Column: Een grote of kleine complottheorie?

Door Chris de Boer
Geplaatst in Chris de Boer, Column
Tags:
30 augustus 2023

(Editorial credit: teera.noisakran / Shutterstock.com)

Sinds ik in Thailand woon ben ik steeds minder gaan geloven in toeval.

De actieve vergeetachtigheid van Mark Rutte toeval? De populariteit van Omtzigt toeval? De acute hartstilstand van de jonge kroonprins in Dubai met een sterk afkeurenswaardige leefstijl van heel veel drank en vrouwen toeval? De eerste plaats in de Formule 1 op Zandvoort voor Max Verstappen toeval? Topvoetballers die allemaal in Saoedi-Arabië gaan spelen toeval? De verkiezingswinst van de MFP in Thailand toeval? De crash van een vliegtuigje met dodelijke afloop voor twee leiders van de Wagner groep toeval?

Wat ik zeker weet is dat de terugkomst van de gevluchte voormalige premier Thaksin Shinawatra naar zijn vaderland op de dag dat een lid van zijn politiek kindje, de Pheu Thai, tot premier van Thailand wordt gekozen geen toeval is. Ik moet eerlijk bekennen dat ik dit scenario absoluut niet had voorzien, maar het is vooralsnog genoeg materiaal voor een Hollywood kraker waarvan de plot nog niet duidelijk is.

De ijkpunten voor het script zijn:

  • Thaksin wil, op zijn leeftijd en gelet op zijn gezondheid, met alle geweld terug naar zijn vaderland. Reden is dat hij zijn familie mist (hij lijkt wel een expat) en een andere (bijkomende?) reden is dat hij zich dan weer met de Thaise politiek kan bemoeien. Hij heeft daar veel, veel geld, zelfs heel veel geld voor over als hij er maar zeker van kan zijn dat hij niet te lang in de gevangenis verblijft. Thaksin weet ook dat in het Thailand van vandaag alles voor geld te koop is en hij heeft er een hoop van;
  • De conservatieve partijen hebben de verkiezingen verloren en dreigen de macht te moeten overlaten aan anderen;
  • De sterke opkomst van een modern, veranderingsgezinde partij, de MFP, baart zowel de conservatieven als Thaksin zorgen. De roep van Thaksin een paar weken voor de verkiezingen om toch vooral PT te stemmen, omdat dat de enige partij is die veranderingen zou kunnen bewerkstelligen ten gunste van het volk werkte niet of misschien wel averechts. Thaksin heeft niet alleen vrienden, maar waarschijnlijk meer vijanden.

Pact met de duivel

De verkiezingsuitslag doet Thaksin gruwen en hij bezint zich op de situatie. Een pact met de MFP ligt voor de hand, maar de mogelijke aanpassing van art 112 gooit roet in het eten. Thaksin is geen fan van de monarchie (hij zou zelf wel president van Thailand willen worden naar het voorbeeld van zijn goede vriend Hun Sen, maar kan dat denken, niet zeggen) maar hij weet donders goed dat hij geen ruzie moet zoeken met de persoon die hem gratie moet verlenen.

Zijn vurige wens om de MFP een hak te zetten (en niet de boventoon te laten voeren in de regering) drijft hem in de richting van de conservatieve, militaire en zaken-elite waarmee de PT politiek gezien ook meer gemeen heeft. Een MOU met de MFP kan de zaak wat uitstellen en verhullen, is eigenlijk gewoon theater, maar de strategie is dat de MFP niet aan het bewind komt en art. 112 helpt daar geweldig goed bij. De conservatieve senatoren worden gebeld (en waarschijnlijk dat niet alleen) en houden voet bij stuk: geen premier Pita. Na wat gedoe over stemronden is het duidelijk: de PT gaat met de conservatieven in zee of de conservatieven formeren samen een minderheidsregering. In dat laatste geval kan Thaksin zijn terugkeer zonder lang verblijf in het gevang wel vergeten. Enerzijds omdat de conservatieven voormalige vijanden van hem zijn en hem niet zullen helpen; anderzijds omdat zij het Thaksin waarschijnlijk kwalijk zullen nemen dat de PT geen regering met hen wil en hen geen stukje macht (en geld) gunt. Een minderheidsregering is erg instabiel en erg ongewenst, zeker door het bedrijfsleven.

