Een crematie in Nong Noi

Door François Nang Lae
Geplaatst in Leven in Thailand
Tags: ,
11 december 2017

Een sterfgeval in Nong Noi, het gehucht dat het dichtst bij ons landje ligt. Een jongen van 19 is bij een motorongeluk omgekomen.

Dat Thailand de treurige eer heeft in de top 3 van landen met de meeste verkeersslachtoffers te staan, heeft vrijwel volledig te maken met de populariteit van de motorfietsen (een “brommer” van minder dan 50cc vind je hier niet) en het gebrek aan degelijke rij-opleiding. 80 kilometer per uur, geen helm op, geen licht, links en rechts om het andere verkeer heen scheurend, het kan hier allemaal. En heel vaak blijkt het dan ineens niet te kunnen. Of blijkt een automobilist, waarvan de rijopleiding vooral uit een kleurentest, een reactietest en het bekijken van een video bestaat, te vinden dat auto’s altijd voorrang hebben op motoren of dat een motor als tegenligger absoluut geen reden is om te wachten met inhalen. En dan zijn er natuurlijk nog de vele loslopende honden en de onverwachte diepe gaten in de weg die de motorrijder doen lanceren. Zonder de vaak heel jonge motorslachtoffers zou Thailand in de ongevalstatistieken een aardige middenmoter zijn.

De jongen was familie van Tui, onze buurman die ook de nodige klusjes uitvoert, zoals het uitgraven voor en storten van de fundering en vloer, en het bouwen van de basisconstructie. Omdat Nong Noi, dat misschien zo’n 20 huizen telt, de gemeenschap is waar we straks deel van gaan uitmaken en iedereen daar ons inmiddels al kent of op zijn minst over ons gehoord heeft, vinden we dat we acte de présence moeten geven.

Woensdagavond was de eerste ceremonie, in het ouderlijk huis van de jongen. Er was een grote tent aangebouwd met plaats voor het hele dorp, zo’n 100 man schat ik. Bij binnenkomst schalt er Thaise disco knoerthard uit de speakers. We worden heel hartelijk welkom geheten door de ouders, die we met handen en voeten en ons ingestudeerde zinnetje onze deelneming betuigen. Dan worden we naar de voorste rij gedirigeerd om daar plaats te nemen.

Voor ons op de grond is nog een vak waar de naaste familie gaat zitten, en daarachter een kleine verhoging. Na een half uurtje stopt de disco en komen vier monniken binnen die op de verhoging plaatsnemen. Een man die we maar de uitvaartleider zullen noemen spreekt en chant voor ons niet te volgen teksten. Soms neemt een van de monniken het over. Intussen is het in de tent een tamelijk geanimeerde bedoening. Er wordt rondgelopen, met elkaar gepraat, facebook gecheckt, foto’s gemaakt en appjes verstuurd. Een deel van de aanwezigen volgt de ceremonie wat meer nauwgezet, en we zien al snel dat het op sommige momenten de bedoeling is je handen samen te brengen. Tui is intussen achter ons komen zitten en heeft de rol van persoonlijke begeleider op zich genomen. Als ik iets te laat ben klinkt “khun Frenk: hands” van achter en als Mieke haar handen wat te lang bij elkaar houdt is het : “hands okay now, khun Mik”.

Op de momenten die echt belangrijk zijn stopt overigens iedereen met praten, appen, rondlopen en andere activiteiten en brengt devoot de handen bij elkaar.

Als de ceremonie voorbij is komen de ouders nog een keertje ons heel erg bedanken dat we gekomen zijn. Het is in Nong Noi nog nooit eerder voorgekomen dat er farang bij een dorpsevenement aanwezig waren. Wij bedanken op onze beurt de ouders omdat we deel mochten uitmaken van de ceremonie en betuigen nogmaals onze deelneming. De jongen blijkt hun enige kind geweest te zijn. Met de dood wordt in het Boeddhisme anders omgegaan dan in het westen, maar dat laat onverlet dat het verlies van je enige kind ook hier een traumatisch gebeuren is. Je leven staat van de ene op de andere minuut op zijn kop, en dat is de arme ouders aan te zien.

Zaterdagmiddag was de crematie. Zowat elk dorp in Thailand heeft een crematorium. Qua vorm doet het vaak denken aan een kleine tempel, maar met een schoorsteen eraan. Daarnaast ligt dan een grote overdekte vloer, soms met vaste banken. In Nong Noi is het crematorium nog helemaal open; het is meer een podium op een grote open plek, met daarnaast wel de overdekte plaats voor de bezoekers. De voorste rijen, met plastic stoeltjes, zijn nu bestemd voor de notabelen. Daarachter staan betonnen bankjes voor de gewone mensen, waartoe wij gelukkig ook blijken te behoren.

