Bangkok’s beauties: Tom en Dee’s

Door Ingezonden Bericht
Geplaatst in Achtergrond
Tags: , , ,
26 augustus 2019

Het is een broeierige avond in Bangkok. De hitte van de dag hangt nog in de brede hoofdstraat van uitgaanscentrum RCA in een buitenwijk van de stad. Westerse beats pompen uit de clubs die voornamelijk welgestelde, Bangkokse pubers trekt. Val je op vrouwen, dan loop je door tot Club Zeta, de Sapphische parel van de stad. Bedenk van tevoren wel even of je butch of femme bent, anders raakt iedereen in de war…

Voor de deur van de club is het een komen en gaan van de Bangkokse lesboscene. Een bloedmooi meisje met glanzend zwart haar, hotpants en stiletto heels komt voorbij gelopen. Haar hand valt losjes in die van haar tomboy vriendinnetje, gestoken in een zwarte skinny jeans waar ze een zwart cowboy blousje in heeft gestopt. Haar korte piekhaar is zorgvuldig opzij gekamd. Koppeltjes zoals deze zie je in het nachtleven, maar ook gewoon op straat.

Maar pas op: label ze niet als lesbiennes. ‘Mensen noemen zich het liefst tom of dee. Tom komt van tomboy en dee is een afkorting van Lady,’ legt Koy uit. Met haar brede schouders en kort geknipt haar gokken we dat zij in het hokje tom past. En dat klopt. ‘Tom ziet eruit zoals ik, als een jongetje. Dees zijn lastiger te onderscheiden, die zien er gewoon uit als meisjes.’

Wat ben ik dan?

Met mijn lange haren zou ik naar Thaise maatstaven een dee moeten zijn. Fotograaf Isabelle heeft kort haar en valt daarmee in de categorie tom. We besluiten de proef op de som te nemen en onze identiteit door de ogen van Phu, een Thaise dee met hele lange, gelakte nagels te bekijken. ‘Ben ik een dee,’ vraagt Isabelle haar. Phu schudt van nee. ‘Een tom dan,’ probeert Isabelle. Een nog duidelijkere nee volgt.

Phu’s blik dwaalt af naar Isabelle’s substantiële boezem. ‘Zijn het mijn borsten?’ wil ze weten. Phu knikt en verbergt een hysterisch lachje met enige schaamte achter haar hand. ‘Ik hou niet van borsten. Mijn vriendje – zoals de meeste dees hun vriendinnetje noemen – bindt ze af,’ zegt ze. Op de vraag wat wij dan zijn antwoordt ze: ‘You are lesbians.’

Als we het goed begrijpen zijn lesbians vrouwen die op vrouwen vallen waaraan je kunt zien dat ze beide vrouwen zijn. Tom daarentegen gedraagt zich als een jongen. Ze kleedt zich in spijkerbroek en een T-shirt, rijdt de auto en bindt haar borsten af. De dees zijn op en top vrouwen met lippenstift, glittertasjes en hoge hakken. In Thailand heb je het als man voor het zeggen. Je vrouw kookt, wast en behaagt je. Binnen een tom/dee relatie richt tom zich juist op het pleasen van haar dee.

‘Ik vind een tom fijner dan een gewone jongen’, zegt Joy, de manager van Zeta. ‘Tom zorgt goed voor je. Ze kookt en maakt schoon. Neemt je mee uit winkelen en je kunt, in tegenstelling totjongens ook met haar over meisjesdingen praten.’ Tomboy Dang kan dat beamen: ‘Ik kook en ik maak schoon. Dat vind ik leuk,’ zegt ze.  Ook in bed staat tom in dienst van haar dee. ‘Mijn vriendje mag mij overal aanraken,’ vertelt Phu. ‘Andersom geldt dat niet. ‘Kussen mag. Handen vasthouden ook. Maar ik ga niet daar,’ zegt ze knikkend op haar kruis. ‘Want daar zit niets.’

Twee gezichten

De Thaise maatschappij is over het algemeen heel open ten opzichte van gays. De bekendere Kathoey of ladyboys kom je in het nachtleven tegen, maar ook in vol ornaat achter de kassa bij de supermarkt.

