Ben de afgelopen paar maanden in de weer geweest met het zoveel mogelijk zelf plaatsen/installeren van zonnepanelen. Het was een leuk en leerzaam proces geweest. Hieronder mijn ervaring met enkele tips voor diegene die het ook op deze manier willen proberen.
De eerste stap was heel veel Youtube filmpjes bekijken over het ontwerpen van zonnepaneel systemen, het verschil leren tussen grid-tie [aansluiting op het net], hybride en off-grid [geen aansluiting met het net]. Vervolgens handleidingen van verschillende type inverters doorgenomen.
Tenslotte wat de doorslag gegeven heeft in mijn keuze: gesprekken met leveranciers. In eerste instantie was ik gecharmeerd van hybride inverters omdat je dit met en zonder batterijen kan koppelen. Echter een groot nadeel van hybride inverters is dat je altijd meer zonne-energie moet produceren dan je actueel watt verbruik, wil je er optimaal gebruik van maken. Dus uiteindelijk gekozen voor een grid-tie inverter. Deze is makkelijker aan te sluiten en is ook goedkoper in aanschaf en installatie [goedkopere inverter en minder schakelkast componenten en bekabeling].
Je kunt trouwens grid-tie inverters in de toekomst uitbreiden met batterijen via zogenaamde power walls zoals die van Tesla. Deze zijn in principe slimme hybride inverters met batterijen. Echter de prijs is op dit moment nog vrij fors.
Mijn verbruik is op dit moment ongeveer 4 kilowatt per dag. Niet veel. Op grond hiervan heb ik een inverter genomen van 3 kilowatt met in eerste instantie 4 zonnepanelen van 485 watt [ongeveer 2000 watt piekvermogen], die ik kan uitbreiden naar 8 panelen. Waarom een groter systeem: voor eventuele groei in verbruik – meer airco’s in het huis en het opladen van een klein elektrisch voertuig.
Voor de inverter heb ik voor voor het merk Sofar gekozen. Veel goede reviews gelezen over de service in Thailand. Het is tevens een van de goedgekeurde apparaten van de PEA-elektriciteitsmaatschappij, wat meestal betekent, minimaal 5 jaar garantie en voorzien van een nul exportfunctie. Hiermee kun je de inverter instellen dat het geen stroom terug levert aan het net, een belangrijke voorwaarde van de PEA.
Ik wilde eerst het systeem laten installeren door een installatiebedrijf. De offertes lagen tussen de 100-170.000 baht. Ik heb vervolgens zelf een begroting gemaakt. Materialen had ik begroot op 35-40.000 baht en vaklui voor 5 mandagen monteren en eindcontrole elektrische aansluitingen op 5-10.000 baht. Vanwege dit groot verschil tussen offertes en eigen begroting, heb ik besloten het project zelf aan te sturen en uit te voeren. Het grote prijsverschil zit hem niet alleen in de brutowinst, maar ook in de materialen. Bijvoorbeeld een Sofar inverter met 5 jaar garantie kost 11.000 baht terwijl een installatiebedrijf kiest voor Solax met 10 jaar garantie wat minstens het dubbele kost.
Bij een verdubbeling van mijn verbruik zou ik zonder nul exportfunctie samen met een domme meter [die kan terugdraaien] de investering terugverdienen in 4 jaar. Met nul exportfunctie en/of slimme meter gaat de terugverdientijd veel langer duren.
De begroting heb ik gemaakt op grond van een inventarisatielijst van materiaal die ik op Lazada en Shopee bijeen heb vergaard. Globalhouse heeft ook een beperkt aanbod van zonnepanelen en montagemateriaal. Dingen die ik zelf gedaan heb: ontwerp/inventarisatielijst, inkoop van materialen, testen van componenten w.o. zonnepanelen en de schakelaars in de combiner box aansluiten. De combiner box is een extra schakelkast om de elektriciteit tussen zonnepanelen, inverter en het net aan/uit te schakelen, alsmede beveiliging tegen te hoge spanningen en kortsluitingen. De elektricien was verantwoordelijk voor de eindcontrole van de elektrische aansluitingen [aarding/bekabeling, combiner box en de aansluiting naar de PEA-huisschakelkast].