De ceremonie van vandaag draait voor een groot deel om offers die in de vorm van giften aan de monniken worden gebracht. Telkens wordt er iemand naar voren geroepen om daar iets overhandigd te krijgen dat vervolgens bij een monnik moet worden neergelegd. Pong heeft ons er intussen op voorbereid dat ook wij aan de beurt komen en geeft ons gelukkig ook een seintje als het zo ver is. Wij hebben dan alvast kunnen bekijken wat er van ons verwacht wordt. Ik loop naar de tafel waar de offers overhandigd worden, neem met een wai en buiging een envelop in ontvangst en laat me dan door een soort ceremoniemeester de juiste monnik aanwijzen. Met mijn lengte en weinig atletische figuur is het onmogelijk om me kleiner dan de zittende monnik te maken, maar met een buiging en wai denk ik mijn goede intentie wel duidelijk te maken en leg ik mijn envelop op de flinke stapel offers die er al ligt.

Dan mogen de notabelen een extra grote gift ophalen en die op een speciale tafel leggen, waar ze vervolgens achter blijven staan. De monniken komen nu van hun plaats om de notabele giften van die tafel te halen.

Als het hele ritueel achter de rug is, is het tijd voor de verbranding. Eerst lopen we allemaal nog langs het altaartje, zoals ik het maar even noem, met het lichaam van de jongen, om eer te betonen. We krijgen ter herinnering een sleutelhanger-met-zaklampje mee. Dan knallen er rotjes, gieren gillende keukenmeiden, er worden vuurpijlen gelanceerd. Vrienden van de jongen starten hun motoren en laten ze op volle kracht draaien. Onder hels kabaal, en met veel gekleurde rook en draaiende lichten staat het altaartje ineens volledig in brand. Een enorme wensballon wordt opgelaten, die onderweg naar boven ook nog allerlei vuurwerk ontsteekt. Als we ons weer omdraaien zijn alle stoelen al verdwenen en is de tent al grotendeels afgebroken. De helft van de bezoekers is al verdwenen en de andere helft is druk met opruimen.

De ingetogen sfeer die we in Nederland kennen, en die ons de term “grafstemming” heeft gebracht, is hier niet zichtbaar of voelbaar. Als de moeder na afloop nog even komt waien en handen schudden zijn de tranen echter zichtbaar en onder de warme knuffel houdt Mieke het ook niet droog. Ontroerend om hier deel van uit te hebben mogen maken.

13 reacties op “Een crematie in Nong Noi”

  1. Henk Hauer zegt op

    Verkeer probleem ligt niet aan de rijopleiding en examen,ook niet aan de wegen,die in Thailand vrij goed zijn in vergelijking met amdere ZO asiatische landen.
    Wel aan volgen van de verkeers regels,die iedereen weet,men doet examen,en de regels zijn normaal.
    Het is de handhaving van de regels. Ik denk ook dat buiten de steden niet iedereen een rijbewijs heeft,om van een helm opzetten ????
    Men denkt misschien als er wat gebeurd dit wel mijn Karma zal zijn. .

    • John Chiang rai zegt op

      Beste Henk,misschien dat de opleiding en het afnemen van het examen niet overal gelijk is,alleen de ervaring die ik hier gemaakt heb is, dat zowel de opleiding,als ook het examen niet te vergelijken is met de kwaliteit die wij uit Europa kennen.
      Bij het schriftelijke examen,was bij het niet behalen van het aantal punten, nog met geld te regelen,en bij het praktische gedeelte,wat niets meer betekende,als een rondje op een plein,bleef de examinator gewoon in zijn kamertje zitten.zodat hij van het hele praktische gedeelte,bitter weinig,of niets heeft gezien.
      Ook zoals je schrijft,dat buiten de grote steden niet iedereen een rijbewijs heeft,geeft dit nog eens extra te denken,of iedereen de verkeersregels nu werkelijk kent.
      Het probleem in Thailand is gewoon,dat soms haast kinderen, zonder werkelijke kennis van regels een motor besturen,en de wetgever als ook de ouders, het zelden nodig vinden,dit goed te controleren.

  2. henry zegt op

    Vergeleken met Thailand zijn uivaartplechtigheden in Belgie en Nederland maar een kouwe zielloze bedoeni ning
    Ik heb hier afscheid genomen van mijn echtgenote. Kinderen speelden voor de kist en maakten tekeningen die ze aan haar opdroegen. Allemaal heel ontroerend, want je krijgt echt de tijd om afscheid te ne nemen, tijdens de 3 daagse riten. Want de eerste gebeden en riten beginnen al in de ochtend. Ook word de overledene symbolisch aan tafeo genodigd. Want in de afgesloten ruimte achter de vrieskist staat een tafel met een stoel. Ik kan u verzekeren dat wanneer u met een paar lichte klopjes op de kist uitnodigd voor de maaltijjd dat de stille tranen over uw wangen lopem. Ook intieme vrienden en familieleden nemen in deze afgeschermde ruimte afscheid.

