(Geen) zout in de pap
Toen ik in de jaren tachtig voor het eerst sinds lange tijd een grondige medische keuring onderging – als onderdeel van een sollicitatieprocedure – bleek, dat mijn bloeddruk iets aan de hoge kant was. Niet alarmerend, maar de arts adviseerde mij o.a. zo veel mogelijk zoutloos te eten. “Zout”, zei hij, “had nooit ontdekt moeten worden als smaakmaker. Het is zeer ongezond en kan rampzalig zien voor je nieren”.
Begon toen met echt zoutloos te eten, maar dat ging mij toch wel wat te ver. Maar wel minder zout, zo heb ik sindsdien nog nooit een zoutvaatje in een restaurant gebruikt. In het algemeen zijn restaurants niet zuinig met zout en toch, kijk maar om je heen, zien je veel gasten meteen het zoutvat pakken er lustig op los strooien. Je kon mijn (overleden) vrouw (kok en kooklerares) niet meer beledigen dan dat bij haar aan tafel te doen, “Proef het eerst eens, verdorie!”
Nierziekten in Thailand
Ik moest hier aan denken toen ik een artikel van The Nation een verhaal las over nierziekten die in Thailand een alarmerend peil hebben bereikt. In Nederland en België lijdt 10% van de bevolking aan chronische nierziekte, in Thailand is dat zelfs bijna 20%.
De grote boosdoener achter deze deprimerende cijfers is zout. Thais lijken wel verslaafd aan natrium, te pas en vooral te onpas wordt zout aan eten toegevoegd in de vorm van bijvoorbeeld vis- en oestersaus.
In het artikel wordt een interview met Dr. Anutra Chittinantana, voorzitter van de Thaise Vereniging van Nefrologie (onderdeel van de interne geneeskunde, dat zich bezighoudt met nierziekte en nierschade) aangehaald. Hij vertelt dat een nierziekte als chronisch wordt beschouwd als de nierfunctie op minder dan 10% werkt gedurende een periode van drie maanden. Hij merkt daarbij op dat mensen de neiging hebben om een arts te raadplegen als het te laat is, meestal in een fase waarin volledig herstel is uitgesloten. “Wat we dan alleen kunnen doen, is de nierschade zoveel mogelijk te beperken door middel van medicatie en dialyse” aldus Dr. Anutra.
De rapporten met de huidige cijfers van nierziekte in Thailand is deprimerende lectuur. Volgens Dr. Anutra zijn er in Thailand meer dan 200.000 patiënten in een laatste fase van de nierziekte, 40.000 van hen wachten op een niertransplantatie. Helaas kunnen in Thailand per jaar slechts 400 patiënten geholpen worden met een dergelijke transplantatie.
Minder zout
Het probleem kan alleen worden opgelost als er aangedrongen wordt om de consumptie van zout te beperken. Studies van over de gehele wereld hebben aangetoond dat het eten van te veel zout nierziekte kan veroorzaken en bovendien een belangrijke bijdrage levert aan een te hoge bloeddruk.
Zout eten we niet alleen door toevoeging aan het eten bij het koken maar het komt in allerlei andere voedingsmiddelen voor, denk aan vis- en oestersaus, zout in kant-en-klare gebakken producten en in frisdranken, waarin natriumbicarbonaat (bubbeltjes) zit.
In 2012 werd een Low Salt Thailand network opgericht die actief is met het bevorderen van zoutarm of zoutloos eten. Resultaten zijn (nog) niet geweldig want de fabrikanten willen wel minder zout in hun producten, maar die zijn bang dat de Thaise consument afhaakt. Hun smaakpupillen zijn gewend aan zout en voedsel zonder zout vindt de Thai flauw en smakeloos. Jonge mensen worden pas overtuigd van de noodzaak om minder zout te gebruiken als er in hun naaste omgeving chronische nierproblemen voorkomen.
Hoeveel zout is dan teveel? Welnu, de dagelijkse inname van natrium in welke vorm dan ook zou niet meer dan 2000 mg per dag moeten zijn. Dat is minder dan een halve theelepel tafelzout. Maar let op de sauzen bijvoorbeeld: een eetlepel vissaus bevat al 1420 mg, net als sojasaus; oestersaus is beter, maar nog altijd bijna 500 mg natrium.
Wereld Nier Dag
Vandaag is het Wereldnierdag waarbij over de gehele wereld extra aandacht aan de nierziekten wordt besteed. Een mooie dag om zelf eens in de keuken te kijken hoeveel zout er gebruikt wordt en dan vooral afspreken, dat om te beginnen van het peper- en zoutstelletje op tafel het zoutvaatje voorgoed naar de keukenkast verbannen wordt.