De Kathoey vormen in Thailand een derde sekse: een man waar een vrouwelijke geest in schuilt. In de tomboy tegenhanger schuilt een  mannelijke geest. ‘In het westen maken we een onderscheid tussen gender en seksualiteit,’ zegt Megan Sinnott, een Amerikaanse wetenschapper die veel onderzoek heeft gedaan naar toms en dees. ‘In Thailand doen ze dat niet en is tom’s voorkeur voor vrouwen een logisch gevolg van haar mannelijke gender. Dees vallen op de mannelijkheid van de vrouwen in plaats van de mannelijkheid van mannen.’

De terminologie tom en dee bestaat al sinds het einde van de jaren ’70 maar de laatste vijf jaar is de subcultuur flink gegroeid, zeker onder invloed van Zeta en E-fun – een andere women’s only zaak – die alle dagen van de week geopend zijn. Er bestaan zelfs bladen voor tom waarin staat hoe ze zich moet kleden. ‘De Thaise maatschappij is behoorlijk strikt in genderrollen’, zegt Cee Webster. Cee is Amerikaanse en verruilde vijf jaar geleden New York voor Bangkok. Ze runt er de website www.bangkoklesbian.com, een ontmoetingsplek voor lesbiennes in Bangkok die niet volgens de tom/dee regels willen spelen. ‘Tom en dee conformeren zich eigenlijk naar de Thaise normen van man en vrouw. Lesbisch is ongedefinieerd en daar voelen de meeste Thai zich niet prettig bij.’ Cee past liever niet in een hokje maar ziet wel de voordelen in van een tom/dee constructie. ‘Vrouwen kunnen er in ieder geval hun seksualiteit kwijt.’

Thuis weten ze het niet

Bij Phu thuis weten ze niet dat haar vriendje eigenlijk een vrouw is. Joy’s ouders weten wel van haar tom en zijn eraan gewend. Joy: ‘Op straat zullen mensen je nooit lastig vallen, maar ouders hebben er vaak wel moeite mee dat hun kind gay is. Niet omdat het vies is, maar omdat zo de culturele normen van trouwen en kinderen krijgen op de tocht staan. Meestal geldt: don’t ask, don’t tell. Je wilt je ouders niet ongelukkig maken.’

Zeta zit inmiddels bomvol. Op het podium staat Mr. Sister, Zeta’s huisband die Thaise pophits zingt. Later op de avond is er een modeshow, gelopen door tomboys in strakke colberts en rocker uitfits. Degene om wie het hardst gegild wordt, gaat er met een fles drank vandoor. De toms bestellen ondertussen flessen whisky die in coolers op de ronde tafeltjes worden gezet. Ze blijven stoer naast de tafeltjes staan terwijl de dees met een whisky in de hand tegen ons aan komen dansen. Het lijkt allemaal heel jong, speels en leuk, maar we hebben toch een beetje met tom te doen. Die moet zorgen, betalen en maar hopen dat dee bij haar blijft. ‘Als tom haal je trots uit goed zorgen voor je dee, maar sommigen hebben problemen met hun identiteit,’ zegt Megan. ‘Veel toms voelen zich niet man genoeg voor de vrouw. Vaak kiezen dees uiteindelijk toch voor een man en kinderen en dat maakt tom’s positie onzeker.’

De borsten blijven het probleem

Ook tijdens de relatie kan tom nog zoveel doekjes om haar borsten winden, ze blijft een vrouw. ‘Ik heb er zelf niet zoveel problemen mee, maar sommige koppels staan niet samen onder de douche om de illusie hoog te houden dat tom een man is,’ zegt Koy. ‘Veel toms zijn zelfs stoner butch. Dat betekent dat hun partner hen niet mag aanraken.

Sommige gaan zelfs zo ver dat ze hun kleding aanhouden tijdens de seks,’ vult Cee aan. Om meer op een man te lijken heeft Koy ook overwogen om haar borsten te laten verwijderen. Top surgery heet het in chirurgen jargon. Koy: ‘Er zijn behoorlijk wat meisjes die top surgery doen. Ik heb het niet gedaan omdat ik bang ben voor zo’n operatie. Vanwege de littekens is het lastig om borsten mooi weg te halen.’

