De Thaise munteenheid: Is het bhat, bath of baht?
Wat mij opvalt als redactiemedewerker van dit weblog is dat zelfs expats die al tientallen jaren in Thailand wonen nog steeds niet weten hoe ze de Thaise munteenheid moeten schrijven. Vooral de positie van de ‘h’ lijkt een lastige.
Komen er lezersvragen binnen op de redactie dan wordt de meest gemaakte fout: Bath, keurig vervangen door Baht. De lezers merken er weinig van. Mocht je denken dat dit een incident is? Nee, het gaat in 70% van alle gevallen fout.
Een verklaring heb ik er niet voor. Misschien omdat het woord ‘bath’ in de Engelse taal voorkomt? Zou een ezelsbruggetje helpen? Gewoon denken aan iets wat stinkt: Bah en dan een ’t’ er achter.
Baht, de officiële munteenheid van Thailand
Nog even een weetje: De baht (บาท, symbool ฿, ISO 4217-code THB) is de officiële munteenheid van Thailand. De baht staat eigenlijk voor een gewichtseenheid van 15,16 gram. Tot de jaren dertig van de 20e eeuw werd namelijk de zilveren tical gebruikt, die een gewicht van 15 gram had. De beursnotering voor goud in Bangkok is nog steeds in baht/baht. De waarde van een baht is omgerekend ongeveer 2,5 eurocent.
De tical (baht) werd gebruikt sinds het begin van de 19e eeuw. De tical was toen onderverdeeld in vier salung (tamlung) of 64 att. Een gouden tical was gelijk aan 10 zilveren ticals en twee zilveren ticals waren gelijk aan een Mexicaanse zilveren dollar (peso). Vijf ticals waren gelijk aan een Chinese tael.
Van 1850 tot 1879 waren acht Thaise ticals (baht) gelijk aan een pond sterling. In 1894 werden de volgende koersen vastgelegd: 1 Thaise tical = 0,6 Mexicaanse dollar en 5 Thaise ticals = 7 Indiase roepies. Aan het eind van de 19e eeuw werden Indiase roepiemunten volop gebruikt in het noorden van Thailand tot begin 20e eeuw. De Indiase roepie en het Straits Settlements pond werden veel in het zuiden gebruikt.
Het systeem werd gedecimaliseerd in 1902; de tical werd onderverdeeld in 4 salung of 100 satang. In 1928 werd de tical 1:1 vervangen door de baht. Tijdens de Japanse bezetting was de baht 1:1 gekoppeld aan de yen, waarna door bijdrukken van het papiergeld de baht sterk devalueerde.
De baht was sinds de Tweede Wereldoorlog gekoppeld aan de Amerikaanse dollar in een verhouding van 1 dollar = 20 baht. Door inflatie moest de verhouding sindsdien enige keren worden aangepast, maar tegenwoordig ligt deze bij ongeveer 1 dollar = 32 baht.
Bij de invoering van de euro bleek in december 2001, dat de muntstukken van 10 baht en van 2 euro sterk op elkaar lijken, zo sterk zelfs dat sommige automaten geen onderscheid konden maken.
Bron: Wikipedia
Lezersvraag
Wie van de lezers heeft er een verklaring voor het feit dat de schrijfwijze van de Thaise munteenheid zo lastig te onthouden blijkt?
“Gewoon denken aan iets wat stinkt: Bah”. Pecunia non olet, geld stinkt niet.
Als ik twijfel dan kijk ik of ik het Engelse woord voor bad heb geschreven en dat moet het juist niet zijn. Of gebruik gewoon de ฿. Op je mobiele telefoon voeg je makkelijk diverse toetsenborden toe, ik heb Nederlands, Engels en Thai.
Mijn verklaring: we schrijven/denken aan [bat] (Tino kom er maar in om te zeggen dat het [baat] is). Vervolgens bedenken we ‘dat staat wat raar, het is wat langer, er moet een H bij’. En voilà: bath.
Een ander dingetje: regelmatig zijn er nog mensen die zeggen dat de baht gekoppeld is aan de dollar. Terwijl dat door de financiële crisis eind jaren 90 is losgelaten.
