Run op spaartegoeden van landbouwbank

Klanten van de Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives (BAAC) halen hun spaarcentjes weg bij de bank. Ze zijn bang dat de regering de bank plundert om het omstreden hypotheeksysteem voor rijst te kunnen betalen.

De vakbond van de BAAC dreigt de Rekenkamer, de National Anti-Corruption Commission en de Kiesraad om een onderzoek wegens wangedrag te vragen, wanneer de regering een greep in de kas zit. De bank beschikt momenteel over 180 miljard baht.

De regering zit met de handen in het haar omdat er geen geld (meer) is de boeren voor hun ingeleverde paddy (ongepelde rijst) de garantieprijs van 15.000 baht per ton witte rijst en 20.000 baht per ton Hom Mali (jasmijnrijst) te betalen. Sinds begin oktober hebben veel boeren nog geen cent gezien.

De BAAC, die het programma voorfinanciert, wacht met smart op rijstverkopen door het ministerie van Handel en toestemming om een nieuwe lening te mogen afsluiten. Die rijstverkopen lukken niet, omdat de rijst zo’n 40 procent boven de marktprijs is opgekocht. Die toestemming stagneert omdat de regering demissionair is.

In Buri Ram zijn de boeren het zat. Zo’n tweeduizend boeren demonstreerden gisteren voor het Provinciehuis en eisten betaling voor hun rijst. Het water staat hen tot aan de lippen. Tal van boeren hebben hun toevlucht moeten nemen tot leningen bij geldwoekeraars om het hoofd boven water te houden. Die rekenen met gemak 20 procent rente.

Pramual Bothai, een van de gedupeerde boeren, vertelt zijn rijst vier maanden geleden te hebben ingeleverd maar betalen: ho maar. Hij heeft het geld hard nodig voor zijn dagelijkse levensonderhoud en om zijn schulden [bij de BAAC] af te betalen.

De demonstrerende boeren eisten dat ze uiterlijk woensdag worden betaald. Zo niet, dan worden de protesten opgeschroefd. Ze verspreidden zich nadat de gouverneur van de provincie had beloofd hun eisen aan het ministerie van Handel over te brengen. De boeren hebben voor 4,8 miljard baht aan rijst ingeleverd. De BAAC beschikte over slechts 965 miljoen baht, waarvan 592 miljoen baht is uitbetaald.

De National Anti-Corruption Commission (NACC) verwacht deze maand actie te gaan ondernemen tegen premier Yingluck, die voorzitter is van het National Rice Policy Committee. De NACC doet onderzoek naar corruptie in het programma.

Vicha Mahakkun van de NACC zegt dat de commissie een aantal personen in het vizier heeft, variërend van de premier en minister Boonsong Teriyapirom (Handel) tot particuliere bedrijven. De NACC adviseerde eerder het programma te schorsen omdat het gigantische verliezen genereert en vanwege grootschalige onregelmatigheden.

(Bron: Bangkok Post, 10 januari 2014)

Toelichting

Het rijsthypotheeksysteem, dat door de regering Yingluck is heringevoerd, werd in 1981 gelanceerd door het ministerie van Handel als maatregel om het overaanbod van rijst in de markt te verlichten. Het leverde de boeren op korte termijn inkomsten op, waardoor ze de verkoop van hun rijst konden uitstellen.

Het is een systeem waarbij boeren een vaste prijs voor hun paddy (ongedopte rijst) krijgen. Beter gezegd: met de rijst als onderpand nemen ze een hypotheek bij de Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives. De regering Yingluck heeft de prijs voor een ton witte rijst vastgesteld op 15.000 baht en Hom Mali 20.000 baht, afhankelijk van kwaliteit en vochtigheidsgraad. In de praktijk krijgen de boeren vaak minder.

Omdat de door de regering betaalde prijzen 40 procent boven de marktprijzen liggen, kan beter gesproken worden van een subsidiesysteem, want geen enkele boer lost de hypotheek af en verkoopt de rijst op de open markt.

Uit Nieuws uit Thailand van 3 januari:

– Nipon Puapongsakorn, fellow aan het Thailand Development Research Institute, verwacht dat regeringspartij Pheu Thai het hypotheeksysteem voor rijst niet meer in toekomstige politieke campagnes inzet. Want het programma, dat beter een aankoopprogramma genoemd kan worden, verstoort niet alleen de rijstmarkt en de concurrentiepositie van exporteurs [omdat de regering de rijst boven marktprijzen opkoopt], maar het leidt ook tot kwaliteitsverlies [door de lange opslagtijd], zware financiële verliezen en nog belangrijker tot beschuldigingen van wijdverspreide corruptie en liquiditeitsproblemen [van de Bank for Agriculture and Agricultural Cooperatives, die het programma voorfinanciert].

Nipon pleit voor afbouw van het programma en gerichte steun aan arme boeren [die er nu niet van profiteren]. ‘Wat wij willen zien is wetgeving die toezicht regelt op subsidies voor alle types oogsten, inclusief de veestapel, zoals in de VS. Die subsidie moet in de jaarbegroting worden opgenomen, zodat het bedrag aan subsidie dat elk jaar naar de boeren gaat, bekend is.’ Verder stelt hij een oogstverzekering voor, weers geïndexeerde verzekering of een keuzeprogramma waarmee de oogstprijzen worden beheerst en het inkomen van boeren wordt gegarandeerd.

Nog even een paar cijfers. Het hypotheeksysteem is aan het derde jaar bezig. De afgelopen twee jaar (vier seizoenen) heeft de regering 44 miljoen ton paddy voor 680 miljard baht gekocht. Tel daar de beheerskosten van 90 miljard baht bij op en naar schatting is 780 miljard baht gespendeerd. Sinds het programma is begonnen, heeft het ministerie van Handel voor 200 miljard baht aan rijst weten te verkopen.

Voor de hoofdoogst 2013-2014, die op 1 oktober is begonnen en tot eind februari loopt, is 270 miljard baht uitgetrokken. Naar verwachting zal 11 tot 12 miljoen ton paddy worden aangeboden, wat 190 tot 200 miljard baht kost.