10 december – Dag van de Grondwet
Morgen is het een nationale feestdag in Thailand: Constitution Day. Op deze dag zijn veel Thais vrij, vooral ambtenaren, om zo stil te staan bij de grondwet en de democratie. De betekenis van deze dag gaat terug tot 1932, een jaar van grote veranderingen in Siam die resulteerde in het einde van de absolute monarchie.
Destijds leed de Siamese economie onder de gevolgen van de Grote Depressie en koning Prajadhipok (Rama VII), werd door sommigen gezien als te jong en onervaren om de verschillende problemen van het land aan te pakken. In juni 1932 volgde een coup, zonder geweld, door een groep intellectuelen en militairen die bekend stonden als de Volkspartij. De koning kreeg een ultimatum en moest een voorlopige grondwet goedkeuren. Ondanks een aanvankelijke weigering ondertekende de koning de grondwet en beëindigde daarmee de absolute monarchie in Siam.
Interne geschillen tussen de Volkspartij en oppositie die vanuit het Paleis werd aangestuurd resulteerde in een nieuwe en herziene permanente grondwet die op 10 december 1932 werd ondertekend door Koning Rama VII. De monarchie mocht zich niet meer bemoeien met het landsbestuur en werd een constitutionele monarchie. Wel werd het koningshuis heilig en onschendbaar verklaard.
Sinds 1932 heeft Thailand talloze staatsgrepen en politieke veranderingen ondergaan, vaak met aanpassingen van de grondwet. Desalniettemin wordt in iedere grondwet de monarchie een speciale rol toebedeeld, waarbij de koning het staatshoofd is, de baas over de strijdkrachten en wordt gezien als belangenbehartiger van alle religies.
iedere grondwet? Pas sinds die van 1957 (?) Wordt de speciale status met koning als staatshoofd beschreven. Maar onder royalistische invloed/propaganda trekken ze dit helemaal terug naar 1932. De details zou ik op moeten zoeken. Maar de powers that be zien de grschreven grondwet als iets westers, dat Thailand officieus al eeuwen een soort van grondwet had onder leiding van hun bijzondere, vaderlijk, paternalistisch vorsten.
Het zou ook weleens pas sinds 1978 kunnen zijn dat de grondwet van Thailand het heeft over “a democratic regime of government with the king as head of state.”. Moet ik thuis in de boeken duiken. Punt is dat de eerste grondwet, die van 1932 de boel echt op zijn kop gooiden met duidelijke Europese invloed (o.a. Pridi en Phibun hadden hun opleiding in Frankrijk genoten). De toemallige koning kon dat niet verkroppen en schreef op de eerste grondwet ‘concept’ voordat zijn handtekening er op kwam. In de eerste echte grondwet waren er al toegiften aan de royalistische machten. Maar de mensen van het oude regime hadden het nog steeds moeilijk met her verlies aan macht, er waren in juni 1933 zelfs plannen om de grondleggers van de staatsgreep en de nieuwe grondwet te laten onthoofden. Het hoofd van o.a. Pridi zou dan naar ouderwets gebruik op een stok buiten het grand palace te komen staan.
Er is eigenlijk constante strijd geweest om de macht van het hoogste regime te herstellen, de revolutie van 1932 was te westers, paste niet bij Thailand waar een vaderlijke leider naar het volk luisterden en zelf besloot wat juist was en die soms hard maar liefhebbend moest straffen. Beetje bij beetje zien we democratische principes verloren gaan in nieuwe grondwetten. Als een soort vodje wat toch niet zo belangrijk is. Ook elders zien we de met terugwerkende kracht afzwakken van waar de revolutie van 1932 voor stond. Ben benieuwd wat de leiders van de 1932 coup zouden denken als ze zagen wat er nu van het land geworden is.
– https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-981-13-2859-6_13
– https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-981-13-2859-6_13
Het Democratie Monument op de Rachadamnoen (‘Koninklijke Weg’) in vrijwel onbereikbaar geworden door hekken en tuinen, zoals ook op bovenstaande afbeelding is te zien. Bovendien staat er nu in het midden ook een tekst geplaatst die zegt ทรงพระเจริญ song phra charoen wat ‘Leve de Koning’ betekent.
Veel herinneringen aan die dag in 1932 zijn ondertussen verwijderd, lees:
https://www.thailandblog.nl/achtergrond/mysterie-verdwenen-gedenkplaatje-revolutie-1932/