      Kijk wat de rivier voor Thailand betekent; nou het is een rivier welke water afvoert, ik heb nog nergens pompen gezien waarbij ik zie dat men water uit de rivier haalt maar zie wel rivieren en stroompjes welke er in uitmonden. Daar komt nog bij dat bij opwarming van de aarde het meer zal gaan regenen en men in Thailand nog meer water krijgt. Dat de gletschers in de Himalaya afnemen is een probleem voor andere landen maar niet voor Thailand, ga eens kijken wanneer het water lager staat en dan stelt de ‘machtige’ Mekong niet veel meer voor. Thailand heeft genoeg water uit neerslag en behalve de direct aangrenzende percelen zal je niemand horen dat men geen water meer ziet. Dat dorstig geldt zeker zeker niet voor Thailand en andere tropische landen waar veel neerslag valt want zoals gezegd overaanbod van water en de Mekong zorgt voor de afvoer.

      • Erik zegt op

        Ger, kom dan maar eens kijken naar de uiterwaarden van de Mekong nabij Nongkhai. Daar zie je wel degelijk irrigatie met pompen uit de rivier voor het gortdroge land dat daar ontstaan is. Ja, alleen in de droge tijd, uiteraard.

        Wat de afvoer betreft, die wordt ernstig gehinderd, en dat neemt alleen maar toe, door de 100 gebouwde, in aanbouw zijnde en geplande stuwdammen in rivier en voedende zijrivieren. Lees iets over de Mekongdelta in het zuiden van Vietnam waar door de verminderde aanvoer van Mekongwater zeewater de delta binnendringt en rijstbouw onmogelijk maakt want rijst wil graag zoet water aan de wortels.

        De Mekong is al lang geen machtige rivier meer. In het begin van deze eeuw kwam het regelmatig voor in de maanden juli en augustus dat in Nongkhai de Mekong zo hoog stond dat de stadslossingen moesten worden afgesloten om te voorkomen dat de stad onder zou lopen. Het voordeel van die stuwdammen is dat dit nu niet meer voorkomt…

  5. Ger-Korat zegt op

    Ja hoever gaat dat pompen, toch alleen voor de aangrenzende percelen, toch echt niet voor een kilometer verderop of zelf 10 km. Allemaal marginaal en niet van belang. 2 jaar geleden had men een plan van 20 jaar geleden afgestoft, maar nu blijkt dat de waterstroom al te weinig is om plannen voor irrigatie te realiseren. Men is al te laat want China en Laos controleren de watertoevoer en nu is er onvoldoende om grootschalige irrigatieprojecten te starten met water uit de Mekong.
    Kijk naar een artikel uit de Bangkok Post over een groot maar achterhaalde (door dammen) plan:
    https://www.bangkokpost.com/thailand/general/1709335/govt-revives-old-plan-to-irrigate-isan


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website