Wie zijn de Rohingya’s?

Met de recente ontdekkingen van massagraven in het grensgebied van Thailand en Maleisië, waarbij het kennelijk gaat om Rohingya vluchtelingen, is deze minderheidsgroep weer volop in het nieuws. Niet voor het eerst trouwens want de Rohingya geschiedenis is een aaneenschakeling van vervolging, onderdrukking, discriminatie, verkrachting, moord en vluchtelingenkampen. Wie zijn de Rohingya’s eigenlijk?

De Rohingya’s zijn een islamitische minderheid die voornamelijk in de staat Arakan in Myanmar (Birma) leeft. Daar wonen nu nog ongeveer 800.000 Rohingya’s, de populatie van dit volk bedraagt wereldwijd tussen de 1,4 en 3 miljoen mensen. De meerderheid van de Rohingya’s belijdt de soennitische vorm van islam en spreekt ook een eigen taal.

Er bestaan twee theorieën over de oorsprong van dit volk:

1. Het is een autochtone bevolking van de Birmese Staat Rakhine (voormalig Arakan)
2. Het is een migrantengroep die oorspronkelijk in Bangladesh leefde en tijdens de Britse overheersing naar Birma zijn gemigreerd.

De Birmese overheid heeft de voorkeur voor de tweede theorie en ziet de Rohingya’s als ongewenste vreemdelingen die niet toebehoren tot de minderheden van Birma en ook niet tot de volkeren die in Birma leven. Volgens de Verenigde Naties zijn de Rohingya’s één van de meest vervolgde minderheden ter wereld. Door het racistisch en religieus geweld tegen dit volk zijn in de loop der tijden honderdduizenden gevlucht naar Bangladesh en andere nabijgelegen landen, waaronder Thailand.

Geschiedenis

De eerste moslims die zich in Arakan vestigden kwamen rond 1430 mee met de boeddhistische koning Narameikhla (Min Saw Mun), die in ballingschap in Bengalen (Bangladesh) had geleefd. De islamieten werden als adviseurs en hovelingen in zijn hoofdstad verwelkomd. Deze koning en de ook de latere Arakanese koningen modelleerden het land naar de islam, zelfs met behulp van islamitische titels voor hun militaire en gerechtelijke ambtenaren. Die groep van moslims groeide uiteraard gestadig, maar hoeveel er het geweest zijn is niet bekend.

Brits Indië

In 1785 werd Arakan door het boeddhistische Birma veroverd. De veroveraars verdreven of doodden alle islamitische Rohingya’s mannen die ze konden vinden; een deel van hen, waarschijnlijk zo’n 35.000 in aantal, vluchtte naar Bengalen, toen een deel van de Britse Raj in India.

In 1826 namen de Britten de controle van Arakan over na de Eerste Anglo-Birmaanse Oorlog (1824-1826). Boeren uit Bengalen, zowel Rohingya’s die oorspronkelijk in het gebied hadden gewoond en inheemse Bengalen werden aangemoedigd naar het grotendeels ontvolkte Arakan te verhuizen. Die plotselinge toestroom van immigranten uit Brits Indië leidde tot een sterke reactie van de meestal boeddhistische Rakhine mensen die op dat moment in Arakan leefden. Het was zaaien van het zaad van de etnische spanningen die tot op de dag van vandaag opgeld doet.

Tweede Wereldoorlog

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak trok Groot-Brittannië zich uit Arakan terug in het aanzicht van een Japanse invasie. In de chaos, die hierdoor ontstond, laaiden de gemoederen tussen de islamitische en boeddhistische bevolking dusdanig op dat er vele bloedbaden werden aangericht. Veel Rohingya rekenden op bescherming van Groot-Brittannië en dienden ook als spionnen achter de Japanse lijnen voor de geallieerden. Toen de Japanners dit verband ontdekten werden Rohingya’s op grote schaal door de Japanners gemarteld, verkracht en vermoord. Tienduizenden Arakanese Rohingya’s vluchtten opnieuw naar Bengalen.

Militaire junta in Birma

Tussen het einde van de Tweede Wereldoorlog en generaal Ne Win’s staatsgreep in 1962, werd er door Rohingya’s gepleit voor een aparte Rohingya staat in Arakan. Toen de militaire junta de macht overnam in Yangon, werd het idee volledig gekraakt en werd het Birmaanse burgerschap van de Rohingya’s ontkend. De Rohingya’s werden gedefinieerd als stateloze Bengalen. De Rohingya’s zijn een volk zonder burgerlijke rechten en worden van tijd tot tijd onderworpen aan willekeurig geweld.

Internationale gemeenschap

Ondanks de wreedheden die de moslims van Arakan systematisch ondergaan, heeft de internationale gemeenschap tot nu toe niets ondernomen om deze mensen te beschermen. De moslimgemeenschap in Birma, dat nu Myanmar wordt genoemd, zijn vluchtelingen in hun eigen land. De wereld maakte enigszins kennis met deze mensen na de gewelddadige aanvallen en daden van brandstichting in 2012. Van de grootmachten en de lidstaten van de ASEAN zijn geen sancties tegen Myanmar te verwachten. Myanmar, heel lang een gesloten gemeenschap, opent zich langzaam voor de buitenwereld en kritiek of sancties tegen de huidige regering ten aanzien van de Rohingya’s zouden de economische belangen en de nog altijd tere commerciële relaties kunnen schaden.

Tenslotte

Ik heb aan de hand van een aantal websites getracht een beeld te schetsen van de geschiedenis van de Rohingya’s. Het is zeker niet volledig en ik ga ook niet in op de actuele problemen met bootvluchtelingen en de massagraven in het zuiden van Thailand. Vast staat, dat het tijd wordt, dat de wereld (Verenigde Naties?) ingrijpt, zodat er een eind komt aan het afschuwelijk drama dat de Rohingya’s door de eeuwen heen hebben ondergaan.