Column – Eten, eten, eten. En oh ja, eten!
In Thailand draait alles om eten. Niet om politiek, niet om sport, niet om de laatste roddels over de buurvrouw die met haar neef is weggelopen. Nee, eten. Het is geen hobby, geen noodzaak, geen bijzaak, maar een levensdoel. Sterker nog, het is zo’n heilig instituut dat de standaardgroet niet eens vraagt hoe het met je gaat, maar of je al rijst naar binnen hebt gewerkt. En als het antwoord nee is, dan word je waarschijnlijk linea recta naar het dichtstbijzijnde eetstalletje gesleept alsof je op het randje van de hongerdood balanceert.
Het is niet ondenkbaar dat er in Thailand ooit een regering ten val komt omdat een minister op nationale televisie heeft gezegd dat hij rijst “wel oké” vindt. Er gaan geruchten dat baby’s hier hun eerste woordjes niet leren in de vorm van “mama” of “papa”, maar “som tam”. Een bruiloft, een begrafenis, een nieuwe baan of een ontslag, alles is slechts een excuus om te eten. Een overlijden is tragisch, maar laten we eerst bespreken wat we serveren bij de crematie.
De Thaise eetcultuur is een collectieve dwangneurose, maar dan eentje waar niemand aan wil ontsnappen. In de westerse wereld hebben we sociale gelegenheden waarbij toevallig wat voedsel aanwezig is. In Thailand is eten de reden voor het sociale samenzijn. Ben je eenzaam? Eet. Heb je iets te vieren? Eet. Gaat je relatie slecht? Eet. Ga je dood? Grote kans dat er minstens tien familieleden om je sterfbed zitten te snacken.
En nee, het stopt niet bij de drie gebruikelijke maaltijden per dag. De Thai hebben een allesverterende liefde voor “snacks”, een woord dat hier een totaal andere betekenis heeft. Het betekent simpelweg dat er op elk uur van de dag een reden is om iets eetbaars naar binnen te schuiven. Of het nou een spiesje met mysterieus vlees is, een plastic zakje vol chilipeper met een zweem van mango, of een verdacht uitziend schaaldier dat net iets te lang in de zon heeft gelegen, eten is altijd en overal.
De straten zijn een levend, dampend buffet. Je kunt geen tien meter lopen zonder over een grill, een wok of een pan kokende soep te struikelen. In Bangkok krijg je op een willekeurige straathoek meer geuren in je gezicht gesmeten dan een parfumerie in de uitverkoop. Van bedwelmend knoflook-aroma tot een nietsvermoedend gefermenteerde vislucht die je neusgaten doet smelten, het is een zintuiglijke achtbaan zonder ontsnappingsroute.
Natuurlijk zitten er ook regels aan deze nationale obsessie. Thais eten is een collectieve ervaring en dus wordt er gedeeld. Maar pas op. Neem nooit als eerste een grote schep, want dat is een doodzonde. Ook je bord leeg eten is een slecht idee, want dan denkt de gastheer dat hij je verhongerd heeft. Het is een subtiel evenwicht tussen genoeg nemen om beleefd te zijn, maar niet zoveel dat je eruitziet als een inhalige buitenlander zonder manieren.
Dus nee, eten is geen obsessie in Thailand. Het is gewoon een collectieve, landelijk geaccepteerde vorm van culinaire afhankelijkheid. En eerlijk gezegd? Wie kan hen ongelijk geven?
Over deze blogger
- De Expat (66) woont al 17 jaar in Pattaya en geniet van elke dag in het land van melk en honing! Vroeger werkzaam in de wegen en waterbouw, maar het grillige weer in Nederland ontvlucht. Woont hier met zijn Thaise vriendin en twee honden net buiten Pattaya, op 3 minuten loopafstand van het strand. Hobby's: genieten, uitgaan, sporten en met vrienden filosoferen over voetbal, Formule 1 en politiek.
Eten, de God ganse dag eten, toen ik mijn partner leerde kennen was het constant eten geblazen, het tijdsstip maakte niet uit, vroeg of laat, eten, geen reden, alleen dat overal, soms 24 uur per dag eten te koop is.
Mijn vraag was na enkele weken waarom altijd maar eten, het antwoord was, ik heb honger waarop ik reageerde dat de mensen in Afrikaanse landen honger hebben.
