De arme man had een heel klein rijstveld en kon nauwelijks voor zijn eigen eten zorgen. De god Indra kreeg medelijden met hem en verstopte een mooie vrouw in de slagtand van een olifant en liet dat vallen in zijn akker. Hij vond die slagtand en nam hem mee naar zijn hutje. Hij had geen idee dat er een vrouw in verstopt zat.
Toen hij de volgende dag terug kwam uit het veld zag hij dat iemand voor hem gekookt had, en nog lekker ook. Hij stond perplex. ‘Wat nou? Wie heeft dit gedaan?’ mompelde hij. De eerste dagen gooide hij het eten weg; hij was bang vergiftigd te worden.
Maar hij was nieuwsgierig naar wie er had gekookt; klom in een boom en wachtte. Tenslotte zag hij een vrouw uit de slagtand komen en die begon eten te koken. Hij liep op zijn tenen naar binnen, stopte met een doek de opening in de slagtand dicht en vroeg ‘Wie ben jij?’ ‘Ik maak eten voor jou. Waarom gooi je het eigenlijk weg?’
Ze gingen trouwen en bleven in zijn hut wonen. Ze was knap. Een heerlijke meid! Iedereen was weg van haar schoonheid. En dat hoorde de heerser over die stad. Die ging eens een kijkje nemen en riep ‘Wat een schoonheid!’ Hij werd bezeten van die vrouw, wilde haar voor zichzelf en ging bedenken hoe hij de rijstboer kon vermoorden. Want, verwachtte hij, boertje dood en de vrouw voor hem…
Dieren in de valstrik
Terwijl de heerser nadacht ving de boer dieren die van zijn voorraadje rijst hadden gegeten. Hij ving eerst een civetkat in zijn strik en wilde hem doden. Maar de civetkat riep ‘Alsjeblieft, spaar mijn leven. Dan zal ik je helpen als je wat nodig hebt of ongelukkig of bezorgd bent.’ De boer was overtuigd en liet hem los.
Later ving hij een tijger en een naga en dat ging op dezelfde manier. Beide dieren riepen ‘Alsjeblieft, spaar mijn leven. Dan zal ik je helpen als je wat nodig hebt of ongelukkig of bezorgd bent.’
En de boer liet ze gaan.
De boer wordt uitgedaagd….
De heerser liet de arme man komen en gaf een opdracht. ‘Vind een haan om tegen mijn haan te vechten. Als jij wint krijg je duizend stukken goud. In het andere geval laat ik je vermoorden.’
Maar de goede man had geen haan en geen idee hoe er een te kopen. Zijn vrouw greep in. ‘Doe niet zo somber. Weet je nog van die civetkat in jouw strik? Waarom roep je hem niet?’ Dus hij riep hem en de civetkat kwam. ‘Waarom roep je me? Wat is het probleem?’
De boer legde alles uit en de civetkat had een plan. ‘Wees niet bang en roep me morgen weer.’ De dag daarna kwam de civetkat en veranderde zichzelf in een afgetobde ouwe haan. De arme man nam die mee naar het paleis. De toeschouwers lagen al snel in een deuk. ‘Hoe kun je nou winnen met zo’n beest?’ Er werd stevig op de strijd gewed en ze lieten de hanen los.
De haan van de heerser was niet bang! Sloeg met zijn vleugels, flap-flap, en ze vlogen op elkaar af. Klabang! Maar even later lag de strot van de haan van de heerser open; de civetkat, weet je nog?, had zijn strot doorgebeten. De boer kreeg duizend stukken goud.
Een dag of tien later werd de boer weer uitgedaagd. ‘Kom met een stier. Als jouw stier verliest dan…’ Weer voor duizend stukken goud. Deze keer werd de tijger geroepen die veranderde in een afgeleefde ouwe stier maar die was nog sterk zat om de stier van de heerser over de kling te jagen.
De heerser had er nog steeds niet genoeg van en gaf hem de opdracht een boot mee te nemen voor een race. Zelf had die al een mooie, grote boot waar al zijn vrouwen en kinderen met gemak op konden. De boer raakte weer in paniek.
Hij riep de naga en die veranderde in een kloterig klein bootje. Ze lagen klaar voor de race. De heerser in zijn grote boot met muziek en al zijn vrouwen en kinderen tegen het bootje van de arme boer. Maar dat was eigenlijk de naga!
De race begon en na een stukje varen sloeg de naga met zijn staart op het water. Hij sloeg zo hard dat massa’s water in de boot van de heerser vielen. Die boot zonk en alle vrouwen en kinderen en de heerser zelf verzopen.
Dat komt er van als je iemand anders zijn vrouw wil…
Bron:
Titillating tales from Northern Thailand. White Lotus Books, Thailand. Vertaald uit het Engels en bewerkt door Erik Kuijpers.
