Column – Satire? Dat is toch dat linkse gelul waar je geen AOW van krijgt

Geachte lezers, medepensionado’s, keyboardridders en andere verdwaalde geesten, mijn vorige hersenspinsel, door mij liefdevol een ‘column’ genoemd en door anderen een aanval op de goede zeden, deed weer precies wat het moest doen: verwarren, irriteren en tot lichte jeuk aan de mening leiden. Met maar liefst 29 reacties. Of, zoals Lange Piet het noemt: ‘de warme adem van het volk’. Piet, een fan van het eerste uur, greep dapper naar zijn digitale krijtje om op het schoolbord van Thailandblog uit te leggen wat satire wel en vooral niet is. Zijn poging was nobel. En zinloos. Want waar satire begint, houdt begrip bij sommigen abrupt op. Zelfs ChatGPT, wist haarfijn te duiden waarom menig lezer hier nog liever een dubbele colonoscopie ondergaat dan een knipoog begrijpt. Het algoritme zag scherp wat de gemiddelde reaguurder vaak mist: het verschil tussen serieus en serieus bedoeld. Ook Lieven, onze hofleverancier van woordkunsten, werd tot nadenken aangezet.

Kortom, ik heb genoten. Van de meningen, de misvattingen, de woede en vooral van het feit dat mijn digitale potje stoken weer brandstof opleverde voor een vers schrijfsel. Daarom dit keer geen kort stukje. Geen ‘even iets luchtigs voor erbij’. Nee, ditmaal een extra lang literair verantwoord brok tekst. Voor u. Omdat ik u waardeer. En omdat ik weet dat u halverwege toch afhaakt en naar de comments scrollt.

Veel leesplezier. Of ergernis. Ook goed. Alles is content.

Het is maandagochtend op Thailandblog. De koffie pruttelt, de airco rammelt en ergens in een veranda vol muskietennetten zit Henk uit Appingedam zich te ergeren aan de moderne tijd. Henk is 72, draagt een hemd van voor de euro en heeft gisteren nog iemand op Facebook “deaud” gewenst omdat die een grap maakte over Boeddha in een hangmat.

Hij heeft het moeilijk, Henk. Niet vanwege Thailand. Dat is heerlijk. De prijzen zijn laag, de vrouwen klein en de zon fel genoeg om zijn trauma’s weg te branden. Nee, Henk heeft het moeilijk met iets veel ergers: satire. Of, zoals hij het noemt, “dat achterbakse gewauwel waar je niks aan hebt en waar ik dus ook niks aan heb”.

Want stel je voor. Je opent op zondagochtend je vertrouwde blog. Je verwacht nuttige informatie over verlenging van het retirement visum in Lopburi of een verhandeling over de correcte manier om rijst te eten met een lepel. En dan staat daar ineens een column van een dwaas die zich De Expat noemt. Een column! Met grappen! Over farangs die denken dat hun vriendin echt van hen houdt! Over verkeersagenten die zwaaien alsof ze een vlieg willen verjagen en als een gek op een fluitje blazen!

Henk z’n dag is verpest. Zijn bloeddruk stijgt. Zijn toetsenbord begint al te roken.

Want satire, lieve lezer, is voor Henk geen stijlfiguur maar een bedreiging. Het ondermijnt zijn serieuze kijk op de wereld. En erger nog: het is niet letterlijk. En Henk wil dingen die letterlijk zijn. Hij wil feiten. Hij wil duidelijkheid. Hij wil geen nuance tenzij het over zijn bloeddrukmedicatie gaat.

Hij snapt gewoon niet waarom je zou lachen om dingen die misgaan. Of erger nog: om jezelf. Zelfspot is voor mensen zonder pensioen. Grappen maken over Thailand is ondankbaar. Je woont hier, je moet respect hebben. Tenzij het over Russen gaat. Of Fransen. Dan mag je los.

Dus reageert Henk onder de column. In hoofdletters. Zonder leestekens. “JE MOET MAAR TERUG IN NEDERLAND GAAN WONEN ALS HET JE HIER NIET BEVALT” gevolgd door “WIJ ZIJN HIER TE GAST” afsluitend met “IK KEN HEEL VEEL THAIS DIE NIET ZO ZIJN”.

Andere lezers proberen uit te leggen dat het satire is. Een stijlfiguur. Humor met een boodschap. Iets met laagjes. “Ja ja,” mompelt Henk. “Laagjes. Dat zeggen ze ook bij de belastingdienst.”

En hij is niet alleen. Er is een heel legioen Henken. Gepensioneerden met te veel tijd en een diep wantrouwen tegen alles wat niet in het Polygoonjournaal van 1963 zat. Ze hebben een aversie tegen ironie, sarcasme verwarren ze met minachting en alles wat geen handleiding is, noemen ze ‘onzin’.