Wat moet je voor over hebben om het zelf te doen. Tijd en het leuk vinden om veel te leren en zodat je vertrouwen krijgt om anderen aan te sturen, op gebieden waar je zelf nog niet veel kaas van hebt gegeten. In mijn geval – panelen op het dak monteren. Vaklui kunnen beoordelen of ze hun vak verstaan. Het is wel belangrijk dat je een beetje handig bent met elektriciteit, en zelf berekeningen op internet kan vinden hoe dik de bekabeling moet zijn en de schakelaars [voltage, amperage] in de combiner box, en je zonnepanelen moet passen binnen de beperkingen van je inverter [max spanning/stroom e.d.]. Allemaal niet zo moeilijk, je moet het wel leuk vinden. Tenslotte risico’s kunnen inschatten en de impact van deze risico’s willen accepteren.
Tenslotte enkele tips:
Vaklui
Zorg eerst dat je goede vaklui vindt, die zorgvuldig zijn, creatief en jou met argumenten kan overtuigen. Heel lastig te vinden. Zonder vaklui heb je geen kwaliteit. Dit was het moeilijkste en duurde het langst van het hele project. Leer ze kennen door eerst kleinere werkzaamheden te geven. Je hebt iemand nodig die goed op het dak en met het dak kan werken. Een kritische factor is het aanbrengen van de dakschroeven [L-feet hanger bolts] waar je de rails op monteert. Een andere vakman is de elektricien, die kennis heeft van schakelapparatuur [circuit breakers, spd’s, fuses] zonnepanelen. Bestel deze als het kan via Globalhouse, als je eentje in de buurt hebt, want dan ben je zekerder van de manier van leveren. In mijn geval heb ik de eerste batch van 2 panelen via Shopee besteld, omdat ik een paneel wilde hebben met zoveel mogelijk vermogen [485 Wp]. Deze is niet te leveren door GH. Achteraf spijt gehad van de leverancier [slecht verpakt] en de koerier en Shopee (heel late levering door DHL bulk dienst). De 2de batch via Lazada verliep voorbeeldig.
Montage op het dak
Bereid en bespreek van tevoren heel goed de impact van het boren van de dakschroeven op je daksysteem, de montage van de rails en het veilig optillen van de zware zonnepanelen op een schuin dak. Deze vaklui verstaan hun vak met het werken met en op het dak, echter het verplaatsen van iets zwaars [23 kg] en groot [2×1 meter] van een zonnepaneel en de montage van de kabels, rails en zonnepanelen is nieuw. Het is allemaal geen rocket-science, dus samen van tevoren droog oefenen op de begane grond vermijdt heel veel misverstanden achteraf. Markeer posities van bevestigingspunten op rails en paneel zodat het makkelijker is deze op het dak te monteren.
Aarding
Een niet onbelangrijk maar gedeeltelijk schimmig gebied. Specifieke voorbeelden zul je moeilijk vinden op het internet. Aarding van huishoudelijke apparaten en de PEA-schakelkast is bekend terrein. Ook de aarding van gelijkstroom componenten zoals de zonnepanelen. Echter hoe moet je de inverter aarden. Hier vind je verschillende meningen. De PEA heeft geen specifiek voorschrift. Veel grid-tie leveranciers zoals Goodwe stellen voor de inverter als een huishoudelijk apparaat te aarden, via de PEA-schakelkast. Echter Sofar stelt voor je inverter apart te aarden, los van de aarding voor zonnepanelen en de huishoudelijke apparaten. Voor een goede context van wat aarding betekent voor je inverter, is deze uitleg van een Amerikaanse expert center m.b.t. de Amerikaanse NEC-voorschriften
Over deze blogger
Lees hier de laatste artikelen
- Lezersinzending6 oktober 2024“De sociale media, de ondergang van onze moderne wereld” (lezersinzending)
- Visumvraag6 oktober 2024Thailand Visa vraag Nr 179/24: Non-immigrant O aanvragen als Dependent
- Visumvraag6 oktober 2024Thailand Visa vraag Nr 178/24: Thai Marriage – Verlengen
- Lezersvraag6 oktober 2024Hoe werkt de belastingaangifte met een Thaise id card en Nederlands pensioen?
Een land met volop zon en geen zonnepanelen. Ik deel ook graag mijn ervaringen om Thailand een stukje klimaatneutraal te krijgen.