Dit is een Thaise hobby, eten om geen reden, het is altijd aanwezig en verleidelijk voor de Thai.
Mijn partner werd alsmaar zwaarder en begon te klagen dat geen kledingstuk meer paste.
Zij is gaan nadenken over wat ik haar verteld had, namelijk waar honger wordt geleden en ze was tot de conclusie gekomen dat eten voor haar meer een automatisme was dan dat zij honger had.
Meteen is zij gaan minderen met eten en eet meer bewust wat resulteerde in 5 kg gewichtsverlies in een paar maanden.
Vol trots laat zij mij zien dat alles weer past en zij blijft nu volhouden in een andere, haar nieuwe eet gewoonte.
De mensen geven haar complimenten zo slank als zij nu is, ik vind het prima maar soms denk ik wel eens dat een pondje meer ook okay zou zijn.
Maar klagen doe ik niet want het woord honger wordt niet meer gezegd en dat is een verademing.
Groet MeeYak
Wanneer ik mijn vrouw hoor praten over andere Thaise vrouwen met een buitenlandse partner, is een van de eerste vragen: “Eet hij ook Thais?” Met lof en waardering wordt gesproken over mannen die alles kunnen eten. Iemand die geen Thais eten tot zich neemt, leeft volgens hen ongezond. (Soms hebben ze gelijk—zeker als ik hoor dat zo’n man het liefst hamburgers, friet en pizza eet, oftewel fastfood.)
In het begin at ik veel meer Thais eten dan nu, maar op een gegeven moment werd het me te veel. Bij ons wordt er ’s middags warm gegeten, maar er was een tijd dat mijn vrouw ’s avonds van de markt terugkwam en een vette, gefrituurde kippenbout voor me meenam. Ik vond het lekker, maar die kip ging recht naar mijn heupen.
Twee jaar geleden heb ik mijn dieet aangepast en eet ik na zes uur ’s avonds niets meer. Voor mijn vrouw was dat niet zo leuk, want zij eet graag laat. Dus eten we ’s avonds niet meer samen. Hooguit maak ik een uitzondering als we met vrienden zijn.
Ik slaap beter met een lege maag dan met een volle. Tegen de tijd dat ik naar bed ga, heb ik al vijf uur lang niets meer gegeten—ook geen snacks, gewoon absoluut niets. In het begin had ik soms nog honger, maar dat is allang voorbij. Mijn vrouw daarentegen kan zelfs om negen uur ’s avonds nog een maaltijd eten.
En op ieder feestje draait alles om eten. Als we bij onze buren uitgenodigd zijn (iets verderop wonen een Italiaan en een Fransman met hun Thaise echtgenotes, met wie we bevriend zijn geraakt), koken de dames altijd Thais—Isaanse gerechten—en maken de mannen westerse hapjes met een Franse of Italiaanse twist.
En als ik mijn vrouw vraag of ze al gegeten heeft, is dat inderdaad vergelijkbaar met iemand uit het Westen vragen hoe het met hem gaat.
Waar ik me s,morgens naar her koffiezetapparaat sleep, staat zij gelijk vrolijk te wokken. Voordat ik aan mijn 2e bakkie kan beginnen, staat er een 5 gangen menu op tafel. Her duurde een tijd en een hoop tranen, maar nu eten we gewoon 2x zoals ik gewend ben.nu die 6 kilo nog kwijt raken.
Als mijn vrouw soms wat later thuis komt en nog geen eten heeft gehad.
Laat haar met rust. Maakt niet uit wat je zegt. Het wordt OORLOG!
Geef haar eerst te eten zonder een woord te zeggen en daarna is ze weer de liefste van de wereld.
Ook dit is Thaise cultuur.
Het klopt inderdaad dat Thai bezeten zijn van eten, maar niet altijd.
Mijn vrouw die nu in Nederland woont en werkt begint om 5 uur ’s morgens met 1 grote mok koffie, ik lig dan nog op 1 oor, vervolgens gaat ze met de eerste trein om 6 uur en eet dan een banaan.
Ze begint om 6.30 met werken en pauzeert om 9 uur met een sigaretje en weer een banaan, vervolgens om 11.30 weer pauze met sigaretje en chocomelk.
