Beste lezers,
Naar aanleiding van een ervaring afgelopen week heb ik een vraag aan jullie. Ik zal mijn vraag hieronder eerst inleiden en toelichten.
Vorige week donderdag is mijn schoonvader overleden en nog dezelfde avond zaten mijn vrouw en ik in het vliegtuig naar Thailand. In de nacht van vrijdag op zaterdag reden we naar Khorat (amphoe Bua Yai) en het eerste dat wij deden, nadat wij onze (schoon)moeder hadden gegroet, was het branden van wierook bij de kist van papa.
Het was druk in om het huis en met vele handen was de voorbereiding van de boeddhistische ceremonie en de ontvangst van en zorg voor de gasten opgepakt. Tot en met de dag na de crematie, die afgelopen maandag plaatsvond, vonden er diensten plaats met monniken en was het een komen en gaan van familie, vrienden en kennissen. Al die tijd was er geen moment van stilte in en om het huis, ook s’nachts niet.
Van een eerdere uitvaart wist ik dat sommige mannen op de dag van de crematie als novice (neen) toetreden tot de boedhistischekloosterorde. Zondag vertelde mijn vrouw welke mannen dit voor haar vaderscrematie zouden doen en ik stelde voor om dit ook te doen. Ze was blij verrast en enthousiast dat ik dit voorstelde en ze was daarin niet alleen, integendeel. Het werd werkelijk door iedereen met enthousiasme en groot respect ontvangen.
Zondagavond werden, als eerste handeling, alle hoofdharen (ook de wenkbrauwen) van de vijf mannen met een tondeuse verwijderd. Om 04:00 uur moest ik opstaan en een halfuur later reden wij, begeleid door twee dorpsouderen, naar de tempel in een ander dorp. De abt van deze tempel wijdde ons in als novices en hierbij mochten wij het oranje monnikenkleed aandoen. Na de inwijding reden wij terug naar de tempel in ons eigen dorp waarvandaan wij, na een door de familie bereid maal, naar het huis van mijn schoonouders liepen. De doodskist werd op een pick-up gezet en als novices liepen wij voor de wagen uit met een, eerder zorgvuldig samengeknoopt, touw in onze handen dat was verbonden aan de kist.
De uitvaartdienst was plechtig, mooi en werd ook weer bezocht door een groot aantal familieleden, vrienden en kennissen. Als novices zaten wij voor de overige monniken en werden, net als de monniken, om beurten opgeroepen naar de plaats voor de crematieoven waar wij onder andere, net als de overige monniken, een enveloppe met een gift ontvingen.
Na de crematie heeft de abt van de tempel in het eigen dorp ons weer uitgeweid en mochten wij het monnikskleed weer verruilen voor de eigen kleding. Opnieuw trof het respect van iedereen mij. Maar het meest treft mij dat zelfs de dorpsbewoners die mij na al die jaren dat ik hier kom nog steeds aanspraken met farang mij nu ook aanspreken met mijn voornaam.
Ik vond het mooi en waardig om op deze wijze te kunnen bijdragen aan alle plechtigheden maar helaas weet ik in essentie niet wat nu precies de betekenis en de waarde (en voor wie) is van mijn toetreden tot de kloosterorde op de dag van de crematie. Ik kan daarover ook niets vinden op internet. Wie kan mij, van de hoed tot de rand, informeren over dit onderdeel van de uitvaartceremonie? Bij voorbaat ben ik je hiervoor zeer dankbaar.
Groet,
Michel
Van mijn thaise vriend vernam ik dat het een must is dat ook de oudste zoon als novice opgaat bij begravenis van directe familie.
Gezien je verslag is er blijkbaar geen zoon en nemen andere ( meestal uit de familie ) dit waar.
Nu jij als schoonzoon dit deed heb je dit als een zoon gedaan.
Dat leverde je het respect op van familie en dorpsgenoten en werd je een van hen !
Zo blijkt maar weer dat het “mee doen” in de thaise samenleving een geheel andere dimensie opent, dan alleen maar toe kijken en veelal critisch reageren op thaise gewoontes.
Gecondoleerd met het overlijden van je schoonmoeder.