Mooi dat de redactie er voor zorgt dat de baht correct wordt weergegeven, maar zou er ook aandacht kunnen worden besteed aan een wat correcter taalgebruik in het algemeen? Of is dat geen haalbare kaart?
Nee, dat is geen haalbare kaart. Alle lezersvragen die binnenkomen staan vol met fouten. Dan heb ik het nog niet eens over d en dt (worstel ik zelf ook mee). Veel vragen zijn zelfs onleesbaar. Ik ben bang dat we moeten vaststellen dat er relatief veel laaggeletterden zijn onder de Nederlandse en Belgische lezers van Thailandblog.
Dat ben ik volledig met U eens. Ik heb zelf ook enkele Vlaamse en Nederlandse vrienden in Thailand, waarvan ik denk, mmmmmmmm. Nooit opgelet op school. Zelfs relatief jonge mensen. Ook hoofdletters worden vaak niet gebruikt. Ook op Social media zie je heel veel grove taalfouten, en dan heb ik het niet over een letter verkeerd intypen.
Het lijkt mij juister om “Nederlandse en Belgische expats in Thailand” te vervangen door “Thailandblog gebruikers”. Volgens mij zijn veel lezersvragen en opmerkingen afkomstig van in Nederland en België woonachtigen.
Wie worstelt daar nu niet mee ! Hier kun je lezen dat het Nederlands niet een van de makkelijkste talen is, ook Nicole maakt hieronder een taalfout, het is niet mmmmmmmm, maar hmmmmmmm.
Werkwoorden | d of dt
Waarom eindigt een woord soms op dt?
De laatste letter van een werkwoord in de tegenwoordige tijd hangt af van de hoofdpersoon van de zin.
In de volgende voorbeelden is het heel logisch, omdat je de letters allemaal hoort bij het uitspreken:
Ik loop naar huis.
Loop jij naar huis? (jij erachter: alleen de ik-vorm)
Jij loopt naar huis. (jij ervoor: ik-vorm + t)
Hij loopt naar huis. (hij/zij/het: ik-vorm + t)
Loop naar huis! (gebiedende wijs)
Als de ik-vorm op een d eindigt, is de regel voor die t nog steeds van kracht:
Ik word lid
Word jij lid? (jij erachter: alleen de ik-vorm)
Jij wordt lid. (jij ervoor: ik-vorm + t)
Hij wordt lid. (hij/zij/het: ik-vorm + t)
Word lid! (gebiedende wijs)
Een woord eindigt dus op dt als de ik-vorm op een d eindigt en de hoofdpersoon een extra t verdient, net als bij ‘hij loopt’.
Maar let op: ‘je’ erachter zegt niet alles!
Veel mensen denken: als ‘je’ achter het werkwoord staat, krijgt het werkwoord geen t.
Dat is niet altijd juist.
Het is belangrijk, welk woord de hoofdpersoon (het onderwerp) van de zin is. Als ‘je’ vervangen kan worden door ‘jij’, is ‘je’ het onderwerp. Als in zo’n geval ‘je’ achter het werkwoord staat, komt er geen t achter de ik-vorm:
Wat vind je van deze muziek? (je = jij)
Wat houd je daar in je handen? (je = jij)
Wanneer word je directeur van deze firma? (je = jij)
Maar als ‘je’ vervangen kan worden door ‘jou’ of ‘jouw’, is dat niet zo.
Een paar voorbeelden:
Wat houdt je bezig?
Het werkwoord hoort bij ‘wat’.
Dat zie je als je er meervoud van maakt:
Welke dingen houden je bezig?
Hier geldt: je = jou (niet je = jij).
Wie wordt je directeur?
Het werkwoord hoort bij ‘wie’.
Dat zie je als je er meervoud van maakt:
Welke mensen worden je directeur?
Hier geldt: je = jouw (niet je = jij).
Wat wordt je gevraagd?
Het werkwoord hoort bij ‘wat’.
Dat zie je als je er meervoud van maakt:
Welke dingen worden je gevraagd?