Ernst-Otto Smit
Dit stuk zal ik zeker bewaren. Ik ben al lange tijd over zonnepanelen aan het nadenken en ik ben er nog niet uit. Het is geen rocket-science, maar ook niet bepaald een eenvoudige opgave. Er zijn zoveel apparaten in de aanbieding, maar wat kun je daarvan gebruiken? Hoeveel apparaten ga je op je zonnepanelen aansluiten? En hoe wordt alles geïnstalleerd?
Mijn gedachtes gaan uit naar een extra airconditioning die overdag op zonne-energie loopt, de pompen van mijn vijver idem. ’s nachts gaat de airconditioning over op de normale geleverde stroom…
Ik wist niet eens dat zo’n apparaat om van zonne-energie op gewone stroom combiner box heette…. pfff
In ieder geval hartstikke bedankt voor je uitgebreide artikel….
Hier ben ik heel blij mee. Ik had het idee al wel. Lijkt mij ook heel leerzaam en leuk.
Bedankt
Bedankt voor de info! Ik wil ook zonnepanelen plaatsen maar wil het laten doen door een installateur. Ik hoop dat er nog reacties komen van mensen met ervaringen.
Ik denk er ook over na.
Verbruik ca. 2000bht per maand.
Ik zou willen beginnen met 3 a 4 panelen van 350Wp.
Maar wel met mini inverters.
Dus elk paneel een eigen inverter.
Maar gezien de warmte zal de inverters niet pnder de panelen monteren zo als gebruikelijk is maar op een koelere plek met als voordeel als er wat aan is ( inverter) hoef ik niet op dak.
Van de mini inverters gaat een 230v kabel naar meterkast.
Ander voordeel als er een inverter of paneel defect is werken de andere nog altijd.
Eenvoudig uit te bereiden.
Nadeel het is wat duurder
Nadeel centrale inverter .
Inverter of paneel defect werkt helemaal niet meer.
Voordeel goedkoper.
Maar niet zo bedrijfszeker.
Ben
En nu maar hopen dat de verbindingen goed zijn.
Hier in NL steeds meer huizen in de fik door slechte montage (verbindingen)
Dank voor deze goede en nuttige bijdrage!
Ik mis een puntje brandveiligheid. Zonnepanelen, indien niet goed aangebracht, vormen een risico voor brand, hoeven zijn meerdere voorbeelden. Ik voeg een link toe, maar er zijn vast betere te vinden:
https://www.reaal.nl/ondernemers/bedrijfswacht/brand/zo-kun-je-brand-door-zonnepanelen-voorkomen/
Veel succes met jullie projecten!
Wil je de link van de zonnepanelen op Lazada hier delen aub?
Thanks.
Heb bij 2 leveranciers zonnepanelen aangeschaft, bij Lazada Longi 450W: https://www.lazada.co.th/products/i1307340307-s3233370539.html?urlFlag=true&mp=1
En een 2e set van Suntech 540W bij http://www.pssolarcell.com
Ik kies bewust niet voor zonnepanelen aangezien de elektriciteit (nog) niet duur is.
Bij verhoogde zonnestraling neemt het rendement van een cel af.
De zon/weeromstandigheden in Thailand vreet bijna alles kapot.
Daarom kan ik mij niet voorstellen dat ze het langer uithouden dan de fabrikanten in de folders beweren.
Leuk om milieuvriendelijk te gaan doen met zonnepanelen, waarvan de grondstoffen worden gewonnen in erbarmelijke omstandigheden en kinderarbeid.
Om er dan na een paar jaar achter te komen dat je zonnepanelen met onderhoud geen cent heeft opgeleverd.
Vervolgen komen deze producten ergens op een vuilnisbelt.
Ik ga binnenkort contact opnemen met een installateur hier ter plaatse. Ik wil rond 5kWh installeren (10 a 12 panelen. Ik zou ook willen, dat ik voor een paar uur energie kan opslaan in accu’s voor het geval de stroom uitvalt en om ’s avonds te gebruiken als er geen zon meer is. Airco verbruik laat ik even buiten beschouwing voor de inzet van accu’s. Alleen 4 fans, 3 koelkasten, verlichting.
Voor ik ga overleggen wil ik eerst hier vragen: Wat is er mogelijk op dat gebied? Heeft iemand hier ervaring mee? Hoeveel opslag heb ik nodig? Type accu? Of een speciale inverter met accucapaciteit?
Beste Taruud.
Ik heb 4 accu’s, 3 Volta’s van 120 ampère en een GS van 200 ampère.
