Het vervallen huis van Louis Leonowens
Het verhaal over de al jaren verlaten en vervallen Batman Night Club, dat onlangs op Thailandblog stond, deed me denken aan een al veel langer leegstaand huis in Lampang.
Het is het huis dat ooit werd gebouwd door Louis T. Leonowens. Die naam zal de meeste lezers niets zeggen. Ik kende hem ook niet tot ik op dit vervallen huis stuitte. Louis T. Leonowens werd in 1856 geboren in Australië maar had de Britse nationaliteit. Zijn naam leeft voort in de naam van de nog steeds bestaande handelsfirma die hij in 1905 oprichtte: Louis T Leonowens Ltd. Indertijd handelde hij in teakhout.
Zijn bekendheid, en vermoedelijk ook zijn mogelijkheden om in Thailand een handelsonderneming te beginnen, dankte hij aan zijn moeder, Anna Leonowens. Zij is wereldberoemd geworden door het verhaal Anna en de Koning van Siam, dat in 1944 verscheen als roman (geschreven door Margareth Landon) en in 1946 werd verfilmd. De Anna in roman en film is de moeder van Louis. Zij wordt in 1862 door Koning Mongkut uitgenodigd om zijn vrouwen en kinderen Engels te leren. In het boek spelen zich allerlei verwikkelingen af tussen Anna en de Koning, en in de film, en later de musical, worden deze nog verder uitvergroot, waardoor het verhaal in Thailand op weinig sympathie mag rekenen.
De familie Leonowens echter, kon zeker wel op sympathie van het vorstenhuis rekenen, en toen Louis in 1881 naar Thailand terugkeerde werd hij door Koning Chulalongkorn tot officier in het leger benoemd. Nadat hij de onderneming die zijn naam draagt had opgericht vestigde hij zich in Lampang, waar hij een fors landhuis liet bouwen, uiteraard grotendeels van teakhout. In 1913 verliet hij Thailand weer. Of het huis sindsdien al leeg staat weet ik niet, maar de staat waarin het verkeert doet vermoeden dat het na Louis’ vertrek nog wel geruime tijd in gebruik geweest is.
Nu staat het leeg en is het verval al een flink eind gevorderd. Je kunt gewoon naar binnen, maar de trap naar de verdieping heb ik niet durven gebruiken. Het is doodzonde van het prachtige pand, dat dit nu zo staat te verpieteren. Waarom er niets aan gedaan wordt weet ik niet. Wellicht is het hele verhaal toch wat te controversieel om een herinnering levend te houden. In ieder geval heeft het een mooie fotoserie opgeleverd. Je kunt deze bekijken op: www.flickr.com/
(Louis T Leonowens overleed op 17 februari 1919 tijdens de wereldwijde Spaanse-grieppandemie)
– Herplaats bericht –
Frans,
Interessant en leuk om te lezen hoe de geschiedenis nog steeds gezien kan worden. Ik noemde Louis Leonowens in mijn verhaal over de Shan-opstand 1902-1904 toen hij als kapitein in het Thaise leger vanuit Lampang vocht tegen de opstandelingen.
https://www.thailandblog.nl/achtergrond/shan-opstand-noord-thailand/
En ik las pas het oorspronkelijke boek van zijn moeder, Anna Leonowens, met haar herinneringen aan haar zes jaar als lerares Engels en secretaresse aan het hof van Koning Mongkut van 1862 tot 1868. Dat boek heet ‘Anna and the King of Siam’ en kwam uit in 1870. Zij gaf les aan Mongkut’s vele kinderen (een veertig personen als ik me goed herinner, jongens en meisjes, waaronder de latere koning Chulalongkorn waarmee ze later nog jaren correspondeerde). En ze was Mongkut’s secretaresse bij de vele Engelse briefwisselingen. Merkwaardig is dat ze haar zoon Louis, die haar vergezelde naar Siam, nooit bij naam noemde maar heel onpersoonlijk over hem sprak als ‘boy’ .
Het verwrongen beeld dat wij nu van haar en koning Mongkut hebben is vooral te wijten aan het boek van Magaret Landon,’ Anna and the King’ (1944) waarop alle latere films en de musical zijn gebaseerd. Landon geeft een romanticeerde en vaak fictieve versie van het memoir van Anna uit 1870. De films en de musical zijn in Thailand verboden omdat ze een negatief beeld zouden schetsen van Koning Mongkut en zijn hofhouding. Er zouden romantische gevoelens zijn geweest tussen koning Mongkut en Anna. Van dat laatste blijkt niets uit Anna’s eigen verhaal en zij geeft een genuanceerd beeld van Koning Mongkut: zijn positieve en negatieve karaktertrekken en daden. En zij gaat vaak in op de deerniswekkende toestand van de vele vrouwen van koning Mongkut en de talrijke op de grond kruipende slaven. Haar eigen verhaal komt als eerlijk over
Dank je voor de aanvulling, Tino. Ik had je verhaal indertijd wel gelezen, maar had de naam Leonowens daaruit niet onthouden. En zoals je ziet heb ik slechts zeer beperkt “onderzoek” gedaan. Ik had al wel begrepen dat Anna’s eigen verhaal heel wat genuanceerder was dan de latere romantiseringen.
Louis had een soortgelijke “mansion” in Tak. Ik weet niet wat daarvan geworden is.
Een goede biografie van charmante Louis en zijn avonturen met teak en dames, is W. S. Bristowe: Louis and the king of Siam, London, 1976.
Zou te vinden moeten zijn in elke goede bilbiotheek….
Sorry voor vertaling. Bedoelde Mooi artikel. Een van de betere.
Inmiddels is het huis opgeknapt en wordt er iedere 3e zaterdag van de maand iets cultureels georganiseerd.
Prachtig huis, vergane glorie, terechte aandacht er voor.
Berthy, Chiang Mai
Het huis in Lampang wordt/of is onder tussen gerestaureerd…, Louis T. Leonowens is ook een van de stichtende leden van de Chiang Mai Gymkana golfclub.