Vietnam schrapt tweekindbeleid uit vrees voor vergrijzing – een scenario dat ook Thailand bedreigt
Vietnam heeft het sinds 1988 geldende tweekindbeleid officieel opgeheven. De reden? Een zorgwekkend dalend geboortecijfer, met mogelijk grote gevolgen voor de economische toekomst van het land. “Elk echtpaar is nu vrij om te kiezen hoeveel kinderen ze willen,” zo meldde het Vietnamese persbureau VNA.
In drie jaar tijd daalde het vruchtbaarheidscijfer (het gemiddelde aantal kinderen per vrouw) van 2,11 naar 1,91. Daarmee ligt Vietnam inmiddels onder de zogenoemde vervangingsgrens van 2,1, het niveau dat nodig is om een stabiele bevolkingsomvang te behouden. In stedelijke gebieden als Hanoi en Ho Chi Minhstad is de daling het sterkst, vooral vanwege hoge woon- en levensonderhoudskosten, in combinatie met achterblijvende lonen.
Die trend doet denken aan de situatie in Thailand, waar het geboortecijfer zelfs nog lager ligt. In 2023 telde Thailand gemiddeld slechts 1,2 kinderen per vrouw, een van de laagste cijfers in Azië. De Thaise bevolking vergrijst in rap tempo, en zonder omkering van deze ontwikkeling dreigt het land binnen enkele decennia met een krimpende beroepsbevolking te kampen, terwijl de zorgkosten oplopen en het aantal gepensioneerden stijgt. Net als Vietnam kampt Thailand met het dilemma: hoe stimuleer je jonge mensen om kinderen te krijgen, in een samenleving waarin opvoeding, huisvesting en onderwijs voor velen nauwelijks betaalbaar zijn?
Een 22-jarige Vietnamese kantoormedewerkster verwoordde het als volgt: “In Azië wordt nog altijd van vrouwen verwacht dat ze trouwen en kinderen krijgen. Maar tegenwoordig is het opvoeden van een kind financieel bijna niet haalbaar.”
Om die reden besloot de Vietnamese regering dat gezinnen niet langer beperkt mogen worden in hun gezinsgrootte. De hoop is dat jonge stellen zich met meer vrijheid en minder druk wel durven wagen aan gezinsuitbreiding. Maar daarmee is het probleem nog niet opgelost. De overheid vreest dat een structureel laag geboortecijfer leidt tot een krimpende beroepsbevolking en toenemende vergrijzing – wat de economische groei op de lange termijn bedreigt. Een patroon dat dus niet alleen Vietnam, maar ook Thailand en andere landen in de regio aangaat.
Het tweekindbeleid in Vietnam werd vroeger streng gehandhaafd. Boetes, minder toeslagen, lagere bonussen en zelfs ontslag bij overheidsbanen waren geen uitzondering. Daarnaast werd via campagnes en maatschappelijke druk de gezinsgrootte beperkt. Een 45-jarige vrouw met drie kinderen vertelde aan persbureau AFP dat ze na haar derde kind minder overheidssteun kreeg. “Het is goed dat dit beleid eindelijk is losgelaten,” zegt ze. “Maar meer dan twee kinderen opvoeden is nu financieel gewoon te zwaar. Alleen rijke of dappere stellen zouden dat aandurven.”
Volgens haar moet de overheid meer doen dan alleen het verbod schrappen. Ze pleit voor positieve prikkels: bijvoorbeeld subsidies, belastingvoordelen of betaalbare kinderopvang, zodat ouders niet alleen de vrijheid hebben om meer kinderen te krijgen, maar daar ook daadwerkelijk toe in staat zijn.
Een ander motief achter de beleidswijziging is het verbeteren van de scheve man-vrouwverhouding. In Vietnam staan tegenover elke 100 meisjes momenteel 112 jongens. Dat verschil is deels te verklaren door selectieve abortus bij meisjes, ingegeven door traditionele voorkeuren voor zonen. Door de druk van het tweekindbeleid weg te nemen, hoopt de overheid deze ongelijkheid geleidelijk te verminderen.