Eet smakelijk!
Ik koop al sinds 1977 food producten in Thailand. Het eerste wat ik altijd doen moet, is het totaal overbodige zout uit de receptuur verwijderen. Of het nu sweet chili saus is, wat de Thais zo graag over kip doen, ready-to-cook, of conserven overal is veel te veel tot bijzonder veel zout aan toegevoegd.
En een Thai tot nadenken brengen….
Moderator: niet chatten svp
Voor zout is er ’n prima vervangmiddel: gele curry, dat gebruikte ik veel toen ik nog in Belgie woonde en ik zelf kookte. Smaakt heerlijk, maar het is natuurlijk niet op alle gerechten toepasbaar. Te veel suiker is ’n even grote boosdoener, daar kan je diabetes van oplopen en daar geraak je nooit meer vanaf, tenzij je de pancreas laat vervangen en dan zit je wellicht levenslang vast aan medicijnen tegen afstotingsverschijnselen. De boodschap is, alles met mate gebruiken.
Goede tip, de gele curry. En inderdaad Roger. Je zou kunnen stellen; te veel suiker leidt tot diabetes en te veel zout tot hoge bloeddruk. Behoudens aangeboren aandoeningen, zijn dit 2 zogenaamde welvaartsziekten. Sluipende moordenaars. Er zijn landen waar mensen sterven van honger. Anderen eten zich chronisch ziek. Of eten chronisch ziekteverwekkers.
Allemaal goed en wel, maar wat is die gele curry eigenlijk (en dan heb je ook nog curry in andere kleuren)
Beste Willem, kijk eens op de website http://www.food.com/library/curry-powder-487. Daar wordt uitgelegd waar curry eigenlijk uit bestaat: het is ’n samenstelling van tot 20 verschillende kruiden en specerijen. Het zou Indisch van oorsprong zijn en wordt veel in de Indische keuken gebruikt, het zijn dus natuurlijke ingredienten . ’n Uniform recept voor curry schijnt niet te bestaan.
zeer bedankt heer Roger Hemelsoet. Ik heb niet gezien dat er suiker aan besteed wordt, en dat hoop ik nou maar dat mijn favorite restaurant, dat ook niet doet.
Goed verhaal. Ik zelf heb ook een flinke waarschuwing gehad vorig jaar. Gelukkig geen blijvende schade maar het heeft mij wel aan het veranderen geslagen. Ik vraag ook om minder zout in Thaise restaurants. De bediening en koks vinden het wel moeilijk om mij zo ‘smakeloos’ te laten eten en komen steevast met pepermolens en allerlei andere kruiden aanzetten.
Ik ie nu dat er een fout voorkomt in m nijn e-mailadres (hoe lang al?, vraag ik mij af) en herhaal hier mijn vraag:
Wat kan ik die aangewezen ben op de supermarkt en (voor de lunch) op wat de restaurants aan het strand in mijn omgeving bieden, hier nu afdoende aan doen?
Ik verbeterde bij dit bericht uiteraard de fout in mijn e-mailadres.
Zout is een noodzakelijk iets in ons lichaam ! Verleden jaar stond daar een artikel in de lancet dat het een
grote medische blunder is een zoutloos dieet heeft duizenden mensen het leven gekost ? Teveel zout is
niet echt mogelijk uw lichaam neemt dat niet op in de sahara eet men minstens een
kleine 2 gram tot 30 gram per dag en daar is feitelijk niemand van doodgevallen maar dit geld alleen als
je fysiek in orde bent geen speciale afwijkingen in uw nieren hebt . Suiker heeft bijna dezelfde chemische
samenstelling beide stoffen zitten in alle mogelijke etenswaren als bewaarmiddel iedereen in de wereld
eet veel meer dan de beruchte norm die men voorstelde 1250 mg is een lachertje er zijn wel degelijk
mensen die afwijkingen hebben en daar problemen mee krijgen maar om de ganse wereld op een dieet
te zetten zonder zout is absurd en smaakloos.
In een poging minder schadelijk zout te gebruiken neem ik al jaren (uitsluitend op een eitje of radijsje) het in Nederlandse supermarkten te verkrijgen Engelse product Lo Salt (“66% minder natrium dan in gewoon zout”). Volgens het etiket “…. is de natrium vervangen door “natuurlijke, nuttige mineralen zoals kalium…”.
