Lao Folktales is een Engelstalige uitgave met een twintigtal volksverhalen uit Laos opgetekend door een student Laotiaans. Hun oorsprong ligt in de verhalen uit India: de Pañchatantra (ook wel Pañcatantra) verhalen rond de jaartelling, en de Jataka vertellingen over de vorige levens van Boeddha toen hij nog bodhisattva was.

Je komt er onder meer in tegen de jongeman Xieng Mieng waarbij de X in die taal wordt uitgesproken als de CH. Deze jongeman is een schelm, een deugniet, een plaaggeest die naar de koning toe kwajongensstreken uithaalt. Vergelijk hem met het personage Dik Trom van schrijver Johan Kievit, met Tijl Uilenspiegel uit de Nederlands-Duitse folklore, en met de Thaise schelm Sri Thanonchai.

Deze verhaaltjes zijn in de strijd van de Pathet Lao (1950-1975), de Laotiaanse communistische partij, gebruikt voor propaganda-doeleinden. Voor de zekerheid zeg ik de lezer: neem het maar niet te serieus…….


Xieng Mieng volgt strikt de orders op!

In Laos kauwden mensen betelnoot. Ook nu nog. Dat is niet als kauwgum; betelnoot moet voorbereid worden met ingrediënten en hulpmiddelen die bewaard worden in een beteldoos. En als je koning was dan had je een dure gouden of zilveren beteldoos en die werd gedragen door de hofhouding in een betelmand.

Dus zei de koning tegen Xieng Mieng ‘Vandaag ga ik naar de paardenrennen; jij draagt mijn betelmand en volgt mij.’ ‘Hoe gaan wij daar naar toe?’ vroeg Xieng Mieng. ‘Ik rij op mijn witte paard en jij volgt te voet.’ ‘Ja, ik volg u’ zei Xieng Mieng. ‘Precies!’ zei de koning.

De koning reed op zijn paard en Xieng Mieng volgde hem te voet door de rijstvelden. Hij reed snel want had een sterk paard. Xieng Mieng daarentegen liep langzaam want rook graag aan bloemetjes en zat even in de schaduw van een boom. Hij ging zelfs een tukkie doen…..

Waar blijf je nou?

De koning kwam bij de paardenraces aan. Hij keek naar de eerste race. En keek naar de tweede. Hij kreeg trek in een betelnootje. Toen de derde en vierde en … de finale en toen pas kwam Xieng Mieng aan met zijn betelmand.

‘Xieng Mieng! Waar ben je geweest? Ik sta op mijn betelmand te wachten!’ ‘Sorry, Majesteit. U zei me u te volgen en dat heb ik gedaan. Hier ben ik.’ De koning herinnerde zich dat. ‘Dat klopt, Xieng Mieng. Ik zei volgen. Volgende week ga ik weer naar de races. Dan draag jij mijn betelmand en volg je me zo snel mogelijk. Begrijp je?’ ‘Ja,’ zei Xieng Mieng, ‘Ik zal u zo snel mogelijk volgen.’ ‘Precies!’ zei de koning.

De volgende week besteeg de koning weer zijn paard en reed naar de races. Xieng Mieng liep zo snel hij maar kon achter hem aan. Hij rende zo hard dat de mand kantelde en de betelnoten er uit vielen. Xieng Mieng stopte een moment om de noten op te rapen maar begon te lachen en rende weer hard achter de koning aan.

Tijdens de eerste race kwam Xieng Mieng hijgend de trap op lopen. ‘Heel goed, Xieng Mieng, ik zie dat je zo snel mogelijk bent gekomen. Geef me nu de betelmand.’ De koning greep in de mand. ‘Er zijn geen betelnoten. Waar zijn ze?’ ‘Ik heb ze laten vallen.’ ‘Je hebt ze laten vallen? Maar waarom heb je ze niet opgeraapt, idioot?’ ‘Omdat, Majesteit, ik u zo snel mogelijk moest volgen. Zou ik de noten oprapen dan was ik nu te laat.’

De koning herinnerde zich zijn woorden. ‘Je hebt gelijk, Xieng Mieng. Ik zei volg me zo snel mogelijk. Volgende week ga ik weer naar de races. Dan draag jij mijn betelmand en volgt me zo snel mogelijk maar je moet alles oprapen dat valt. Snap je dat?’ ‘Ja’ zei Xieng Mieng. ‘Ik volg u zo snel als ik kan en raap alles op dat valt.’ ‘Precies!’ zei de koning.

De week erna reed de koning weer naar de races en Xieng Mieng volgde zo snel hij maar kon. En jawel, de mand kantelde weer en de betelnoten lagen op de weg. Xieng Mieng raapte ze zo snel mogelijk op en haastte zich de koning in te halen. Maar hij merkte dat tijdens het lopen dampende keutels uit de kont van het paard vielen. Xieng Mieng lachte. Hij raapte alle keutels op en stopte ze in de betelmand. Hij kwam eerst tijdens de tweede race aan bij de koning.

‘Xieng Mieng, ik word niet graag teleurgesteld. Zit er betel in mijn mand?’ ‘Inderdaad, Majesteit.’ De koning greep in de mand naar zijn betel maar voelde warme keutels… ‘Wat is dat nou? Dit is poep!’ ‘Precies!’ antwoordde Xieng Mieng. ‘En waarom zit er poep in mijn betelmand?’ ‘Herinnert u zich uw woorden niet, Majesteit? Ik moest u zo snel mogelijk volgen en alles oprapen dat viel. De betel viel en ik raapte het op. De keutels vielen en ik raapte het op. Ik deed precies wat u zei……’

Bron: Lao Folktales (1995). Vertaling en bewerking Erik Kuijpers

Er zijn geen reacties mogelijk.


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website