Prins Bira op Zandvoort (Foto: Wikipedia CC0 1.0 Universal)

Tijdens de laatste stop van de autorally kwamen wij terecht op het Bira Race Circuit. Bira? Wie is dat? Afgelopen week werd mij deze vraag uitvoerig beantwoord in een buitengewoon interessant en smakelijk geschreven boek van de hand van Teddy Spha Palasthira, getiteld The last Siamese, journeys in war and peace.

Prins Bira, voluit ZKH Prins Birabongse Bhanubandh, werd geboren in 1914 als kleinzoon van koning Mongkut (Rama IV). Hij raakte tijdens zijn studietijd in Londen (beeldende kunst!) verslingerd aan snelle auto’s en begon een carrière als coureur. Tussen 1935 en 1955 nam hij deel aan honderden races op alle mogelijk denkbare circuits in Europa en elders. Hij bestuurde daar zijn English Racing Automobile (E.R.A.), een opgevoerde zescilinder, en won daarmee zeer geregeld. Hij reed niet namens enige autofabriek maar namens een onafhankelijk team, het White Mouse team, dat was opgericht door zijn neef, prins Chula Chakrabongse, kleinzoon van koning Chulalongkorn. Na de oorlog bleek zijn E.R.A. niet meer op te kunnen tegen de racewagens van Maserati en Alfa Romeo. In januari 1955 won hij nog de Grand Prix van Nieuw Zeeland in Ardmore en de volgende dag zette hij een punt achter zijn coureurschap.

Hij was intussen ook nog eens de eerste Thai die in z’n eentje van Europa naar Thailand vloog en de eerste Thai die waterskiede op de rivier in Bangkok. Bira werd daarnaast ook, na een eerste huwelijk met een Engelse (Ceril) en een tweede met een Argentijnse (Chelita), een dwangmatige vrouwenversierder die in de buurt van Cannes, waar zijn zeiljacht lag, een mooie villa bewoonde met de naam Les Faunes. Zijn vriend en chauffeur Prasom haalde de dames op in zijn Aston Martin en bracht ze later weer terug in zijn Buick. Volgens Teddy sliep Bira met honderden vrouwen. Zijn tweede huwelijk bezweek eraan en zijn budget ook. In 1956 scheidde hij van Chelita en keerde platzak terug naar Thailand.

‘Het leven begint bij zestig’ vertelde Bira zijn vrienden in de Royal Varuna Yacht Club in Pattaya. Hij was daar een zeer belangrijk en uiteindelijk een legendarisch lid. Zijn libido was uitgewoed en hij leidde nu een rustig leven met twee Thaise vrouwen, Lom en Lek. Maar hij had nog steeds het gevoel voor snelheid en bleek een heel goed zeiler, die menig wedstrijd op zijn naam schreef. Hij was onderdeel van de Thaise nationale teams die deelnamen aan de Olympische Spelen in 1956, 1960, 1964 en 1972. Hij zorgde ervoor dat belangrijke zeilwedstrijden naar Pattaya kwamen, zoals het wereldkampioenschap in 1978. Hij ontwierp ook eigenhandig de tweehonderd kilo zware bronzen trofee van de Club.

Zijn zakelijke avonturen liepen steevast catastrofaal af, zodat zijn vrienden altijd financieel moesten bijspringen. Hij was gelukkig in de liefde en in het spel (de sport), maar niet in zaken. In 1985, twee dagen voor kerstmis, overleed hij op een bankje in de Londense Underground, kennelijk aan een hartaanval. Een buitengewoon en opmerkelijk leven kwam geruisloos tot zijn einde!

Ik vat het nu droog samen, maar Teddy kleedt zijn biografische schets aan met allerlei sappige en vermakelijke anekdotes. Het is een genot om te lezen.

En dat is nog lang niet alles, want naast prins Bira behandelt Teddy nog elf andere Siamezen die in de vorige eeuw een opmerkelijk leven hebben geleid (vaak in verband met WOII). Ik noem er maar een paar: So Sethaputra, die als politiek gevangene het eerste Engels-Thaise woordenboek samenstelde, Plaek Pibulsongkram, de dictator die tijdens WOII de Thaise belangen probeerde veilig te stellen, Nai Lert (Lert Sreshthaputra), de eerste echte Thaise grootschalige ondernemer. En zo dus nog acht andere Siamezen die per stuk beslist de biografische schets verdienen die Teddy van hen in zijn prachtige boek heeft opgenomen. Zijn boek wordt ingeleid door Anand Panyarachun, een voormalig premier van Thailand. Teddy besluit zijn eigen inleiding met de woorden ‘if you want to find out who your true friends are and you want to enjoy your old age, write a book’. Een treffend advies….

Ik kan dit boeiende en smakelijke boek alleen maar van harte aanbevelen.

6 reacties op “Een snelle prins in Pattaya en elf andere Siamezen”

  1. Franky R. zegt op

    @Piet van den Broek,

    U vergat te vermelden dat Prins Bira óók de eerste ‘Grand Prix van Zandvoort’ in 1948 op zijn naam schreef! Overigens reed hij die race op Zandvoort met een Maserati!

    Leek mij wel het vermelden waard op een Nederlandse website?

    Verder heeft deze man een prachtig leven gehad. Dat is maar weinigen gegeven…

    • PietvdBroek zegt op

      Bedankt, Franky, voor je uiterst interessante aanvulling.
      Ik wist dit niet, anders had ik het uiteraard in mijn stuk vermeld.
      Teddy noemt dit niet in zijn hoofdstuk over prins Bira in zijn boek The Last Siamese..

  2. thijs keizer zegt op

    Prins Bira is na de race in Zandvoort gehuldigd in het stadhuis door prins Bernhard en de Zandvoortse burgemeester.
    Er hangen nog foto’s van hem in de Mickey’s bar op het circuit

  3. Tino Kuis zegt op

    Mooi verhaal, dank daarvoor. En goede aanvullingen. Dat boek van Terry Spha Palathira is zeer de moeite waard, heel goed geschreven.

  4. T zegt op

    Ik houd wel van dit soort flamboyante personen dus top verhaal.

  5. chris zegt op

    Het afgelopen weekend bereikte de eerste Thai formule 1 racer het podium, nl. een derde plaats voor Alexander Albon in Italie. Hij rijdt in het zelfde Red Bull team als Max Verstappen.

    https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Albon
    https://www.google.com/search?q=alexander+albon&oq=alexander+albon&aqs=chrome..69i57j46j0l5j69i60.4787j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website