Wie wie gebeld heeft, weet ik niet maar het zou me niet verbazen dat Prayut het initiatief heeft genomen om Thaksin te bellen toen Pita was afgestemd. Het pact was eigenlijk snel gesloten omdat beiden gelijksoortige belangen hadden. Met twee zaken moest nu terdege rekening worden gehouden: de publieke opinie en de manier waarop Thaksin niet al te lang in het gevang zou moeten doorbrengen.

Publieke opinie

Het is evident dat de PT, die had beloofd niet met de conservatieven te willen regeren (PT leiders hadden gezegd dat zij dan zouden aftreden of dat de mensen hen met stront mochten bekogelen) wat uit te leggen hebben. De woordenschat van de conservatieven komt daarbij goed van pas: woorden als nationale eenheid, verzoening, het overbruggen van aloude tegenstellingen zijn niet van de lucht. Gelet op recente opiniepeilingen helpt het nog niet. Dat kan veranderen met een overload van populistische maatregelen die de PT (lees: de regering en Thaksin) in petto heeft. De conservatieven hebben het schoorvoetend moeten accepteren om een stukje van de macht te krijgen c.q. te houden. Daar staat tegenover dat er wezenlijk niks veranderd in de Thaise samenleving omdat de conservatieven hun hakken in het zand zetten. Niet al te hard want een regeringscrisis is niet in hun voordeel en ook niet in dat van de PT.  Ze zijn tot elkaar veroordeeld, dankzij de belangen van Thaksin.

Gezondheid

Een ander punt is de gezondheid van Thaksin. Hoewel hij in Dubai gezond oogde (en zijn familie beaamde dat hij kerngezond was, op wat naweeën in de longen van Covid na) schijnt hij nu ernstig ziek te zijn, met name zijn hart. Dat moet ook wel als je vervroegt het gevang wilt verlaten en je straf thuis mag uitzitten.  Ik mag aannemen dat Prayut hem op het hart heeft gedrukt (hahaha) de dokters in Dubai goed te betalen voor een diagnose dat hij erg ziek is. Desnoods zouden de dokters hem medicijnen kunnen geven die zijn hartfunctie en hartritme wat in de war maken, voor een paar maanden, namelijk de tijd die men nodig heeft om zijn gratieverzoek te beoordelen. (Natuurlijk niet zoveel als de kroonprins van Dubai). Thaksin schijnt te lijden aan stress en dat begrijp ik wel. Naast zijn dalende populariteit in het land, heeft Prayut hem niet kunnen beloven dat alles 100% goed gaat met zijn gratieverzoek en dus er is een risico dat Thaksin voor tenminste 8 jaar het gevang in gaat. Dat was niet de deal en ook niet waarom Thaksin zoveel mensen in Thailand heeft bewerkt, nog steeds bewerkt en zal moeten bewerken in de nabije toekomst. Het zou me niet verbazen als de conservatieven binnenskamers hebben afgesproken Thaksin financieel volkomen kaal te plukken. En Thaksin op zijn beurt zal in de afgelopen maanden veel van zijn geld en aandelen hebben verkocht aan de familie of onzichtbaar hebben weggesluisd. Naast zijn familie wilde hij zijn advocaten spreken van af zijn ziekbed. Dat zegt genoeg. En hij kan zich weer met de politiek bemoeien en proberen een deel van het helaas bestede geld terug te sluizen. En: hij krijgt ook nog eens 10.000 digitale Bahts van zijn partij. Wedden dat de winkels die de digitale Bahts mogen innen, een relatie hebben met Thaksin?

Wat moeten wij nu vinden als het bovenstaande de werkelijkheid beschrijft? Dat het private belang van een ex-premier die voor meerdere misdrijven veroordeeld is de belangrijkste factor is in het regeringsbeleid van de komende 4 jaar? Dat een oud-premier in de gevangenis en de twee oude generaals Prayut en Prawit de machtigste personen in dit land zijn en het land in hun greep houden? Ik heb er maar 3 woorden voor: schande, schande en schande.

