Verkiezingen Thailand 24 maart, hoe werkt het systeem?
Thailand gaat zondag 24 maart naar de stembus. Dat is voor het eerst na de ongeldig verklaarde verkiezingen van februari 2014, enkele maande daarna gevolgd door een staatsgreep in. Het werkt het kiessysteem? En hoe ziet de wetgevende en uitvoerende macht er straks uit?
De Thaise Staten-Generaal noemt men de de Nationale Vergadering en bestaat net als in Nederland uit twee kamers. De Senaat (Eerst Kamer) wordt in zijn geheel benoemd en het Huis van Afgevaardigden (Tweede Kamer, Parlement) wordt geheel gekozen door de bevolking.
De Senaat
De Senaat zal een zittingsduur van 5 jaar hebben en zal dus ook invloed hebben tot voorbij de volgende verkiezingen die over vier jaar zullen plaatsvinden.
De 150 leden van de Senaat zijn officieel politiek neutraal (ze mogen geen banden hebben met politieke partijen). De leden van de Senaat worden allen gekozen en benoemd door de junta: 6 leden uit hoofde van hun functie (de drie commandanten van de strijdkrachten, het hoofd van alle strijdkrachten, het hoofd van de politie, en de secretaris-generaal van het ministerie van defensie), 40 leden uit hoofde van hun beroep en de 194 anderen rechtstreeks geselecteerd door de junta.
De Senaat zal veel in de melk te brokkelen hebben:
- als het Parlement geen premier kan kiezen, waarvoor 251 van de 500 stemmen nodig zijn, zal de Senaat mee mogen stemmen. Dan zijn slechts 126 stemmen uit het Parlement nodig om een premier te kiezen. De premier hoeft geen parlementslid of lid van een politieke partij te zijn en zo kan met hulp van de senaat bijvoorbeeld een ‘buitenstaander’ zoals generaal Prayut gekozen worden;
- de Senaat beslist mee over grondwetsherzieningen of een amnestie;
- de Senaat beslist mee over wetten die duidelijke hervormingen voorstaan;
- de Senaat heeft een belangrijke rol bij het benoemen van leden van de zogenaamd onafhankelijke organisaties zoals de Kiesraad, de Nationale Anticorruptie Raad en het Constitutionele Hof;
- 5 de Senaat beoordeelt of de regering zich houdt aan de door de huidige junta opgestelde en in de grondwet verplichte 20-jaar strategie.
Het Parlement
In het verleden brachten de kiezers twee stemmen uit: één op een districtenlijst en één op een partijlijst. Nu zullen ze één stem uitbrengen. De kandidaat/partij met de meeste stemmen in één van de 350 districten wordt parlementslid. De 150 overige leden worden gekozen via een partijlijst met de stemmen die juist NIET naar de districtswinnaar(s) gingen.
De stembiljetten zijn moeilijk te begrijpen. Voeger had iedere partij hetzelfde nummer op een stembiljet in het hele land, nu is dat nummer in elk district anders.
In de praktijk betekent dit dat de grootste partij behoorlijk wat zetels inlevert en vrijwel onmogelijk een meerderheid kan verkrijgen, terwijl de daaropvolgende partijen – in meer of mindere mate- wat meer zetels verkrijgen.
In de volgende tabel zien we de vergelijking met de verkiezingen in 2011. Bij een even groot percentage stemmen verliest in het nieuwe kiessysteem de grootste partij veel zetels terwijl de middenpartijen profiteren.
| Partij | Percentage stemmen 2011 en 2019 | Aantal zetels Parlement 2011 | Aantal zetels Parlement nieuw systeem 2019 |
| Pheu Thai | 48.5 | 265 (53%) | 225 (48%) |
| Democraten | 35 | 159 (32%) | 162 (35%) |
| Bhunjaithai | 34 | 56 | |
| Chart Thai Pattana | 19 | 24 | |
| Chart Pattana Pheu Phaendin | 7 | 20 | |
| Kleinere partijen | 3 | 3 |
De 20-jaar strategie
In de huidige grondwet is een 20-jarige strategie opgenomen waar alle toekomstige regeringen zich aan hebben te houden op straffe van opheffing. Die strategie is in heel vage en algemene termen geschreven wat de kans op overtreding vergroot.
De onafhankelijke organen
De leden van de Kiesraad, het Constitutionele Hof en de Anticorruptie Commissie zijn door de huidige junta gekozen en benoemd en kunnen een grote invloed uitoefenen, zowel op de uitslagen van de verkiezingen als op het daarna te voeren beleid.
Kiesrechtgeografie ofwel gerrymandering
In november 2017 verhinderde premier Prayut met zijn almachtige artikel 44 een publicatie van de nieuwe indeling in kiesdistricten. In november 2018 maakte de Kiesraad de indeling in districten eindelijk bekend. Veel oude partijen protesteerden omdat ze zagen dat de nieuwe indeling van een aantal districten ten nadele was van hun partij en ten voordele van de nieuwe Phalang Pracharat Partij, de partij van Prayut.
