Elites in Thailand: veel ‘wel’, weinig ‘wee’ (deel 2)

Uit het Thaise nieuws

Case 1

In Juni 2015 veroorzaakt de 28-jarige actrice Anna Reese een dodelijk ongeval. Met haar Mercedes ramt ze een geparkeerde politiewagen waarin een slapende politieman omkomt. Ze belt onmiddellijk haar familie die haar oppikt en naar huis brengt. Een dag later meldt ze zich bij de politie met het verhaal dat ze hooguit 100 kilometer reed, gesneden werd door een motorrijder en dat ze niet gedronken had en ook geen drugs had gebruikt.

Case 2

Staatssecretaris Pracha Maleenont en de directeur van de Bangkok brandweer, Atilak Tanchkiat, worden in 2013 door de rechter schuldig gevonden aan misbruik van macht, prijsopdrijving en corruptie bij de aankoop van materieel voor de brandweer van Bangkok (in 2004) voor een bedrag van 6,6 miljard Baht. Zij worden tot 12 en 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Beiden hebben de gevangenis nog niet van binnen gezien omdat zij voortvluchtig zijn en waarschijnlijk in Cambodja verblijven.

Case 3

In maart 2016 veroorzaakt de rijke zakenman Veeraporn door veel te hard rijden met zijn Mercedes een ongeluk waarbij twee jonge mensen in de vlammen van hun brandende auto omkomen. Pas na enkele dagen en een hoop stampij in de sociale media komt het politie-onderzoek goed op gang. Veeraporn weigerde na het ongeluk een bloedtest en was onder behandeling voor depressies. En het was niet zijn eerste auto-ongeluk. Hoewel Veeraporn niet ontkent dat hij te hard reed en het ongeluk heeft veroorzaakt (kan ook moeilijk als het op een video te zien is) zegt zijn vader in een interview dat zijn zoon toch zo’n goede jongen is.

Case 4

Voor het door haar veroorzaakte dodelijke ongeluk waarbij 9 mensen omkomen ( zie foto boven) krijgt de rijke Orachan Thepasadin Na Ayudhya een voorwaardelijke gevangenisstraf en 48 uur sociale dienstverlening gedurende een periode van 4 jaar. Zij doet dit op een manier die niet geheel volgens de regels van de reclassering zijn. De moeder van de chauffeuse van het busje die bij het ongeluk omkwam krijgt bij de rechtszaak over het al dan niet voldoen aan de voorwaarden van de sociale dienstverlening van de advocaat van Oranchan (niet geheel toevallig ook haar oom) te horen dat haar overleden dochter de schuld is van alles, en niet Orachan.

Case 5

De zaak Vorayuth veronderstel ik als bekend. Een rijkeluiszoon die in 2012 met zijn Ferrari in het midden van de nacht een motoragent doodrijdt (wellicht onder invloed van alcohol en/of drugs), eerst probeert de nachtwaker van het ouderlijk huis voor het ongeluk te laten opdraaien en vervolgens nooit tijd had (ziek, zwak, misselijk, meer getuigen horen) om naar de rechtbank te komen om in staat van beschuldiging te worden gesteld. Sinds 2012 is de politie van het bureau ThongLor niet in staat gebleken het onderzoek af te ronden. Vorayuth, die wel zijn rijbewijs maar nooit zijn paspoort heeft hoeven in te leveren, schijnt nu in de USA te wonen en elke dag lachend, minstens 1 energiedrankje van het merk Red Bull te drinken.

Case 6

In 2008 veroordeelde het hoogste rechtscollege in Thailand oud staatssecretaris (en oud parlementslid) Vatana Asavahame tot 10 jaar gevangenisstraf wegens zijn aandeel in het corruptieschandaal van de Klong Dan waterzuiveringsinstallatie. Het budget voor deze installatie was 23 miljard Baht en de bouw is inmiddels stopgezet. Vatana was voor de uitspraak van de rechter al gevlucht naar Cambodja omdat hij de bui al zag hangen. Een van zijn zonen, Wassana, zit inmiddels wel achter de tralies wegens verkiezingsfraude in het (‘familie’) district Samut Prakan.

Case 7

Meerdere mannelijke filmsterren hebben in het recente verleden getracht onder de verplichte dienstplicht uit te komen. In eerste instantie door uitstel te vragen om studieredenen. Dat lukte meestal wel maar op een goede dag (niet na 4 maar soms na 5 of 6 jaar) is men toch afgestudeerd. Dan wacht de loterij van de dienstplicht. Dan blijkt een aantal van deze filmsterren (plotseling, want in de afgelopen jaren geen) een astmatische aandoening te hebben. Een doktersverklaring is het voldoende bewijs. Een niet-zo-slimme filmster die nu in 2016 wel in dienst moet barstte bij de mededeling in tranen uit omdat hij kostwinner is en zijn familie nu een jaarinkomen met zeven cijfers moet missen. De interviewer vergat hem te vragen hoeveel inkomen zijn mede-rekruten mislopen naar zijn mening.

