(Wideandclick / Shutterstock.com)
Mag dat wel? Monniken die grappen maken? En nog wel óók over politieke toestanden?
Dit gaat over twee al lang heel bekende monniken met een groot aantal volgers op Facebook: Phra Maha Sompong en Phra Maha Praiwan. Een week geleden traden ze op in een twee uur durende livestream op facebook waar ze huidige toestanden in Thailand bespraken met veel grappen, en ze vragen van luisteraars beantwoordden.
Dat leidde tot veel ophef. De meeste mensen vonden het bijzonder prettig en heel gewoon, maar anderen waren er boos over. Srisuwan Janya, een bekende veelvuldige lastpak en aanklager, diende een klacht in bij het National Office of Buddhism (NOB) die zullen nagaan of het gedrag van deze monniken wel passend is bij hun status als boeddhistische monniken.
Van monniken wordt verwacht dat zij upekkha toepassen, gelijkmoedigheid, vaak vertaald als de afwezigheid van emoties als verdriet, boosheid, humor en blijdschap. Maar…. de Boeddha toonde een keer zijn boosheid toen hij twee zieke monniken verwaarloosd zag liggen in een tempel. Hij maakte als tachtigjarige grappen met de even oude koning Pasedani over hun rimpelige en gebochelde oude lichamen. Hij was blij met een goede maaltijd en wandelen in de natuur. Hier een goede beschrijving van wat de echte upekkha is. Het is geen onverschilligheid of gebrek aan empathie:
De Amerikaanse boeddhistische monnik Bhikkhu Bodhi zei het als volgt:
“The real meaning of upekkha is equanimity, not indifference in the sense of unconcern for others. As a spiritual virtue, upekkha means stability in the face of the fluctuations of worldly fortune. It is evenness of mind, unshakeable freedom of mind, a state of inner equipoise that cannot be upset by gain and loss, honor and dishonor, praise and blame, pleasure and pain. Upekkha is freedom from all points of self-reference; it is indifference only to the demands of the ego-self with its craving for pleasure and position, not to the well-being of one’s fellow human beings. True equanimity is the pinnacle of the four social attitudes that the Buddhist texts call the ‘divine abodes‘: boundless loving-kindness, compassion, altruistic joy, and equanimity. The last does not override and negate the preceding three, but perfects and consummates them.”
De meesten zullen ook het beeld kennen van die dikbuikige Lachende Boeddha. De Lachende Boeddha was een boeddhistische zen monnik die duizenden jaren geleden in China leefde. Hij heette Quieci en stond bekend als de vriendelijke en liefhebbende. Quieci was anders dan de meeste monniken. Volgens de legende prezen zijn medemonniken hem om zijn gulle lach. Daarom werd zijn bijnaam de Lachende Boeddha.
Ik moet de lezers helaas teleurstellen waar het gaat om een beschrijving van de grappen. Het gaat me te snel, met een combinatie van moeilijke termen en veel jeugdige slang, wat ik niet kan volgen. Ik hoop dat er nog een Engelse vertaling volgt.
Opmerkelijk vond ik het volgende. De twee monniken zitten voor een boekenkast. Eén van de boeken die ik kan zien is een Thaise vertaling van de Dagboekbrieven van Anne Frank. Ze hebben een brede belangstelling en dat is goed.
Berichten uit de Bangkok post:
https://www.bangkokpost.com/thailand/politics/2177415/monks-in-hot-water-over-livestream
https://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/2178207/chatty-monks-not-an-issue
Video’s over hun optreden:
Een volledige versie (bijna 500.000 weergaven):
Een korte versie (6 minuten)
Een monnik en gemoedelijkheid, dit zou inderdaad zo moeten zijn. In de praktijk is het soms heel wat anders.
Mijn schoonmoeder, al aardig op leeftijd, wordt om de haverklap gebeld door de zoon van de buren. En laat net die zoon een monnik zijn die al heel wat jaren ingetreden is in de plaatselijke tempel.
Hij, dé monnik, doet niets anders dan mijn schoonmoeder de huid vol te schelden en haar van allerhande leugens te verwijten. Van enige terughoudendheid is er bij hem geen sprake.
Gelukkig heeft mijn schoonmoeder heel wat aanzien bij de plaatselijk gemeenschap en kan meneer de monnik haar weinig schade berokkenen. Buiten de slapeloze nachten die ze eraan overhoudt en de grote geldsom (+ 300000THB) die zijn familie haar nog schuldig is (en nog bij andere personen) , is ze nog steevast een grote fan van Boeddha en alles erom heen. Tot spijt wie het benijdt.
Ik heb al lang mijn twijfels bij de indoctrinatie van dit geloof. Een monnik is in sommige gevallen geen onbesproken figuur die onder leiding van zijn geloof opeens van zijn criminele persoonlijkheid verlost is.
Ik begrijp heel goed wat je bedoelt, Jos. Ik heb ook mijn grote twijfels, niet bij de leer van het boeddhisme, de Dhamma, maar bij de regels en het gedrag van monniken.