Een cartoon over gerrymandering, het indelen van kiesdistricten ten eigen voordeel. We zien een zorgelijke Prayut: Rood wint in alle 5 districten met 60 procent van de stemmen. En vervolgens een gelukkige Prayut: een nieuwe indeling van districten laat (met hetzelfde percentage stemmen!) Groen winnen in 3 van de 5 districten!
Beperkingen in het voeren van verkiezingscampagnes
Deze zijn door de Kiesraad afgekondigd. De partijen kunnen maar een vastgestelde hoeveelheid geld besteden, in beperkte mate affiches plaatsen, waar ook geen afbeeldingen van niet-politieke figuren (zoals Thaksin en Yingluck) op mogen staan en ook het gebruik van de sociale media is beperkt. Aan de andere kant is het duidelijk dat het huidige regime met overheidsgeld uitgebreid campagne voert. Zoals mobiele kabinetsvergaderingen her en der in het land.
Conclusie
Het kiessysteem is zo opgezet dat het bepaalde partijen bevoordeelt en beperkingen oplegt aan de verkiezingscampagnes.
De grondwet en de hervormingen van diverse instanties zijn verder dusdanig dat de huidige junta nog jaren haar invloed kan uitoefenen op het beleid. Het zal in de eerste plaats al lastig worden voor anti-junta partijen om een kabinet te vormen. En elk kabinet heeft ernstig rekening te houden met een Senaat en ‘onafhankelijke organen’ die op hand van de junta zijn. Grote hervormingen, een echt ander pad in slaan, is zo goed als onmogelijk. De soevereiniteit en zelfstandigheid van de komende regering is zeer beperkt wat het democratische gehalte van de staat ondermijnt.
Met dank aan Rob V. voor zijn inbreng
De cartoon komt uit de reeks มานี (Manie). Er staat:
Les 141.
Manie is depressief. Hoe kom ik van deze verdomde indeling af?
Manie is blij. Dit is hoe. Het anders indelen van de grenzen.
Zie: https://www.facebook.com/maneehaschair/photos/a.534246353382359/1202074539932867/
Het zal de tijdgeest zijn.
In de VS doet Trump en zijn partij ook aan districtswijzigingen en benoemd rechters voor het leven die aan zijn kant staan.
De EU heeft ook zo’n systeem waarbij je jezelf kan afvragen of ze wel goed bij hun hersens zijn of dat er andere belangen zijn. Zowel pulsvisserij als dieselauto’s worden gedemoniseerd en zo zijn er nog wel meer zaken die niet echt netjes gaan zoals fraudezaken in twijfelachtige landen om alleen maar het Hitler ideaal waar te kunnen maken met Duitsland en Frankrijk als leiders en de rest de sukkels die min of meer gedwongen moeten meedoen om relevant te zijn in de mondiale wereldhandel.
Voor Thailand is het allang duidelijk dat het geen democratie is zoals we in NL denken dat het eruit moet zien. In NL kunnen op lager niveau diverse partijen wel samenwerken terwijl het op landelijk niveau soms “not done” is en lijkt op een gevalletje poppenkast spelen van Den Haag.
In het overigens interessant stukje zie ik niets over dat lokale gebeuren en wie of wat er ook gekozen wordt denk ik dat op lokaal niveau zowel voor als na de verkiezingen niet veel zal gebeuren.
De verborgen werkeloosheid zal vrolijk verder bloeien en er zal weinig spectaculair veranderen. Zolang er geen onrust qua geweld is zal het de buitenwereld zoals o.a. EU, VS, Canada, Japan een worst wezen om zich met democratisering te bemoeien want dan is het gewoon een binnenlandse aangelegenheid.
Zoals in veel landen is de komende verkiezing een toneelstukje voor de buhne.
In het verleden waren er heel interessante en intensieve lokale verkiezingen op district en tambon niveau, echter zonder duidelijke partijvorming. Het ging meer om personen, die iedereen goed kende. Ik zat een aantal keren bij discussies, erg interessant. De junta heeft die plaatselijke verkiezingen helaas 4 jaar geleden geschrapt en benoemde daarna zelf de plaatselijke mensen.
Dat lijkt dan op de lokale partijen of eenmanspartijen zoals in NL die vrij populair zijn.
Je zou trouwens de plaatselijke verkiezingen indien geschrapt ook anders kunnen zien.
Bij verkiezingen op dat niveau is er vaak sprake van de grootste familie in een dorp of groter gebied. De contacten met Bangkok zorgen er voor dat er gelden beschikbaar komen en dat kan corruptie in de hand werken.
De junta denkt er anders over en dan is het ineens een slechte keuze?
Niet dat het uitmaakt want ook die nieuwkomers worden netjes ingepakt zodat ze doen wat de mensen van je verwachten.
Ik heb hier ooit eens deze vragen gesteld.
Is er hier een kiesplicht?
Hoe worden die opgeroepen als er in Bangkok vele niet ingeschreven mensen wonen.
In kleine plaatsen bestaan er kiezerslijsten.
Wat als je niet gaat stemmen?
mag je enkel op een lijst stemmen? en hoeveel stemmen? of enkel 1 stem?
