Ik vind het altijd zeer interessant om na te gaan op welke manier culturen tot stand zijn gekomen en hoe zij elkaar hebben beïnvloedt. Er is vrijwel geen cultuur, die niet in kleinere of grotere mate normen, waarden en ideeën overnam van een andere cultuur. Uiteraard vaak gepaard met zekere aanpassingen, soms op een totaal verkeerde manier. Dat is ook waarom ik denk dat een ‘pure’ cultuur niet kan bestaan.
Er is daarom geen ‘Thaise’ cultuur, maar er zijn wel diverse culturen in Thailand die in de loop van de afgelopen eeuwen, soms ingrijpend en soms wat minder, zijn veranderd. Dat vind ik het boeiende aan het begrip ‘cultuur’. Laten we daarom eens kijken naar die “typisch, uniek en écht” Thaise groet: sawasdee.
De oorsprong en betekenis van ‘sawasdee’
‘Sawasdee’, ook wel ‘sawatdee’, is in het Thaise schrift สวัสดี (sà-wàt-die, twee lage tonen, en een middentoon). Deze groet werd in 1935 geïntroduceerd op de Chulalongkorn Universiteit door professor Phraya Upakit Silpasarn. In 1940 naam generaal premier Plaek Phibunsongkhram deze groet over in een serie culturele mandaten. Deze mandaten hadden een wijde strekking en hadden tot doel om te laten zien dat Thailand een moderne, ontwikkelde maatschappij was. Zo moesten iedereen buitenshuis een hoed dragen, mannen gekleed in een lange broek en vrouwen in een rok. En de tot dan toe gebruikelijke begroetingen zoals ‘heb je al gegeten?’ (กินข้าวหรือยั, kin khâaw rǔu yang) en ‘waar ga je heen?’ (ไปไหน, pai nǎi) konden van staatswegen dus niet langer. En zo werd ‘sawasdee’ de beleefde standaard begroeting in Thailand.
Maar waar komt het woord vandaan als het van oorsprong niet Thais is? ‘sawasdee’ is een Sanskriet woord: स्वस्तिक (svastika), en betekent ‘levenskracht, voorspoed, geluk’. Wie (als man) ‘sà-wàs-die khráb’ of (als vrouw) ‘sà-wàs-die khá’ uitspreekt, die wenst de ander dus veel geluk en kracht toe.
Svastika
Het symbool bij dit Sanskriet woord (svastika) is de swastika. Deze kan zowel links- als rechtsdraaiend zijn: 卍 卐 . Het wordt vooral gebruikt in Azië als een hindoeïstische en boeddhistische traditie en komt voor op veel Boeddhabeelden.
De swastika is al vele duizenden jaren terug te vinden verspreid over heel het Euraziatische continent. Zo is de swastika aangetroffen in Frankrijk, waar deze zo’n zevenduizend jaar geleden in de rotsen is gekrast. Begin 20ste eeuw werd de swastika op diverse plaatsen in Europa gebruikt als teken van geluk en voorspoed. In 1920 gingen de Duitse fascisten met het swastika aan de haal als symbool voor het ‘superieure Arische ras’. Overigens komt het woord ‘Arisch’ van het Sanskriet woord ‘ariya’, wat ‘beschaafd’ betekent. Sindsdien is de heilige swastika in het westen bekend geworden als het hakenkruis en roept dit grote afschuw op.
Bronnen en meer:
- Swastika (symbool) – Wikipedia
- The ancient symbol that was hijacked by evil
- WHAT DOES “SAWATDEE” ACTUALLY MEAN?
- Thai cultural mandates – Wikipedia
Over deze blogger
-
Geboren in 1944 in Delfzijl als zoon van een eenvoudige winkelier. Gestudeerd in Groningen en Curaçao. Drie jaar als arts gewerkt in Tanzania, daarna als huisarts in Vlaardingen. Een paar jaar vóór mijn pensioen getrouwd met een Thaise dame, we kregen een zoon die drie talen goed spreekt.
Bijna 20 jaar in Thailand gewoond, eerst in Chiang Kham (provincie Phayao) daarna in Chiang Mai waar ik graag allerhande Thai lastigviel met allerlei vragen. Volgde het Thaise buitenschoolse onderwijs waarna een diploma lagere school en drie jaar middelbare school. Deed veel vrijwilligerswerk. Geïnteresseerd in de Thaise taal, geschiedenis en cultuur. Woon nu alweer 5 jaar in Nederland samen met mijn zoon en vaak met zijn Thaise vriendin.
Lees hier de laatste artikelen
Geschiedenis5 mei 2025Het leven van koning Ananda, zijn overlijden en de nasleep
Taal23 april 2025Lieve, lieve-stoute woordjes en enige scheldwoordjes in het Thais
Achtergrond17 april 2025De betekenis van ‘sawasdee’: hoe culturen elkaar beïnvloeden en veranderen
Nieuws uit Thailand9 april 2025Wetenschapper Paul Chambers van de Naresuan Universiteit in Phitsanulok gevangen gezet wegens verdenking op majesteitsschennis
Dank voor deze interessante verklaring voor een ‘alledaags’ woord.
Zeer gewaardeerd,
Peter
Bedankt voor de uitleg. Het is ons ook opgevallen dat het teken op boedhabeelden staat. Nu weten we wat het betekent.
Zeer interessant. Ik wist wel dat het nog niet zo lang geleden (nou ja, 90 jaar) geïntroduceerd werd, maar de echte betekenis wist ik niet. Had er ook nooit aan gedacht het eens op te zoeken. Maar als je het zo mooi verteld wordt, is het toch zeker leuk.