Monniken mogen geen vrouwen aanraken. Ik vroeg eens aan een aantal monniken of ze een vrouw die op het punt staat te verdrinken uit het water mochten trekken. Nee, zeiden de meesten. Je laat haar dus verdrinken, vroeg ik. Nee, we halen hulp, gooien een stuk hout of een touw naar de vrouw. Een enkeling zei: ja, natuurlijk moet je haar vastpakken en helpen.
Het verschil tussen de letterlijke tekst van de wet en de geest van de wet. Ik heb veel crematies bijgewoond. Waarom geven de monniken zelden blijk van hun medeleven?
Te laat! Ik wilde er nog een Nederlandse vertaling van het Engelse stukje in de tekst toevoegen..Hier komt het, een belangrijke boeddhistische tekst:
“De echte betekenis van upekkha is gelijkmoedigheid, niet onverschilligheid in de zin van onverschilligheid voor anderen. Als spirituele deugd betekent upekkha stabiliteit in het aangezicht van de fluctuaties van werelds fortuin. Het is evenwichtigheid van geest, onwankelbare vrijheid van geest, een toestand van innerlijk evenwicht dat niet kan worden verstoord door winst en verlies, eer en oneer, lof en verwijt, plezier en pijn.Upekkha is vrijheid van alle punten van zelfreferentie; het is alleen onverschilligheid voor de eisen van het ego-zelf met zijn verlangen voor plezier en positie, niet voor het welzijn van de medemensen Ware gelijkmoedigheid is het toppunt van de vier sociale houdingen die de boeddhistische teksten de ‘goddelijke verblijfplaatsen’ noemen: grenzeloze liefdevolle vriendelijkheid, mededogen, altruïstische vreugde en gelijkmoedigheid De laatste overschrijft en ontkent de voorgaande drie niet, maar vervolmaakt en voltooit ze.
Dankjewel voor dit artikel, ook voor de dikke lachende Boeddha die ik bij de Chinees tegenkom, nu weet ik zelfs zijn naam.
Tja, Tino, in Nederland was er een tijd dat pastoors en dominees elkaar afwisselden op de buis met hun boodschap. De buis is nu vervangen door social media waar je ook de paus kunt tegenkomen…
Laat elkaar leven, is mijn visie. Ik zie liever lachende en grappen makende bedienaren van een religie of een levensvisie dan een monnik in Myanmar die moslims het land uit wil jagen of enkele monniken in Thailand die opriepen de moskee in de fik te steken… Er is al zat kapot gemaakt in naam van een heilig boek; ik vind het welletjes!
De Thaise autoriteiten zijn bang voor vrijgevochten monniken, Erik. De autoriteiten vinden dat monniken de status quo moeten ondersteunen. De meeste doen dat ook. Zij die dat niet doen worden verwijderd, soms gevangen gezet.
Gelukkig, alles is weer goed! De twee monniken verschenen voor een parlementscommissie over religie, kunst en cultuur en zij beloofden hun lachen en giechelen met 30-50% te verminderen!
https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2179067/drama-over-monks-giggly-live-stream-chat-show-settled
In Het Oude en Nieuwe Testament wordt ook niet zo vaak gelachen: maar een klein aantal keren, 5-10 keer.
Gelukkig vertelde mijn vrome rooms-katholieke vader wel eens een grap. Deze vond ik het leukst:
Een man sterft en gaat naar de hemel. Hij loopt daar verbaasd en blij rond. Op een dag komt hij de Heilige Maagd Maria tegen. Ze praten over koetjes en kalfjes tot hij opmerkt: ‘Maria, waarom kijk je zo somber? Je bent de moeder van God en in de hemel!’ ‘Vertel ik liever niet’, zegt Maria, ‘dat is al tweeduizend jaar geleden’. ‘Maar het helpt als je het vertelt. Ik zal het geheim bewaren!’ Maria: ‘Goed. Weet je, ik had eigenlijk liever een dochter gehad!’
Ik ben eigenlijk wel blij met monniken die zich uitspreken over de misstanden in de maatschappij.
En als we dan afspreken dat als alles weer is zoals het zou moeten zijn de monniken weer terugkeren naar de tempels ende militairen weer naar de kazernes.
Wordt het niet eens tijd dat men afscheid gaat nemen van sprookjes? Geloof of religie, het zijn beide smerige organisaties gebaseerd op het wegnemen van eigenwaarde. De dierenwereld is daarin een stuk vriendelijker.
Citaat:
‘Wordt het niet eens tijd dat men afscheid gaat nemen van sprookjes?’
Daar heb je wel gelijk in, Johnny. Hoewel ik mezelf geen boeddhist noem weet ik toch dat het boeddhisme de nadruk op eigen verantwoordelijkheid legt uitgaande van kennis en mededogen. Maar monniken…
Sprookjes zijn vaak ook goede leermeesters. Je moet de achterliggende betekenis achterhalen. Ik las ze veel voor aan mijn zoon. Dat geldt ook voor verhalen uit de bijbel. Neem ze niet letterlijk.