15 reacties op “Column: Een grote of kleine complottheorie?”

  1. Mike Jordan zegt op

    Alle partijen hadden elkaar nodig, de MFP kon niets doen zonder PT, en aangezien PT niet tegen de Royal H. is, blokkeerde de MFP zichzelf door de weliswaar stemwinner “112” die won veel jonge stemmen… maar onmogelijk om dit de komende tien jaar te realiseren ….

    Dus PT was de “kingmaker”… en dit dus voor een prijs…

    En het leger kon een loosing Face niet loslaten (we weten allemaal hoe gevoelig Thais daarvoor is) om de kangoeroe-vonissen voor Thaksin en Yingluck ongedaan te maken (Y.L.= de volgende die moet geregeldworden…) ze vonden blijkbaar deze setting, als de beste mogelijke oplossing en is in uitvoering nu .

    Politiek…je weet wel ,hetzelfde als in alle landen

  2. Al zegt op

    Politics…the illusion of choice

  3. walterejtips zegt op

    https://www.thaipbsworld.com/petition-submitted-against-thaksin-seeking-royal-pardon/

    In bovenstaand bericht staan nog enkele andere aanklachten die door een kleinere partij gebracht worden.

    Iedereen kan voor zichzelf uitmaken hoe ernstig ze zijn.

  4. Soi zegt op

    Wat de heren, zoals genoemd in de laatste alinea, en hun kornuiten wellicht gaandeweg zullen beseffen is dat er antipathie en weerstand ontstaan tegen hun handjeklap-praktijken. Thaise mensen worden zich bewust van hun positie en van hoe hun land er rechtsstatelijk voor staat. Als zij willen dat Thailand democratiseert zullen zij aan de bak moeten. De MFP is er een uiting van. Vooralsnog biedt zij een podium aan ruim 30% kiezerspotentieel. Hetgeen betekent dat 35 miljoen stemgerechtigden elders hun heil zochten. Jammer om die reden dat de MFP het initiatief zo snel heeft weggegeven. Maar wat niet is kan nog komen, en we zullen het er maar op houden dat Thailand haar geschiedenis nodig heeft om een verbeterpunt te bereiken. MFP doet er aldus goed aan zich meer dan voorheen voor te bereiden op volgende verkiezingen. Onder andere door een goede studie van wat er fout is gegaan met de onderhandelingen in de voorgaande MOU-coalitie. Ondertussen is Prayuth bezig met zijn afscheid, heeft Prawit zijn functies neergelegd, en is Thaksin zijn gratieverzoek aan het formuleren.

  5. Chris zegt op

    hahahahahah.
    De beide generaals verdwijnen van het toneel naar de coulissen maar bijven even machtig. Wat zeg ik, zijn machtiger dan voorheen. Nu beheersen ze ook de PT. Die troefkaart heeft Thaksin hen gegeven.

  6. Soi zegt op

    Niets is toeval en alles is relatief. En dus is ook de macht achter in het theater eindig. Ik zei het al: er gaat weerstand ontstaan. Red shirts roert zich, PT-Cholnan stapt op, en uiteindelijk gaat het niet om Thaksin maar of PT Thailand’ s economie er bovenop helpt. Dan blijkt die zgn troefkaart ook maar een joker uit een ander spel. Al dat dooddoenerig verwijzen naar militairen en tptb maakt het niet inzichtelijker. Volkse vooruitgang wordt steeds interessanter.

    • Chris zegt op

      Helemaal mis, beste Soi,

      Die weerstand wordt om zeep geholpen door populistische maatregelen.
      De rood-stemme,rs die echt bood worden moeten wachtehn to de volgende verkiezingen waar zij MFP kunnen stemmen. Tot dan houden de PT en de generaals partijen elkaar gevangen in deze regering.
      De economie komt er in de mate bovenop als de genraals dat toestaand en Thaksin houdt zijn mond als hij gratie krijgt. Dat is de deal.
      En: voorzover de economie vooruit gaat gaat het merendeel van de voordelen naar de rijken en NIET naar de bevolking. Zo ging het in dit land, zo gaat het in dit land de komende 4 jaar.

