Lezersinzending: De crematie van een neef
Vorige week woensdag belde ze mij vanop haar werk, m’n vrouw. Of ik tegen 16.00 uur naar het huis van ‘mom’ kon gaan? Samen zouden we dan naar een tempel ergens in Bangkok rijden want er moest gebeden worden om 19.00 uur. De reden? Haar neef, een soldaat, 40 jaar was met drie kogels genadeloos neergeschoten. Het hoe en waarom blijft mij tot op heden wat onduidelijk. Maar na één nacht op intensive care is haar neef overleden en we moesten dan ook gaan bidden.
Op het moment van de telefoon was ik de woonkamer aan het schilderen. Ja, ook dat moet hier in Thailand al eens gebeuren… Grote kuis! Ik stop dus op tijd. Neem een douche, maak me klaar en even voor 16u00 sta ik bij haar ma op de stoep. Wacht even, er is telefoon. Blijkt dat het lichaam nog niet vrij gegeven kan worden en het bidden dus naar de volgende dag uitgesteld zal worden.
Donderdag is het dan zover. Om 15.30 uur ga ik naar haar ouders en samen met een neef rijden we naar de bewuste tempel. Een hoop familie is al aanwezig. De meeste zijn bezig met het bereiden van één of ander gerechtje. Eten is er altijd bij, zelfs op een begrafenis.
De eerste bidsessie is bijna afgelopen en om 19.00 uur start de tweede waar ook wij aan deelnemen. We gaan naar de met airco uitgeruste zaal. De mooi versierde kist staat op een verhoog tegen de muur aan. Schitterende bloemstukken staan op en rond de kist. Naast de kist prijkt een foto van de veel te jonge overledene.
Vier monniken treden aan en beginnen in een voor mij onbegrijpelijke taal hun gezang. Monotoon maar allen in koor houden ze het zo’n 5 minuten vol. Er volgt een korte break. Die wordt benut om even rond te gaan met…jawel ! Eten en water.
Nadien hervatten de vier wijzen hun taak. Telkens voor een 5-tal minuten waarna er een korte pauze ingelast word. Het valt me op dat ook tijdens het gezang of gebed, zo u wilt, weinig of geen respect ten aanzien van de overledene betoond word. Misschien is het wel een misvatting van mijn kant en normaal hier dat er met GSM gespeeld, gebeld, luide gesprekken gevoerd worden en zelfs gelachen word. Ik moet zeggen: ik voelde mezelf met momenten ongemakkelijk.
Stel je voor dat je in eigen land in de kerk dergelijke taferelen ziet. Neen, wat respect mag wel vind ik. Op een bepaald moment zag ik dat er iemand op de kist ging kloppen. Waarom doet men dat eigenlijk? Als er iemand van de lezers hier een goede verklaring voor kan geven, zou ik dat erg waarderen. Volgens mijn vrouw is het om aandacht te vragen voor de gebeden die komen gaan. Of ook nog voor het offer dat naast de kist is gezet.
Tegen het einde aan werden de vier monniken nog een omslag en een bloemstuk overhandigd.
Om 20.00 uur zat de eerste gebedsdag erop en konden we huiswaarts. Ook vrijdag en zaterdag werd er om 19,.00 uur gebeden en waren exact dezelfde taferelen te zien.
Het is zondag, de dag van de crematie. Om 8.00 uur in de morgen vertrekt ‘mom’ al met de taxi. Haar zus had gevraagd vroeg te komen want er moet eten bereid worden voor de monniken. M’n vrouw en ik zouden later op de dag gaan. Om 16.00 uur zijn we er. Een massa volk heeft al plaats genomen. De familie zit verenigd in de koele gebedszaal en wacht. Iemand komt langs en deelt papieren bloemetjes uit. Het is bijna 16.30 uur, tijd voor het vuur.
