Het vaste geloof in het bijgeloof
Soms vraag ik me wel eens af: ben ik nou gek? Dat gebeurt dan als ik lees over (vorige) premiers van dit land die te rade gingen bij waarzeggers, piskijkers, koffiedik-analisten en schelpenstrooiers.
Maar ook onder Abhisit wordt aan de Feng Shui rond het gouvernementsgebouw gewerkt. Als de huidige Nederlandse premier Mark Rutte zulks zou doen, werd hij linea recta naar een gesticht afgevoerd.
Voor het toppunt van geloof in het bijgeloof zorgde gisteren bevelhebber van het Tweede Leger, Thawatchai Samutsakhon, die aan de grens met Cambodja amuletten uitdeelde aan zijn ondergeschikten. Thawatchai meldt er van overtuigd te zijn dat zijn spiegeltjes en kralen de bezweringen breken die door de Cambodjanen zijn uitgesproken. Hoe kun je het met dergelijke onzin schoppen tot zo’n hoge militaire functie? Alsof de beschikbare wapens er niet meer toe doen…
“Ik geloof hier heilig in en moet op alle mogelijke manieren voor mijn ondergeschikten zorgen”, roept Thawatchai, overtuigd volger van de overleden monnik Luang Poo Jiam Attisayo, uit Sangkha bij Surin. Ook in het onrustige Zuiden heeft de onderbevelhebber zijn amuletten uitgedeeld en wijwater gesprenkeld in de militaire bases. Volgens Thawatchai zijn de talismans een wapen in de strijd tegen de zwarte magie, waar de Cambodjanen volgens hen sterk in zijn.
Ach, in het verleden hebben ook katholieke, protestanten en moslims zich aan dergelijke praktijken bezondigd, bedoeld om het moreel van de troepen op te vijzelen. Het aantal slachtoffers was er aan alle kanten niet minder om, maar opmerkelijk genoeg bleven de hoge officieren en andere leiders altijd buiten schot. Voor hen werkten de amuletten dus wél.
Wij hebben de Greet Hofmans affaire gehad (Alternatieve genezeres en handoplegster), die Koningin Juliana aardig in haar macht had. Als Bernard zijn zin had gekregen was Juliana opgesloten in een ‘gekkenhuis’. Maar dat is al lang geleden.
De schoonmoeder van een vriend van mij zette een fles water voor de radio omdat deze via een radioprogramma door Jomanda ingestraald zou worden. Dat is nog niet zo lang geleden….
En zeggen dat amuletten, en tevens elke vorm van magie [zwart of anders], resoluut verboden zijn in het Buddhisme en door de Buddha veroordeeld werden. Hoe kan een zo hoog vereerd monnik zich daar dan mee bezighouden !
Volgens mijn bescheiden (hm…) mening is alle (bij)geloof ‘Opium voor het volk’ (Lenin) en hocus-pocus bovendien. Ik beschouw het als een groot kollektief volksbedrog. Ik heb nooit begrepen dat zoveel miljarden mensen op onze aardkloot rotsvast in hun (bij)geloof geloven. Is het angst,traditie of manupulatie door de machthebbers om het volk in hun greep te houden? Al dat bijgeloof, amulettengedoe, animisme, geesteshuisjes enz. heeft inderdaad niets met het eigenlijke boedhisme te maken, hoewel de meeste Thais het daar niet mee eens zullen zijn. Op zich vind ik het Boedhisme een mooie levensbeschouwing. Ik heb al eens eerder verwezen naar het ‘Handbook of Mankind’ van Buddhadasa Bhikkhu, die wordt gezien als de verkondiger van het authentieke boedhisme en zich dus ook verzet tegen al dat ‘gedoe’. Maar welke Thai leest of kent dat boek?
Maar was het niet Karl Marx die religie ‘opium van het volk’ noemde? Hij wilde daarmee zeggen dat de mensen zichzelf de drug toedienen.
Ik was ook even in twijfel, maar ik laat Lenin de eer of misschien citeerde hij uit ‘Das Kapital’ en was Marx de eerste. In elk geval waren ze het roerend eens met elkaar.
Hans ik kan me toch niet aan de indruk onttrekken dat Rutte gisteren bijna biddend zijn bezorgdheid uitsprak over de opkomst van de verkiezingen van 2 maart as. Zie foto http://media.nu.nl/m/m1azpbja8hrh.jpg
Dus wellicht gaan we hier ook al die kant uit. Het artikel stond ergens op nu.nl
die vraag stel je helemaal verkeerd-over die generaal die dat zou denken. Je moet-zoals met zoveel dingen waar men zich over pijnigt, in de Thaise denkwijze verplaatsen. Ook al zou de generaal er zelf niet in geloven, dan nog doet hij er goed aan wat te doen om het moreel van de manschappen op te vijzelen of wat dan ook-geeft niet wat het is, als het maar helpt. Net zoals succesvolle hoge bazen in NL ook wel eens leugentje voor bestwil doen. En jij denk ik ook, om de werkster hadrer te laten poetsen-of wat dan ook.
Er zijn overigens zat monnikken die goud geld verdienen met zegenen van amuletten of ze anderszins in waarde doen stijgen. Als je alle geloofsvertegenwoordigers strikt zou beoordelen in het volgen wat dat geloof zou voorschrijven, dan zou er denk ik geen enkel de toets der kritiek volledig doorstaan.
Dat laatste klopt als een zere vinger. Ik moet vaak denken aan mijn inmiddels overleden vader, beroepsmilitair rond de Tweede Wereldoorlog. Hij riep zijn hele leven dat hij maar één geloof had: dat het vlees beter was dan de botten. Want dat wist hij zéker…
Een paar jaar voor zijn dood (hij overleed op bijna 90-jarige leeftijd) vroeg hij aan mij een Boeddhabeeldje mee te nemen uit Thailand. Ik vroeg hem: “Pa, je bent toch niet van je geloof gevallen?”. “Nou”, zei hij, “je kunt nooit weten”. Geloof?
Dat er meer tussen hemel en aarde bestaat, dan wat wij als mens kunnen waarnemen, is denk ik wel iets waar de meeste mensen het over eens zijn. Geloof, bijgeloof en religie zijn niet keihard te bewijzen en daarom ook een geloof. Je gelooft het of je gelooft het niet. Opmerkelijk is echter, dat het geloof bij problemen, stervenden en vooral tijdens oorlogen plotseling enorm toeneemt. De kerken puilen dan uit van de gelovigen.
Persoonlijk zie ik het geloof dan ook als een strohalm, waar je jezelf tijdens problemen aanvast kunt klampen. Ik geloof dan ook niet in atheïsme, want iedereen gelooft wel ergens in en ook al is dat maar in een stuk steen (amulet).