De vergrijzing in Thailand en gevolgen voor de economie

Thailand staat bekend om prachtige stranden, indrukwekkende tempels en steden. Maar achter dat aantrekkelijke beeld ligt een grote maatschappelijke verandering verborgen: Thailand vergrijst sneller dan veel mensen denken. Dit betekent dat het aandeel ouderen binnen de bevolking snel stijgt, terwijl er steeds minder jongeren bijkomen. In 2023 was 16% van de bevolking ouder dan 64 jaar, terwijl slechts 15,2% jonger was dan 15 jaar. Wat betekent dit precies voor Thailand en wat zijn de gevolgen voor de Thaise economie?
Waarom vergrijst Thailand zo snel?
Thailand ontwikkelde zich in de afgelopen decennia razendsnel. Eén van de gevolgen daarvan is dat gezinnen steeds kleiner werden. In de jaren zestig kreeg een Thaise vrouw gemiddeld nog zes kinderen. Nu ligt dat aantal rond slechts 1,5 kind per vrouw. Tegelijkertijd leven mensen langer door betere gezondheidszorg en leefomstandigheden. Volgens prognoses van de Verenigde Naties zal rond 2040 maar liefst één op de drie inwoners van Thailand ouder zijn dan 60 jaar. Daarmee nadert Thailand het niveau van sterk vergrijsde landen zoals Japan en Duitsland.
Economische gevolgen van vergrijzing
Minder werkenden, lagere groei
Wanneer meer mensen met pensioen gaan en minder jongeren de arbeidsmarkt betreden, ontstaat er een tekort aan arbeidskrachten. Volgens de Wereldbank dreigt de economische groei van Thailand hierdoor terug te lopen van gemiddeld 4-5% naar ongeveer 2-3% per jaar. Dit betekent dat Thailand flink moet investeren in productiviteit, anders riskeert het land een langdurige economische stagnatie.
Grote druk op zorg en pensioenen
Door de snelle vergrijzing stijgen zorgkosten razendsnel. Uit prognoses blijkt dat de kosten voor gezondheidszorg binnen twintig jaar met minstens 50% zullen toenemen. Ouderen in Thailand zijn vaak afhankelijk van hun familie, maar gezinnen zijn tegenwoordig kleiner, waardoor deze ondersteuning minder vanzelfsprekend wordt.
Daarnaast is het pensioenstelsel in Thailand beperkt. Ouderen zijn veelal aangewezen op eigen spaargeld, kinderen of kleine overheidstoelagen. Hierdoor neemt de armoede onder ouderen toe, vooral in landelijke regio’s waar voorzieningen schaars zijn.
Verandering in consumptiepatroon
Niet alleen de arbeidsmarkt verandert, maar ook de manier waarop geld wordt uitgegeven. Ouderen besteden doorgaans minder aan elektronica, mode of entertainment, maar meer aan medische zorg en hulpmiddelen. Sectoren zoals toerisme, horeca en detailhandel zullen hier direct gevolgen van ondervinden.
Regionale verschillen binnen Thailand
De gevolgen van vergrijzing verschillen sterk binnen het land. Ouderen op het Thaise platteland hebben het vaak moeilijker dan ouderen in steden. Zij beschikken minder over goede zorgvoorzieningen en inkomen, wat het risico op armoede verder verhoogt. Steden zoals Bangkok of Chiang Mai zijn beter uitgerust met ziekenhuizen en sociale voorzieningen, terwijl het platteland vaak achterblijft.
Vergrijzing biedt ook kansen
Hoewel de vergrijzing een uitdaging is, biedt het ook kansen. Ouderen vormen een grote, nieuwe consumentenmarkt die specifiek gerichte producten en diensten vraagt. Landen als Japan en Zuid-Korea laten zien dat een oudere bevolking juist kan bijdragen aan innovatie in sectoren zoals zorgtechnologie, robotica en seniorenhuisvesting. Ook kunnen ouderen waardevolle kennis en ervaring bijdragen aan jongere generaties en lokale gemeenschappen versterken.
Wat kan Thailand concreet doen?
Investeren in betere zorgvoorzieningen
Japan heeft bijvoorbeeld geïnvesteerd in geavanceerde zorgtechnologie zoals robots en slimme hulpmiddelen die ouderen langer zelfstandig laten wonen. Thailand kan hier inspiratie uit halen en op lokale schaal toepassen.
Pensioenstelsel hervormen
Het versterken van sociale zekerheid en pensioenregelingen voorkomt armoede bij ouderen. Landen als Nederland en Zweden hebben succesvolle voorbeelden waarin ouderen langer financieel onafhankelijk blijven.
Arbeidsdeelname verhogen
Thailand kan de arbeidsmarkt toegankelijker maken voor ouderen en vrouwen. Japan stimuleert ouderen om langer aan het werk te blijven door flexibelere werktijden en deeltijdbanen mogelijk te maken.
Meer automatisering en innovatie stimuleren
Landen zoals Zuid-Korea compenseren arbeidstekorten door te investeren in automatisering en robotisering. Thailand kan dit voorbeeld volgen door bedrijven te stimuleren meer te investeren in technologie.
Nú handelen is belangrijk
De snelle vergrijzing van Thailand is onvermijdelijk. Zonder passende maatregelen dreigen economische stagnatie, toenemende armoede en hogere kosten voor zorg en pensioenen. Toch zijn er ook kansen: ouderen kunnen juist bijdragen aan economische innovatie en sociale stabiliteit. Als Thailand nu actief inzet op beleid gericht op zorg, pensioenen en innovatie, kan het land sterker en duurzamer uit deze verandering komen.
De uitdaging ligt op tafel, maar met goed beleid is vergrijzing geen bedreiging, maar juist een kans voor de toekomst van Thailand.
Bronnen:
- Reuters – Informatie over Thailand’s pensioenfonds en investeringsstrategieën om de vergrijzingseffecten te beperken.
- Trouw – Artikel over regionale verschillen in vergrijzing en de impact op stedelijke en landelijke gebieden.Het Financieele Dagblad (FD) – Artikel over de dreiging van vergrijzing en schulden voor de Thaise economie.
- PALA.be – Artikel over de groeiende kloof tussen arm en rijk in Thailand, met aandacht voor economische groei en inkomensongelijkheid.
pala.be - VILT.be – Artikel over onverwachte raakvlakken in de landbouw tussen Thailand en Vlaanderen, met aandacht voor de leegloop in de landbouwsector door vergrijzing.
World Bank – Rapport over de macro-economische en fiscale impact van vergrijzing in Thailand.
Wel, het artikel handreikt voldoende voorbeelden en verwijzingen naar andere hier genoemde landen.
Dus, het thaise adagio:…’This is the way we do it’, ( doing nothing) opzij schuiven en NU de mouwen oprollen en aan ouderenzorg gaan werken.
Succesvolle voorbeelden ten over.