Demografische veroudering is intussen een steeds urgenter thema in heel Oost-Azië. In buurland China werd het beruchte eenkindbeleid al versoepeld in 2015, waarna stellen tot twee en sinds 2021 zelfs drie kinderen mogen krijgen. Toch blijft ook daar het geboortecijfer dalen en kromp de bevolking in 2024 voor het derde jaar op rij. In Japan, Zuid-Korea en Taiwan spelen vergelijkbare problemen, met bevolkingskrimp, arbeidstekorten en stijgende zorgkosten als gevolg.
Thailand staat op een vergelijkbaar kantelpunt. De regering maakt zich steeds meer zorgen over het dalende geboortecijfer en de economische gevolgen van een verouderende samenleving. Toch blijven structurele maatregelen, zoals belastingvoordelen voor jonge gezinnen of betaalbare kinderopvang, grotendeels uit. Het Thaise tweekamerparlement debatteert regelmatig over het onderwerp, maar er lijkt tot nu toe weinig politieke urgentie om de trend te keren.
De stap van Vietnam kan daarom een signaal zijn voor buurlanden om hun beleid te heroverwegen. Bevolkingsgroei is allang geen vanzelfsprekendheid meer, en demografie is uitgegroeid tot een economische en maatschappelijke uitdaging van formaat. Als landen als Vietnam en Thailand geen actieve maatregelen nemen om jong ouderschap aantrekkelijker te maken, dreigt de ‘grijze golf’ hen uiteindelijk te overspoelen.
Bronvermelding:
Gebaseerd op berichtgeving van het Vietnamese persbureau VNA en het Franse persbureau AFP, gepubliceerd op 4 juni 2025. Vergelijkende cijfers over Thailand afkomstig uit recente demografische rapportages van de Thaise overheid en internationale bevolkingsstudies.
———————————————
Dit artikel is 256 keer bekeken
———————————————
Over deze blogger
-
Dit artikel is geschreven en gecontroleerd door de redactie. De inhoud is gebaseerd op persoonlijke ervaringen, meningen en eigen onderzoek van de auteur. Waar relevant is er gebruikgemaakt van ChatGPT als hulpmiddel bij het schrijven en structureren van teksten. Hoewel er zorgvuldig wordt omgegaan met de inhoud, kan niet worden gegarandeerd dat alle informatie volledig, actueel of foutloos is.
De lezer is zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de informatie op deze website. De auteur aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade of gevolgen die voortvloeien uit het gebruik van de geboden informatie.
Lees hier de laatste artikelen
Achtergrond11 juni 2025Waarom staan er in Thailand zoveel luxe villa’s leeg in toeristische gebieden? Een onthullende blik op witwassen via Thais vastgoed
Expats en pensionado11 juni 2025Petitie tegen verkoop Nederlandse ambassade Bangkok: Teken ook!
Vliegtickets11 juni 2025Wat er gebeurt als jij je retourvlucht naar Thailand niet gebruikt
Eten en drinken11 juni 2025Waarom Thais eten zo pittig is en wat dat zegt over het land
Wat een ouderwetse achterlijke gedachte, meer kindertjes nemen wegens de vergrijzing, de achterlijkheid gekroond.
Ze vergeten, al zet je 10 kinderen op de wereld, dan vererger je het probleem, die 10 kinderen worden ook ooit GRIJS!
Dus 10 GRIJZE problemen extra
Hoe dom kan je wezen!
Door de ouderwetse gedachte die vroeger ook in Nederland heerste, van minimaal 10 kinderen want dan kunnen die voor jou zorgen als je oud ben , zitten we met een mega overbevolking.
want het is dan simpel 10x10x10x10x10x10x10x10x10x10x10x10x10 is een overvolle overbevolkte wereld.
Gr. Arno