    De crematie was in Centraal Thailand, en naar goeie gewoonte daar. Geen muziek,gokken of alcohol

  3. NicoB zegt op

    Gedetailleerd, in- en meevoelend geschreven verslag van een gebeurtenis, waarvan aan het einde het lijkt alsof er niet zo veel aan de hand is, de meesten zijn al weer onderweg naar huis.
    Maar voor de directe familie, ouders, broers, zussen, vrienden en kennissen zeker een minstens zo ingrijpende gebeurtenis als in welk ander land ook waar iemand afscheid van een geliefde moet nemen.
    In persoon medeleven betuigen bij een dergelijke gebeurtenis wordt zeer op prijs gesteld is ook mijn ervaring.
    NicoB

  4. Nico Schraag zegt op

    mooi en sereen beschreven plechtigheid van een crematie en de voorbereiding ervan in Thailand. Dank voor het delen!

  5. rori zegt op

    Er word aan EEN feit voorbijgegaan en dat is dat na het overlijden er ook nog een 100 dagen ceremonie is.
    In de tijd tussen het overlijden worden alle eigendommen en zaken waar de overledene warde aan heeft gehecht verzameld en of weggegeven of verbrand.
    Vaak word het huis of verbouwd aangebouwd, opgekuist, geverfd etc zodat de overleden geest geen herkenningstekens vind en dus niet terugkomt.

    Dit is ook een hele ceremonie welke bij mijn schoonvader zelfs drie dagen heeft geduurd. Met op de voorlaatste avond een groots feest met een bandje met zangeressen, danseressen een soort van one man show en vooral veel en luide muziek vanuit een 4000 watt installatie.

    Veel eten en vooral veel HEEL veel drank. Tot in de late uurtjes.

    PS de dagen van overlijden tot crematie hadden al 10 dagen gedurd van 06.00 tot 02.00 dus klokje rond. Met bewaking bij de kist want ps op mocht te overledene op willen staan dan moest toch er iemand zijn die hem opwachtte.

  6. Tino Kuis zegt op

    Een goed, meelevend verhaal. Wat mij altijd opviel bij de vele crematies die ik bijwoonde (veel jonge mensen met AIDS begin deze eeuw) is de saamhorigheid en samenwerking van de dorpsbewoners. En verder de manier waarop het leven van de overledene wordt geëerd met foto’s, teksten, gedichtjes en toespraken, waarbij de vervelende zaken niet onbesproken blijven. Het verdriet komt alleen in een persoonlijke ontmoeting naar voren of wordt in eenzaamheid verwerkt.

  7. Cornelis zegt op

    Mooi en treffend beschreven, Francois. De sfeer is inderdaad totaal anders dan bij een crematie of begrafenis in NL, maar het verdriet is niet minder – al wordt dat dan niet openlijk vertoond.

  8. pompoei zegt op

    De laatste vijf jaar voor ik stopte met werken bracht ik elk jaar 6 tot 10 weken door in het dorp van mijn schoonouders in de Isaan. Heb er ook een vijftal bekenden en zelfs een familielid weten sterven. Ben toen wel mijn medeleven gaan betuigen aan de familie van de overledenen maar nooit naar een crematie geweest. Ik zelf geloof niet aan Boedha (trouwens aan geen enkele god) en ik vond (en vind) dat ik daar dan niet thuis horde. Volgens mijn vrouw verstond de rest an het dorp mijn opvatting en werd het gewoon aanvaard.

  9. Bert zegt op

    Heb helaas ook al enkele keren een crematie van dichtbij meegemaakt.
    Wat mij opvalt is dat het overal anders is (lokaal gebruik) en de een er een groots afscheidsfeest van maakt en een ander simpel en summier. Ook dit is m.i. niet overal het zelfde.
    Toen mijn schoonvader 14 jaar geleden werd gecremeerd werd er geen druppel alcohol geschonken, op verzoek van schoonmoeder (de familie lust graag een glaasje) want zij vond dat niet gepast. In de sala ernaast was elke avond feest met kaarten en drank. Bij ons alleen eten en fris.
    Ook de termijn is overal anders. Mij is verteld hoe rijker/belangrijker je bent hoe langer de rouw.
    Mijn schoonmoeder vond 7 dagen een mooie termijn, dus dat hebben we gerespecteerd.
    In de sala erlangs was een “rijk” persoon, die hielden 100 dagen feest.

    • chris zegt op

      Heb nu een paar crematies meegemaakt in Boeddhistische tempels in Bangkok, veelal bij mij in de buurt. Bij sommige overledenen, die wij (mijn vrouw en ik) persoonlijk kenden, gingen wij elke dag naar de tempel en ook naar de crematie natuurlijk. Heb bij al die begrafenissen nog nooit een druppel alcohol gezien en ook geen feesten en partijen na afloop. Elke dag een ingetogen dienst met monnikken en op de 7e dag ongeveer hetzelfde, alleen gevolgd door de feitelijke crematie. Er was wel op alle dagen voor eten gezorgd, met water.

  10. john wittenberg zegt op

    Khun François La Poutré, Opnieuw een fraai beschreven artikel .In uw uitstekende objectieve beschrijving paart u de harde realiteit met intens verstild verdriet .Het ontroert me. Blijf doorschrijven.Een groet van een dankbare lezer


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website