Hier geldt weer: je = jou (niet je = jij).
Waarom geen dt in de verleden tijd?
In de verleden tijd zie je de lettercombinatie dt niet aan het eind van een werkwoord, omdat daar nooit een letter t wordt toegevoegd. Een paar voorbeelden:
ik liep, hij liep
ik reed, hij reed
ik vond, hij vond
ik werd, hij werd
En bij werkwoorden met een Ik-vorm eindigend op t komt er ook geen t bij in de tegenwoordige tijd. Ik bijt, jij bijt, hij bijt. En om het consequent te houden is het weer niet ‘hij wilt’. Het vliegtuig landde, maar het gelande vliegtuig. ‘Blij dat ik rij.’ Mag dat? Dan zou het dus ‘jij rijt’ worden, maar da’s toch echt fout. Tenzij het van ‘rijten’ komt, maar dan is de verleden tijd ‘reet’. Ach, als ik nu maar niet de verkeerde letter heb gedeletet. Ik deletete de letter. De gedeletete letter. Hoe lang heb jij gelest voor je examen mocht doen?
Wat goed of fout is wordt door een paar hooggeleerde heren bij de Taalunie bepaald en ze doen maar. Tot een paarhonderd jaar geleden schreef iedereen z’n eigen dialect en pas in 1851 is er gehamerd op een eenduidige spelling. Die was nodig omdat men had besloten het WNT te gaan maken (Woordenboek der Nederlandsche Taal). Anders wist je immers letterlijk niet waar je het zoeken moest. De heren De Vries en Te Winkel hadden dat in 1863 voor elkaar en toen kon men aan het woordenboek (dat het het grootste ter wereld zou worden) beginnen. In 1998 was het klaar en ook de laatste delen zijn nog in de oorspronkelijke spelling geschreven. Op een aantal – belangrijke – wijzigingen na hanteren we nu deze ‘Spelling De Vries en Te Winkel’ nog steeds.
Dat is handig, maar het Nederlands is nu eenmaal een levende taal, waarin je veranderingen/ontwikkelingen ook niet moedwillig moet willen tegenhouden. Sommige doorgevoerde veranderingen roepen dan ook weer weerstand op – zo zondig ik bewust graag tegen de tussen-n-regels, en vind ik sex gewoon leuker dan seks. Terwijl sexy wel mag en seksy of seksie niet. De woorden in het Groot Dictee van de laatste jaren waren ook nog eens te belachelijk voor woorden, wat de interesse onder normaal begaafden (zo die er nog zijn) niet heeft bevorderd.
En slippertjes komen in de beste families voor. Als een koning ‘zich iets beseft’ (Willem A.) of een prinses (Margriet van V.) ergens ‘met gekrulde tenen’ naar zit te kijken, dan wordt het mij zwaar te moede.
Kleine tip : het is weliswaar verouderd, maar nog altijd correct : verleden tijd enkelvoud met ‘gij’ als onderwerp, krijgt een ’t’. Bv. Werdt gij, hebt gij…
Hebt is t.t. Maar het zou dus hadt gij zijn.
Je hebt gelijk.
Ik erken dat ik ook nogal slordig ben met mijn teksten.
Vooral als ik via mijn Smartphone werk. Ik ben al een brildrager en op dat kleinere scherm merk ik mijn gemaakte fouten niet altijd op.
Maar soms reageer ik ook gewoon te snel, zonder de tekst nog eens grondig na te lezen
Meestal merk ik de fouten pas op als de tekst op het blog verschijnt.
Ik zal proberen er in de toekomst meer aandacht aan te besteden.
En wat met zetfouten. Tikfouten. Of erger nog, de spellingcorrector die er totaal naast zit. Mijn enige remedie is nalezen en nalezen. Liefst een dag later. Maar dan zijn reacties soms niet meer mogelijk, en als het snel moet gebeuren bij mij de meeste fouten. Verder, heb de pretentie te stellen dat ik nog nooit – al was het bij benadering – foutloos heb geschreven, lol ;~) En net als de inhoud, is de vorm tekenend voor het individu, alle ergernis ten spijt van taal- en/of stijlpuristen of gaat de redactie er toch een punt van maken.
beste Cornelis ,
Over zeuren gesproken, dan begrijp ik niet dat je geen spatie hebt gebruikt na het woordje algemeen of kaart en dan pas een vraagteken !
