Getrouwd met een boerin

Alhoewel mijn vrouw geboren en getogen is in een “grote” stad (Ubon), is ze nu we op het platteland wonen toch gaan boeren. Gewoon om iets positiefs te doen voor de wereld en er wat geld aan over te houden. Ze verbouwt geen rijst, maar teelt vis, fruit, paddenstoelen en groente.

Sinds kort heeft ze naast haar blauwe boekje ook een groen boekje en daarmee is ze officieel boerin. Bij de aanvraag van dat boekje moet je natuurlijk wel aantonen dat je eigenaar bent van de grond en je moet ook aangeven wat en hoeveel je verbouwt, maar meer wordt er niet van je gevraagd. Het voordeel van zo’n boekje is dat je aanspraak kan maken op een schaderegeling bij natuurrampen. En, belangrijker misschien, je kan daarmee ook een aanvraag doen voor het mogen gebruiken van het logo “Good Agricultural Practice”. Dat is een beetje te vergelijken met het logo “Clean Food Good Taste” dat je soms in restaurants ziet. Zo’n logo maakt het waarschijnlijk makkelijker om je producten te verkopen aan zaken zoals de MAKRO. De MAKRO in Ubon is bijvoorbeeld bereid om producten af te nemen en zelfs op te komen halen, afhankelijk van de afstand, de kwaliteit en de hoeveelheid.

Voordat je zo’n logo krijgt komen ze echter eerst controleren of je er wel voor in aanmerking komt. Onze aanvraag ligt nu bij de ambtenarij maar ze moeten nog langs komen. We verwachten echter geen problemen.

Een mogelijke volgende stap is om het predicaat “biologisch” (“organic”) te mogen gebruiken. Zo gebruikt mijn vrouw al geen bestrijdingsmiddelen, maakt ze compost en daarnaast ook nog EM (Effective Microorganisms; een startset daarvan is gratis bij een Land Development Regional Office te krijgen) om voedselresten en dergelijke om te zetten in nuttige producten voor de planten. En ze koopt koemest of liever nog mest van karbouwen. Verder verpakt ze de bananen terwijl ze nog aan de plant zitten in een zak en dat doet ze ook met een deel van de mango’s om ze te beschermen tegen vraatzuchtige insecten. Bonen worden verder onder een net geteeld om insecten zo veel mogelijk weg te houden. Is dat allemaal genoeg om een officieel certificaat te krijgen dat je producten organic zijn? Helaas niet.

Van een kennis werkzaam bij het Department of Agricultural kreeg ik het boekje “Thai Agricultural standard TAS 9000 PART 1/2009, Organic Agriculture”. Het is ook op internet te vinden: www.acfs.go.th/. En er is natuurlijk ook een Thaise versie van.

Luckythanya / Shutterstock.com

Als je je aan de regels houdt zoals genoemd in het boekje kan je inderdaad een officieel certificaat krijgen dat je producten organic zijn. Zelf heb ik het boekje alleen maar doorgebladerd. Voor ons heeft het namelijk geen zin om zo’n certificaat te halen omdat de eisen te hoog liggen. Ik zal wat voorbeelden geven van de gestelde eisen:

3.1 The production system shall be developed towards an integrated agricultural system with a diversity of plants and animals. Geen monocultuur dus, en dat maakt het wat lastiger om het op een economische manier te doen. Voor ons is het echter geen obstakel.

3.2 The production system on the farm shall be developed towards self-sufficient in organic materials and crop nutrients. Dit wordt als volgt geïnterpreteerd: geen koemest kopen maar eigen koeien houden. Geen honden en katten op het terrein omdat ze dan hun behoefte daar doen.

4.1 Organic production requirements for plants shall be used throughout the entire transition period of at least 12 months before planting for annual crops and 18 months before the first harvesting of organic produce for perennial crops. Transition period shall be started from the time a producer practicing according to this standard and applying for the certification from the certification body. Pas na een jaar mag je beginnen met aanplanten/zaaien. In het eerste jaar kan je dus geen certificaat krijgen.

4.3 Certification body may extend the transition period specified in 4.1 if the information of the land use history shows that chemicals had been used heavily. In de praktijk kan die periode (van een jaar) wel eens wat langer uitpakken.

4.6 Producer shall have measures such as barrier, ridge or planting as buffer zone to avoid contamination through soil, water, or air from adjacent plantation or polluted area. The measures shall be suitable for each contamination risk. Voor het geval je geen biologische buren hebt moet je maatregelen nemen om verontreinigingen afkomstig van je buren tegen te gaan. Rivierwater mag vreemd genoeg (volgens mijn informant) wel gebruikt worden.

