Lezersvraag: Krijgen Thaise boeren wel een eerlijk prijs voor hun rijst?

IK zou wel eens een staffel willen zien, wat er van de winkelverkoop-prijs waar-naar-toe gaat. Ik ken een leverancier in Thailand van Faitrade-producten: wat er meer dan normaal naar de boeren gaat… is een L A C H E R T J E

Helaas krijgen de boeren in de Isaan nergens een menswaardige vergoeding voor. de grote winsten blijven kleven aan de vingers van de opkopers en tussen handelaren. Coöperaties kent men er niet of wantrouwt het. Ook (slacht)vee gaat vaak te goedkoop van de hand en behoorlijke toezicht ontbeert er. Maar het is er prachtig en de mensen zijn hartelijk en gastvrij.
Groet,
Martin.

Deze reclame is pure misleiding. de Thaise boer is afhankelijk van opkopers, die het vervolgens aan een epediteur of de overheid aanbieden. Uiteindelijk zijn er slecht enkele zeer rijke en machtige expediteurs die de gehele rijstmarkt in Thailand bepalen, ook de inkoop en verkoopprijzen. Er is dus geen enkele boer in Thailand die zelfs winst kan maken, dus zeker geen eerlijke prijs krijgt.
Hier zou de reclamecode commissie moeten ingrijpen met een fikse boete.

Uit ervaring weet ik dat er rijstproducenten in de regio Pichit, Phitsanulok, Sukothai, Uttaradit enkel coöperaties opgericht hebben. De meeste rijstboeren blijven echter voor eigen rekening produceren op een relatief klein areaal, vaak zelfs (deels) op gepachte gronden.

De arealen per bedrijfszetel verkleinden ook systematisch met de jaren, vnl. onder invloed van Thaise successiewetgeving. Bij het overlijden van een bedrijfsleider versnippert het vaak binnen de familie. Diegene die dan nog wil/moet verder “boeren” moet huren van familieleden. Dit leidt meestal tot toestanden en (nog meer) onrendabiliteit.

Verder zorgt schuldoverlast in landbouwersfamilies ervoor dat de controle over het belangrijkste productiemiddel – grond – in toenemende mate verlorenen gaat.

Het feit dat prijzen voor rijst gekeldert zijn, mede door slecht overheidsbeleid, drijft de schuldgraad bij landbouwers op.

Een paar jaar geleden kreeg mijn Thaise schoonbroer nog 10 bath voor een kilo rijst, laatst was dat 5 bath. Hij heeft zijn bedrijf van de ondergang kunnen redden door tijdig te diversifëren. Deels overgeschakkeld op groententeelt en viskweek. Daardoor kan hij de kop boven water houden.

Vorige week nog kregen we een “interessant voorstel” van een directielid van een suikerfabriek in Sawan Khalok. Hij kent mijn vrouw van de middelbare school en dankt zij facebook hebben ze mekaar na jaren “terug gevonden”. Hij stelde voor om hem minimum 1 miljoen baht ter beschikking te stellen. Hij ontleent het geld aan landbouwfamilies. Hij kent er velen in de ruime regio door zijn job in de suikerfabriek. De kapitaalnood is hoog bij die boeren. Hij spiegelde ons een netto rendement van 2% per maand voor. Risicovrij want de Chanoot van de landbouwers wordt als hypotheek geregistreerd op de landoffice, meteen op naam van mijn vrouw. Hoeveel hij nog “grijpt” is me niet duidelijk.

De ene zijn brood is de ander zijn dood. Keihard onverbiddelijk gaat het er aan toe. Het Bhoeddisme mildert niet. Het is enkel een schaamlapje om de schijn hoog te houden.

Na het “politieke” rijstdébacle had ik verwacht (gehoopt) dat er overheidsstimulie zouden komen om de bio-energie te ontwikkelen. Er was grondstof zat. Een geweldige kans lag voor het grijpen. Maar gigantische stocks beleven bederven voor de ratten en de muizen in de reuze opslagplaatsen. De grote grijze gebouwen midden de rijstvelden staan er vandaag als stille getuigen van de politieke verwaandheid en sociaal-economische miserie in ruraal gebied.

De reclame code commissie zou Plus markten moeten vragen om aan te tonen dat de thaise boeren inderdaad een eerlijke prijs krijgen voor hun rijst.
Kan Plus markten dat niet aan tonen dan dienen ze de opmerking uit hun reclame te schrappen en anders een boete krijgen voor elke keer dat ze met die opmerking komen in hun reclame over thaise rijstboeren.