Vegetarisch en veganistisch eten in Thailand
Wie denkt dat Thailand alleen het land is van kip in kokosmelk en garnalen in pad thai, vergist zich. De Thaise keuken biedt verrassend veel mogelijkheden voor wie plantaardig wil eten. Dankzij boeddhistische tradities, een groeiend bewustzijn over voeding en het jaarlijkse Vegetarisch Festival is vegetarisch en veganistisch eten in Thailand makkelijker dan je misschien verwacht. Van eenvoudige straatgerechten tot verfijnde vegan cafés: je vindt het allemaal, als je weet waar je op moet letten.
In dit artikel lees je hoe je je weg vindt in de Thaise eetgewoonten, met praktische tips, een woordenlijst en inspiratie per regio.
Begrippen: vegetarisch is niet altijd plantaardig
In Thailand wordt vegetarisch eten meestal aangeduid met het woord mangsawirat (มังสวิรัติ). Dat betekent ‘geen vlees’, maar bevat vaak wel vissaus of oestersaus. Als je veganistisch eet, kies je beter voor jay (เจ). Dat is een boeddhistische eetstijl die volledig plantaardig is en bovendien vrij van knoflook, ui, prei en alcohol.
Met andere woorden: jay is altijd veganistisch. Mangsawirat is dat meestal niet. Vraag dus duidelijk of iets jay is als je plantaardig eet.
Culturele achtergrond: boeddhisme en het Vegetarisch Festival
Plantaardig eten heeft diepe wortels in de Thaise cultuur, vooral binnen het Chinese boeddhisme. Veel Chinees-Thaise Thai eten enkele dagen per maand jay, uit spirituele overwegingen. Ook boeddhistische monniken kiezen regelmatig voor een vegetarisch of veganistisch dieet.
Een belangrijk moment is het jaarlijkse Vegetarisch Festival, dat meestal in september of oktober plaatsvindt. Gedurende negen dagen eten miljoenen mensen in Thailand volledig jay. In steden als Bangkok, Phuket en Hat Yai verschijnen dan overal kraampjes met gele vlaggen en rode tekens: het teken voor jay (เจ). Het aanbod is gigantisch, gevarieerd en vaak verrassend lekker.
Praktische tips voor plantaardig eten in Thailand
- Zeg duidelijk dat je jay eet
Zeg bijvoorbeeld: “Chan gin jay” (ฉันกินเจ – ik eet veganistisch). De meeste koks weten dan wat je bedoelt. - Vraag naar de sauzen
Thaise gerechten bevatten vaak vissaus (nam pla) of oestersaus (nam man hoy). Zeg bijvoorbeeld: “Mai sai nam pla dai mai?” (Kunt u het zonder vissaus maken?). - Kies streetfood of marktkraampjes
Hier wordt het eten vers bereid en kun je makkelijker iets aanpassen. Vraag naar pad thai jay, gebakken rijst zonder ei of veganistische loempia’s. - Gebruik apps en groepen
HappyCow is de bekendste app, maar ook Vanilla Bean en lokale Facebookgroepen zoals “Vegan Thailand” zijn handig voor actuele tips. - Let op gele vlaggetjes
Tijdens het Vegetarisch Festival vind je op elke straathoek kraampjes met een gele vlag en het teken เจ. Daar eet je gegarandeerd veganistisch.
Woordenlijst: handige zinnen en termen
| Nederlands | Thai (schrift) | Uitspraak (fonetisch) |
|---|---|---|
| Ik eet veganistisch | ฉันกินเจ | Chan gin jay |
| Geen vlees | ไม่ใส่เนื้อ | Mai sai nuea |
| Geen vissaus | ไม่ใส่น้ำปลา | Mai sai nam pla |
| Geen oestersaus | ไม่ใส่น้ำมันหอย | Mai sai nam man hoy |
| Geen eieren | ไม่ใส่ไข่ | Mai sai khai |
| Geen melk | ไม่ใส่นม | Mai sai nom |
| Is dit veganistisch? | นี่เป็นเจไหม | Ni pen jay mai? |
Regionale tips: waar kun je goed plantaardig eten?
Bangkok
In Bangkok heb je eindeloze opties. Van traditionele jay-restaurants tot moderne vegan cafés. Aanraders zijn May Veggie Home, Vistro en Broccoli Revolution. Vooral in Chinatown is het aanbod tijdens het Vegetarisch Festival overweldigend.
Chiang Mai
Chiang Mai is een paradijs voor veganisten. De stad heeft een levendige expatgemeenschap en een bewuste, relaxte sfeer. Bezoek bijvoorbeeld Free Bird Café, Pun Pun of Goodsouls Kitchen voor plantaardig comfortfood en traditionele gerechten.
Phuket
Phuket is het epicentrum van het Vegetarisch Festival. In oktober verandert het straatbeeld in een zee van gele vlaggen. Het hele jaar door zijn er goede restaurants, zoals The Vegan Table en Atsumi Raw Café.
Isaan (noordoost-Thailand)
In deze streek is de keuken meer op vlees gericht, maar met wat uitleg kom je een heel eind. Som tam (papajasalade) kun je bijvoorbeeld laten maken zonder vissaus, krab of gedroogde garnalen. Vraag specifiek naar som tam jay.
Zuid-Thailand (o.a. Krabi, Phang Nga)
In toeristische plaatsen als Krabi en Ao Nang vind je voldoende vegan opties. In minder toeristische dorpen in Phang Nga is het aanbod beperkter, maar mensen zijn vaak bereid gerechten aan te passen. Gerechten als pad pak bung fai daeng (roergebakken morning glory) kun je makkelijk vegan maken.
Tot slot
Laat je verrassen door de plantaardige kant van Thailand. Met een paar woorden Thai en wat basiskennis kom je al een heel eind. En misschien ontdek je wel dat jay eten niet alleen makkelijker is dan je dacht, maar ook een van de smakelijkste keuzes die je kunt maken.
Bronnen:
- Tourism Authority of Thailand (TAT)
Website van de officiële toerismeorganisatie van Thailand met informatie over culturele festivals, waaronder het jaarlijkse Vegetarisch Festival.
Bron: https://www.tourismthailand.org - HappyCow – The Vegan and Vegetarian Restaurant Guide
Internationale databank met duizenden veganistische en vegetarische eetgelegenheden, waaronder honderden in Thailand.
Bron: https://www.happycow.net - Thai Language Resources
Woorden en zinnen zoals chan gin jay en mai sai nam pla zijn gecontroleerd via meerdere Thaise taalsites en online leerplatforms.
Voorbeeldbron: https://www.thai-language.com - BBC Travel: Thailand’s Vegetarian Festival
Artikel over de oorsprong, betekenis en hedendaagse viering van het festival in onder andere Phuket.
Bron: https://www.bbc.com/travel - The Guardian – Thai food and vegetarianism
Artikel over de paradox van ‘vegetarisch’ in de Thaise keuken en de veelvoorkomende aanwezigheid van vissaus en oestersaus.
Bron: https://www.theguardian.com - Researchgate: Religious Influences on Food Choices in Thailand
Academisch onderzoek naar de invloed van boeddhisme en Chinese gebruiken op Thaise eetgewoonten, inclusief jay eten.
Bron: https://www.researchgate.net