De auteur is Viggo Brun (1943) die in de jaren 1970 met zijn gezin in de regio Lamphun woonde. Hij was ‘associate professor’ Thaise taal aan de universiteit van Kopenhagen.
Ook dit verhaal komt uit de mondelinge overlevering in Noord-Thailand. Zie voor meer toelichting: https://www.thailandblog.nl/cultuur/twee-verliefde-schedels-uit-prikkelende-verhalen-uit-noord-thailand-nr-1/
Dit grappige verhaal heeft wel iets van een ander verhaal uit de Thaise volksvertellingen, namelijk ‘de prins in een schelp’. Zie deze link: https://www.thailandblog.nl/cultuur/sung-thong-de-prins-in-een-schelp-uit-folktales-of-thailand/
Heel veel van die volksverhalen gaan over gewone boeren die koningen en andere heersers te slim af zijn vaak geholpen door goden. De dorpsbewoners moeten die verhalen met gejuich en gelach hebben aangehoord.
Wij noemen dat sprookjes.
Wie zijn ‘wij’, chris? Vertel.
Nee Chris,
Dit zijn geen sprookjes.
Dit zijn prachtige verhalen die al heel lang worden verteld.
Heel vroeger had je van die verhalenvertellers, zoals ik ze lang geleden ook nog in Marokko heb gehoord.
Tino heeft gelijk, de dorpsbewoners hangen aan de lippen van de verteller en juichen, huilen en lachen samen.
Een prachtig verhaal was dat Erik.
Hier zijn wat definities van een sprookje Simon.
https://www.encyclo.nl/begrip/sprookje
De volgende definitie vind ik het meest van toepassing op de door Erik vertaalde vertelling:
“Prozavertelling die gewoonlijk door mondelinge overlevering is blijven bestaan en waarin fantastische, wonderbaarlijke of metafysische feiten en gebeurtenissen het genre bestemmen tot een overwegend fictionele tekst (fictie). Heksen, sprekende dieren (dierensprookje) of dingen, kabouters, feeën, draken, trollen, tovenarij etc. vormen de elkaar afwisselende bestanddelen van het sprookje.”
Ik ben het dus met chris eens en neem aan dat je niet denkt dat dit verhaal werkelijk gebeurd is.
Natuurlijk TheoB, niemand denkt dat een sprookje ooit echt gebeurd is. Maar de meeste mensen begrijpen de diepere betekenis, de symboliek, en daar gaat het om. We moeten ons dus afvragen wat dit sprookje betekent, daar gaat het om. Kinderen begrijpen die achterliggende gedachte vaak sneller en negeren het feit dat dieren niet kunnen praten. Zo zie ik ook godsdienstige verhalen. En de schilderijen van van Gogh met een vreemd gekleurde wereld.
Ik heb mijn zoon Rak veel voorgelezen in Thailand. Zijn Nederlands is nog steeds heel behoorlijk. Ooit las ik hem het sprookje voor van de leeuw en de muis. Ik zei ‘maar dat kan niet waar zijn, Rak, leeuwen en muizen kunnen toch niet praten ‘. Hij antwoordde ‘maar daar gaat het niet over, pap. Die leeuw heeft de muis geholpen en toen heeft de muis weer de leeuw geholpen’.
‘Wij’ mensen uiten onze verlangens, liefde, blijdschap, verdriet en frustraties in verhalen, poëzie, theater, liedjes, kunst en sprookjes. Zelfs dan verdwijnen in ons geliefde Siam/Thailand mensen daarvoor in de gevangenis. Dat is geen sprookje.
Maak uw keuze Heren.
https://historiek.net/verschil-tussen-mythen-en-sagen/56094/
Het zijn leuke schrijfsel trouwens waar vaak de geschiedenis van een land goed te herkennen is.
Ik ga voor de ‘Mythe’ hoewel Azië niet vermeldt in deze link.
Het boek zelf veegt alles op een hoop en gebruikt Engelse woorden.
Myth heet bij ons mythe, fabel, allegorie, verzinsel, fictie.
Legend is bij ons legende, legendarisch figuur, heiligenleven
Trickster tales; tale is verhaal, sprookje, legende, gerucht, roddel, praatje
Fairy tale is bij ons sprookje of verzinsel
Anecdote is bij ons anekdote en verholen geschiedkundige / biografische bijzonderheid
What’s in a name, zei ooit iemand.
Dan komt er pak verhaaltjes over seks en vreemdgaan, en over de seksuele verlangens van monniken en de manier waarop ze daarmee omgaan. Toch is het boek geen chronique scandaleuse want ik neem aan dat bijna alles nooit heeft plaatsgevonden.
Maar daarvoor heb ik het boek niet gekocht. Het gaat mij om de overlevering en de volkshumor die van mond tot mond wordt overgebracht van generatie naar generatie.