Om 14.00 uur is ze klaar met werken en at dan thuisgekomen meestal een left over, maar de kilo’s kwamen en nu eet ze meestal niks meer tot 18.00 uur.
Omdat zij fulltime werkt hebben we de afspraak dat ik door de week kook en zij in de weekenden, ik probeer zoveel mogelijk ook met haar rekening te houden ook al is zij geen lastige eter, maar elke dag rijst gaat er bij mij niet in.
Ook probeer ik dan zoveel te koken dat er vaak geen left overs zijn, maar nu mijn vrouw die wordt donderdag avond al onrustig door te denken over het eten voor het weekend, ik haal dan de boodschappen, maar ben niet meer verbaasd als zij vrijdags uit haar werk ook nog het nodige haalt, bij mijn vraag waarom zoveel eten krijg ik steevast het antwoord ik moet ook 2x ontbijten en 2x lunchen.
En inderdaad zaterdag ochtend is de keuken al gevuld met de typisch Thaise geuren van vis vlees en weet ik veel wat, ik moet er niet aan denken om dat ’s morgens te eten.
Maar zij vind het heerlijk.
Dan het avondeten maakt zij altijd zo overvloedig dat er wel 5 man van kunnen eten, als ik dan vraag waarom kook je altijd zoveel zegt ze ik kan niret minder koken, ik heb het maar opgegeven om daarover met haar in discussie te gaan, want weggooien doen we niet het gaat of inde vriezer of we maken 1 van de kinderen of kennissen blij met een lekker maaltje.
Maar ik snap nog steeds niet waarom in het weekend de hele dag gegeten moet worden en dat ze door de week dat niet hoeft.
Onze zoon ging met zijn Thaise partner een weekend weg met alle collega’s van het werk. Uiteraard was dit goed geregeld met eten er bij. Het was een leuk weekend. Toen ze op zondagavond laat thuis kwamen ging ze eerst rijst koken. Dat had ze 2 dagen niet op.
Eten, eten, eten, soms om dol van te worden. Ik noem het geen nationale gewoonte maar een obsessie. Als ik zo veel zou eten als mijn vrouw weeg ik binnen de kortste keren 100kg en dat wil toch wel voorkomen. Natuurlijk vind ik Thais eten lekker (niet alles) maar het zit hem vooral in de hoeveelheid per dag. Ik moet wel zeggen dat mijn vrouw zich toch wel heeft aangepast qua het aantal per dag maar dat wordt dan gecompenseerd door de hoeveelheid gedeeld door 3. Hetzelfde met boodschappen, ik doe altijd de wekelijkse boodschappen maar als we in 1 van de winkelcentra komen waar een Aziatische winkel is (Vietnamese, Indiase) Thaise Toko is hier niet in de buurt dan moet er toch weer e.e.a. gekocht worden. We zijn nu pas weer terug uit Thailand waar we 6 weken verbleven en daar is toch wel weer bulk ingeslagen. 2 grote dozen via de post naar Nederland gestuurd en een halve koffer gevuld. (er moest toch ook kleding terug). Ze zegt dat het in Thailand veel goedkoper is dan in Nederland. We zullen het dan maar niet over de verzendkosten hebben daar wordt voor het gemak aan voorbij gegaan. Als je er iets van zegt zegt ze “ik heb het toch goedkoop gekocht” ja daar is geen spelt tussen te krijgen ik noem het Thaise logica. Het gevolg is dat we zelf een Toko kunnen beginnen maar alles voor de lieve vrede zeg maar. 1 ding is zeker als de 3e Wereldoorlog uitbreekt hebben we toch voor een paar weken extra eten.
Waar ik het lastig blijf mee hebben is dat je vraagt voor vertrek of ze al gegeten hebben en dan iedereen ja knikt …. en dan ben je 15 minuten aan het rijden en komt er altijd wel iemand die zegt “”ik heb honger” en dan moet je stoppen of men blijft erover doorzeuren tot je stopt om te eten.
Doet me ook altijd denken als je de vraag stelt voor vertrek of er nog iemand eerst naar het WC moet, Natuurlijk niet en dan ben je 10 minuten aan het rijden …
Kan het trouwens ook niet uitstaan dat men begint te eten in de wagen, want dat is ook zo een gewoonte die vele daar hebben.