Houdt Thailand nog bossen over?

De afgelopen 40 jaar verdween 10 procent van Thailands bossen. Ze vielen ten prooi aan irrigatieprojecten, wegenaanleg, mijnbouw, energie-infrastructuur, telecommunicatie-infrastructuur, zandwinning, gravelwinning en petrochemische industrie. Dit zijn de acht toppers, maar bossen worden ook bedreigd door illegale bebouwing, stadsuitbreiding, toerisme en commerciële landbouw.

Khwanchai Duangsathaporn, assistent-hoogleraar aan de faculteit bosbouw van de Kasetsart universiteit, schetst in een recente studie de huidige situatie, die gekenmerkt wordt door tegenstrijdig beleid van de overheid. Aan de ene kant omvangrijke waterhuishoudkundige werken en aan de andere kant bevordering van herbebossing. Plus dat de overheid veel plannen stimuleert die nog meer schade berokkenen.

Politieke verschillen ontdekte Khwanchai niet in de afgelopen 40 jaar. Alle regeringen hielden zich bezig met het ontwikkelen van infrastructurele projecten en alle keken als eerste naar de bossen als geschikte locatie. Simpel toch, want daar zijn geen mensen, geen dorpen, dus er zijn geen protesten en er hoeft geen compensatie te worden betaald.

Wat leerde Khwanchai van zijn studie? ‘Dat we voorzichtig moeten zijn als we beslissen iets te doen. Deze stelregel geldt ook voor ingrepen in het bosgebied. We moeten meer verantwoordelijkheid nemen, met systematische studies naar de gevolgen van bosprojecten zodat we op basis van informatie keuzes kunnen maken.’

Op dit moment vormen commerciële landbouw en toerisme door de aanleg van vakantieparken en infrastructuur de grootste bedreigingen. Khwanchai ontdekte dat ook het overheidsbeleid om de verbouw van commerciële gewassen zoals maïs en rubber te bevorderen, een groot risico voor bossen vormt. Dit is erger dan andere activiteiten omdat de volledig ecologie verandert wanneer bos wordt omgezet in landbouwgrond. Andere activiteiten, zoals infrastructuur, doen dat in veel mindere mate.

Volgens Khwanchai kunnen bosconservering en ontwikkeling samengaan; dat bewijst de praktijk in ontwikkelde landen. ‘Die bereiken een zekere balans tussen ontbossing en ontwikkeling. De meeste van die landen hebben meer milieubewustzijn over het belang van bosbehoud. Ze streven ernaar bossen in eigen land te behouden.’

Khwanchai beschouwt bossen als deel van het economisch, sociaal en milieu welzijn van een land. Wat bedoelt hij daarmee?

• Bossen zijn belangrijk voor water, lucht en grond, voedingsstoffen en biodiversiteit en dat zijn de basisvoorwaarden voor landbouwactiviteiten.
• Ten tweede: Bossen bevorderen het welzijn, een goede kwaliteit van leven, een goede luchtkwaliteit en mooie natuur, wat weer goed is voor het toerisme.
• Ten derde: Ze beschermen tegen natuurrampen, zoals grondverschuivingen en verminderen uiteraard emissies die door klimaatverandering worden veroorzaakt.

Ten slotte merkt Khwanchai op dat Thailand zijn bossen van oudsher heeft behandeld alsof ze een exportproduct zijn. Sinds het bewind van koning Rama V zijn houtkapconcessies uitgegeven. Het was altijd de elite die ervan profiteerde, niet de kleine en arme man.

(Bron: Bangkok Post, 16 oktober 2013)