  7. Mark zegt op

    Waarom blijf jij betweterig MFP “framen” als amateur onderhandelaars die er niet in slaagden een regering te vormen en een onverwacht groot electoraal succes om te zetten in bestuurskracht?

    Je blijft hier systematisch papegaaien “MFP eigen schuld dikke bult”, zoals kinderen op de speelplaats plagerig jennen. Terwijl uit je schrijfsels blijkt dat je een goed belezen intelligente man bent die perfect in staat is een fatsoenlijke analyse en synthese op basis van relevante Thailand interesse en ervaring.

    Uiteraard heeft MFP fouten gemaakt bij onderhandelingen. Dat doen wij mensen allemaal als we onderhandelen alleen al omdat inschatting van een aantal onbekenden mede bepalend is. Heb jij een glazen bol waarin je de toekomst kan zien en inschattingsfouten uitsluit?

    Zijn fouten van MFP dé hoofdreden waarom de nieuwe regering is wat ze vandaag is? Of zijn het spelregelkader van de kieswet en de grondwet, de samenstelling en rol van de Kiescommissie en het Grondwettelijk Hof daarin sterker bepalend? Of is die wel heel rare wet die elke Thaise hond met hoed op in staat stelt zelf openbaar aanklager te spelen en, zelfs een ontevreden restaurantbezoeker die zijn ongenoegen uit op een website, laat staan een succesvol politiek andersdenkende, als beklaagde te laten opsluiten.

    De gedachten zijn vrij, maar wissel die bril met macrolens op MFP-fouten af en toe eens met een breedhoek. Of nog beter, richt je macrolens bril ook eens op andere actoren. Het zal je beeldvorming en je schrijfsels hier enkel verrijken.

    • Tino Kuis zegt op

      Als reactie op Mark.

  8. Tino Kuis zegt op

    Citaat:

    ‘Zijn fouten van MFP dé hoofdreden waarom de nieuwe regering is wat ze vandaag is? Of zijn het spelregelkader van de kieswet en de grondwet, de samenstelling en rol van de Kiescommissie en het Grondwettelijk Hof daarin sterker bepalend?’

    Inderdaad. Het is de Grondwet, destijds opgesteld door de junta, de Senaat, de Kiesraad en het Grondwettelijk Hof, allen gevuld met mensen benoemd door de junta die de politiek nog steeds bepalen, en niet zozeer de politieke partijen (die misschien ook fouten maken) of het stemgedrag van de Thais.

    • Chris zegt op

      Nee beste Tino.
      De grondwet bood de mogelijkheden voor senatoren om af te wijken van de uitslag van de verkiezingen maar dat schreef dat niet dwingend voor.
      MENSEN zijn verantwoordelijk voor al deze zaken, niet dingen zoals een wet of regels.

      • Tino Kuis zegt op

        Inderdaad, beste Chris, de grondwet geeft de senatoren de mogelijkheid af te wijken van de verkiezingsuitslag. En dat is wel degelijk een probleem, zeker als de mensen in de senaat worden benoemd door een kleine groep. Wetten en regels bepalen wel degelijk mede de uitkomst in een politieke situatie. Trouwens, jij verwijst zelf ook vaak naar wetten regels om je argumenten kracht bij te zetten

  9. Mark zegt op

    Beste Chris, muggenziftende haarklieverij. Of is het intellectuele diepgraverij? 🙂

    De vigerende grondwet kwam tot stand onder de Junta-regering van Prayut. De Senatoren werden aangesteld onder de Junta-regering van Prayut. Idem dito voor de Kiescommissie en het Grondwettelijk hof.
    De “handigheidjes” (ik noem het liever “boubie traps”) die aangewend zijn om de nieuwe regering te kunnen vormen zijn niet toevallig in die grondwet en in die instellingen geslopen, ook dat was mensenwerk. Werk van zelfverklaarde “Khon die” (goede mensen).

    In de grondwet werd “De kat op het spek gebonden” of “De eekhoorn voor het gaatje geplaatst”, zoals ze in het Thais zeggen.

