Wat kleuren, Boeddha-beelden en astrologie met elkaar te maken hebben.
Waarom dragen zoveel Thai op maandag een geel shirt? En wat zegt de kleur van je kleding over je band met Boeddha? In Thailand is kleur meer dan decoratie, het is diep verweven met astrologie, religie en zelfs nationale trots. Elke dag van de week heeft een eigen kleur én een specifieke Boeddha-houding. Wie dit begrijpt, kijkt met andere ogen naar het straatbeeld in Thailand.
Een eeuwenoud systeem van kleur en kosmos
De Thaise kleuren per weekdag zijn gebaseerd op hindoeïstische astrologie. Elke dag wordt gekoppeld aan een hemellichaam zoals de zon, maan of Mars, en elk daarvan heeft een traditionele kleur. Deze kennis reisde vanuit India via religieuze en culturele invloeden naar Thailand, waar het zich mengde met het boeddhisme. Tot op de dag van vandaag is deze kleurrijke weekstructuur zichtbaar in het dagelijkse leven én in tempels.
De week in kleur en Boeddha-houding
Elke dag van de week heeft niet alleen een vaste kleur, maar ook een specifieke Boeddha-houding. Die houding weerspiegelt een belangrijk moment uit het leven van de Boeddha. Je ziet ze vaak op een rij in tempels, zeven beelden naast elkaar, één voor elke dag.
| Dag | Kleur | Hemellichaam | Boeddha-houding |
|---|---|---|---|
| Maandag | Geel | Maan | Staande Boeddha met vredige handhouding |
| Dinsdag | Roze | Mars | Liggende Boeddha, symbool voor de laatste dagen |
| Woensdag | Groen | Mercurius | Boeddha met bedelnap, teken van nederigheid |
| Donderdag | Oranje | Jupiter | Onderwijzende Boeddha, hand omhoog |
| Vrijdag | Blauw | Venus | Contemplatieve Boeddha, diepe reflectie |
| Zaterdag | Paars | Saturnus | Mediterende Boeddha onder de naga-slang |
| Zondag | Rood | Zon | Actieve Boeddha die zegenend staat |
De kleurtoewijzing komt voort uit astrologische leer, waarin elk hemellichaam staat voor een bepaalde energie. Die energie vertaalt zich naar een kleur die geluk, bescherming of spirituele kracht symboliseert.
Waarom maandag in het geel is gehuld
De kleur geel heeft een bijzondere status in Thailand, omdat koning Bhumibol (Rama IX) op een maandag werd geboren. Als teken van respect droegen miljoenen Thai op maandagen een geel shirt. Zelfs na zijn overlijden in 2016 is dit gebruik blijven bestaan. Ook zijn zoon, de huidige koning Rama X, werd op een maandag geboren, wat het gebruik versterkt.
Op officiële gelegenheden en in overheidsinstellingen zie je op maandagen nog altijd een zee van geel. De kleur is daarmee niet alleen religieus-symbolisch, maar ook een nationaal eerbetoon.
Zeven Boeddha’s voor zeven dagen
Wie een Thaise tempel bezoekt, ziet vaak een rij van zeven Boeddha-beelden. Elk beeld symboliseert een dag van de week, met een bijbehorende houding. Thai brengen vaak een offer bij het beeld dat past bij hun geboortedag, meestal bloemen, wierook of een muntstuk.
Veel Thai weten precies op welke dag van de week ze geboren zijn, en voelen zich verbonden met ‘hun’ kleur en Boeddha. Het draagt bij aan hun persoonlijke spirituele identiteit.
De zaterdag-Boeddha bijvoorbeeld zit in meditatie, beschermd door de naga, een mythische slang die symbool staat voor bescherming en verlichting. Dinsdag toont een liggende Boeddha, als verwijzing naar zijn laatste dagen op aarde.
Kleur in het dagelijks leven
Ook buiten de tempel zie je het kleurensysteem terug. Sommige scholen hanteren per dag een ander uniform. Straatverkopers passen hun kleding aan op de dag, en ook bij religieuze festivals of begrafenissen speelt kleur een rol. Zelfs de kleur van vlaggen, banners en offergaven wordt vaak afgestemd op de dag.
Voor Thai is dit geen bijgeloof, maar een subtiele manier om in harmonie te leven met het universum, met respect voor traditie en met aandacht voor de juiste energie op het juiste moment.
Meer dan een kleurtje
Wat voor buitenstaanders misschien voelt als folklore of toeval, is voor Thai een dagelijks herkenbare structuur waarin spiritualiteit, cultuur en sociale gewoonten samenkomen. De kleur van je shirt is niet zomaar een stijlkeuze, maar een uiting van respect, identiteit en verbondenheid met de kosmos.