We begeven ons naar het aanpalende gebouw waar de crematie plaatsvind. De kist staat reeds voor de crematie oven op een verhoog. Samen met m’n vrouwtje ga ik de trappen op. We groeten en leggen het papieren bloemetje onder de kist. Een lange mensenstroom volgt ons. We verlaten het gebouwtje langs de andere kant. Beneden ontvangen we nog een aandenken. Een kommetje.
Eens iedereen de kist gegroet heeft, krijgen de naaste familieleden en vrienden, die het wensen nog een laatste kans om het lichaam te zien. De kist wordt van het onderstel gescheiden en geopend. Emoties komen op en tranen vloeien. Sommigen leggen nog wat geld in de kist. Het wordt er even snel weer uitgehaald door de medewerkers.
De kist gaat dicht. Voorgoed. Een drietal mensen zorgen voor de laatste handelingen die nodig zijn om lichaam en kist tot as te herleiden. Het maakt indruk op de aanwezigen. Even heerst er stilte.
We begeven ons terug onder de familie leden. Moeder, vrouw en dochter van de overledene moeten opgevangen worden. Voor hen is het extra moeilijk. Nu pas hoor ik dat de vrouw van de overledene 3 maanden zwanger is. Dit heugelijke nieuws vernam hij op de dag dat hij neergeschoten werd….
Uitgebreid nemen we afscheid.
Op weg naar de wagen passeren we opnieuw de gebedszaal. Mensen zijn druk in de weer om al het meubilair te herschikken. Dan pas zie ik het. Een volgend lichaam ligt al klaar om gekist te worden…
Ingezonden door Walter
Dat kloppen op de kist gewoon een groet aan de overledene. En inderdaad het tateren tijdens de gebeden is niet abnormaal. Maar zijn gewoonlijk oudere dames.
Volgens wat mij toen verteld is, kloppen ze op/in de kist om de boze/slechte geesten te verjagen.
Heb verschillende keren bij de familie een crematie meegemaakt,en bewonder de samenhorigheid van de rest van de dorpsbevolking. Na het overlijden komt meteen hulp van buren,en andere dorpsbewoner,die meestal helpen met een grote tent bouwen,en het koken ter verzorging van de eventuele gasten. Vaak kan het meerdere dagen duren,voor de uiteindelijke crematie plaats vind. Iedere avond komen de monniken van de tempel om samen met de familie,en genodigden te bidden,om daarna gezamelijk nog wat te praten. Meestal gaat dit praten samen met de nodige hoeveelheid van Whiskey,zodat een buitenstaander haast denkt dat het meer om een feest gaat,als om een crematie. Meestal worden door de mannen kaarten en andere gokspelen gespeeld,waarbij men bij het eventuele geluk hoopt,op de goede geesten van de overledene. Op de dag van de crematie komt de sarg met veel versieringen op een wagen,die vaak onder het gebruik van veel vuurwerk,door een deel van de genodigden in richting tempel getrokken wordt,voor de crematie plechtigheid. Het vele vuurwerk,en oorverdovende geknal,dient ook hier voor het verdrijven van de eventuele boze geesten.
Dat geknal is inderdaad tegen boze geesten.
Op mijn vraag waarom ze alle boze geesten in de omtrek met dat geknal waarschuwden, dat er een crematie plaats ging vinden, heb ik echter nooit een duidelijk antwoord kunnen krijgen.
Je kan het draaien of keren maar ook hier is het een commercieel gebeuren. Ook ik heb een crematie meegemaakt en dan nog wel van een nichtje van mijn vrouw, ze was beeldschoon en 14 jaar. En inderdaad tijdens een laatste groet werd ook daar, geld in de kist gegooid. Dat dient om tijdens de lange reis die volgt eventueel drinken te kunnen kopen ? En inderdaad de mensen van de begrafenis onderneming waren even rap om dat geld er terug uit te halen en in hun zakken te steken, ik vond dat niet kunnen maar ja wie ben ik ? Pas als de kist in de verbrandingsoven geduwd wordt steekt men pas het vuur aan om nadien nog een paar keer door het venstertje kijken of het vuur wel aan blijft. Ik was er nadien eerlijk gezegd wel een beetje kapot van.