Daniel VL
1 er is stemplicht, maar er zijn nu geen gevolgen als je niet gaat stemmen. (vroeger wel, dan kon je bepaalde politieke functies niet meer bekleden)
2 je kon, ik meen tot 22 februari, via een website aangeven dat je ergens anders (bv ook in het buitenland) wilt gaan stemmen. Ik meen dat enige miljoenen kiesgerechtigden (inclusief mijn zoon, ingeschreven in Chiang Kham, woont in Chiang Mai) dat hebben gedaan
3. je stemt eenmalig op een kandidaat van een politieke partij
Er staan een paar storende onjuistheden in de posting en een aantal niet onderbouwde aanames.
1. De senaat gaat niet uit 150 maar uit 250 leden bestaan.
2. Het parlement kiest een premier op basis van meerderheid van stemmen, dwz minstens 251 van de 500 afgevaardigden. Zoals het er nu naar uitziet gaat dat lukken als de Pheu Thai en Future Forward Party in een coalitie samenwerken (bv. Sudarat PM, Thanatorn vice-PM)
3. In dat geval heeft de geheel door de NCPO benoemde Senaat niks in te brengen.
De aannames:
1. Wanneer het parlement geen PM kan kiezen komt de senaat aan bod. Dan zijn inderdaad minimaal 376 stemmen nodig (500 parlement, 250 senaat; samen 750; de helft is 375) om tot PM te worden gekozen. Die stemmen kunnen van iedereen komen. Dat alle 250 senaatsleden voor Prayut zullen stemmen is onwaarschijnlijk. De die-hards die telkens beweren dat de ‘arme’ Thais zich in het stemhokje niet laten verleiden door geld of andere cadeautjes beweren dat de benoemde senaatsleden wel allemaal als kadaver vee voor Prayut zullen stemmen. Het is het een of het ander: of de Thais zijn omkoopbaar of ze zijn het niet (of ten dele).
2. Kuhn Abhisit heeft deze week door laten schemeren dat de meerderheid van stemmen moet worden gerespecteerd. Voor de goede lezer: als politieke partijen die Prayut niet steunen de meederheid in het parlement halen (Pheu Thai, FFP) zijn de Democraten bereid een PM van deze coalitie te steunen (of zelfs deel te nemen aan de coalitie). Kortom: weg steun voor Prayut.
3. Senaatsleden zijn niet gek en beseffen terdege dat als zij Prayut aan een baan als PM helpen met een vijandig parlement zij mede-verantwoordelijk zijn voor de onwerkbare situatie die gaat ontstaan.
4. Politieke waarnemers verwachten overigens dat – zelfs in het geval dat de 250 senaatsleden allemaal voor Prayut stemmen – er geen meerderheiod voor hem is omdat de andere 126 uit het gekozen parlement moeten komen. Het staatje in de posting laat zien dat dit niet aannemelijk is. Daarmee ontstaat dan een patstelling.
5. Dat een senaat belangrijke zeggenschap heeft in verandering van de grondwet is heel begrijpelijk en in de meeste landen, ook in Nederland, zo geregeld.
Persoonlijk ben ik geen voorstander van het kiessysteem waarbij de district-winnaar direct in het parlement gekozen wordt. Waar dat toe kan leiden laten de USA en de UK zien. In zo’n systeem, ’the winner takes it all’, zijn er teveel mensen die niet in voldoende mate vertegenwoordigd worden.
Inderdaad, heel domme en storende fout van die 150 senatoren, het zijn er 250. Maar die punten 2 en 3 van de onjuistheden heb ik wel degelijk goed beschreven: de senaat stemt alleen mee als er geen meerderheid in het parlement is.
De aannames laat ik geheel voor jouw rekening, grappig dat je ze ‘niet onderbouwd’ noemt.
In de huidige grondwet is een 20-jarige strategie opgenomen waar alle toekomstige regeringen zich aan hebben te houden op straffe van opheffing. Die strategie is in heel vage en algemene termen geschreven wat de kans op overtreding vergroot.
Staat dit niet haaks op het z.g. 44 artikel?
De ” onafhankelijke organen” zijn gekozen door de junta!
oftewel: De slager keurt zijn eigen vlees!
Die strategie is inderdaad in vage en algemene termen beschreven. Dart maakt het ook mogelijk om vele voorstellen te doen als nieuwe regering en die onder deze strategie te schuiven. Dus niet de strategie ovetreden maar uitleggen dat de voorstellen volstrekt passen in de strategie.
Met vele van die punten uit de strategie is helemaal niks mis.
Maar Lagwmaat toch, dat zijn allemaal hele nobele mensen die dit uit landsbelang doen. Ze wilden dit niet maar moesten wel om het uit de klauwen te houden van het plebs dat niet begrijpt wat goed is voor het land… (sarcasme).
Maar kijk eens terug en je ziet dat inderdaad organen zoals het Constitutionele Hof niet bepaald het toppunt van neutraliteit zijn.
Leesvoer: 9 judges will decide the fate of Thai General Election
https://prachatai.com/english/node/7933