Geestenhuis in Thailand

Het aanbidden van geesten is zo oud als de mensheid. Overal ter wereld was animisme ooit de vrijwel  enige “religie”. Vanaf het moment, dat de Thai’s vanuit China naar hier migreerden, gold dat ook voor dit gebied, dat nu Thailand heet.

Toen het Boeddhisme als religie werd aanvaard, gebeurde dat in een ontwikkeling gelijkopgaande met het animisme. Vandaag de dag is veel van het oude animistische geloof verweven met het Boeddhisme en sommige animistische praktijken bestaan nog steeds in Thailand. Eén daarvan is het geestenhuis (spirithouse)

Geestenhuisjes zie je overal in Thailand: bij de ingang van een hotel, restaurant, bar, disco en zelfs op markten. Ze staan op het terrein van de boeddhistische tempels, bij de ingang van grotten in de bergen, bij visvijvers en af en toe midden in een verder onbewoond bos. Het belangrijkste geestenhuis staat echter bij veel Thai’s direct bij de woning.

Het doel van een geestenhuis is om een aantrekkelijke schuilplaats te bieden voor de huisgeesten, of hemelse wezens, die anders in de hemel zouden blijven of hun plek zouden zoeken in grote bomen, in grotten of ergens anders in een natuurlijke omgeving. Volgens de folklore zijn geesten goed of kwaad, die respect eisen van de mens en tot rampzalige gevolgen kunnen leiden als zij niet hun zin krijgen.

De geest van het land bijvoorbeeld verwacht geinformeerd te worden wanneer iemand van plan is een bedrijf te starten of een verbouwing van een bestaand bedrijf wil doorvoeren. Als de geest niet op de hoogte wordt gesteld en als de mens niet respectvol om toestemming van de geest vraagt, is zo’n onderneming gedoemd te mislukken.

De stijl en de bouw van een geestenhuis kan simpel zijn, maar ook zeer uitgebreid en pompeus, hetgeen afhangt welke geest men wenst te behagen en uiteraard hoeveel geld men er aan wil besteden. De bouw zelf is een gespecialiseerd terrein en voorbehouden aan vakmensen, die ook geacht worden bekend te zijn met de nodige rituelen om de geest(en) uit te nodigen zich in dat geestenhuis te vestigen.

Het huis kan gemaakt zijn van hout, beton of baksteen en worden afgewerkt met beelden, kleine figuren of symbolen van andere dan de uitgenodigde geesten. Daarnaast kunnen er dierfiguren, zoals olifanten, figuren van mensen, zoals een echtpaar of andere afbeeldingen, geplaatst worden. Een geestenhuis heeft meestal een soort balkon waar plaats is voor wierookhouders, kandelaars en vazen voor bloemen.

Er zijn talloze goden en andere hemelse wezens in de Thaise folklore. Voor de Thai’s zijn de belangrijkste geesten wel Phra Bhum Jowthee, of Guardian Spirits of the Land (Beschermengels van het land).  Er zijn negen van deze beschermengels en elk geeft een ander soort bescherming . De huisgeest en de tuingeest worden het meest geraadpleegd en aanbeden, zodat men vaak bij huizen niet één, maar twee geestenhuisjes ziet.

De huisgeest is de geest die over het huis waakt en het ook beschermt. Het is niet zeker of er één huisgeest bestaat voor alle huizen of dat elke huis een individuele huisgeest heeft. Kijk maar rond in Thailand en je ziet, dat vrijwel alle huizen wel voorzien zijn van een geestenhuis. Vaak zullen de bewoners elke morgen een offer met o.a. wierook brengen aan de huisgeest om daarmee het huis te beschermen en er over te waken.

De huisgeest is ook aanspreekbaar in zakelijke aangelegenheden en je ziet dan ook eenzelfde soort geestenhuis bij veel bedrijven en fabrieken. Veel Thai’s hebben hun zaak ook gewoon aan huis.

De tuingeest, die dus zijn eigen geestenhuisje heeft, waakt over en beschermt de natuurlijke omgeving van een huis, het erf, de tuinen en boomgaarden. Deze tuingeest moet men niet verwarren met die van de landbouw en rijstvelden, waar een andere geest heerst.

De andere zeven hoeders van het land zijn de geest voor poorten en trappenhuizen in woningen, daarom nooit op een drempel van een Thais huis stappen, omdat de geest daar huist, de geest van de dieren, de geest van pakhuizen en schuren, de geest van de landbouw, die bossen, (rijst)velden en de bergen beschemt, de geest van tempels, de geest van het water en de geest van de militairen.

Naast de bovengenoemde geestenhuisjes, die permanent zijn, kan bij een speciale gelegenheid ook een geestenhuis tijdelijk worden aangelegd om in dat geval een bepaalde geest uit te nodigen hierin te huizen.

Een voorbeeld hiervan is een geestenhuis, dat midden in een rododendronbos aan de top van Doi Inthanon in het noorden van Thailand is gebouwd voor soldaten die vorig jaar sneuvelden in een helikoptercrash. Aan de voorzijde van dit geestenhuis zijn naast ruimte voor kandelaars en wierookhouders, kleine richels aangebracht voor het plaatsen van brandende sigaretten. Dit omdat men denkt, dat de slachtoffers allemaal rokers waren.

Het offer om een geest gunstig te stemmen kan bijna van alles zijn. Het traditionele aanbod omvat bloemenslingers, betelbladeren, bananen, rijst, kip, eend, en een breed scala van andere etenswaren en andere artikelen. Kaarsen worden vaak gebruikt, terwijl wierookstokjes meestal dagelijks worden aangestoken.

Een geestenhuis is één van de meest fundamentele kenmerken van de Thaise samenleving. Met alle toewijding aan het Boeddhisme neemt men deel aan rituelen in de tempel, maar even belangrijk, zo niet belangrijker is de toewijding aan The Guardians of the Land in eigen voortuin.

Beknopt naar een artikel op de MCOT website