Wie naar Thailand vliegt, maakt bijna gegarandeerd kennis met turbulentie. Het toestel schudt, de gordellampjes floepen aan en de sfeer aan boord verandert even. Voor veel reizigers roept het spanning op, zeker als je niet precies weet wat er gebeurt. Toch is turbulentie een normaal onderdeel van de vlucht en zelden reden tot ongerustheid. Sterker nog: het hoort erbij als je duizenden kilometers aflegt over bergen, luchtstromen en klimaatzones. In dit artikel lees je wat turbulentie precies is, waarom je het op weg naar Thailand vaker tegenkomt, en hoe je er het beste mee omgaat, nuchter, veilig en ontspannen.
Wat is turbulentie?
Turbulentie ontstaat wanneer de lucht waarin een vliegtuig zich voortbeweegt plotseling verandert in snelheid of richting. Dat kan door stijgende warme lucht, botsende luchtmassa’s of windstromen die over bergen stromen. Je voelt dat als een korte stoot of een reeks schokken.
Er zijn verschillende soorten turbulentie, elk met een andere oorzaak. De belangrijkste:
- Thermische turbulentie: veroorzaakt door warme lucht die opstijgt.
- Mechanische turbulentie: ontstaat als wind over bergen of ruwe landschappen stroomt.
- Frontale turbulentie: treedt op wanneer twee luchtmassa’s met verschillende eigenschappen botsen.
- Clear air turbulence (CAT): deze vorm komt voor op grote hoogte, vaak rond jetstreams, en is moeilijk te zien of te voorspellen.
Hoewel het ongemakkelijk kan zijn, is turbulentie vrijwel nooit gevaarlijk. Vliegtuigen zijn ontworpen om de krachten van zelfs zware turbulentie probleemloos te weerstaan.
Oorzaken van turbulentie op de route naar Thailand
De route van West-Europa naar Zuidoost-Azië voert over duizenden kilometers met zeer uiteenlopende weers- en landschapsomstandigheden. Hieronder de drie belangrijkste bronnen van turbulentie onderweg.
1. Berggebieden in Centraal-Azië
Tijdens de vlucht passeer je vaak bergketens zoals de Alpen, de Kaukasus en de Himalaya. Deze kunnen de lucht sterk verstoren, vooral bij harde wind. Mechanische turbulentie komt hier veel voor, omdat luchtstromen botsen en omhoog worden geduwd langs bergwanden.
2. Jetstreams boven Rusland en China
Jetstreams zijn krachtige luchtstromen op grote hoogte die met snelheden tot 300 km/u van west naar oost bewegen. Piloten maken hier graag gebruik van om tijd en brandstof te besparen. Maar aan de randen van deze stromingen is de lucht vaak instabiel, waardoor je clear air turbulence kunt ervaren, zonder dat er een wolk in zicht is.
3. Instabiele lucht boven Zuidoost-Azië
Vlak voor aankomst in Thailand vliegt het toestel vaak door tropische luchtlagen die gevoelig zijn voor opwarming. Vooral in het moessonseizoen (juni tot oktober) kunnen er snel buien ontstaan. De opstijgende warme, vochtige lucht zorgt dan voor verticale luchtbewegingen, wat kortstondige maar merkbare turbulentie veroorzaakt.
Hoe veilig is turbulentie?
Turbulentie voelt soms spannend, maar is vrijwel nooit gevaarlijk. Vliegtuigen worden zo ontworpen en getest dat ze bestand zijn tegen de sterkste krachten in de atmosfeer. Piloten worden opgeleid om snel te reageren en om turbulente gebieden zo veel mogelijk te vermijden.
Toch gebeuren er jaarlijks enkele tientallen incidenten waarbij passagiers gewond raken, bijna altijd doordat ze hun gordel niet om hadden. Daarom is het advies: houd je gordel tijdens de hele vlucht om, ook als het lampje uit is.
Wat kun je zelf doen?
Je kunt turbulentie niet voorkomen, maar wel zorgen dat je er zo comfortabel mogelijk doorheen komt:
- Draag altijd je veiligheidsgordel zodra je zit.
- Kies een stoel boven de vleugels als je gevoelig bent voor beweging.
- Blijf kalm: zie turbulentie als een hobbelige weg, niet als een gevaar.
- Doe een ademhalingsoefening als je gespannen bent. Bijvoorbeeld de 4-7-8-techniek: adem 4 seconden in, houd 7 seconden vast, adem 8 seconden uit.
- Beperk alcohol en cafeïne: deze versterken onrust en drogen je uit.
- Volg de aanwijzingen van het cabinepersoneel. Zij weten precies hoe ze moeten handelen.
Turbulentie en angst voor vliegen
Voor wie last heeft van vliegangst is turbulentie vaak een extra drempel. Inzicht helpt dan. Begrijpen wat er gebeurt en waarom het geen risico vormt, kan veel rust geven. Er zijn ook apps, ademtechnieken en trainingen speciaal voor mensen met vliegangst. Een korte voorbereiding vooraf maakt vaak al een groot verschil.
Tot slot
Turbulentie hoort bij vliegen. Zeker op een langeafstandsvlucht naar Thailand kom je het vrijwel altijd wel een keer tegen. Maar met de juiste voorbereiding, een gesp vast en het vertrouwen dat je in goede handen bent, is er weinig reden tot zorg.
Want eenmaal geland op Thaise bodem, zijn de schokken van onderweg snel vergeten. Dan begint het echte genieten pas: van witte stranden, vriendelijk straateten en het ontspannen ritme van het Thaise leven.
Wat mij vaak opvalt wanneer wij naar Thailand vliegen, is dat tijdens het gedeelte waar je van India over de Golf van Bengalen vliegt er soms turbulentie ontstaat.
Dus net als het ontbijt wordt geserveerd, het toestel begint te schudden vanwege turbulentie.
Dan is opletten geblazen met de kopjes koffie en thee.
Ik was 30 jaar steward en heb turbulenties meegemaakt die ik nooit vergeet. Je merkt dat het serieus wordt als het cabinepersoneel stopt met service, de wagens wegzet en zelf gaat zitten met de gordel vast. Dan weet je: dit wordt heftig.
Een collega maakte een vlucht mee van Manilla naar Hongkong waar het toestel plots 15 meter daalde. Alles vloog door de cabine: hete maaltijden, containers, collega’s. Ze liet me later haar uniformrok zien—kapotgescheurd. Drie mensen moesten na aankomst naar het ziekenhuis.
Zelf maakte ik een zware vlucht mee van Frankfurt naar Bangkok. Drie uur lang turbulentie. Misselijk vroeg ik of ik even mocht liggen. Dat hielp… tot ik moest overgeven. Boven waren de toiletten bezet. Hand voor m’n mond, maar te laat: alles spoot erdoor. In uniform, on duty. Een passagier keek me vol medelijden aan. Daarna ging het gelukkig weer en werkte ik het laatste uur gewoon door.
Goed artikel over turbulentie.
Ik neem waar tijdens de deccenia lang vele vluchten per jaar naar/van BKK en S’pore dat de turbulentie jaarlijks steeds langer duurt en zwaarder wordt.
Zoals de weersomstandigheden op land en in oceanen steeds extremer worden door klimaatveranderingen, …tornado’s, hurricanes, overstromingen, droogten, ijzige luchtmassa’s in Usa, meer en meer, denk ik dat dit ook zo doorwerkt op vlieghoogten.
Safety first? Buckle up gedurende de hele vlucht!