Zullen we beloven op dit blog niet te gaan zeuren over totaal onbelangrijke zaken.
Danny
Omdat daar geen spatie hoort te staan? Een leesteken komt altijd na de laatste letter.
Goedemorgen. Zware kost zo bij het ontbijt.
En dan nog even de uitspraak, jongens en meisjes. Het is niet ‘bat’ met een korte –a- klank want dat betekent ‘nu meteen’ of ‘kaart(je)’ (pasje, toegangsbewijs) maar ‘bàat’ met een lekker, lange, leuke –aaa- en natuurlijk een lage toon als in ‘ik heb er geen baat bij’ maar dan nog wat langer.
Klinkt toch rar als iemand zegt ‘Mag ik nog wat kas?’
heel juist. En er is géén enkelvoudige correcte (fonetische) schrijfwijze. Baht, is de Engelse fonetiek, hoe slecht die ook is, wel het meest gebruikt. Wij zouden het (doe ik ook in mijn Taise taalleerboek) schrijven als Baat. Waarbij dan ook bekend moet zijn dat die laatste ’t’ klank nooit wordt gehoord/uitgesproken. Kortom, ook Thai maken er met de fonetiek een ratjetoe van, maar zij weten wel hoe je het echt dient uit te spreken!
‘Hoe moet je het schrijven?’ is een extra lastige vraag als een woord uit een vreemde taal komt waar ze ook nog eens andere letters gebruiken. Het is vaak een omzetting die een meestal fonetisch benadering beoogt, maar ook weer niet altijd. In ieder geval heeft men hier het Royal Thai General System of Transcription voor bedacht. Dit systeem kent nogal wat gebreken en wordt bovendien niet consistent toegepast.
.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Royal_Thai_General_System_of_Transcription
.
Je kunt ook vragen wat de hoofdstad van China is. Peking of Beijing? Is fout fout?
De juiste schrijfwijze van een munteenheid in onze taal is terug te vinden in de woordenlijst der Nederlandse Taal. Zowel als voor roebel, dollar, als baht. Zo eenvoudig is het toch. Het Thaise RTGST heeft er weinig tot niets mee te maken. Dat dient eerder de noodzaak om woorden uit de wereldtaal Thai een equivalent in het Latijnschrift te bieden? Let wel in onze taal hebben we munteenheden zonder hoofdletter. Plaatsnamen zijn ook zelfstandige naamwoorden maar mét hoofdletter, en die volgen een andere spellingregel? Of?
Bestaat er dan een officiële spelling in de Nederlands taal van het woord baht/bath/baat? Heb je wel eens gezien hoeveel verschillende spellingen er worden losgelaten op Chiang Mai? De Thaise spelling laat zich niet echt vangen in ons alfabet. Beter Nederlands en het gebruik van de spellingscontrole lijkt mij een veel belangrijker punt.
lees mijn commentaar op Tino.
Je hoort eerst een T en plak er dan nog maar een H aan vast, net als bij het woord T h ailand.
ba t h
de ’t’ hoor je dus niet, want dat is de laatste letter van het woord……!!!
Sorry, maar ik mis even iets?!
Wat bedoel je?
Ik denk dat Ronald bedoelt dat in het Thais de eindmedeklinker “t” niet wordt uitgesproken.
Dat klopt niet helemaal, ze spreken hem nl. wel uit, alleen slikken ze de laatste klank voor een groot deel in zodat je hem bijna niet hoort (geldt ook voor de eindklanken “k” en “p” trouwens).
Maar je hoort nog steeds wel het verschil tussen baa, baat, baak en baap.
Heb ik van mijn Thaise vriendin in het verleden nooit klachten gehad dat ik het aantal met liefde toegezonden baht’s verkeerd geschreven had, soms wel eens dat een beetje meer ook gekund zou hebben, dat dan weer wel…………
Sinds de Tom Yam Kun crash is de THB niet meer aan de Dollar gekopppeld.