Gelukkig voor tom zijn de tijden aan het veranderen. ‘Je ziet meer en meer dee/dee en tom/tom koppels,’ zegt Koy. Iets wat Joy als manager van Zeta beaamt. Van de 1100 leden die het forum van Cee Webster telt, is de helft Thais en zo lijkt de site een welkome vrijhaven voor lesbiennes die er ruimere ideeën wat betreft relaties op nahouden. Cee: ‘Ik was onlangs in een club waar ze een tom-gay wedstrijd – een wedstrijd voor toms die vallen op andere toms – hielden om te kijken wie het leukst was. Een paar jaar geleden zou dat nog veel te extreem zijn geweest.’

Op een doordeweekse avond in Zeta lijkt trouwens niemand last te hebben van knellende rolpatronen. Zowel de toms en de dees laten zich helemaal vollopen en feesten tot in de kleine uurtjes door. Cee: ‘Het is niet mijn ding maar zij zijn er dol op.’

Tekst en fotografie: Brechje de Koning

– Herplaatst bericht –

Over deze blogger

Ingezonden Bericht

8 reacties op “Bangkok’s beauties: Tom en Dee’s”

  1. Bert zegt op

    Wil hier toch graag op reageren, mede omdat mijn dochter ook een “Tomboy” is die een langdurige relatie heeft met een “Dee”. Velen van die meiden die zich profileren als Dee zijn vaak teleurgesteld in hun relatie met een (thaise) man, die ging vreemd of dronk te veel of gokte te veel of verdiende niet genoeg. Ze kiezen dan de weg van de minste weerstand en laten zich dan verwennen in alle opzichten door hun Tomboy.
    Ook zijn er die ” gewoon geen zin hebben in een man” met alle verplichtingen van dien, huishouden, kinderen krijgen etc.
    Dit kan ik echter niet wetenschappelijk onderbouwen, maar is puur mijn persoonlijke ervaring met de vele vriendinnen en kennissen van mijn dochter.
    En voor alle duidelijkheid, ik heb er geen moeite mee, mijn schoondochter woont bij ons in huis en de vriendinnen die bij ons komen heb ik ook regelmatig een diepgaand gesprek over dit onderwerp.

    • Koos zegt op

      Mee eens mijn dochter is na een mislukte relatie een paar jaar Dee geweest.
      Later weer een relatie met een man aangegaan onderhand getrouwd en heeft kinderen.
      Voor een Tom zal het altijd een harde strijd zijn op jacht naar ongelukkige vrouwen.

    • Bert zegt op

      Kleine update nu dit artikel 2 jaar later weer herhaald wordt.
      Puur praktijk die beschreven wordt.
      Mij dochter (die tomboy is) had 10 jaar lang een relatie met haar dee.
      Ze woonde al meer dan 8 jaar samen en toch is de relatie stuk gelopen.
      Waarom ?
      Haar vriendin miste toch iets op het gebied van seks en was had ruim een jaar met een jongen 3-4 x per week een afspraakje in een hotel of ergens. Na een jaar heeft mijn dochter recht op de vrouw gevraagd of haar partner misschien vreemd ging en het verwachtte antwoord kwam er na enig twijfelen toch uit.
      Natuurlijk jammer dat een relatie na zo’n lange tijd stuk loopt, maar ook in de hetero-wereld lopen relaties stuk omdat men denkt dat het ergens anders beter is.
      Vaak (en ook mijn dochter) is er achteraf spijt en sorry, maar mijn dochter heeft de knoop doorgehakt en is nu happy single, iets wat haar ook goed bevalt, al mist ze op sommige momenten wel iemand in haar leven. Haar ex-vriendin blijft mijn dochter maar bestoken met berichten in Line dat ze spijt heeft etc en dat ze graag terug komt.
      Wie weet wat de toekomst brengt, maar voorlopig zie ik dat niet gebeuren.

      • Rob V. zegt op

        Ik snap dat er dees zijn die voor een tom kiezen omdat een man ook niet alles is (geef ze gelijk, de stereotype man die van zichzelf moet bewijzen, leiding nemen etc moet een verschrikking zijn om mee samen te leven). Kortom teleurgesteld of nooit begonnen aan een ‘echte man’. Sommige dees passen mogelijk prima bij een meer ‘vrouwelijke’ hetro man. Sommige bij een mannelijke vrouw.