Case 8

Rijke mannen die zich voor lunch- of dinerafspraken willen laten vergezellen door een goed uitziende maar ook intelligente jonge dame (geen seksuele bedoelingen) maken in toenemende mate gebruik van een soort van modellen-/escortbureau. Deze levert voor 1500 tot 5000 baht een sexy dame die de sfeer bij het eten of het zakendoen aanzienlijk verbetert. Sexy studentes verdienen zo een centje bij en het brengt meer op dan een baantje bij de Big-C.

Case 9

In 2008 moest Jakrapob Penkair als minister aftreden omdat hij werd beschuldigd van het beledigen van de koning. Jakrapob hield vol onschuldig te zijn. De hoorzittingen werden twee keer uitgesteld. Toen het eenmaal zo ver was, was Jakrapob al gevlucht naar, u raadt het al, Cambodja.

Case 10

Acteur Witit Leat en filmdirecteur Palm Rangsi worden ervan beschuldigd 5 studentes uit Chonburi te hebben overgehaald, geronseld voor de casting van een nieuwe film. Daarvoor moesten de 5 studentes wel uit de kleren maar dat deden ze vrijwillig aldus de twee heren. Tegen zijn vrouw vertelde de acteur later dat zij niet ongerust hoefde te zijn want ‘het was niet zoals het er uit zag”. De vriend van een van de studentes dacht daar anders over toen hij de hotelkamer binnenkwam en iedereen bloot zag.

Case 11

De huwelijksproblemen van zanger Sek Loso zijn goed voor veel commentaren op de sociale media. Sek heeft een notoir drugsprobleem en zijn handjes zitten ook los. Een filmpje waarin hij zijn vrouw slaat circuleerde op het internet en Sek eist nu 200 miljoen baht van zijn vrouw voor de publicatie omdat dat ( de publicatie, niet het filmpje) zijn goede naam en eer (??) aantast.

Case 12

In 2011 maakt VICE TV een documentaire over twee rijke jongemannen tijdens de PDRC protesten. (voor de liefhebbers: www.youtube.com/watch?v=e2hICl3PPrk). Beiden waren bij de PDRC, de club van Suthep, betrokken. De documentaire geeft een beeld van het super luxueuze leven van Thanat en Victor, veel te hard rijdend met de vintage Ferrari, geen veiligheidsgordels en zonder kentekenplaat op de express snelweg in Bangkok. Heel waarschijnlijk in de gedachte (of in de wetenschap) dat zij nooit een bekeuring zouden krijgen als de politie hen zou snappen. Een paar jaar eerder (toen hij 18 was) was Thanat al eens met zijn Porsche 911 ingereden op een aantal red shirt demonstranten. In de documentaire noemt hij dat joyrijden. Hij wist vervolging te ontlopen.

Case 13

Een speciaal geval is meneer Sondhi Limthongkul. Op de achtergrond is Sondhi, een media tycoon, een van de leiders van de (ultra-)royalistische beweging. Het is dan ook ironisch dat hijzelf voor majesteitsschennis is veroordeeld en – tamelijk uniek in relatie tot de beschuldiging – op borgtocht is vrijgelaten. Dit alles omdat hij in hoger beroep is gegaan. Dat hoger beroep geldt ook voor een aantal andere zaken waarvan Sondhi wordt verdacht: fraude (veroordeeld tot 20 jaar in het gevang) en zijn bijdrage aan de bezetting van de vliegvelden door de ‘yellow shirts” (dat proces loopt nog). Zijn tegenstanders hebben hem getracht te vermoorden maar hij overleefde een aanslag in 2009.

Case 14

Een ander speciaal geval is de zogeheten Jetset monnik. In 2013 doemden er foto’s op van een nog niet zo oude monnik met Luis Vuitton tas en een dure zonnebril in een prive-jet. De man bleek ook nog eens een aardige collectie (zo’n 100) luxe automobielen te bezitten en wat lappen grond. Bij nader onderzoek bleek hij jarenlang een relatie te hebben gehad (met een minderjarige vrouw) en de vader te zijn van een zoontje. De man, Luang Pu Nen Kham, werd uit de monnikenstand gezet en vluchtte naar de Verenigde Staten. Hij is wel 380 miljoen baht kwijtgeraakt aan de Thaise staat maar contanten en goud heeft hij wel meegenomen in zijn eigen jet. Naar verluid heeft hij in de USA een permanente verblijfsvergunning gekregen en zal uitwijzing naar Thailand geen eenvoudige zaak zijn. Daarnaast heeft hij nu zijn eigen tempel en sekte opgericht.