4.7 (1) Cultivation of legumes, green manures or deep-rooting plants in an appropriate multiannual rotation programme; Je moet afwisselend de grond gebruiken en nu en dan ook diep-wortelende planten gebruiken. Dat laatste is waarschijnlijk bedoeld om voedingsstoffen uit het grondwater naar boven te halen omdat anders de aarde uitgeput raakt. Want bacteriën kunnen stikstof uit de lucht wel omzetten in nitraat maar kalium, fosfaat en sporenelementen worden niet zomaar aangevuld terwijl die wel met de oogst verdwijnen. Grondwater wordt meestal niet alleen aangevuld met regenwater maar ook door onderaardse stromingen die meestal  ook voedingsstoffen bevatten. Insecticiden worden in de ondergrond vaak afgebroken en/of uitgefilterd.

Voor biologische landbouw heb je dus in de praktijk veel grond nodig en liefst buren die ook biologisch bezig zijn. Maar wat als je oogst verloren dreigt te gaan of onverkoopbaar omdat het aangevreten is? Ja, dan grijp je natuurlijk alsnog naar bestrijdingsmiddelen omdat je inkomen ervan afhangt en de controle door gebrek aan mankracht en middelen niet veel voorstelt. Dat kan je die boer helaas niet kwalijk nemen. En zo komt het dat in de praktijk er toch vaak bestrijdingsmiddelen aangetroffen worden op biologische waren.

Kunnen die boeren dan geen gebruik maken van bijvoorbeeld sluipwespen zoals Nederlandse tuinders dat doen? Helaas niet, want daar heb je kassen voor nodig. En nu ben ik weliswaar in Thailand bij een biologische tuinder geweest die meloenen in kassen kweekte, maar die werkte ongetwijfeld met subsidie gezien de omvang van de investering en de aantallen werknemers. Elke meloenplant werd langs een draadje geleid en er werd maar één meloen per plant gekweekt. Weliswaar met 3 oogsten per jaar maar dan nog leek het mij onwaarschijnlijk dat ze winst konden maken. Die veronderstelling werd nog eens bevestigd door de aanwezigheid van een informatiecentrum en een enorme maar vrijwel lege parkeerplaats plus een restaurant waar wij de enige bezoekers waren. Nee, dit was duidelijk een project met geld van de overheid. En dit geeft helaas aan dat biologische landbouw in Thailand voorlopig niet grootschalig zal gebeuren, ook al liggen de opbrengstprijzen wat hoger. Zo zag ik organic kokosnoten bij de Lotus liggen voor 50 baht en gewone kokosnoten bij de MAKRO voor 40 baht. Bij ons kan je ze echter al voor 10 baht afhalen. Niet organic volgens de Thaise normen, maar toch zonder bestrijdingsmiddelen.

Nog een tip voor degenen die er voor kiezen om met het voedsel zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen binnen te krijgen: kies voor vruchten met een dikke schil. Want weliswaar trekken bestrijdingsmiddelen verder het product in dan de schil, een dikke schil zal toch wel het nodige tegen houden (al kan er natuurlijk ook wat door het wortelstelsel opgenomen worden). Dus ook al worden de normen voor bijvoorbeeld bananen en rambutan overschreden, dan nog kan het m.i. weinig kwaad om die vruchten te eten. www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/bestrijdingsmiddelen.aspx: “Veel bestrijdingsmiddelen trekken verder het product in dan de schil. Bovendien is er in de wet rekening mee gehouden dat je de hele vrucht eet, dus met schil en al”. Dat betekent dus dat ook al zijn er overschrijdingen van de normen, dan hoeft dat nog niet te gelden voor het vruchtvlees.

Dat de gewone Thai ook groente zonder bestrijdingsmiddelen prefereert mag blijken uit de volgende anekdote:

Een man kocht voor zijn vrouw wat kousenband. Het was erg mooie kousenband en dat is natuurlijk verdacht. Daarom vroeg bij aan de verkoopster of het wel onbespoten was. De verkoopster antwoordde: “Ja, het is onbespoten. Het is van ban falang (van mijn vrouw dus)”. Hij kocht de bonen natuurlijk en gaf die aan z’n vrouw. Die ging de bonen tot driemaal toe wassen. Haar man zei toen: “Waarom doe je dat? Ze zijn van ban falang”. “Had je dat niet eerder kunnen vertellen? Ik was mij het laplazarus.”, antwoordde zijn vrouw.