    Als je dieper graaft naar de mensen achter deze mechanismen (het zijn meer machinaties) dan kom je steevast uit bij een selecte groep van families die als het ware het land en haar bevolking bezitten. Die selecte groep families heeft onderling uiteenlopende belangen, vooral van economische aard. Maar als het er echt op aan komt vinden ze mekaar. Eenheid in verscheidenheid.

    Let op dat dieper graven is lastig en niet risicovrij. Transparantie is beperkt en er zijn ook de ongewoon strenge strafwetten die het graven en mensen noemen riskant maken. Maar als jij het wil wagen die mensen te noemen en te duiden …

    Deze farrang waagt er zich wijselijk niet aan, toegegeven uit zelfbehoud 🙂

    Het land is in hoge mate het persoonlijke “wingebied” van een selecte groep families gebleven. Intern hebben de heersende machthebbers de touwtjes nog altijd stevig in handen en hun zaakjes goed op orde. Vraag is of dit zo zal/kan blijven in de toekomst?

    Dat zou best kunnen want het verleden bestendigen is minder lastig dan het te veranderen.

    Al is de impact van internationalisering en globalisering voor hen een opportuniteit en tegelijk een bedreiging. Enerzijds kansen op economische schaalvergroting en anderzijds de instroom van info (denkbeelden, gedachten, dromen) over de gang van zaken in andere landen, vnl. via internet. Dat laatste opent de ogen van een massa, vnl. nog jongere, mensen, die allemaal dromen van een beter, meer welvarend, leven, met meer leuke spullen en minder schulden dan hun ouders. Overigens de leuke spullen die wij farrang al lang koesteren.

    De machinaties met de grondwet en instellingen zullen er mede voor zorgen dat de zelfverklaarde “khon die” (goede mensen) nog kunnen blijven heersen over de “khon din” (slechte mensen), toch?

    Eenieder die Thailand een beetje kent weet hoe sterk conflict vermijden in de Thaise cultuur ingebakken zit … al was het alleen maar om gezichtsverlies te vermijden 🙂 De Junta bood stabiliteit na de reuring (onlusten) met geel en rood op straat.

    Ik denk dat de MFP- leiding dat heel goed ingeschat heeft en haar electoraal leiderschap in “soft power” tracht aan te wenden en niet aan te sturen op harde confrontaties.

    FFP 78 zetels, MFP 151 zetels. Als deze tendens zich doorzet wordt het nog lastig het verleden te blijven bestendigen, zelfs met deze grondwet en aan vergelijkbare Senaat.

  10. Soi zegt op

    Nu breekt me toch mijn klomp, maar datgene wat jij opsomt is toch slechts een verkorte weergave van wat daags uit berichtgeving en duiding uit zo goed als alle online nieuwsgaring te destilleren valt? Niks nieuws toch: de formulering van de grondwetsartikelen, de inbedding van de hoge maar ook lagere colleges van staat, de onderlinge verhoudingen naar macht en belangen van de “bovenbouw” , gebruikte manipulaties, malversaties, om de tuin leiden, uiteindelijk het paard achter de kar gespannen, om nog maar eens een goed oudhollands spreekgezegde erbij te halen. Allemaal al zo vaak gezegd en benoemd. Mijn bewering was: (citeer gisteren 08u53-) “Thaise mensen worden zich bewust van hun positie en van hoe hun land er rechtsstatelijk voor staat. Als zij willen dat Thailand democratiseert zullen zij aan de bak moeten. De MFP is er een uiting van.” Ben jij nou de enige die mag zeggen: FFP 78 zetels, MFP 151 zetels. Wie papegaait?

  11. Mark zegt op

    Beste Soi, leuk dat we het hierover eens zijn.

    MFP had weinig tot geen alternatief. Een regeringsvorming als afspiegeling van de stembusuitslag was de hoop na de verkiezing, maar tegelijk onwaarschijnlijk. Om zowel interne als externe redenen wordt het verleden steeds lastiger te verankeren in de toekomst.

    Ik was er ooit van overtuigd dat Thaise soldaten nooit op Thaise burgers zouden schieten. Ik dacht dat zoiets een brug te ver zou zijn voor Thaise Boeddhisten. Een grove inschattingsfout van mij, veel grover dan de inschattingsfouten van de MFP-top 🙂


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website