De moraal

Deze 14 cases zijn de meest bekende en/of meest besproken gevallen maar het lijstje zou gemakkelijk kunnen worden aangevuld met allerlei verhalen over de elite en hun kinderen. En dan bedoel ik de verschillende elites die ik in mijn vorige artikel heb onderscheiden. Ik heb deze casuïstiek opgeschreven, niet zozeer omdat ik geïnteresseerd ben in de juridische steekspelen en haarkloverij maar ik wil hier de nadruk leggen op het gedrag van de degene die de strafbare feiten pleegden. En met name op hun gedrag als zij tegen de lamp lopen. En daar zit volgens mij wel een patroon in:

• Eerst de zaak, de aanleiding, de omstandigheden glashard ontkennen. Vooral aandacht voor het geschade ego en zeer weinig voor de slachtoffers;
• Vervolgens beoordelen of zo’n ontkenning tot het eind valt vol te houden. In sommige gevallen zijn de bewijzen overduidelijk (foto’s, video’s) en is het beter te bekennen (al dan niet met tranen en excuses op TV). Beter nu bekennen dan in de hoogste instantie want dan blijkt dat je al die voorgaande jaren gelogen hebt. Daar komt bij dat bij het bekennen van schuld de straf altijd lager uitvalt. Financiële genoegdoening voor de slachtoffers is meestal geen echte discussie. Geld genoeg;
• Indien men volhoudt onschuldig te zijn, houdt men dit vol tot aan het hoogste rechtscollege. Men komt – ook bij veroordelingen van lagere rechtbanken – altijd op borgtocht vrij (de hoogte van de borgsom is geen punt; geld genoeg) en de uitspraken van het hoogste rechtscollege kunnen jaren worden gerekt. Het geval van Sondhi spreekt hierbij boekdelen. De Thaise advocatuur moet hier goud verdienen, alleen al met de verzoeken tot het horen van meer getuigen, aanvullend onderzoek, nieuwe bewijzen en de tijd zodanig rekken dat sommige aanklachten verjaren;
• Indien men ziet aankomen dat het echt verkeerd gaat (men dreigt echt te worden veroordeeld) vlucht men het land uit. De ouderen het liefst naar een van de (corrupte) buurlanden (Cambodja is favoriet) zodat men niet al te ver weg woont van kinderen en kleinkinderen, en de business natuurlijk. De jongeren verder weg (de USA is favoriet) om een nieuw bestaan op te bouwen.

Het valt op dat de elite in dit soort van gevallen vooral met zichzelf (en crisis management) bezig is en eigenlijk de hele stampij eromheen (en vooral op de social media) niet begrijpt en de transparantie van de samenleving onderschat. En ook denkt dat met geld alles is op te lossen. Men betaalt de slachtoffers en daarmee moet de kous af zijn. Maar in de gevallen waarin dodelijke slachtoffers vallen zijn de nabestaanden niet alleen gediend met het gevoel dat recht wordt gedaan en de veroorzaker straf krijgt maar ook dat aandacht wordt besteed aan hen, bijvoorbeeld door het aanbieden van verontschuldigingen. In veel gevallen gebeurt dat niet en ontlopen de veroorzakers hun straf ook nog eens of wordt die ver naar de toekomst verschoven.

In deze laatste gevallen speelt ook geld een belangrijke factor. In het traineren van het proces, het wellicht beïnvloeden van getuigen en bewijsstukken en het inhuren van de beste juridische specialisten met de juiste netwerken. Het is volgens mij dan ook niet zo verwonderlijk dat de elite denkt dat geld het belangrijkste element in het leven is omdat geld macht (over iedereen) betekent. De rijken zijn machtig, de middenklasse en armen machteloos. Dit leidt tot een situatie waarin immoreel gedrag eenvoudigweg wordt geaccepteerd, normaal gevonden of wordt afgekocht. En dat ook monniken die voor het morele gedrag van mensen zouden moeten waken en het goede voorbeeld geven immoreel gedrag ten toon spreiden (witwassen van gelden, seks, dronkenschap, bedrog, gokken, doktersverklaringen om maar niet op het kantoor van de DSI te hoeven verschijnen) toont het verval van normen en waarden in Thailand nog eens te meer aan. De kruistocht van de junta is schone schijn. De decadentie viert hoogtij.