De regering van Laos houdt vast aan het plan een grote dam te bouwen in de Mekong rivier. De Mekong is de grootste rivier van Zuidoost-Azië, een belangrijk deel van de bevolking van o.a. Thailand is voor de broodwinning afhankelijk van deze rivier.
Een overleg met de buurlanden Thailand, Vietnam en Cambodja, die de gevolgen voor de waterhuishouding en de ecologie van de rivier vrezen, heeft tot nu toe niets opgeleverd.
Oeverstaten
Gisteren is het overleg na zes maanden afgebroken. De vier oeverstaten van de Mekong, Laos, Cambodia, Thailand en Vietnam, hebben in 1995 de Mekongcommissie (MRC) opgericht om gemeenschappelijke problemen in verband met de rivier te bespreken. De bouw van dammen op de Mekong kan niet zonder voorafgaand overleg met de andere oeverstaten.
De vertegenwoordigers van de vier landen overleggen nu met hun regering hoe het verder moet. De meningsverschillen over de dam komen waarschijnlijk op de agenda van de raad van de Mekongcommissie, die pas in oktober of november vergadert. De kans lijkt groot dat Laos intussen al met de bouwwerkzaamheden begint. Volgens Thaise media is Laos al begonnen met de aanleg van wegen naar het terrein, terwijl de mensen die op plaatsen wonen waar het stuwmeer moet komen, er al van uitgaan dat ze zullen moeten verhuizen.
Wrijving Laos en Vietnam
De kwestie heeft tot ernstige wrijving geleid tussen Laos en Vietnam. De Laotiaanse inschatting van de gevolgen die de dam zal hebben voor de buurlanden, laat te wensen over, verklaarde Le Duc Trung, de directeur-generaal van het Vietnamese Mekongcomité, na afloop van de vergadering in Vientiane.
Le Duc Trung stelt een moratorium van tien jaar voor op de bouw van dammen in de Mekong. Daaronder zou ook de Laotiaanse provincie Xayaburi vallen waar Laos de nieuwe dam wil bouwen.
Cambodja en Thailand hebben Laos allebei opgeroepen het overleg te verlengen. Volgens Cambodja moeten de grensoverschrijdende ecologische effecten van dammen op de Mekong beter worden bestudeerd. Er is ook tijd nodig om maatregelen te nemen die een eventuele dam met zich meebrengt.
Thailand wil meer onderzoek
Thailand wil een groot deel van de stroom afnemen die de waterkrachtcentrale bij de geplande dam moet produceren, maar wil ook meer tijd om de gevolgen in kaart te brengen. Bangkok maakt zich vooral zorgen over de gevolgen voor mensen die de afhankelijk zijn van de rivier voor hun levensonderhoud. “We zouden willen zien dat er terdege rekening wordt gehouden met de gevolgen voor de plaatselijke bevolking”, verklaarde Jatuporn Buruspat, directeur-generaal van het Thaise ministerie van Watervoorraden.
Laos is tegen de verlenging van het overleg over de omstreden dam. Voor nieuwe studies is veel meer tijd nodig dan nog eens zes maanden, argumenteert de regering. Viraphonh Viravong, het hoofd van de Laotiaanse delegatie bij het overleg, liet weten dat de dam alle richtlijnen van de Mekongcommissie en ook internationale normen voor dergelijke projecten zal respecteren. “Belangrijke gevolgen voor de bevaarbaarheid, de migratie van vissen, sedimentatie, de waterkwaliteit, de ecologie van de rivier en de veiligheid van de omwonenden kunnen tot aanvaardbare proporties worden teruggebracht”, klinkt het in een officiële verklaring.
Kritiek op Laos
Maar een reeks van studies over het voorstel spreekt die bewering tegen. Verscheidene expertgroepen die de Mekongcommissie hebben geadviseerd, formuleerden kritische opmerkingen bij de Laotiaanse plannen. Volgens de experts houdt Laos zich niet aan de richtlijnen van de Mekongcommissie om de waterkwaliteit en de ecologie van de rivier te beschermen. De oplossing die Laos te bieden heeft worden als onvoldoende bestempeld.
De waterkrachtcentrale kan bovendien in dertig jaar tijd 60 procent van zijn aanvankelijke capaciteit verliezen door sedimentatie, waarschuwen experts. Dat zou een financiële strop kunnen worden voor Laos. De dam zou immers gebouwd worden door een Thaise onderneming, en die zou een concessie van 29 jaar krijgen om de waterkrachtcentrale uit te baten.
Wereldnatuurfonds noemt onderzoek Laos benedenmaats
Het Wereldnatuurfonds (WWF) noemt het milieueffectenonderzoek en de haalbaarheidsstudie die Laos liet uitvoeren “benedenmaats”. In het milieuonderzoek werd enkel naar de gevolgen voor vijf migrerende vissoorten gekeken, terwijl er in het gebied meer dan tweehonderd vissoorten voorkomen, waarvan er zeventig migreren. De kanaaltjes die er voor moeten zorgen dat de vissen om de dam heen kunnen zwemmen, beantwoorden niet aan de meeste normen die de Mekongcommissie voor dergelijke installaties heeft vastgelegd. Er is ook geen aandacht voor de gevolgen voor de vissers die stroomafwaarts leven.
De dam in Laos is de eerste van in totaal elf dammen die de oeverstaten in de Mekong willen bouwen. De Mekong ontspringt in China, dat al verscheidene dammen op de bovenloop heeft gebouwd, en stroomt dan via Birma, Thailand, Laos en Cambodja naar Vietnam.
Bron: De Wereld Morgen.be
Die stuwdam zal echt wel gerealiseerd worden. Het politieke spel hoort er een beetje bij. Voor Laos betekent het een grote bron van inkomsten. Thailand komt ook wel aan bod want Thaise banken zijn de financiers en de Thaise elektriciteitsbedrijven hebben ook de nodige belangen in het project. Daarbij gaat een Thais bedrijf het project uitvoeren. De communistische regering van Vietnam zal zich gewoontegetrouw niet bemoeien met de politiek buiten haar landsgrenzen. China? Dat land heeft stroomopwaarts van de Mekong rivier al vier stuwdammen gerealiseerd. En Cambodja? Ach dat land zal wel worden ingepakt. Milieu en ook de reuzenmeerval, met een gewicht van 200 kilo de grootste zoetwatervis ter wereld, zal wel ten prooi gaan vallen.