        De rol van een tom lijkt me moeilijker, een soort surrogaat man spelen terwijl je je ook weer geen echte man voelt (transgender operatie dus uitgesloten, en zelfs dan, een penis aan een geboren vrouw toevoegen staat nog in de kinderschoenen) . Seksualiteit is niet binair (zwart wit) , op elk potje passen wel wat dekseltjes maar zal soms flink zoeken zijn.

        Ik hoop dat dochter tzt een lieve partner vind die niet vreemd gaat. De meeste van ons hebben zo nu en dan tich behoefte aan een partner voor intieme zaken (liefde, knuffelen, kussen en seks).

  2. Rudolf zegt op

    Sakkerju, wat een complexe leefgemeenschap, alleen al op de benamingen en de daar aan verbonden betekenis de Tom’s en Dee’s zou ik telkens door elkaar gooien omdat je wat anders ziet !

  3. Mark zegt op

    Een nichtje van mijn Thaise vrouw vervult al een paar jaar een “dee-rol” in een “relatie” met haar “tom-boy”. Nou ja “relatie”. Het heeft veel van een rollenspel, met hoog lakhorn (soap serial) gehalte. Of is het een hedendaagse versie van een Oosters schimmenspel?

    Als het tom-dee koppel bij ons logeert heeft tom gegarandeerd een technisch kunstje proberen uithalen. Een platenspelen met gesprongen aandrijfsnaar herstellen, een plafondlamp vervangen, een ventilator reinigen, … met wisselend succes overigens. Of hij heeft de auto en motorfiets grondig gepoetst. Ik prijs hem dan altijd al was hij de ware zorgzame “pater familias”. Hij reageert dan een beetje timide 🙂

    Ik heb met tom een beetje te doen. In mijn beleving veegt mijn dee stiefnichtje de vloer aan met haar tom. Hij neemt haar veeleisende onredelijke grilligheid altijd voor lief. Masso in de plaats van macho 🙂

    Toch heb ik nog steeds het gevoel dat het koppel een samengaan van gespeelde identiteiten is? Een rollenspel dat niet spoort met hun echte ik. Eigenaardig genoeg lijken tomboys- dee koppel op leeftijd van de aardbodem te verdwijnen. Oudere stellen (+40) zie ik nergens.

    Mijn groenharige Thaise stiefkleindochter van 17 is sinds kort ook met een tomboy. Veel leuker dan met zo’n aanstellerige macho jongen, zegt ze zelf. En minder risico op SOA’s en tienerzwangerschappen fluisteren de ouders.

    Alles sanouk en iedereen alweer gelukkig. Voor een tijdje toch … 🙂

  4. Sjaak S zegt op

    Sorry, maar ik kan het niet laten… voor mijn gevoel is het ook allemaal overdreven gedoe… men wil “anders” zijn, “interessant” zijn. “Normaal” zijn is saai. Je ziet dat het ook vaak heel jonge mensen zijn die hun weg nog willen vinden en van alles uitproberen.
    Ik heb er geen problemen mee. Wel mijn vrouw een beetje, die mij er telkens op attent maakt dat iemand een katoy, tomboy of wat dan ook is. Ik kijk er niet eens naar. Veel katoys zien er uit als een man met make-up en enkelen zien er mooier uit dan de meeste vrouwen.
    Ik ben blij dat mijn vrouw “normaal” is. Geen paarse of groene haren, geen poespas, geen piercing of tatoeage… ze is gewoon zichzelf zoals ze geboren werd. Dat vind ik persoonlijk het meest aangename.

    • Rob V. zegt op

      ‘Anders’ zijn is niet makkelijk, ondanks de tolerantie in NL en TH. Acceptatie en respect zien we een stuk minder. Om aandacht te krijgen zijn er wel andere paden te bedenken dan voor de lol/nep een afwijkend seksualiteit te vertonen. Gaan experimenten hoort er een beetje bij als je van thuis uit beperkte/conservatieve denkbeelden hebt meegekregen en pas via contact met derden uit gaan zieken wie of wat je bent. Ik kan me dan ook niet voorstellen dat een tom of dee dit doet om ‘interessant’ te zijn.


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website