Karma is de som van iemands slechte en goede daden verworven in alle vorige levens en in dit leven. Slechte daden heten bàap (zonde) en goede daden heten boen (verdienste). Als je overlijdt bepaalt je karma hoe je herboren wordt. Heb je veel goede daden verricht in je vorige levens en in dit leven, en weinig zonden begaan, dan heb je een goed karma en kan je herboren worden als een godheid of een belangrijk persoon. Bij een heel slecht karma wordt je herboren als een beest of insect of moet je enige tijd in een hel doorbrengen. Vrouwen met een goed karma worden herboren als man (de wens van veel vrouwen) en mannen met een redelijk slecht karma worden herboren als vrouw. Ik word gelukkig herboren als vrouw.
Niet alle, maar veel boeddhisten geloven dat je verdienste van de ene persoon kan overbrengen naar een ander. Oèthiét song kòesǒn heet dat in het Thais. Je hebt wel eens die ruwe witte katoenen daden gezien die een Boeddhabeeld of een portret van de koning verbinden met mensen of huizen: zij brengen ook verdienste over. Dat geldt ook voor het gieten van water in een kommetje tijdens gebeden.
Ingewijd worden als novice of monnik geeft veel verdienste. (Een novice is jonger dan 20 jaar, sǎamáneen of neen genaamd; 20 of ouder ben je een volwaardige monnik, phrá of phíksòe). Die verdienste wordt meestal overgedragen aan de moeder maar bij een overlijden aan de overledene zodat die een grotere kans heeft goed herboren te worden.
Mijn zoon werd op zijn twaalfde ook een dag ingewijd als neen bij het overlijden van zijn beste vriend en neef, nu 5 jaar geleden……
Beste Tino
Volgens mij was zijn schoonvader overleden, en niet zijn schoonmoeder
groet Compuding
Beste Tino,
Bedankt voor jouw reactie. Het maakt mijn beeld aanzienlijk completer.
De ruwe katoenen draad was overigens ook onderdeel van de uitvaartceremonie, op meerdere momenten. Zo hielden tijdens de preek/ toespraak van de abt, voor de crematie alle (30) monniken de draad vast. Tijdens het zuiveren van de asresten, op de vroege ochtend, na de crematie hielden de (8) monniken de draad vast. En ook tijdens het bijzetten van de urn in de daarvoor bestemde zuil hielden de (8) monniken deze draad vast. De draad is uiteindelijk rond het huis, van nu nog alleen mijn schoonmoeder, gespannen en zit daar nog steeds.
Groet,
Michel
Sorry, Michel, je schoonvader is overleden en niet je schoonmoeder…..
Dat overdragen van verdienste naar een ander, de vader, de moeder of de overledene, is een daad van grote vrijgevigheid, een deugd die heel belangrijk is in het Thaise leven (hoewel niet iedereen zich daaraan houdt…:)).
In zijn voorlaatste leven was de Boeddha een prins, Phra Wet genaamd, of Phra Wetsandon, die alles weggeeft aan iedereen die er om vraagt, zelfs zijn vrouw en kinderen….een verhaal dat jaarlijks in de tempels, vooral in de Isaan, wordt voorgedragen.
Je eigen verdienste opofferen voor een ander zodat jij zelf minder verdienste overhoudt en een ander er op vooruitgaat, is een daad van grote vrijgevigheid, maar dat zei ik al….
Heel goed dat ze jou nu met je voornaam en niet met farang aanspreken. Als mensen dat hier doen zeg ik dat ik dat vervelend vind en dat ik Sombat (Rijk) of Chalaat (Slim) heet….:). Ze doen het dan nooit meer. Dat moet je niet pikken. Ik spreek de Thais toch ook niet met ‘Thai’ aan…..’Hey, Thai!’ ‘Hallo, Thai!’
Ah, Michel, Bua Yai (wat ‘Grote Lotus’ betekent) kwam mij al zo bekend voor. Daar is de beroemde schrijver Khamsing Srinawk(คำสิงห์ ศรีนอก, zijn voornaam betekent ‘Gouden Leeuw’) geboren en misschien leeft hij daar nog op een boerderij nu 85 jaar oud. Vraag maar eens na. Een prachtige man, sociaal begaan. Zijn mooie verhalen zijn in het Engels vertaald en ik vertaalde ze in het Nederlands. Lezen! Dan leer je zoveel meer over Thailand! Zie de linken:
https://en.wikipedia.org/wiki/Khamsing_Srinawk
https://www.thailandblog.nl/?s=khamsing+&x=32&y=0
Ik ga lezen. Nogmaals dank.
Michel