Mijn koelkast is een Mitsubishi van 58 Watt en de Hatari fan is 19 Watt. Verlichting 9 Watt of mobiele oplaadbare verlichting.
En natuurlijk een mobiele telefoon voor bvn etcetera.
Ik kom soms s’morgens vroeg stroom te kort.
Jij zult dus aardig wat meer accu’s nodig hebben. Ten minste 3 keer zoveel.
Er zit verschil tussen Ampere en Ampere-uur.
Ampere is de grootte van de stroom die geleverd kan worden, dus hoeveel apparatuur u tegelijkertijd aan kunt sluiten.
Ampere-uur zegt hoeveel stroom de accu hoe lang kan leveren, ofwel hoeveel energie die accu’s kunnen leveren.
Als u inderdaad over Amperes praat en gezien de lage belasting waar u over praat denk ik dat, betekent dat dat u heel veel verbruik tegelijk kunt aansluiten, maar niet, dat de accu’s niet snel leeg zijn.
Uw accu’s – als dat 12 volt accu’s zijn – kunnen (3×120+200)x12 = 6,72 kwh opslaan, als u over zoveel Ampere-uur praat, dat zou u met dat lage verbruik nooit op kunnen maken.
Als uw belastng 100 watt zou zijn, zou u 67 uur stroom hebben.
Het is nu 11:35.s’avonds
De laad controller geeft 48,9 volt accu spanning aan en de inverter geeft 66 % capaciteit aan bij een belasting van 4% omdat de koelkast nu aangeslagen is.
Het duurt zeker nog een uurtje of 7 voordat de 4 panelen weer beginnen te laden en dan begint de inverter bij bewolking toch echt wel te piepen. Dat gebeurt bij 30 % overblijvende capaciteit, ongeveer.
4 monochroom panelen 1200 Watt
Charge controller Must PC 1600 48 volt
Santakups true sine wave inverter charger 2000 Watt.
3 Volta’s van 120 ah en een GS van 200 ah.(52*2ú*21 cm)
Met zon kan de laadspanning wel 70 volt zijn oid en de accu spanning boven de 54 volt.
Met aiie respect voor uw berekening. Als de zon niet schijnt vanmorgen heb ik straks gewoon geen elektriciteit. 12 uur is wel zo’n beetje het maximale. Dat is een factor 6 verschil.
Ik ben benieuwd naar uw reactie.
Ik maak de volgende berekening:
Vermogen bij 100 % lading 6720 Watt gedeeld door 220 volt = 30,5 ampère.
Gebruik van 12 uur maal 100 Watt = 1200 Watt gedeeld door 48 volt = 25 ampère.
Dat is dus zo’n 83,3 % van de capaciteit. Dus gaat dan het licht echt wel eerder uit.
En ik ben off grid dus dan schakel ik de inverter uit en doe de camping verlichting aan of een kaarsje.
Vriendelijke groet,
Adriaan
30,5 moet zijn 34,6 ampère.
25 ampère is 72 % daar van.
Excuses.
In gewone mensen taal:
Je gebruikt 220/230 volt maar je accu’s leveren maar ruim 48 volt en moeten dus zo’n 5 keer zoveel ampères leveren,
Vandaar de factor van ongeveer 5 verschil in tijdsduur van het mogelijke accu gebruik. Watt is immers Volt maal Ampère. Dus rechtevenredig.
En dat de inverter bij 72 % begint te piepen klopt vrij aardig. Gelukkig maar. Alles in orde met mijn installatie. Zucht van verlichting.
Overigens alles eigenhandig gekocht en geïnstalleerd. Destijds nog in BKK. bij Solarmateth. Kan nu overal.
Feitelijk een fluitje van een cent. Vergeleken met wat er op de foto te zien is heel ander materiaal. Een Must PC 1600 charger controller en een Santakups (nu Must lR) inverter charger zijn zwaardere professionele apparatuur. Ik was voor de gehele installatie zo’n 80.000 kwijt inclusief panelen en accu’s. Prijzen zijn nog steeds hetzelfde. Hier onder een link met foto’s van het materiaal. Panelen ( Jinshi) zijn wel gehalveerd in prijs.
PS. Accu’s zijn nu 5 jaar oud. Nog geen problemen mee gehad.
https://www.solarmateth.com/IRSeriesInverter.htm