Ze adviseren voor gebruik overleg met de huisarts.
En volgens mijn smaakpapillen smaakt het naar gewoon zout.
Naast die 350 gram strooiverpakking zijn ook kleine strooivaatjes te koop. Bij zaken als Xenos heb ik miniatuur zout/peper vaatjes gekocht zo groot als een sleutelhanger. Totaal gevuld met dat zout voor in de broekzak of het tasje dames.
Paul Tung Maha Mek
Velen van ons -ik wel tenminste- leven in Thailand. Wat er in NL (of Vlaanderen) wel of niet te koop is, daar heb ik niets aan. Ik vind het hier in Thailand (althans op Koh Chang) heel moeilijk om aan het gezond voedsel te komen. Daar is het zoutprobleem maar een klein deel van en tegelijk het suikerprobleem een heel groot deel. In vrijwel alles, maar dan ook alles, zit suiker, en dat is -zacht gezegd- niet goed. Overigens ging een recent artikel in -ik meen- de Volkskrant erover dat de mensheid waar ook ter wereld almaar meer hetzelfde eten te eten krijgt. Dat eten wordt immers gefabriceerd en aangevoerd door wereldwijd maar een paar grote firma’s. Als je bijvoorbeeld geen cola meer wilt zien, teken ik daarbij aan, dan is er nog maar een enkel land ter wereld waar je naar toe kunt gaan: Noord-Korea. Nou, ik overweeg toch maar niet om daar heen te gaan, wel overweeg ik om van Koh Chang af te gaan en in of nabij Pattaya te gaan wonen; dat zal nog wel even duren, ik moet eerst wel weten of de supermarkten daar veel beter gesorteerd zijn (er zijn daar wel grotere supermarketen; grotere supers zijn -hoop ik- beter gesorteerd). Dat terwijl ik eigenlijk helemaal niet in een (altijd lawaaierige en luchtvervuilde) stad wil wonen (en wel dicht bij een Thais strand).
Misschien heeft iemand ervaring met de dieetaanwijzingen van Kris Verburgh (een Vlameling) en het zich houden daaraan hier in Thailand.
Na een grondige inventarisatie van wat er allom zoal gekoeterwaald wordt op dieetgebied, steekt Kris Verburgh zijn benadering daar bepaald wel ver boven uit, vind ik en weet ik wel zeker.
Verburgh zijn wetenschap -hij is een geniaal wetenschapper- komt erop neer dat voedsel het beste (preventieve) medicijn is. Inderdaad zegt hij (in zijn -Nederlandstalige- boek) over natrium/kalium ook wat: dat we een stuk minder natriumzout zouden moeten eten, en meer kaliumzout; zie voor ondermeer het bestellen van zijn boek http://www.voedselzandloper.com.
PS. Op Foodlog heb ik gefulmineerd tegen het tekort schieten van in het algemeen, niet specifiek de Thaise de supermarkt; daar is mijn analyse door andere bloggers met waardering ontvangen.
Kritiek op het veel te behoudende VoedingsCentrum in NL heb ik wel, Kris Verburgh ook.
@,
Zeezout is de beste vervanging voor gewoon zout.
Je kan die in zoutmolens kopen en deze op fijn of grof zetten.
Zit veel minder slechte troep in en behoeft dus niet dat laffe voedsel te eten.
Wat suiker betreft, dat wordt hier met kolenschoppen gebruikt.
Ik dacht het al eens eerder gezegd te hebben.
Ik heb een apparaat gekocht om zelf yoghurt te maken.
Volgende week gaat dat gebeuren en laat het weten.
Heb hier al een TB-er een potje beloofd, dus die kan ook een mening geven.
Het enig wat ik nodig heb is een potjes yoghurt zonder suiker of die griekse yoghurt.
LOUISE
Met alle excuses, dat zeezout de beste vervanging zou zijn voor gewoon zout, is een mythe; zeezout bestaat voor meer dan 90% uit ‘gewoon’ zout, namelijk NaCl. Allerlei andere zouten die -allemaai in geringe hoeveelheid- in zeewater voorkomen zijn ook geen wonderbestanddeel met zoiets als paranormale eigenschappen.
Ook een mythe is dat zelfgemaakte yoghurt iets zou doen wat ‘gewone’ yoghurt niet kan. Het kan alleen maar dat wat welke zuivel dan ook, ook kan; zuivel is gewoon in tegenstelling tot wat men daarvan eerder dacht, niet aan te bevelen. Kaas, dat dan ook nog eens vergiftigd is met zout, ook niet.