Een religie of geloof heeft natuurlijk ook prettige eigenschappen. Het kan mensen steun geven, of een antwoord zijn op iets wat ze anders niet kunnen verklaren of bevatten. Zaken zoals de dood (dat als je permanent de ogen sluit het gewoon allemaal voorbij is), tijd (oneindigheid is moeilijk te bevatten), wat de zin van ales is enzovoort. Er was een man, kan even niet op zijn naam komen, die zei dat “religie het opium van het volk” is en daarin geef ik hem gelijk. Afkicken is misschien wel het beste, maar in maten er gebruik van maken is heus het einde der tijden niet en soms zeer goed te begrijpen.
Maar zeker, misbruik ligt op de loer. Onder de noemer van religie of geloof worden mensen afgeserveerd of verstoten. Ook in Thailand, waar de Sangha raad (een democratie en forum voor open debat is die club zeker niet) meent te kunnen dicteren hoe de volgers van de leer zich behoren te gedragen. Ik zelf kan me niet voorstellen dat Boeddha zich zou opwinden over twee monniken die met humor en scherpe opmerkingen actuele zaken en problemen bespreken. De reactie vanuit Bangkok is voor mij een teken van angst, angst om controle te verliezen. Humor en kritiek is niet gewenst bij de powers that be. Maar wie ben ik? Ik zie geen kwaad in deze twee monniken, laat ze lekker door gaan.
Opium van het volk…
Woorden van Karl Marx.
Simpel uitgelegd, door te wijzen op de beloning in het hiernamaals, zouden onderdrukten zich schikken in hun lot.
Religies wegzetten als een soort kwaadwillende sprookjes is niet terecht. Als je niet in een goddelijk wezen gelooft kun je alleen maar concluderen dat religies dus door mensen zijn gecreeerd. En de reden daarvoor is dat ze simpelweg in een behoefte voorzien. Zoals Rob V. al aangeeft, vanwege de prettige eigenschappen als het geven van steun en het verklaren van het onverklaarbare. Het zijn grote groepen mensen die religies in stand houden, en niet hun vaak zelfverkozen leiders.
Overigens denk ik dat wat we nu in corona tijd zien bij de meest extreme anti-vaxxers in dezelfde behoefte voorziet: het onbekende/beangstigende proberen te duiden op een zo makkelijk mogelijk te begrijpen wijze. Niet in de vorm van religie maar in de vorm van complot theorieen. Het zoeken naar antwoorden, vaak genoeg ook buiten de wetenschap om, is mensen eigen.
Enig idee voor hoeveel werkgelegenheid het Boeddhisme in Thailand verantwoordelijk is? En nee, niet van de monnikken maar van alle produkten en diensten die daaromheen hangen (bouwen van tempels, verkoop van religieuze produkten, particuliere bestedingen bij huwelijken, begrafenissen, huisinwijdingen, toeristisch bezoek). Religie in Thailand is business, big business. Groter dan menige sector.
Thais Buddhisme is Bahtisme.
Je hebt gelijk, Chris! Ik noem ook altijd de economische voordelen van drugsgebruik en drugshandel. Denk aan politie, rechtbanken, advocaten, gevangenissen, ziekenhuizen en begrafenissen.
Ja, het zou een arme wereld worden zonder drugs en geloof. Laat mij maar naar de tempel gaan, dan mag jij naar de gevangenis. Ik draag toch meer jaren bij aan de thaise economie dan jij.
Citaat: Religion annually contributes about $1.2 trillion dollars of socio-economic value to the United States economy, according to a 2016 study by the Religious Freedom & Business Foundation. That is equivalent to being the world’s 15th-largest national economy, outpacing nearly 180 other countries and territories.
https://voxeu.org/article/impact-religious-values-economic-growth-and-productivity
https://scholarworks.uni.edu/hpt/186/
Beide monniken zijn ondertussen uitgetreden.
Een ervan is nu een beroemde drag queen met de naam ไพรวัลย์ Phraiwan en te zien op zijn officiële kanaal
https://www.youtube.com/@paivan01 met 487.000 abonnees.
Sorry, de bovenstaande link werkt niet. Maar deze wel om de vroegere monnik (ไพรวัลย์ Paiwan) en nu drag queen te laten zien:
https://www.youtube.com/watch?v=WpREhGGzXgM
Zoek eens op in Google: “Wat Mae Kaet Noi”
Een heel mooi voorbeeld wat een religie probeert te doen met onwetende gelovigen. Ja beste mensen, die tempel is gerelateerd aan het Boeddhisme. En zo zijn er nog meer te vinden in dit prachtig land.
Ik heb zo stilletjes een beetje mijn buik vol van al dat gedoe. Mijn Thaise echtgenote dringt zelfs niet meer aan om nog aan de lopende band tempels te bezoeken . Ik laat haar daarin vrij.