Aangezien je Baht schrijft als บาท, waarbij de ท (thô thahaan) aan het einde schrijft is de letterlijke vertaling Barth.
Sorry Bath
Ik blijf mijzelf verbeteren:
Baath met า (Salla aa).
En Salla is dan weer ‘sara aa’ want สระ า . Al is bij mijn vriendin ook elke r een l zoals bij zovele Thai…
Als je บาท omzet naar het Nederlands, dan is het baath (b-aa-th). Zo klaar als helder water.
Weet niet wat voor water jij drinkt maar als je บาท door google translate haalt komt er gewoon baht uit. In het nederlands en in het engels.
Beste Rob, Daniël had het niet over de vertaling uit het woordenboek maar het omzetten per individueel teken. Zie ookmde diverse reacties hier boven van Frans de Beer, Tino, Ronald etc.
Google Translate laat alleen de vertaling zien van een woord. Dat is niet altijd nauwkeurig met vertalingen want woorden kunnen meerde betekenissen hebben. Ook de computer/robot uitspraak van Google kan je op het verkeerde been zetten.
Je kunt beter thai-language.com raadplegen. Als je op het speaker icoontje klikt, rechts bovenaan de webpagina, dan krijg je ook de uitspraak te horen (mp3 bestand).
บาท:
http://thai-language.com/id/131329
Ik ben wel blij dat jij ook soms moeite hebt met de Nederlandse taal ,dat siert je en is niet om je te schamen.
Stel voor het voortaan op Baath te houden als meest wetenschappelijk correcte vertaling.
Vinden jullie nu zelf niet dat jullie aan het overdrijven zijn in jullie reacties
Als ik sommige reacties lees dan denk ik … Maar dat is maar mijn mening.
Ja ik ben laag opgeleid. Sorry daarvoor
Ik ben ook laag opgeleid. Mavo 4 heb ik, maar daar kan je niet veel mee. Het gaat mij meer om slordigheid en gemakzucht van sommigen. Als je een lezersvraag instuurt, waarbij je wilt dat anderen moeite voor jou doen om jou te helpen, kan je toch zelf ook een beetje je best doen om het leesbaar te maken? Tenzij iemand dyslectisch is, maar dat kan je vooraf melden.
Spellingcontrole gebruiken kan ook, kleine moeite maar groot effect.
Khun Peter,
Zie dit niet als iets persoonlijk
Integendeel
Je bent wel de laatste van wie ik deze reactie had verwacht.
Laat staan dat ik dat bedoelde.
Ik heb het meer over andere personen, die vinden dat ze alles wel perfect doen, perfect schrijven of verwoorden.
Sorry als ik die indruk geven heb in lijn reactie.
Weer te snel geregeerd … je zal de fout (en) wel opmerken).
Geen punt Ronny. Mijn opmerking was ook meer in algemene zin, niet specifiek naar jou.
Ja zitten we nu op school, moeten we nu als we gaan reageren op onze taal gebruik gaan letten?
En wat maakt het uit expats, of mensen uit Nederland die graag naar Thailand gaan om vakantie te vieren.
En dan liefde voor Thailand hebben gekregen, en daar meer over willen weten !
Ik krijg hierbij een naar gevoel, elite die gebruik mogen maken van deze fantastische Site.
Ik hoop echt dat de Site blijft zoals hij is, informatie en verhalen.
met vriendelijke groet; Kees Cirkel. ook niet zo’n held in Nederlandse taal.
Wij Nederlanders snappen het meestal dondersgoed als iemand ‘Baht’ bedoeld.
Maar wat daarvóór staat, dat getal, hoe ze daar toch bij komen…
Het wordt nóg ingewikkelder!!
Mijn zoon heet Bart.
Maarrrrrr, wanneer mijn vriendin het over hem heeft hoor ik haar toch écht spreken van de Thaise munteenheid.
Rara.
Leuk al die reacties!
Ik hoop nu dat het kwartje, pardon , bath (je) , gevallen is!