En het mooiste? Ze blijven toch lezen. Elke column. Elke grap. Elke subtiele prik. Ze zijn de meest toegewijde haters die een columnist zich kan wensen. Ze haten satire, maar kunnen het niet laten. Als muggen die worden gelokt door het blauwe licht. Als Henk naar een klaagmuur.

Dus Henk, mocht je dit lezen: dit stuk is voor jou. Niet dat je het snapt. Maar dat je boos wordt, weet ik zeker. En dan weet ik weer dat ik goed zit.

---

Henk slaat terug: Of hoe satire het onderspit delft tegen de capslock van een gepensioneerde met tijd en wrok

Daar zat hij dan. Henk uit Appingedam. Op het terras van zijn Thaise bungalow, gewapend met zijn oude Dell-laptop, een blikje Chang en een diepe drang naar rechtvaardiging. Hij had genoeg gelezen. Genoeg gelachen, door anderen, niet door hem. Hij zou terugschrijven. Een column, een lezersinzending. Een tegenstuk. Een vlammend betoog dat de Expat, Lange Piet en de hele redactie van Thailandblog de oren zou wassen. Satire? Nou, dan ken ik er ook wel een paar.

Hij opende WordPad. Niet Word. Dat is voor sukkels die zich met de cloud inlaten. Henk vertrouwt alleen op lokale opslag. En USB-sticks. Liefst met de sticker er nog op.

Bovenaan typt hij in hoofdletters:
WAAROM IK HET ZAT BEN

Een sterke opening, vond hij zelf. Direct. Krachtig. Niet van dat gelach en gegnuif. Gewoon zeggen waar het op staat.

De rest ging ongeveer zo:

IK WOON AL 18 JAAR IN THAILAND EN IK HEB NOOIT EEN VERKEERSAGENT EEN FLUITJE HOREN GEBRUIKEN
DE MENSEN ZIJN HIER VRIENDELIJK
BEHALVE ALS JE ZE IRRITEERT EN DAT DOET DE SCHRIJVER DUS
IK ZEG ALTIJD
ALS HET JE HIER NIET BEVAL
FLIKKER DAN OP
MAAR GA NIET ZITTEN SEIKEN
MET JE SATIRE
HIER LACHEN WE NIET OM
HIER WERKEN WE GEWOON DOOR
(nou ja, niet echt werken natuurlijk ik ben met pensioen, maar je snapt me wel)

Henk las zijn tekst hardop voor aan zijn hond, Lucky, die doof is, maar toch altijd begrijpend knikt. Hij voelde zich als een soort Martin Luther die z’n stellingen op de digitale kerkenmuur spijkerde. Dit zou stof doen opwaaien. Dit zou respect afdwingen.

En dat deed het. Binnen tien minuten stond zijn bijdrage op Thailandblog. Binnen twintig minuten waren de reacties binnen.

“Satire, Henk. Je snapt het nog steeds niet.”
“Henk, dit is satire.”
“Gouden column! Kan niet wachten op deel twee van je cabaretshow.”
“Henk for president van het dorpscafé!”

Henk begreep het niet. Of erger nog: hij begon het een beetje te begrijpen. Was hij per ongeluk… grappig geweest? Was zijn woede… vermakelijk?

De twijfel sloeg toe als een tropische bui op een net gewassen brommer. Hij las zijn eigen zinnen terug en fronste. “Flikker dan op.” Was dat niet wat zijn vrouw hem ooit zei, net voordat ze ervandoor ging met de visverkoper?

Toch bleef hij erbij. Grappen zijn voor komieken. Henk is serieus. Serieus boos. Serieus rechtlijnig. Serieus klaar met dat sarcasme. En toch. Heel misschien. Eventjes maar. Lachte hij.

Zacht. Niemand zag het.

Behalve Lucky. Die blafte.

Of geeuwde.

Of allebei.

Over deze blogger

De Expat

De Expat (66) woont al 17 jaar in Pattaya en geniet van elke dag in het land van melk en honing! Vroeger werkzaam in de wegen en waterbouw, maar het grillige weer in Nederland ontvlucht. Woont hier met zijn Thaise vriendin en twee honden net buiten Pattaya, op 3 minuten loopafstand van het strand. Hobby's: genieten, uitgaan, sporten en met vrienden filosoferen over voetbal, Formule 1 en politiek.

Lees hier de laatste artikelen

Oudere postings van deze blogger

• Column14 juni 2025Column – Een natie op laarzen
• Column7 juni 2025Column: Een ode aan de Thaise vrouw als projectmanager van het leven
• Column2 juni 2025Column – De farang en het fenomeen ‘mama woont bij ons’
• Column29 mei 2025Column – Hua Hin: kom voor het strand, blijf voor de ruzie